تحقیق در مورد سویا 14 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 14 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

سویا : (Soya Bean)

سویا یکی از گیاهان قدیمی بومی آسیا و منچوری چین و ژاپن است . این گیاه همیشه به صورت اهلی دیده شده است این گیاه به عنوان گیاه دانه روغنی از سال 1900 مورد استفاده قرار گرفته است و کشور آمریکا با تولید سالیانه صدها میلیون تن بزرگترین تولید کننده این گیاه می باشد . کشورهای برزیل ، چین ، آرژانتین از بزرگترین کشورهای تولید کننده این دانه می باشند . آمریکا 63% تولید جهانی را به خود اختصاص داده است و این 4 کشور مجموعا 90 تا 95 % تولید را به عهده دارند . سهم جهانی تولید ایران 001/0 در صد است . ( 94 تا 95 درصد روغن کشور از طریق واردات تامین می شود ) .

سابقه کشت و کار سویا در ایران مشخص نیست . فقط در ناحیه گیلان نوعی سویا به نام پشم باقلا یا خرس باقلا کشت می شده است.

در دهه 50 کشت سویا در استان گلستان توسعه چشم گیری یافت و تا امروز 90 تا 95% دانه های روغنی کشور در این استان تولید می شود و میزان تولید سویا در این استان در سال 1380 چیزی نزدیک به 000/200 تن بوده است .

امروزه سویا بیش از 30 تا 35 % تجارت روغن و 70تا 75 % تجارت کنجاله دنیا را به خود اختصاص داده است . دانه سویا 15تا30% روغن و 30تا50% پروتئین دارد و به عنوان مهمترین پروتئین نباتی شناخته شده است .

مورفولوژی سویا :

سویا در نوشته های چین آمده است که از حدود 2800سال قبل از میلاد مسیح در چین جزء 5 گیاه عمده بوده است . ( برنج ، گندم ، ارزن ، جو ، سویا )

سویا از خانواده لگومینوز است 42=x2=n2 کرومزوم دارد ، یکساله است و به صورت اهلی یافت شده است . اهلی شدن آن را به امپراتور شین هوا در سال 1700 سال قبل از میلاد مسیح نسبت داده اند و جد مشترک آنها Glycin Soya بوده است . که نام سویا یا سوژا از آن مشتق شده است . تابع آب و هوای گرم است به نور و آب فراوان نیاز دارد . طول ساقه به 180 سانتی متر می رسد و دو بخش رویشی و زایشی آن بدین شرح است :

مورفولوژی رویشی :

گیاهی است با ارتفاع متوسط تا بلند 75تا180 سانتی متر شاخه بندی به صورت انشعابات زیاد و پراکنده و یا احتمالا به صورت تکشاخه در برخی ارقام مشاهده می شود انشعابات از ساقه اصلی منشاء می گیرد میزان انشعاب بستگی به عوامل محیطی و ژنتیکی از قبیل : طول روز ، فاصله بوته ها از هم ، حاصلخیزی و تراکم دارد .

برگهای سویا به سه نوع دیده می شوند : Cotyle done

اولین جفت بر لپه ای یا کوتیل دونی است

برگهای بعدی ساده می باشند

برگهای بعدی سه برچه ای یا شبدری ظاهر می شوند که تا انتها برگها بدین صورت مشاهده می شوند .

روی برگها کرک و موی زیادی مشاهده می شود . طول کرکها 1 میلی متر فاصله آنها از هم 1 میلی متر و تقریبا 10درصد سطح برگ را شامل می شوند . سطح زیرین برگ دارای روزنه بیشتری از سطح برگ است .

ریشه :

یک ریشه اصلی قوی و تعداد زیادی ریشه های جانبی دارد که عمدتا در لایه های رویی خاک متمرکزند .

ریشه چه که روی ریشه های فرعی بوجود می آید عملیات جذب آب و مواد غذایی را انجام می دهد . همچنین یکسری ریشه نابجا از پائین هیپو کوتیل ظاهر می شود بر روی ریشه سویا مانند سایر گیاهان خانواده نخود ( لگومینوز ) برجستگیهای کروی شکل مشاهده می شود .

