واضی فایل

دانلود کتاب، جزوه، تحقیق | مرجع دانشجویی

واضی فایل

دانلود کتاب، جزوه، تحقیق | مرجع دانشجویی

مقاله درباره رابعه بنت کعب قدیمی ترین شاعر زن

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 7

 

قدیمی ترین شاعر زن ایرانی

رابعه بنت کعب قدیمی ترین شاعر زن

حضور زنان در تاریخ ادبیات هم همچون دیگر علوم کمرنگ و نامحسوس بوده و به ندرت در تاریخ و گذشته آن نامی از زنان به عنوان بنیانگذار یک سبک یا مکتبی خاص برده شده است که دلیل آن به علت جامعه مردسالارانه و تعصبات مردانه چندان دور از ذهن نبوده است و حضور زنان در ادبیات و شعر هم کمرنگ بوده و به ندرت می توان در کتب قدیمی و تذکره ها نامی از زنان شاعر و ادیب را مشاهده کرد. قدیمی ترین شاعره که در کتب از او نام برده شده، رابعه بنت کعب است که متاسفانه در تمامی کتاب ها تعریف از او از چند خط نیز تجاوز نکرده است.

شاید به علت همین باورهای سخت آن زمان که بسیاری از کارها و اعمال برای زنان ناشایست می دانستند، سرودن شعر و ابراز احساسات در قالب کلمات نیز در آن زمان کاری ناشایست و ناپسند بوده یا شاید زنان حق تحصیل یا خواندن و نوشتن نداشتند یا اگر خوش بینانه به این موضوع نگاه کنیم که شاید زنانی شاعر بوده اند ولی به علت جو مردسالار آن زمان در کتاب های تذکره نامی از آنها برده نشده است. 

   اولین شاعره زبان دری که در تذکره ها از او نام برده شده است، رابعه بنت کعب قزداری است که هم عصر شاعر و استاد شهیر زبان فارسی رودکی بود و در نیمه اول قرن چهارم در بلخ حیات داشت. پدر او که شخص فاضل و محترمی بود، در دوره سلطنت سامانیان در سیستان، بست، قندهار و بلخ حکومت می کرد. از تاریخ تولد رابعه اطلاعی در دست نیست; ولی پاره ای از حیات او معلوم است. این دختر دانشمند در اثر توجه پدر توانست تعلیمات خوبی را کسب کند و در زبان دری معلومات وسیعی حاصل کرد و چون ذوق شاعری داشت، شروع به سرودن اشعار شیرین کرد. عشقی که رابعه نسبت به یکی از غلامان برادر خود در دل می پردازد، بر سوز و شور اشعارش افزوده و آن را به پایه تکامل رسانید. چون محبوب او غلامی بیش نبود و بنا بر آداب و رسوم آن دوران، رابعه نمی توانست امیدی به ازدواج با آن غلام داشته باشد، از زندگی و سعادت به کلی ناامید بوده، یگانه تسلی خاطر حزین او سرودن اشعار بود، که در آن احساسات سوزان و هیجان روحی خود را بیان می کرد.

حارث، برادر رابعه که بعد از مرگ پدر، حاکم بلخ شده بود، توسط یکی از غلامان خود که صندوقچه بکتاش را دزدیده، به جای جواهرات و طلا در آن اشعار مملو از عشق و سوز و گداز رابعه را یافته و از این عشق آگاهی یافته، باوجود پاکی آن بر خواهر خود آشفته، حکم به قتل او داد و رابعه درسنین جوانی، با دل پر آرمان با دنیایی که از آن جز غم و ناکامی نصیبی نداشت، وداع کرد. اگر چه جز تعداد بسیار محدود چیزی از اشعار رابعه باقی نمانده ولی آن چیزی که در دست است بر لیاقت و ذوق ظریف او دلالت می کند و ثابت می سازد که شیخ عطار و جامی در تمجیدی که از اوکرده اند، مبالغه نکرده اند.

