تآثیر سردخانه بر روی مواد غدایی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 13

مقاله. اثرات طلاق بر روی کودکان

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 7

عنوان مقاله :

اثرات طلاق بر روی کودکان

چکیده :

طلاق ، از مهم ترین پدیده های حیات انسانی محسوب می شود . این پدیده دارای اضلاعی است ، به تعداد جامعة انسانی. طلاق ، در ادبیات فارسی به معنای انفصال و جدایی بین دو نفر ، جدا شدن زن وشوهر از یکدیگر ، رها شدن از قید و بند نکاح و زناشویی آمده است .

طلاق ، یک پدیده روانی ، اجتماعی ، اقتصادی ، فرهنگی و ... است که در کل بر فرآیند خانواده تأثیر به سزایی می گذارد و عوارض بسیار ناگواری بر روی فرد و جامعه به دنبال دارد . در اسلام از آن به عنوان « ابغض الحلال » یاد می شود .

کلید واژه : طلاق – کودکان .

مقدمه :

طلاق و فروپاشی خانواده ضمن بر هم زدن تعادل روانی – عاطفی افراد خانواده ، موجب بروز آسیبهای اجتماعی مانند فرار فرزندان از خانه ، سرقت ، قتل ، جنایت و... می شود . با توجه به آسیبهای اجتماعی پیامد طلاق و آثار بدی که به سلامت روانی – عاطفی افراد خانواده و به خصوص کودکان دارد ، بایستی تدابیر لازم برای حفظ و انسجام خانواده به کار برد . در حال حاضر جهان با روند رو به افزایش طلاق مواجه است .

آمار جهانی در ارتباط با طلاق مؤید این واقعیت است که در آمریکا 20 درصد کودکان در خانه هایی زندگی می کنند که فقط یکی از والدین ( به طور معمول مادر ) عهده دار خانواده است . ( کاپلان و سادوک ، 1991 م )

طلاق ، به هر دلیلی درست یا نادرست ، پیامهایی برای فرد و جامعه دارد . تأثیر طلاق بر فرزندان بسیار پیچیده و اسفبار است ، به طوری که آنها بطور ناخواسته درگیر تضادهایی می شوند که نه توان درک آنها را دارند و نه تاب تحمل و کنار آمدن با آن را .

روند سیر طلاق بدین صورت است ، که ابتدا تنش و درگیری میان زن و شوهر آغاز می شود و این روند در تکامل خود به بی علاقگی های عاطفی ، دوست نداشتن و سپس دشمنی علنی و واقعی با همسر منجر می شود .

مرحلة بعدی پیدایش فکر طلاق در یک یا هر دو زوجین است و روی آوردن یکی از طرفین به فرد یا افراد دیگر به عنوان محرم راز، در این جاست که خانواده ، شادابی خود را از دست می دهد ، آنگاه جدایی و طلاق صورت می گیرد .

عوامل مؤثر بر طلاق :

الف ) عوامل زیستی : شامل عدم تناسب سن ، ازدواج در سنین پایین ، بیماری های مسری ، عقیم بودن مرد و نازا بودن زن و ...

ب ) عوامل روانی و اخلاقی : شامل تزلزل پایه های ایمان و سقوط مبانی اخلاقی ، بدبینی ، سخت گیری ها و لجاجت زوجین نسبت به یکدیگر ، دروغگویی و ...

ج ) عوامل اجتماعی : شامل ناهماهنگی طبقاتی ، دخالتهای بی مورد دیگران ، ازدواج های اجباری ، تعدد زوجین و ...

اثرات طلاق بر روی کودکان :

اکثر والدین مطلقه ، در مورد واکنشهای کودکشان نسبت به جدایی و طلاق ، خیلی نگران هستند . آنها می خواهند بدانند آیا کودک من سالم و شاداب رشد خواهدکرد ؟

جامعه شناسان و روان شناسان ، اطلاعات قابل قبولی دربارة‌ اثرات طلاق بر روی کودکان ، در دسترس قرار داده اند . تحقیقات ، نشان می دهد ، که اثرات طلاق بستگی به سن کودک هنگام طلاق دارد . همچنین اثر طلاق بر کودک به فاکتورهایی مثل جنسیت ، شخصیت ، میزان ناسازگاری ، و درگیری والدین و حمایت های خانواده و دوستان کودک بستگی دارد .