که این برجستگیها محل زندگی باکتریهای ریبوزوم ژاپنیکم می باشد . که عملیات تثبیت ازت را در خاک انجام می دهد و در صورت فعال بودن تمامی ریشه را گره دار می کند . اولین غده 10تا15روز پس از کاشت روی ریسه ظاهر می شود و در هنگام بلوغ ریشه کاملا ریشه گره دار می شود .

این باکتریها قادرند علاوه بر نیاز گیاه تا 4 تن محصول در هکتار 180تا200کیلوگرم ازت خالص را به خاک اضافه کنند . نشانه فعال بودن این گره ها آن است که اگر یکی از برجستگیها را برش دهیم باید به رنگ صورتی یا قرمز باشد . سفید بی رنگ و قهوه ای تیره نشان دهنده عدم فعالیت است .

گسترش افقی و عمودی ریشه بر حسب شرایط کشت متغیر است . در خاک هایی که نفوذ خوبی داشته باشند قدرت نفوذ ریشه به 200سانتی متر می رسد ولی اکثرا در عمق 60سانتی متر خاک متمرکزند در حالت زراعی و مزرعه تمرکز ریشه ها بیشتر در لایه های 15سانتی متر خاک است . ساقه در سویا از ساقه مستقیم تشکیل شده که از آن شاخه های جانبی منشعب می شود . هر چه واریته دیر رس تر باشد ساقه ها بلند تر خواهد بود .

مورفولوژی زایشی سویا :

گلدهی و شروع آن در سویا به دو صورت مشاهده می شود که شروع مرحله زایش بر حسب رقم و شرایط محیطی مانند طول روز و دما فرق می کند ولی به طور کلی دو نوع طبیعت رشد در سویا وجود دارد .

طبیعت محدود الرشد یا Determminat که گلدهی از بالا به پائین صورت ادامه می یابد .

با شروع گلدهی رشد رویشی متوقف می شود . سویا رقم گرگان 3یانخ رقمی دیر رس و دترمینیت است و رنگ گل آن صورتی است .

طبیعت نامحدود الرشد :indeterminat

در این وضعیت گلدهی از گره های پائین شروع شده به گره های بالا ادامه می یابد بعضی همزمان با رشد رویشی گلدهی ادامه می یابد . رقمی مثل ویلیامز با گل های

سویا 14ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 14

سویا

وبیاى روغنی، سوژا یا سویا از دانه‌هاى مهم روغنى به‌شمار مى‌رود و این گیاه بر اساس بسیارى از مدارک و شواهد، ۲۸۰۰ سال قبل از میلاد در چین کشت مى‌شده و به‌عنوان گیاهى مقدس مطرح بوده است. منشاء و منطقه اصلى اهلى شدن این گیاه، شمال شرقى چین دکر شده است، اما مرکز ژنى جنس Glycine، علاوه بر چین در شرق آفریقا و استرالیا نیز قرار دارد.

ارقام مهم سویا

ارقام سویا را مى‌توان از لحاظ مورد مصرف در ۳ گروه علوفه‌ای، روغنى و حبوبات قرار داد. ارقام علوفه‌اى داراى دانه کوچک به رنگ سبز مایل به سیاه. ساقه‌هاى ظریف و شاخ و برگ زیادترى در مقایسه با ارقام رونى مى‌باشند. رنگ دانه در ارقام روغنى زرد است. ارقامى که به‌مصرف خوراکى مى‌رسند، داراى دانه‌اى به‌رنگ قهوه‌اى مى‌باشند.

ارقام سویا از نظر گروه‌هاى رسیدگى به ۱۴ تیپ تقسیم‌بندى مى‌شوند و به‌هر یک از این تیپ‌ها یک کد را نسبت مى‌دهند که عبارتند از: 00, 1.0 , 2, ......12.