نمونه ای از اشعاررابعه : 

عشق او بازاند آوردم به بند

کوشش بسیار نامد سودمند 

عشق دریایی کرانه ناپدید 

کی توان کرد شنا، ای هوشمند ؟

عشق را خواهی که برپایان بری

 بس که بپسندید باید ناپسند 

زشت باید دید و انگارید خوب 

زهر باید خورد و انگارید قند 

توسنی کردم، ندانستم همی

کز کشیدن تنگ تر گردد کمند 

با این وجود، در دست داشتن همین تعداد کم اشعار، بازگو کننده قدرت کلام و قریحه شاعرانه رابعه است و این که با درک وضع موجود و موقعیت اجتماعی زنان در آن دوران (به گونه ای که به خاطر عشق حکم به قتل او می دهند) تمامی اشعار گواهی از دید باز و نگاه روشن وی به پیرامونش دارد. 

هرچند که جای بسی تاسف است که تعداد اشعار او چندان قابل ملاحظه نیست و تعداد آنها انگشت شمار است و این که در تمام کتب تاریخی که نام او آمده چیز زیادی از زندگی او در دست نیست ولی همین کافی است که پس ازطی این همه قرن، نام او توانسته جایگاه ثابتی را در کتاب های تاریخ ادبیات به عنوان اولین زن شاعرکسب کند.



خرید و دانلود مقاله درباره رابعه بنت کعب قدیمی ترین شاعر زن


مقاله درباره دو راه حل گریز خانواده ایرانی از چالش ازدواج سالم یا طلاق را

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 11

 

دو راه حل گریز خانواده ایرانی از چالش ازدواج سالم یا طلاق راحت

 