سن کودک :

دربارة‌اثرات طلاق بر روی کودک کوچکتر از 2 تا 3 سال ، اطلاعات بسیار کم است . بچه های خردسال در صورت وقوع طلاق به طور معمول رنج نمی برند ، گرچه در صورتی که رابطه یا پیوند نزدیک ، بین یکی از والدها و کودک آسیب ببیند ، ممکن است مشکل به وجود آید .

والدین ، بایستی نسبت به برنامه های سرپرستی و مراقبت از کودک به توافق برسند ، آنچنان که کودک در حالی که ناسازگاری بین والدینش را تجربه می کند ، به رشد و نمو خود ادامه دهد .

نوزادی :

نوزادان ، نمی توانند تعارض را درک کنند ، اما ممکن است ، نسبت به تغییرات خلقی و سطح انرژی والدینشان واکنش نشان دهند . آنها ممکن است اشتهای خود را از دست بدهند یا دچار اضطراب شوند .

کودکان پیش دبستانی :

کودکان از 2 تا 5 سالگی به این اعتقاد می رسند که باعث طلاق و جدایی والدین شان شده اند . به طور مثال ، ممکن است ، فکرکنند ، که اگر آنها شامشان را خورده بودند ، پدر از آنها دور نمی شد . کودکان پیش دبستانی ، از تنها ماندن یا ترک کامل ، هراس دارند . آنها به طور معمول تغییرات را انکار کرده و همکاری نمی کنند و ممکن است افسرده یا خشمگین شوند . همچنین ، ممکن است پرخاشگرانه و نافرمان عمل کنند ، اگر چه خواستار امنیت در پناه یک بزرگسال هستند .

کودکان سن مدرسه ای :

بسیاری از روان شناسان معتقدند ، سازگاری نسبت به جدایی و طلاق برای کودکان مدرسه ابتدایی از کودکان کودکستانی یا بزرگتر مشکل تر است . کودک مدرسه رو به اندازه کافی بزرگ است ، تا درد و رنج و ناشی از جدایی والدینش را درک کند و در عین حال برای درک یا کنترل واکنش نسبت به این درد و رنج ، خیلی کم سن و سال است . او ممکن است غم ، خجالت ، رنجش ، وفاداری دوطرفه و عصبانیت شدید را تجربه کند . توانایی کودک در بازی ، فعالیت وتعامل با کودکان دیگر ، ممکن است ، کمک کند تا از عهدة‌ وضعیت زندگی خانوادگی اش برآید .

کودکان در این سن امید دارند ، والدین شان نزد یکدیگر باز گردند . کودک ، ممکن است ، احساس طرد شدگی از سوی والدی که او را ترک کرده است ، داشته باشد و از سردرد یا دل درد شکایت کند.

نوجوانی :

نوجوانان 10 تا 19 ساله خشم ، ترس ، تنهایی ، افسردگی و گناه را تجربه می کنند . برخی از آنها احساس می کنند ، اگر در کارهای روزمره شان یا مراقبت از خواهر و برادرشان احساس مسئولیت کنند . روبه بزرگسالی دارند .

مقاله. آلودگی هوا بر روی کروموزوم‌‏های جنسی اثر دارد

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 9

آلودگی هوا بر روی کروموزوم‌‏های جنسی اثر دارد

آلودگی هوا می‌‏تواند میزان اسپرم‌‏هایی را که کروموزوم های نر و ماده را حمل می‌‏کنند، تغییر دهد.به گزارش ایلنا، جنسیت کودک را کورموزوم‌‏های X و Y درون اسپرم مشخص می‌‏کنند. اکنون محققان دریافته‌‏اند گروه خاصی از آلاینده‌‏ها که محصول فرعی فرآیندهای کارخانه‌‏ای و کشاورزی هستند، باعث افزایش کروموزوم Y در اسپرم می‌‏شود.