زودرس‌ترین ارقام در تیپ 00 و دیررس‌ترین آنها در تیپ ۱۲ قرار مى‌گیرند. ارقام دیررس در نواحى استوائى و ارقام زودرس در نواحى شمال کشت مى‌شوند. در ایران از ارقام ۲ تا ۷ استفاده مى‌شود. با توجه به دامنه گسترده رسیدگى در ارقام سویا، مى‌توان آنها را در تمام نقاط دنیا کشت نمود. توزیع تیپ‌هاى مختلف در ایران به‌شرح زیر است:

۱. تیپ ۷-۶ در خوزستان

۲. تیپ‌هاى ۳و ۴ و ۵ در نواحى مرکزی، خراسان و شمال

۳. تیپ ۳-۲ در نواحى سرد و کوهستانى (آذربایجان)

در مورد ارقام سویا مى‌توان گفت: دیررس‌‌ترین رقم، روز بلندترین هم هست و زودرس‌ترین آنها، روز کوتاهترین مى‌باشد.

فواید سویا

سویا از طریق چین به‌عنوان موطن اصلى آن، به کشورهاى همسایه خود یعنى کره، ژاپن و جنوب شرق آسیا و به‌تدریج در سایر مناطق جهان پراکنده شد. درقرن هیجدهم به اروپا و اوایل قرن نوزدهم وارد آمریکا گردید و بالاخره در آغاز قرن بیستم به عنوان یک محصول تجارى عمده در آمریکا مطرح شد. این محصول در دهه ۱۳۳۰ وارد ایران گردید و به‌طور آزمایشى کشت شد که موفقیت‌آمیز نبود، تا اینکه گروه صنعتى بهشهر در سال ۱۳۴۱ به واردات بذر و در پى آن توسعه کشت سویا مبادرت ورزید. از این زمان به‌بعد همواره کشت و تولید سویا در ایران مورد توجه و رو به گسترش بوده است.

علف‌هاى هرز سویا

گیاهچه‌هاى جوان سویا نمى‌توانند با بسیارى از علف‌هاى هرز مناطق گرمسیرى که رشد سریع دارند رقابت کنند و دفع علف‌هاى هرز در این دوره بیشترین اهمیت را دارد. اولین وجین مکانیزه را درهنگام ۱۰ تا ۱۵ سانتى‌مترى انجام مى‌دهند. قبل از آن نیز با کمک چنگک یا دندانه سبک انگشتى با علف‌هاى هرز بین ردیف‌ها مبارزه مى‌کنند، اما پس از رشد گیاه وجین مکانیزه باعث خسارت به بوته‌ها خواهد شد.

بهتر است مبارزه با علف‌هاى هرز سویا قبل از کاشت صورت مى‌گیرد و پس از کاشت فقط برخى از علف‌هاى هرز سمج را با وجین از بین برد، البته سویا پس از ۶ تا ۸ هفته به‌خوبى قادر است با اکثر علف‌هاى هرز رقابت کند.

مهمترین علف‌هاى هرز مزارع سویا عبارتند از: تاج‌ریزى Solanum nigrum، تاج‌خروس Amarantus retroflexus، خرقه- Portulaca oleracea ، سلمه -Chenopodium album، و در مبارزه شیمیائى باید بسیار دقت نمود، چرا که این گیاه به بسیارى از علف‌کش‌ها حساس است.

علف‌کش‌هاى قبل از کاشت مانند تریفلورالین، اپتام و لاسو و علف‌کش‌هاى قبل از سبز شدن مانند داکتال، آلاکلور و لینوران مى‌توانند تأثیر مثبتى در کنترل علف‌هاى هرز سویا بر جاى بگذارند. چنانچه شدت هجوم علف‌هاى هرز زیاد باشد در اواسط فصل مى‌توان از علف‌کشD-B ۲.۴ استفاده نمود.

علف‌کش‌هاى سویا باید دقیقاً با میزان پیشنهادى مصرف شوند. مصرف کمتر یا بیشتر منجر به عدم کنترل یا خسارت به‌ بوته‌هاى سویا خواهد گردید. همچنین باقى‌مانده علف‌کش‌هاى سال قبل مانند آترازین (که در مورد ذرت استفاده مى‌شود) باعث صدمه به بذر سویا شده سبب کاهش تراکم و میزان عملکرد مى‌شود.