دو راه حل گریز خانواده ایرانی از چالش ازدواج سالم یا طلاق راحت

    این سال ها، با تحولات متعددی که در اجتماع رخ داده، خانواده هم دستخوش تغییراتی شده است; مثل پایین آمدن آمار ازدواج یا بالا رفتن نرخ طلاق، تغییر جایگاه زن در جامعه و خانواده و مطالبات جدیدی که نشان از تغییر شکل و کارکرد خانواده ایرانی دارد.       درباره وضعیت خانواده در ایران با علی احمدی، جامعه شناس، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی و عضو گروه مطالعات خانواده انجمن جامعه شناسی ایران گفت و گویی کرده ایم که می خوانید.     مؤلفه های خانواده ایرانی چیست؟    خانواده در همه جای دنیا می تواند هم به عنوان یک نهاد دیده شود و هم یک سازمان اجتماعی. خانواده در ایران نیز مثل هر جای دیگری است. اگر خانواده را به عنوان یک نهاد در نظر بگیریم یک سری اجزای ساختی دارد. مثل نقش ها، قواعد، هنجارها و تجهیزاتی که باید در کنار ساختار خانواده باشد. مثل مسکن، شیوه استقرار و معیشت اما خانواده را به عنوان سازمان باید کمی جزیی تر دید. بررسی نقش ها و پایگاه ها، روابط بیرونی و درونی و کنش های متقابل، ظرف زمان و مکان با توجه به وضعیت و هویت خانواده ایرانی این عوامل مشخص می شود. مثلاچگونگی توزیع نقش ها، همین طور که خانواده آمریکایی را می توان به این صورت توصیف کرد. با توجه به توزیع پایگاه ها و هنجارها و مناسبات بین افراد و توجه به سلسله مراتب قدرت، شکل هرم قدرت یا افقی یا عمودی بودن قدرت می توان تصویری از خانواده ایرانی ارایه داد و آن را به انواع متفاوتی تقسیم کرد;مثل خانواده زن و شوهری نوع اول یا خانواده پدری توسعه یافته.    هر خانواده ای در طول زمان هویت اش تغییر می کند و ساختارش متحول می شود.        آیا کارکرد خانواده هم در طول زمان تغییر می یابد؟      بله، کارکرد خانواده هم تغییر می کند. در سال های اولیه زندگی کارکردهای خاصی وجود دارد که در مراحل بعدی زندگی اهمیت کمتری پیدا می کند و به جای آن کارکردهای دیگری اهمیت می یابد. خانواده در مراحل اول و آخر بیشتر به هم شبیه است، یعنی وقتی بچه ها نیستند از نظر ساختار خیلی شبیه می شوند.        از نظر شبکه روابط چطور این خانواده ها شبیه به هم هستند؟        شبکه روابط خانواده ها هم در طول زمان تغییر می کند و شبکه ارتباطات گسترده تر شده و در طول زمان هویت متفاوتی می یابند.        در جامعه در حال گذار ایران، شکل خانواده تغییر کرده، آیا این تغییر شکل را باور دارید؟    بله، در دو سه دهه اخیر، تغییرات بسیار بزرگی در حوزه خانواده رخ داده است که از نظر تعداد اعضای خانواده و شکل فیزیکی خانواده محدودیت اسلاف و اخلاف را داریم. یعنی هم رابطه با شبکه خویشاوندی کمتر شده و هم تعداد اعضای خانواده به شدت کاهش پیدا کرده است.تعداد فرزندان هم کم شده و بعد خانوار هم تغییر یافته است.    خود این تغییر، آثار متفاوتی دارد. تغییرات دیگری نیز رخ داده، مثلازنان موقعیت متفاوتی نسبت به گذشته پیدا کرده اند، جایگاهشان نسبت به گذشته، بهتر شده و این هم ناشی از آگاهی هایی است که از طریق رسانه ها کسب شده است. منزلت زنان به دلیل تحصیلات و شغل بالا رفته و شدت تسلط فرهنگ و سنت های پیشین نیز تغییر یافته و به خانواده های نومکان اجازه داده که اراده بیشتری داشته باشند. مثلاخانواده تازه در کنار خانواده پدری تشکیل می شد و تسلطی که اعضای خانواده پدری روی خانواده داشتند، بارز بود.        اما خانواده نوین این اجازه را یافته تا زن در خانواده موقعیتی متفاوت داشته باشد. به هر حال، از نظر استقلال، تغییراتی اتفاق افتاده، فاصله خانواده نو مکان با خانواده پدر و مادری زیاد شده و در هنجارهای ازدواج هم تغییراتی رخ داده است. مثلادخالت والدین در ازدواج کاهش یافته و به نوعی در روابط بین زوجین تفاوتی به وجود آمده است.        در ضمن در این سال های گذار، بحث عاطفی تر شدن نهاد خانواده مطرح شده است.        منظورتان ازدواج مبتنی بر عشق است؟        بله. جامعه به این سمت حرکت کرده که ازدواج تنها بر مصلحت خانواده ها و آینده دو نفر نباشد بلکه بیشتر بر اساس تمایل و احساسی که زوجین نسبت به هم دارند شکل بگیرد.        این نوع ازدواج به نوعی ازدواج آمریکایی است. آیا ازدواج مبتنی بر عشق حاصل نوعی اشاعه فرهنگی است؟        نمی توان ازدواج مبتنی بر عشق را مشخصه خانواده آمریکایی دانست. این مشخصه خانواده جدید است. خانواده به تدریج کارکردهای خود را از دست داده اما هنوز دو کارکرد مهم را حفظ کرده است. یکی کارکرد عاطفی و مناسبات عاطفی بین افراد و دوم نقش خانواده به عنوان مامنی که از فشارهای بیرونی بر فرد بکاهد است. زوجین در شرایط جدید باید آن چنان باشند که بتوانند این دو کارکرد را بیشتر برای هم فراهم کنند.        این مسایل شکل ازدواج را نیز تغییر داده است. زوجین در ازدواج مبتنی بر عشق، دیگر نمی توانند اختلافات خود را به گردن کسی بیندازند و سعی می کنند خودشان مناسبات خود را تنظیم کنند و به تفاهم برسند. خانواده، امروز، با مشکلاتی مواجه است که خانواده در شکل قدیم خود نمی توانست پاسخگوی آن باشد. خانواده جدید بر پایه سنت ها قابل اداره نیست. زمانی براساس سنت ها، همه امور زیر نظر خانواده تنظیم می شد. اما الان شرایط به گونه ای است که برای همه مسایل زوجین باید تفکر کنند، تصمیم بگیرند و هر دو دخالت داشته باشند.        در اصل شما با رویکردی کارکردی به مساله تغییر خانواده نگاه می کنید اما سؤال من بیشتر معطوف به اشاعه فرهنگی و ورود عناصر هالیوودی به زندگی زوج هاست؟        شاید جسته گریخته چنین اتفاقی افتاده باشد و چنین تاثیراتی در بعضی طبقات اجتماعی رخ داده باشد. اما خانواده نهاد سختی است و کمتر از دیگر نهادها دچار تغییرات ناگهانی می شود و مقاومت می کند چون هنوز هم در جامعه ما خانواده مهم ترین نهاد اجتماعی است که مردم بیشترین تعهد را نسبت به آن دارند. ایرانی ها این قدر که به خانواده متعهدند به نهاد دیگری تعهد ندارند. خانواده مکانیزم های پیچیده ای دارد که به