این در حالی است که این تیم تحقیقاتی از دانشگاه لاند در سوئد که بر روی 149 مرد ماهیگیر آزمایش انجام داده‌‏اند، هنوز بطور یقین مشخص نکرده‌‏اند که آیا تغییر فوق باعث تولد نوزادان پسر بیشتر می‌‏شود یا خیر ؟

اینجا تغذیه معجزه می کند

شاید گاه و بی گاه با خود فکر کرده باشید که سرانجام زندگی در شهری مثل تهران با این همه آلودگی و دود و آلاینده های محیطی چه خواهد بود؟ بیماری های حاد ریوی، آلرژی های مزمن، مشکلات روحی و روانی، یا انواع سرطان ها و...

زمانی بود که روزنامه ها و خبرگزاری ها در سرفصل های اخبارشان هوای یک روز را آلوده اعلام می کردند و این وقتی بود که تعداد این روزها کمتر از روزهای پاک بود. اما امروز آلودگی هوا به حدی رسیده که اگر خبر «امروز هوای تهران سالم است» را از رادیو بشنویم و در روزنامه ها بخوانیم، خوشحال و بعضاً متعجب می شویم.

روزمرگی و سکونت در کلان شهری با ویژگی های تهران امروزی، نه فقط عوارض و خطرات آلاینده های محیطی، که شاید بسیاری دیگر از ناهنجاری ها را برای بسیاری از شهروندان در پی داشته باشد، غافل از این که هریک از ما در قبال خود و فرزندانمان، کودکان، سالمندان و تک تک اعضای خانواده خویش عهده دار مسئولیت هایی هستیم که حفظ تندرستی، مهم ترین آنهاست.

هرگز با خود اندیشیده اید که چطور از عهده این مسئولیت برآیید چگونه با شیوه های نه چندان دشوار تاوان زندگی در آلوده ترین شهر دنیا را بپردازید. رشد بهتر برای کودکان و عمری دراز را برای خود به ارمغان آورید، آن هم با خوردن؟ خوردن غذای مناسب؟

با رشد کلان شهرهای آلوده و افزایش روزافزون کارخانجات، صنایع، خودروها... و آلودگی هوا در کشور کانادا در سال ۲۰۰۲ میلادی، تعداد غیبت های دانش آموزان دبستانی و مهدکودک ها به دلیل ابتلا به مشکل دفع و یبوست رو به افزایش گذاشت و همین موضوع دولتمردان این کشور را به فکر یافتن راهکار و چاره ای انداخت که در عین حال هزینه ای را بر دولت تحمیل نکند.

مسئولان وزارت بهداشت کانادا اجرای طرح توزیع روزانه دو وعده شیر رایگان را در تمامی مدارس و مقاطع تحصیلی کلان شهرهای این کشور به عنوان بهترین راهکار کاهش عوارض مسمومیت های گوارشی ناشی از آلاینده های هوا برگزیدند و با اخذ عوارض از کارخانجات اتومبیل سازی، اعتبارات مورد نیاز این طرح را تأمین کردند و پس از مدتی نه چندان طولانی آثار مثبت تغذیه با شیر را در کودکان و نوجوانان دیدند.

طاهره طالع ماسوله دانشجوی دکترای تغذیه دانشگاه کبک کانادا در این زمینه چنین توضیح می دهد: «در بدن انسان باکتری های مفیدی وجود دارند که عمل دفع ادرار و مدفوع و مواد آلاینده را تنظیم می کنند. هر وقت میزان باکتری های مفید بر اثر ورود سرب و مواد آلاینده به بدن کم می شود، عمل دفع هم با مشکل مواجه می شود و این مواد در بدن باقی می مانند و شیر ماده ای است که به دلیل دارا بودن ماده ای فعال به نام پتو بیوتیک، سطح این باکتری های مفید را در روده انسان تعادل می بخشد.»

وی اضافه می کند: «کاهش یا افزایش فلور طبیعی (باکتری های مفید) در بدن به صورت اسهال و یا یبوست نمایش داده می شود، که در هر دو حالت برای سلامتی مضر است.»