بیمارى‌هاى سویا

مهم‌ترین بیمارى‌هاى سویا نیز عبارتند از: پوسیدگى فایتوفتورا، رایزوکتونیا، پوسیدگى اسکلروتینیا، پوسیدگى زغالى (ماکروف مینا)، لکه ارغوانى و سفیدک‌هاى داخلى و خارجی. براى مبارزه با این بیمارى‌ها مى‌بایست از ارقام مقاوم، تناوب‌هاى زراعى مناسب، بذر مرغوب و قارچ‌کش‌هاى سیستماتیک استفاده نمود. ضمناً ویروس‌ها به‌خصوص ویروس موزائیک سویا نیز بوته‌هاى سویا را بیمار مى‌کند ولى خسارت ناشى از آنها در ایران برآورده نشده است.

درمیان مواد غذایی، سویا یکی از موادی است که مطالعات بسیار زیادی درباره آن انجام شده است. بیشتر این پژوهش ها قابلیت سویا برای پیشگیری از سرطان وحمله قلبی را تأیید می کند. ماده جنیستین و سایر موادی که در سویا وجود دارد، قابلیت مقابله با این عوارض تندرستی را به آن می دهد.

از سویا در برنامه غذایی خود استفاده کنید.

خواص سویا

ایـــن روزها سوپر مارکت های بزرگ چندین قفسه مختلف را به فراورده های سویا اختصاص میـــدهند. مطمئنا یک یا دو تا از دوستان سابق شما نیز در زندگی چیزی جز سویا نــمی خوردند. سویا حتی در ترکیبات غذاهای مورد علاقه شما نیز نفوذ کرده است.

ایـــن روزها سوپر مارکت های بزرگ چندین قفسه مختلف را به فراورده های سویا اختصاص میـــدهند. مطمئنا یک یا دو تا از دوستان سابق شما نیز در زندگی چیزی جز سویا نــمی خوردند. سویا حتی در ترکیبات غذاهای مورد علاقه شما نیز نفوذ کرده است.

تحقیق درمورد کارآموزی در شرکت سویا سان

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 46

دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروزگوه

گزارش کارآموزی

رشته : مهندسی صنایع – برنامه ریزی و تحلیل سیستمها

موضوع:

تضمین کیفیت

استاد راهنما:

جناب آقای رضا کیا

تهیه کننده:

منیره منتظری سانیج

شماره دانشجویی-851076380

تابستان 1388

مقدمه :

در تمامی کارخانه های تولیدی مسئول فنی کارخانه، مسئولیت های زیادی دارد تا محصول مورد نظر تمامی مراحل تولید خود را طی کند تا به دست مصرف کننده برسد همچنین اختیارات مسئول فنی نیز محدود است که این مسئله مانع از انجام درست مسئولیت ها می شود .

پس نقص عمده ای که منجر به بروز مشکلات فراوانی برای انجام مسئولیت های فنی می باشد ، گستردگی مسئولیت ها و محدودیت اختیارات است و در بسیاری از شرکت های تولیدی مسئولین فنی با تلاش و پیگیری خود موجب برقراری ارتباط مناسب با بخش های مختلف کارخانه که در کیفیت محصول دخالت دارند می گردد که به سادگی قابل انجام نیست .

طبق راهنمایی ها و دستورالعمل های اداره کل نظارت بر امور تولید محصول ، سیستم تضمین کیفیت Assurance Quality این مسئولیت ها را به عهده دارد و مسئول فنی یکی از اعضای این سیستم است .

تضمین کیفیت Assurance Quality خود یکی از عناصر اصلی مدیریت کیفیت Management Quality است . به عبارتی شورای تضمین کیفیت اطمینان می دهد که محصولات تولید شده از سلامت ، کیفیت و کارآیی مطلوب برخوردار بوده و رضایت مشتری را به همراه دارد .

از آنجایی که تضمین کیفیت بخشی از سیستم مدیریت کیفیت است ما این پروژه را به بررسی سیستم مدیریت کیفیت مبتنی بر استاندارد ISO9001:2000 وچگونگی پیاده سازی این استاندارد در کارخانه تولیدی مواد غذایی سویا سان (Maxsoy ) اختصاص دادیم که چگونه توانسته است محصولاتی با کیفیت بالا همراه با رضایت مشتری تولید کند .