خرید و دانلود مقاله درباره دو راه حل گریز خانواده ایرانی از چالش ازدواج سالم یا طلاق را


تحقیق درباره؛ نگارگری ایرانی 14ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 14

 

نگارگری ایرانی

نگارگری ایرانی که به اشتباه مینیاتور نیز خوانده می‌شود شامل آثاری از دوره‌های مختلف تاریخ اسلامی ایران است که بیشتر به صورت مصورسازی کتب ادبی(ورقه و گلشاه٬کلیله و دمنه٬سمک عیار و...)٬علمی و فنی(التریاق٬الادویه المفرده٬الاغانی و...)٬تاریخی(جامع التواریخ و...) و همچنین برخی کتب مذهبی همچون خاوران نامه می‌باشد.

 

مشخص‌ترین سابقه نگارگری کتب در ایران به کتاب معروف ارژنگ می‌رسد(برگی از نوشته‌های مانوی به خط سغدی)

فهرست مندرجات

۱ پیشینه

۲ مکاتب

۳ مکتب بغداد

۳.۱ پیشینه

۳.۲ فرم شناسی

۳.۳ کتب مکتب بغداد

۴ مکتب سلجوقی

۴.۱ فرم شناسی

۴.۲ کتب مکتب سلجوقی

۴.۳ سفال‌های منقوش مکتب سلجوقی

۵ مکتب تبریز ۱

۵.۱ فرم شناسی

۵.۲ کتب مکتب تبریز ۱

۶ مکتب شیراز(سده ۸)

۶.۱ کتب مکتب شیراز(سده ۸)

۷ مکتب جلایری

۷.۱ فرم شناسی

۷.۲ کتب مکتب جلایری

۸ مکتب شیراز(سده ۹)

۸.۱ فرم شناسی

۸.۲ کتب مکتب شیراز(سده ۹)

۹ مکتب هرات

۹.۱ فرم شناسی

۹.۲ کتب مکتب هرات

۱۰ کمال‌الدین بهزاد(هرات ۲)

۱۰.۱ فرم شناسی آثار بهزاد

۱۱ جستارهای وابسته

۱۲ منابع

پیشینه

اولین آثاری که بتوان نام نقاشی بر آنها نهاد در غار دوشه لرستان و با حدود هشت تا ده‌هزار سال قدمت به دست آمده٬و در دوره تاریخی آنچه را که بتوان نقاشی نامید در دیوارنگاری‌های اشکانی و ساسانی می‌توان دید٬با ورود اسلام به ایران این کشور تا مدت‌ها به دست امویان و عباسیان اداره شد و از آن پس با روی کار آمدن سلسله‌های ایرانی سامانیان٬غزنویان و آل بویه استقلال از دست رفته ایرانیان تا حدودی به آنها بازگشت.

از این پس زمینه برای احیای هنر و فرهنگ ایرانی به فراهم شد و هنر ایرانی در خدمت اسلام درآمد٬عمده آثار به دست‌آمده در این دوران شامل مصور سازی کتب و کمتر شامل نقاشی دیواری کاخ‌هاست.

همچنین عنوان می‌شود که مسلمین در حین ترجمه آثار یونانی و بیزانسی تصاویر این کتب را نیز کپی برداری کرده‌اند.