اخذ عوارض از کارخانجات آلاینده هوا، خرید مستقیم شیر و توزیع آن در مدارس کانادا از سال ۲۰۰۲ موجب شد تا علاوه بر همه آثار مثبت دیگر، میزان باکتری های مفید در بدن دانش آموزان نیز به سطح تعادلی نزدیک تر شده و مشکل یبوست و اسهال در آنها کاهش یابد و از تعداد دفعات غیبت آنها در هر مدرسه به طور متوسط ۳۶ درصد کاسته شود.

تغذیه و آلودگی هوا

در بحث تغذیه و نقش آن در کاهش عوارض ناشی از آلودگی هوا، تحقیقات زیادی در کشور صورت نگرفته و آمار دقیقی در دست نیست. شاید معضل اصلی از نگاه کارشناسان تغذیه، همان آلودگی هواست که اگر ریشه کن شود، طبعاً دیگر نیازی به کاوش و بررسی های این چنین نیز باقی نمی ماند.

آزاده امین پور، عضو هیأت علمی انستیتو و دانشکده علوم تغذیه دانشگاه شهید بهشتی در تشریح ارتباط میان تغذیه و محیط زیست می گوید: «ما به عنوان عنصر و موجودی زنده در مجموعه فعال کره زمین، ناچار به ادامه حیات هستیم و برای همین هم باید در وضعیتی متعادل قرار بگیریم که از آن به عنوان سلامتی یاد می کنیم، وضعیتی که طی آن قدرت دفاعی بدن در مقابل آلودگی ها بالا رود.»

کارشناسان، تغذیه مناسب را یکی از راه های افزایش قدرت دفاعی بدن در مقابل آلودگی های زیست محیطی می دانند.

آلودگی هوا آثار مخربی را بر دستگاه تنفس، سیستم گوارشی و اعصاب و روان افراد بر جای گذاشته و می تواند اختلالاتی در عملکرد آن ایجاد کند. این که برای کاهش این عوارض خطرناک باید چه موادی را به چه میزان مصرف کرد، پرسشی است که دکتر تیرنگ نیستانی استادیار انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی دانشگاه شهید بهشتی اینگونه پاسخ می دهد:

«گازهای آلوده کننده، اکسیدهای ازت، دی اکسید کربن، منو اکسید کربن و... آلاینده های موجود در هوا را تشکیل می دهند که هریک بر یک عضو خاص از بدن تأثیر گذارند. به طوری که اکثر گازها در ایجاد حالتی به نام «استرس اکسیداتیو» مؤثرند و ذرات معلق عمدتاً دستگاه تنفسی و ریه ها را مورد هجوم قرار می دهند، در محل خاصی رسوب می کنند و موجب واکنش های التهابی مثل برونشیت، خلط، سرفه های صبحگاهی و... می شوند.»

وی در توضیح نقش بیماری زای گازهای آلاینده و استرس اکسیداتیو می گوید: «در بدن ما به طور طبیعی مولکول هایی وجود دارند که عمل پرواکسیدان را بر مولکول های دیگر انجام می دهند و آنها را اکسید می کنند مثل مولکول هایی که در قشرهای سلولی هستند و یا پروتئین های آنزیم برای جلوگیری از این اتفاق، سیستم دفاعی آنتی اکسیدانی در بدن همیشه فعال است و در حالت عادی این دو در حالت تعادل هستند و اگر این تعادل به نفع پرواکسیدان برهم بخورد، استرس اکسیداتیو نام می گیرد. که امروزه عامل بسیاری از بیماری های التهابی، قلبی عروقی، آسم آلرژیک و... شناخته شده است و گازهای آلاینده هوا می توانند آن را تشدید کنند.»

علاوه بر عوامل داخلی، کمبودهای غذایی بدن، دفاع آنتی اکسیدانی را کاهش داده و ساخت و ساز آن را مختل می کند که برای تقویت آن می بایست از آنتی اکسیدان های غذایی کمک گرفت.

حالا نقش غذا، نوع و حجم آن در مبارزه با آلودگی هوا بیشتر روشن می شود.

آسیب پذیرترها

کودکان وسالمندان دو گروه آسیب پذیرتر در مقابل عوارض ناشی از آلودگی هوا، طبعاً مراقبت های بیشتری را نیاز دارند.