سویا 14ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 14

سویا

وبیاى روغنی، سوژا یا سویا از دانه‌هاى مهم روغنى به‌شمار مى‌رود و این گیاه بر اساس بسیارى از مدارک و شواهد، ۲۸۰۰ سال قبل از میلاد در چین کشت مى‌شده و به‌عنوان گیاهى مقدس مطرح بوده است. منشاء و منطقه اصلى اهلى شدن این گیاه، شمال شرقى چین دکر شده است، اما مرکز ژنى جنس Glycine، علاوه بر چین در شرق آفریقا و استرالیا نیز قرار دارد.

ارقام مهم سویا

ارقام سویا را مى‌توان از لحاظ مورد مصرف در ۳ گروه علوفه‌ای، روغنى و حبوبات قرار داد. ارقام علوفه‌اى داراى دانه کوچک به رنگ سبز مایل به سیاه. ساقه‌هاى ظریف و شاخ و برگ زیادترى در مقایسه با ارقام رونى مى‌باشند. رنگ دانه در ارقام روغنى زرد است. ارقامى که به‌مصرف خوراکى مى‌رسند، داراى دانه‌اى به‌رنگ قهوه‌اى مى‌باشند.

ارقام سویا از نظر گروه‌هاى رسیدگى به ۱۴ تیپ تقسیم‌بندى مى‌شوند و به‌هر یک از این تیپ‌ها یک کد را نسبت مى‌دهند که عبارتند از: 00, 1.0 , 2, ......12.

زودرس‌ترین ارقام در تیپ 00 و دیررس‌ترین آنها در تیپ ۱۲ قرار مى‌گیرند. ارقام دیررس در نواحى استوائى و ارقام زودرس در نواحى شمال کشت مى‌شوند. در ایران از ارقام ۲ تا ۷ استفاده مى‌شود. با توجه به دامنه گسترده رسیدگى در ارقام سویا، مى‌توان آنها را در تمام نقاط دنیا کشت نمود. توزیع تیپ‌هاى مختلف در ایران به‌شرح زیر است:

۱. تیپ ۷-۶ در خوزستان

۲. تیپ‌هاى ۳و ۴ و ۵ در نواحى مرکزی، خراسان و شمال

۳. تیپ ۳-۲ در نواحى سرد و کوهستانى (آذربایجان)

در مورد ارقام سویا مى‌توان گفت: دیررس‌‌ترین رقم، روز بلندترین هم هست و زودرس‌ترین آنها، روز کوتاهترین مى‌باشد.

فواید سویا

سویا از طریق چین به‌عنوان موطن اصلى آن، به کشورهاى همسایه خود یعنى کره، ژاپن و جنوب شرق آسیا و به‌تدریج در سایر مناطق جهان پراکنده شد. درقرن هیجدهم به اروپا و اوایل قرن نوزدهم وارد آمریکا گردید و بالاخره در آغاز قرن بیستم به عنوان یک محصول تجارى عمده در آمریکا مطرح شد. این محصول در دهه ۱۳۳۰ وارد ایران گردید و به‌طور آزمایشى کشت شد که موفقیت‌آمیز نبود، تا اینکه گروه صنعتى بهشهر در سال ۱۳۴۱ به واردات بذر و در پى آن توسعه کشت سویا مبادرت ورزید. از این زمان به‌بعد همواره کشت و تولید سویا در ایران مورد توجه و رو به گسترش بوده است.

علف‌هاى هرز سویا

گیاهچه‌هاى جوان سویا نمى‌توانند با بسیارى از علف‌هاى هرز مناطق گرمسیرى که رشد سریع دارند رقابت کنند و دفع علف‌هاى هرز در این دوره بیشترین اهمیت را دارد. اولین وجین مکانیزه را درهنگام ۱۰ تا ۱۵ سانتى‌مترى انجام مى‌دهند. قبل از آن نیز با کمک چنگک یا دندانه سبک انگشتى با علف‌هاى هرز بین ردیف‌ها مبارزه مى‌کنند، اما پس از رشد گیاه وجین مکانیزه باعث خسارت به بوته‌ها خواهد شد.

بهتر است مبارزه با علف‌هاى هرز سویا قبل از کاشت صورت مى‌گیرد و پس از کاشت فقط برخى از علف‌هاى هرز سمج را با وجین از بین برد، البته سویا پس از ۶ تا ۸ هفته به‌خوبى قادر است با اکثر علف‌هاى هرز رقابت کند.