مکاتب

به منظور درک و توضیح بهتر تاثیر و تاثرات نگارگری ایرانی آن را در دوره‌های مختلف حکومتی سلسله‌های ایرانی و یا پایتخت‌های همین حکومت‌ها٬همچون مکتب سلجوقی٬عباسی٬شیراز یا برای مثال هرات دسته بندی می‌کنند.

نکته:باید توجه داشت که هم‌پوشانی‌ها در تاریخ‌هایی که در پس این بخش خواهد آمد٬با توجه به پراکندگی حکومت‌ها و پایتخت‌های ایشان در قلمروی فرهنگ و هنر ایرانی و نه قلمروی سیاسی آن قابل توجیه است.

مکتب بغداد

که آن را مکتب عباسی نیز نامیده‌اند را برخلاف مکاتب دیگر مکاتب نگارگری نمی‌توان مکتبی ایرانی نامید چراکه از یک سو زیر تاثیر هنر بیزانس و از سویی دیگر در استیلای هنر ایرانی(ساسانی) است٬از این روی این مکتب را مکتب بین المللی نیز گفته‌اند.

پیشینه

با روی کار آمدن عباسیان(۶۵۶-۱۳۳ه.ق)٬بغداد به عنوان اولین مرکز مصورسازی کتب در دنیای اسلام مطرح شد و با مصورسازی کتبی که بیشتر جنبه علمی و فنی و کمتر جنبه ادبی داشتند کار خود را پی گرفت.

 

 

نگاره دو دینار از کتاب مقامات حریری -عربی-بغداد-۱۲۳۷ میلاد

فرم شناسی

نگاره‌های این مکتب ساده و زیباست٬البسه از پرداخت قابل توجهی به خصوص در چین و شکن جامه‌ها برخوردار است و همچنین استفاده از نقوش اناری٬بال‌های فرشته گون و شیوه‌های باز‌نمایی حیوانات وام گرفته شده از هنر ساسانی است و در بیشینه این نگاره‌ها شاخه و برگی به نشانه طبیعت به چشم می‌خورد.



خرید و دانلود تحقیق درباره؛ نگارگری ایرانی 14ص


تحقیق درمورد نگارگری ایرانی 14ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 14

 

نگارگری ایرانی

نگارگری ایرانی که به اشتباه مینیاتور نیز خوانده می‌شود شامل آثاری از دوره‌های مختلف تاریخ اسلامی ایران است که بیشتر به صورت مصورسازی کتب ادبی(ورقه و گلشاه٬کلیله و دمنه٬سمک عیار و...)٬علمی و فنی(التریاق٬الادویه المفرده٬الاغانی و...)٬تاریخی(جامع التواریخ و...) و همچنین برخی کتب مذهبی همچون خاوران نامه می‌باشد.

 

مشخص‌ترین سابقه نگارگری کتب در ایران به کتاب معروف ارژنگ می‌رسد(برگی از نوشته‌های مانوی به خط سغدی)

فهرست مندرجات

۱ پیشینه

۲ مکاتب

۳ مکتب بغداد

۳.۱ پیشینه

۳.۲ فرم شناسی

۳.۳ کتب مکتب بغداد

۴ مکتب سلجوقی

۴.۱ فرم شناسی

۴.۲ کتب مکتب سلجوقی

۴.۳ سفال‌های منقوش مکتب سلجوقی

۵ مکتب تبریز ۱

۵.۱ فرم شناسی

۵.۲ کتب مکتب تبریز ۱

۶ مکتب شیراز(سده ۸)

۶.۱ کتب مکتب شیراز(سده ۸)

۷ مکتب جلایری

۷.۱ فرم شناسی

۷.۲ کتب مکتب جلایری

۸ مکتب شیراز(سده ۹)

۸.۱ فرم شناسی

۸.۲ کتب مکتب شیراز(سده ۹)

۹ مکتب هرات

۹.۱ فرم شناسی

۹.۲ کتب مکتب هرات

۱۰ کمال‌الدین بهزاد(هرات ۲)

۱۰.۱ فرم شناسی آثار بهزاد

۱۱ جستارهای وابسته

۱۲ منابع

پیشینه

اولین آثاری که بتوان نام نقاشی بر آنها نهاد در غار دوشه لرستان و با حدود هشت تا ده‌هزار سال قدمت به دست آمده٬و در دوره تاریخی آنچه را که بتوان نقاشی نامید در دیوارنگاری‌های اشکانی و ساسانی می‌توان دید٬با ورود اسلام به ایران این کشور تا مدت‌ها به دست امویان و عباسیان اداره شد و از آن پس با روی کار آمدن سلسله‌های ایرانی سامانیان٬غزنویان و آل بویه استقلال از دست رفته ایرانیان تا حدودی به آنها بازگشت.