براساس تحقیقات انجام شده در مدرسه پزشکی دانشگاه کالیفرنیای جنوبی آلودگی هوا بر رشد ریه کودکان تأثیرمنفی داشته و سطوح بالای آلودگی هوا، احتمال تأخیر رشد ریه را تا ۵ برابر افزایش می دهد.

آمار ارائه شده از سوی دبیر همایش بین المللی آلودگی هوای تهران (سال ۱۳۷۶) گویای آن بود که آلودگی هوای تهران روزانه جان ۲۰کودک و سالمند را می گیرد. در این ارتباط مهندس ملک افضلی

مقاله. اثر ورزش روی دستگاه گردش خون

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 9

به نام خدا

اثر ورزش روی دستگاه گردش خون

مقدمه وهدف

زمینخوردن مشکل شایعی در افراد مسن است و مشکلات مربوط به تعادل سبب هزینه های بهداشتیو اجتماعی قابل توجهی می شوند. شواهد مؤید آن است که روشهای درمانی سبب کاهش زمینخوردن از طریق بهبود تعادل و حرکت در این افراد می شود. در مقالات بررسی شده نقطهمشترک تمامی ورزشهای تعادلی و اجرای ورزش در حال ایستاده است، لذا این مطالعه بهبررسی اثر ورزشهای تعادلی با صفحه متحرک در سالمندان در وضعیت نشسته پرداخته است تابا کاهش احتمال زمین خوردن ضریب اطمینان فرد را حین تمرینات افزایش داده باشد و بااستفاده از صفحه متحرک حالت دینامیک را برای پای تمرین کننده فراهم نماید

در حیوانات تک سلولی گردش و  تبادل مواد مورد لزوم برای ادامه  زندگی حیوان از طریق غشای آنان صورت می گیرد و امری ست نسبتا ساده ولیکن هر گاه جسم حیوان از اجتماع سلول های زیاد به وجود آید سلول های داخلی که  از تماس با محیط خارج دور هستند نیاز به سیستم هایی دارند تا مواد غذایی را به آنها رسانده و مواد زائد را از محیط آنان دور بسازد این عمل بوسیله دستگاه گردش خون انجام می کیرد.

در حیوانات تک سلولی گردش و  تبادل مواد مورد لزوم برای ادامه  زندگی حیوان از طریق غشای آنان صورت می گیرد و امری ست نسبتا ساده ولیکن هر گاه جسم حیوان از اجتماع سلول های زیاد به وجود آید سلول های داخلی که  از تماس با محیط خارج دور هستند نیاز به سیستم هایی دارند تا مواد غذایی را به آنها رسانده و مواد زائد را از محیط آنان دور بسازد این عمل بوسیله دستگاه گردش خون انجام می کیرد.

هر یک از سیستم های حیاتی  به نوعی از دستگاه گردش خون استفاده می کند به طوری که دستگاه گوارش در هنگام عمل گوارش غذا بیشتر نیاز به خون دارد و یا در هنگام فعالیت های بدنی و جسمی سیل خون به طرف عضلات فعال بدن سرازیر می شود و در نتیجه دستگاه تنفس سرعت عمل خود را برای رساندن اکسیژن بیشتر به بدن افزایش می دهد. برای بالا بردن قابلیت گردش خون و سرعت حرکات تنفسی قلب عامل اصلی می  باشد زیرا با انقباضات پی  در پی خود باعث می شود تا خون بیشتر در رگ ها به حرکت در آید و در این مورد نه تنها باید احتیاجات عضلات فعال را برآورده سازد بلکه لازم است به سایر قسمت های بدن نیز غذا و اکسیژن برساند و لذا برای برگشت خون به قلب و انجام عمل اکسیزن گیری در شش ها عوامل زیادی به انقباضات قلب کمک می کند که انقباضات عضلانی را می توان یکی از مهمترین آنها دانست بخصوص در برگشت خون از قسمت های تحتانی بدن به قلب انقباضات عضلات کمک موثری خواهد بود. برنامه های مرتب و منظم تمرینی و ورزشی باعث کاهش ضربانات قلب شده و قدرت ضربان را برای افزایش مقدار خون استخراجی در هر ضربان افزایش می دهد و لذا در ورزشکاران مشاهده می شود که تعداد ضربانات قلب کمتر از افراد معمولی و تمرین نکرده می باشد. کاردیولوژابت ها معتقدند که تمرینات بدنی و ورزش نمی تواند به قلب سالم صدمه ای وارد سازد حتی برخی از بیماران قلبی به اجرای تمرینات ملایم ورزشی واداشته می شوند.

اثر تمرینات ورزشی روی دستگاه گوارش

ورزشکاران با برنامه های تمرینی  نسبتا شدید و سنگین احتیاج به مواد غذایی بیشتر دارند  و در نتیجه دارای اشتهای بیشتری هستند و میزان مصرف غذایی آنان افزایش می یابد بنابراین برای رساندن مواد غذایی بیشتر به عضلات فعال و تمام بدن دستگاه گوارشی برای آماده کردن مواد غذایی به طوری که ورزشکاران با برنامه های تمرینی  نسبتا شدید و سنگین احتیاج به مواد غذایی بیشتر دارند  و در نتیجه دارای اشتهای بیشتری هستند و میزان مصرف غذایی آنان افزایش می یابد بنابراین برای رساندن مواد غذایی بیشتر به عضلات فعال و تمام بدن دستگاه گوارشی برای آماده کردن مواد غذایی به طوری که

قابل استفاده سلول ها باشد به کار بیشتری نیاز دارد. فعالیت های ورزشی شدید بلافاصله  بعد از غذا خوردن ممکن است تولید اختلالات گوارشی نماید زیرا در این حالت فعالیت های گوارشی احتیاج به خون بیشتری دارد و فعالیت های ورزشی باعث می شود تا خون به اندازه کافی برای احتیاجات گوارشی به اندام های مربوط نرسد و مایع های گوارشی مورد احتیاج به مقدار کم تولید شود. به طوری که می دانیم مواد غذایی مورد استفاده عضلات بیشتر به صورت مولکول های قند و مواد شکری می باشد و لذا در موقع تمرینات ورزشی مقدار آن در خون افزایش می یابد علاوه بر تمرینات ورزشی، هیجانات روحی نیز مقدار قند خون را بالا می  برد و در مواقع اضطراری و اورژانس این عمل صورت می گیرد و پس از اینکه دوره و  یا زمان اورژانس تمام شود قند اضافی در خون از راه کلیه ها  دفع می  شود و به همین مناسبت است که آزمایش های قند خون در ورزشکاران همیشه قبل از شروع مسابقه و بخاطر دلهره ای که از مسابقه دارند به طور مثبت آزمایش شده است .

تحقیق: آلودگی هوا بر روی کروموزوم‌‏های جنسی اثر دارد

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 9

آلودگی هوا بر روی کروموزوم‌‏های جنسی اثر دارد

آلودگی هوا می‌‏تواند میزان اسپرم‌‏هایی را که کروموزوم های نر و ماده را حمل می‌‏کنند، تغییر دهد.به گزارش ایلنا، جنسیت کودک را کورموزوم‌‏های X و Y درون اسپرم مشخص می‌‏کنند. اکنون محققان دریافته‌‏اند گروه خاصی از آلاینده‌‏ها که محصول فرعی فرآیندهای کارخانه‌‏ای و کشاورزی هستند، باعث افزایش کروموزوم Y در اسپرم می‌‏شود.

این در حالی است که این تیم تحقیقاتی از دانشگاه لاند در سوئد که بر روی 149 مرد ماهیگیر آزمایش انجام داده‌‏اند، هنوز بطور یقین مشخص نکرده‌‏اند که آیا تغییر فوق باعث تولد نوزادان پسر بیشتر می‌‏شود یا خیر ؟

اینجا تغذیه معجزه می کند

شاید گاه و بی گاه با خود فکر کرده باشید که سرانجام زندگی در شهری مثل تهران با این همه آلودگی و دود و آلاینده های محیطی چه خواهد بود؟ بیماری های حاد ریوی، آلرژی های مزمن، مشکلات روحی و روانی، یا انواع سرطان ها و...