از این پس زمینه برای احیای هنر و فرهنگ ایرانی به فراهم شد و هنر ایرانی در خدمت اسلام درآمد٬عمده آثار به دست‌آمده در این دوران شامل مصور سازی کتب و کمتر شامل نقاشی دیواری کاخ‌هاست.

همچنین عنوان می‌شود که مسلمین در حین ترجمه آثار یونانی و بیزانسی تصاویر این کتب را نیز کپی برداری کرده‌اند.

مکاتب

به منظور درک و توضیح بهتر تاثیر و تاثرات نگارگری ایرانی آن را در دوره‌های مختلف حکومتی سلسله‌های ایرانی و یا پایتخت‌های همین حکومت‌ها٬همچون مکتب سلجوقی٬عباسی٬شیراز یا برای مثال هرات دسته بندی می‌کنند.

نکته:باید توجه داشت که هم‌پوشانی‌ها در تاریخ‌هایی که در پس این بخش خواهد آمد٬با توجه به پراکندگی حکومت‌ها و پایتخت‌های ایشان در قلمروی فرهنگ و هنر ایرانی و نه قلمروی سیاسی آن قابل توجیه است.

مکتب بغداد

که آن را مکتب عباسی نیز نامیده‌اند را برخلاف مکاتب دیگر مکاتب نگارگری نمی‌توان مکتبی ایرانی نامید چراکه از یک سو زیر تاثیر هنر بیزانس و از سویی دیگر در استیلای هنر ایرانی(ساسانی) است٬از این روی این مکتب را مکتب بین المللی نیز گفته‌اند.

پیشینه

با روی کار آمدن عباسیان(۶۵۶-۱۳۳ه.ق)٬بغداد به عنوان اولین مرکز مصورسازی کتب در دنیای اسلام مطرح شد و با مصورسازی کتبی که بیشتر جنبه علمی و فنی و کمتر جنبه ادبی داشتند کار خود را پی گرفت.

 

 

نگاره دو دینار از کتاب مقامات حریری -عربی-بغداد-۱۲۳۷ میلاد

فرم شناسی

نگاره‌های این مکتب ساده و زیباست٬البسه از پرداخت قابل توجهی به خصوص در چین و شکن جامه‌ها برخوردار است و همچنین استفاده از نقوش اناری٬بال‌های فرشته گون و شیوه‌های باز‌نمایی حیوانات وام گرفته شده از هنر ساسانی است و در بیشینه این نگاره‌ها شاخه و برگی به نشانه طبیعت به چشم می‌خورد.



خرید و دانلود تحقیق درمورد نگارگری ایرانی 14ص


تحقیق/ فیزیک دان ایرانی و شگفت آفرینی تازه سیاه چاله ها

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 7

 

فیزیک دان ایرانی و شگفت آفرینی تازه سیاه چاله ها

یک فیزیک دان ایرانی مقیم دانشگاه میسوری در کلمبیا هنگام بررسی نتایج نظریه نسبیت اینشتین روی ذراتی زیر اتمی که با سرعت زیاد در حرکتند موفق به کشف اثر تازه و شناخته نشده ای از سیاه چاله ها شده است.