زمانی بود که روزنامه ها و خبرگزاری ها در سرفصل های اخبارشان هوای یک روز را آلوده اعلام می کردند و این وقتی بود که تعداد این روزها کمتر از روزهای پاک بود. اما امروز آلودگی هوا به حدی رسیده که اگر خبر «امروز هوای تهران سالم است» را از رادیو بشنویم و در روزنامه ها بخوانیم، خوشحال و بعضاً متعجب می شویم.

روزمرگی و سکونت در کلان شهری با ویژگی های تهران امروزی، نه فقط عوارض و خطرات آلاینده های محیطی، که شاید بسیاری دیگر از ناهنجاری ها را برای بسیاری از شهروندان در پی داشته باشد، غافل از این که هریک از ما در قبال خود و فرزندانمان، کودکان، سالمندان و تک تک اعضای خانواده خویش عهده دار مسئولیت هایی هستیم که حفظ تندرستی، مهم ترین آنهاست.

هرگز با خود اندیشیده اید که چطور از عهده این مسئولیت برآیید چگونه با شیوه های نه چندان دشوار تاوان زندگی در آلوده ترین شهر دنیا را بپردازید. رشد بهتر برای کودکان و عمری دراز را برای خود به ارمغان آورید، آن هم با خوردن؟ خوردن غذای مناسب؟

با رشد کلان شهرهای آلوده و افزایش روزافزون کارخانجات، صنایع، خودروها... و آلودگی هوا در کشور کانادا در سال ۲۰۰۲ میلادی، تعداد غیبت های دانش آموزان دبستانی و مهدکودک ها به دلیل ابتلا به مشکل دفع و یبوست رو به افزایش گذاشت و همین موضوع دولتمردان این کشور را به فکر یافتن راهکار و چاره ای انداخت که در عین حال هزینه ای را بر دولت تحمیل نکند.

مسئولان وزارت بهداشت کانادا اجرای طرح توزیع روزانه دو وعده شیر رایگان را در تمامی مدارس و مقاطع تحصیلی کلان شهرهای این کشور به عنوان بهترین راهکار کاهش عوارض مسمومیت های گوارشی ناشی از آلاینده های هوا برگزیدند و با اخذ عوارض از کارخانجات اتومبیل سازی، اعتبارات مورد نیاز این طرح را تأمین کردند و پس از مدتی نه چندان طولانی آثار مثبت تغذیه با شیر را در کودکان و نوجوانان دیدند.

طاهره طالع ماسوله دانشجوی دکترای تغذیه دانشگاه کبک کانادا در این زمینه چنین توضیح می دهد: «در بدن انسان باکتری های مفیدی وجود دارند که عمل دفع ادرار و مدفوع و مواد آلاینده را تنظیم می کنند. هر وقت میزان باکتری های مفید بر اثر ورود سرب و مواد آلاینده به بدن کم می شود، عمل دفع هم با مشکل مواجه می شود و این مواد در بدن باقی می مانند و شیر ماده ای است که به دلیل دارا بودن ماده ای فعال به نام پتو بیوتیک، سطح این باکتری های مفید را در روده انسان تعادل می بخشد.»

وی اضافه می کند: «کاهش یا افزایش فلور طبیعی (باکتری های مفید) در بدن به صورت اسهال و یا یبوست نمایش داده می شود، که در هر دو حالت برای سلامتی مضر است.»

اخذ عوارض از کارخانجات آلاینده هوا، خرید مستقیم شیر و توزیع آن در مدارس کانادا از سال ۲۰۰۲ موجب شد تا علاوه بر همه آثار مثبت دیگر، میزان باکتری های مفید در بدن دانش آموزان نیز به سطح تعادلی نزدیک تر شده و مشکل یبوست و اسهال در آنها کاهش یابد و از تعداد دفعات غیبت آنها در هر مدرسه به طور متوسط ۳۶ درصد کاسته شود.

تغذیه و آلودگی هوا

در بحث تغذیه و نقش آن در کاهش عوارض ناشی از آلودگی هوا، تحقیقات زیادی در کشور صورت نگرفته و آمار دقیقی در دست نیست. شاید معضل اصلی از نگاه کارشناسان تغذیه، همان آلودگی هواست که اگر ریشه کن شود، طبعاً دیگر نیازی به کاوش و بررسی های این چنین نیز باقی نمی ماند.