سیاه چاله ها که در زمره ی عجیب ترین اجرام کیهانی به شمار می آید باز هم شگفتی آفریده اند و اخترشناسان را حیرت زده کرده اند. به نوشته ی هفته نامه ی علمی نیوساینتیست بهرام مشحون و همکارش کارمن چیکانک در دانشگاه میسوری در بررسی های علمی خود به این نکته پی برده اند که سیاه چاله ها می توانند نیروهای جزر و مدی عجیبی تولید کنند که بر ذرات با سرعت زیاد تاثیری متفاوت از ذرات با سرعت کم باقی می گذارد. این اثر پیشبینی نشده به این معناست که سیاه چاله ای که در مرکز کهکشان خود ما قرار دارد می تواند منبع پرتوهای کیهانی بسیار پرقدرت و نادری باشد که اخترشناسان تاثیر مخرب آنها را در جو زمین مشاهده کرده اند اما تاکنون نتوانسته اند توضیحی برای منشا شان پیدا کنند.

نیروهای جزر و مدی بر اساس نظریه ی نیوتونی هنگامی ظاهر می شوند که تاثیر نیروی جاذبه به واسطه ازدیاد فاصله کم می شود به عنوان مثال 2 ذره که در فواصل متفاوتی نسبت به یک سیاه چاله قرار دارند تحت تاثیر 2 نیروی مختلف قرار می گیرند و یکی از آنها که نزدیک تر است شتاب بیشتری پیدا می کند. اما توضیحی که از طریق فیزیک نیوتونی به دست می آید برای شرایطی که در نزدیک سیاه چاله ها برقرار است کفایت نمی کند. اخترشناسان از مدت ها قبل به این نکته پی برده بودند که در پلاسما(ماده در دما و فشار زیاد) که اطراف سیاه چاله ها در گردش است ذرات بنیادی و زیر اتمی با سرعت بسیار زیاد فراوانند.

مشحون و همکارش در تلاش محاسبه این امر بودند که این ذرات در میدان جاذبه قدرتمند سیاه چاله ها چگونه رفتار می کنند. این 2 فیزیکدان دریافتند که تاثیر میدان جاذبه سیاه چاله ها روی ذراتی که با سرعت کم در این میدان حرکت می کنند دقیقا به همان نحو است که فیزیک نیوتن پیشبینی می کند اما در مورد ذراتی که با سرعت نزدیک به سرعت نور حرکت می کنند نتایج به دست آمده کاملا خلاف انتظار بود. ذراتی که با سرعتی بیش از 70درصد سرعت نور300هزار کیلومتر در ثانیه حرکت می کنند رفتارشان تابع جهت حرکتشان است.

ذرات پرسرعتی که در امتداد محور چرخش سیاه چاله ها حرکت می کنند از شتاب حرکتشان نسبت به ذرات کند کاسته می شود اما ذرات تند سرعتی که در جهت عمود بر این محور سیر می کنند شتابی بسیار زیاد و انرژی حیرت انگیز و عظیم کسب می کنند.

نتایج بدست آمده به وسیله مشحون و همکارش شماری از رصد ها و مشاهدات توضیح ناپذیری را که اخترشناسان در گذشته انجام داده بودند قابل فهم ساخته است. از جمله این امور افشانه های بسیار پر قدرت از جنس ذرات زیر اتمی است که از قطب های اجرام کیهانی موسوم به((مایکروکازارها)) به بیرون پرتاب می شوند. تلقی خترشناسان آن است که مایکروکازارها سیاه چاله ها را درون خود پنهان ساخته اند. آنچه که موجب حیرت اخنرشناسان بود آن است که این ذرات پر انرژی دارای شتاب کاهش یابنده هستند. علاوه بر این از تحقیقات مشحون و همکارش چنین بر می آید که رویداد های حیرت انگیز دیگری نیز در جهات دیگر و هنگام حرکت ذرات پر شتاب رخ می دهد که هنوز مشاهده نشده است. به اعتقاد مشحون نیروهای جزر و مدی کند کننده تنها در زاویه55 درجه از محور یک سیاه چاله ظهور می یابد و تنها در این زاویه است که ذرات زیر اتمی شتاب منفی پیدا می کنند و از سرعتشان کاسته می شود. در همه جهت و زوایای دیگر حول این محور این نوع ذرات شتاب مثبت بدست می آورند و براساس نظریه اینشتین سرعت این ذرات می تواند تا سرعت نور بالا برود. اگر نظریه مشحون و همکارش درست باشد سیاه چاله هایی که در کهکشان ما قرار دارند دائما ذرات پر شتاب و پر سرعتی عمدتا از جنس پروتون را به بیرون پرتاب می کنند که انرژی شان هنگامی که به زمین می رسند بیش از1020الکترون ولت است. به گفته مشحون می توان نظریه پیشنهادی او و همکارش را با مقایسه رابطه میان جهت ورود پرتوهای کیهانی مافوق پرقدرت به جو زمین و موقعیت مایکروکازار ها در کهکشان راه شیری را مورد آزمایش قرار داد.

چگاله های گرما

برای ساختن چگاله ی بوز-آینشتاین فیزیکدانان معمولا گاز های اتمی را در چند میلیاردم یک درجه ی کلوین سرد می کنند. به تازگی گزینه ی جدیدی مطرح شده که می توان این سیستم های کوانتمی درشت مقیاس را در دما های نسبتا بالا با استفاده از پولاریتون ها کاوید.

بر اساس مکانیک کوانتمی، طبیعت موجی یک شئ به آن اجازه می دهد تا از میان مانعی بگذرد که از نظر فیزیک کلاسیک مطلقا غیر قابل نفوذ است.

پس چرا نمی توانیم تونل زنی و دیگر پدیده های کوانتمی را در زندگی روزمره مان ببینیم؟

دلیل اینست که این پدیده ها تنها در مقیاس طول موج اتم هایی اتفاق می افتد که اشیا ریز- مقیاس را شکل می دهند، و این طول موج ها بسیار کوچکتر از آنند که اثرشان دیده شود. برابر فرمول (در این فرمول p اندازه ی حرکت است و برابر است با حاصل جرم در سرعت)، طول موج دوبروی یک اتم نوعی در دمای اتاق در حدود است.

برای مشاهده ی رفتار موجی یک ذره ما باید اندازه حرکت آن را کاهش دهیم. اگر اندازه حرکت گروهی از ذرات آنقدر پایین باشد که طول موج ذرات با فاصله بینشان برابر شود، تابع موج منحصر به فرد ذرات شروع به انطباق سازنده می کنند یا به عبارتی افزایش می یابند. وضعیت بسیار منظمی که حاصل می شود به نام چگالش بوز- آینشتاین شناخته می شود که در آن تمام ذرات همچون یک موج واحد رفتار می کنند. این پدیده تنها در میان ذراتی به نام بوزون ها که دارای اندازه حرکت زاویه ای و اسپین صحیح هستند شکل می گیرد.

از زمان ساخته شدن اولین چگاله ی بوز- آینشتاین (BEC) از اتم های گاز روبیدیم، 12 پیش، فیزیکدانان علاقمند بوده اند که به این اندازه حرکت بسیار کوچک از طریق سرد کردن ذرات (کم کردن سرعتشان) برسند. اما دمای مورد نیاز فوق العاده پایین است، در مجموع تنها چند میلیاردم درجه، که نیازمند تکنیک های بسیار پیشرفته سرمایش از جمله سرمایش لیزری می باشد. گزینه ی دیگر که هماکنون توسط لابراتوار های بسیاری در سرتاسر دنیا دنبال می شود، ساختن نوع خاصی از ذرات بسیار سبک به نام پولاریتون است. پولاریتون ها که بوزون هایی هستند متشکل از یک جفت حفره- الکترون و یک فوتون، میلیارد ها بار سبک تر از اتم های روبیدیم هستند، بنابراین باید قادر باشند BEC را در دما های بسیار بالاتر تشکیل دهند.

اولین نشانه ی چگاله ی پولاریتون سال گذشته زمانی که Jacek Kasprazk از دانشگاه ژوزف فوریه در فرانسه به همراه همکارانی در سویس و انگلستان، از لیزر برای افزایش پیوسته چگالی پولاریتون ها در یک ریز حفره ی نیمه رسانا که در دمای نسبتا گرم 19K قرار دارد استفاده کردند، بدست آمد. آنها دریافتند که بالای چگالی بحرانی پولاریتون ها شروع می کنند به نشان دادن رفتار همدوس یک BEC.



خرید و دانلود تحقیق/ فیزیک دان ایرانی و شگفت آفرینی تازه سیاه چاله ها