آزاده امین پور، عضو هیأت علمی انستیتو و دانشکده علوم تغذیه دانشگاه شهید بهشتی در تشریح ارتباط میان تغذیه و محیط زیست می گوید: «ما به عنوان عنصر و موجودی زنده در مجموعه فعال کره زمین، ناچار به ادامه حیات هستیم و برای همین هم باید در وضعیتی متعادل قرار بگیریم که از آن به عنوان سلامتی یاد می کنیم، وضعیتی که طی آن قدرت دفاعی بدن در مقابل آلودگی ها بالا رود.»

کارشناسان، تغذیه مناسب را یکی از راه های افزایش قدرت دفاعی بدن در مقابل آلودگی های زیست محیطی می دانند.

آلودگی هوا آثار مخربی را بر دستگاه تنفس، سیستم گوارشی و اعصاب و روان افراد بر جای گذاشته و می تواند اختلالاتی در عملکرد آن ایجاد کند. این که برای کاهش این عوارض خطرناک باید چه موادی را به چه میزان مصرف کرد، پرسشی است که دکتر تیرنگ نیستانی استادیار انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی دانشگاه شهید بهشتی اینگونه پاسخ می دهد:

«گازهای آلوده کننده، اکسیدهای ازت، دی اکسید کربن، منو اکسید کربن و... آلاینده های موجود در هوا را تشکیل می دهند که هریک بر یک عضو خاص از بدن تأثیر گذارند. به طوری که اکثر گازها در ایجاد حالتی به نام «استرس اکسیداتیو» مؤثرند و ذرات معلق عمدتاً دستگاه تنفسی و ریه ها را مورد هجوم قرار می دهند، در محل خاصی رسوب می کنند و موجب واکنش های التهابی مثل برونشیت، خلط، سرفه های صبحگاهی و... می شوند.»

وی در توضیح نقش بیماری زای گازهای آلاینده و استرس اکسیداتیو می گوید: «در بدن ما به طور طبیعی مولکول هایی وجود دارند که عمل پرواکسیدان را بر مولکول های دیگر انجام می دهند و آنها را اکسید می کنند مثل مولکول هایی که در قشرهای سلولی هستند و یا پروتئین های آنزیم برای جلوگیری از این اتفاق، سیستم دفاعی آنتی اکسیدانی در بدن همیشه فعال است و در حالت عادی این دو در حالت تعادل هستند و اگر این تعادل به نفع پرواکسیدان برهم بخورد، استرس اکسیداتیو نام می گیرد. که امروزه عامل بسیاری از بیماری های التهابی، قلبی عروقی، آسم آلرژیک و... شناخته شده است و گازهای آلاینده هوا می توانند آن را تشدید کنند.»

علاوه بر عوامل داخلی، کمبودهای غذایی بدن، دفاع آنتی اکسیدانی را کاهش داده و ساخت و ساز آن را مختل می کند که برای تقویت آن می بایست از آنتی اکسیدان های غذایی کمک گرفت.

حالا نقش غذا، نوع و حجم آن در مبارزه با آلودگی هوا بیشتر روشن می شود.

آسیب پذیرترها

کودکان وسالمندان دو گروه آسیب پذیرتر در مقابل عوارض ناشی از آلودگی هوا، طبعاً مراقبت های بیشتری را نیاز دارند.

براساس تحقیقات انجام شده در مدرسه پزشکی دانشگاه کالیفرنیای جنوبی آلودگی هوا بر رشد ریه کودکان تأثیرمنفی داشته و سطوح بالای آلودگی هوا، احتمال تأخیر رشد ریه را تا ۵ برابر افزایش می دهد.

آمار ارائه شده از سوی دبیر همایش بین المللی آلودگی هوای تهران (سال ۱۳۷۶) گویای آن بود که آلودگی هوای تهران روزانه جان ۲۰کودک و سالمند را می گیرد. در این ارتباط مهندس ملک افضلی