مهمترین علف‌هاى هرز مزارع سویا عبارتند از: تاج‌ریزى Solanum nigrum، تاج‌خروس Amarantus retroflexus، خرقه- Portulaca oleracea ، سلمه -Chenopodium album، و در مبارزه شیمیائى باید بسیار دقت نمود، چرا که این گیاه به بسیارى از علف‌کش‌ها حساس است.

علف‌کش‌هاى قبل از کاشت مانند تریفلورالین، اپتام و لاسو و علف‌کش‌هاى قبل از سبز شدن مانند داکتال، آلاکلور و لینوران مى‌توانند تأثیر مثبتى در کنترل علف‌هاى هرز سویا بر جاى بگذارند. چنانچه شدت هجوم علف‌هاى هرز زیاد باشد در اواسط فصل مى‌توان از علف‌کشD-B ۲.۴ استفاده نمود.

علف‌کش‌هاى سویا باید دقیقاً با میزان پیشنهادى مصرف شوند. مصرف کمتر یا بیشتر منجر به عدم کنترل یا خسارت به‌ بوته‌هاى سویا خواهد گردید. همچنین باقى‌مانده علف‌کش‌هاى سال قبل مانند آترازین (که در مورد ذرت استفاده مى‌شود) باعث صدمه به بذر سویا شده سبب کاهش تراکم و میزان عملکرد مى‌شود.

بیمارى‌هاى سویا

مهم‌ترین بیمارى‌هاى سویا نیز عبارتند از: پوسیدگى فایتوفتورا، رایزوکتونیا، پوسیدگى اسکلروتینیا، پوسیدگى زغالى (ماکروف مینا)، لکه ارغوانى و سفیدک‌هاى داخلى و خارجی. براى مبارزه با این بیمارى‌ها مى‌بایست از ارقام مقاوم، تناوب‌هاى زراعى مناسب، بذر مرغوب و قارچ‌کش‌هاى سیستماتیک استفاده نمود. ضمناً ویروس‌ها به‌خصوص ویروس موزائیک سویا نیز بوته‌هاى سویا را بیمار مى‌کند ولى خسارت ناشى از آنها در ایران برآورده نشده است.

درمیان مواد غذایی، سویا یکی از موادی است که مطالعات بسیار زیادی درباره آن انجام شده است. بیشتر این پژوهش ها قابلیت سویا برای پیشگیری از سرطان وحمله قلبی را تأیید می کند. ماده جنیستین و سایر موادی که در سویا وجود دارد، قابلیت مقابله با این عوارض تندرستی را به آن می دهد.

از سویا در برنامه غذایی خود استفاده کنید.

خواص سویا

ایـــن روزها سوپر مارکت های بزرگ چندین قفسه مختلف را به فراورده های سویا اختصاص میـــدهند. مطمئنا یک یا دو تا از دوستان سابق شما نیز در زندگی چیزی جز سویا نــمی خوردند. سویا حتی در ترکیبات غذاهای مورد علاقه شما نیز نفوذ کرده است.

ایـــن روزها سوپر مارکت های بزرگ چندین قفسه مختلف را به فراورده های سویا اختصاص میـــدهند. مطمئنا یک یا دو تا از دوستان سابق شما نیز در زندگی چیزی جز سویا نــمی خوردند. سویا حتی در ترکیبات غذاهای مورد علاقه شما نیز نفوذ کرده است.

سویا 14ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 14

سویا

وبیاى روغنی، سوژا یا سویا از دانه‌هاى مهم روغنى به‌شمار مى‌رود و این گیاه بر اساس بسیارى از مدارک و شواهد، ۲۸۰۰ سال قبل از میلاد در چین کشت مى‌شده و به‌عنوان گیاهى مقدس مطرح بوده است. منشاء و منطقه اصلى اهلى شدن این گیاه، شمال شرقى چین دکر شده است، اما مرکز ژنى جنس Glycine، علاوه بر چین در شرق آفریقا و استرالیا نیز قرار دارد.

ارقام مهم سویا

ارقام سویا را مى‌توان از لحاظ مورد مصرف در ۳ گروه علوفه‌ای، روغنى و حبوبات قرار داد. ارقام علوفه‌اى داراى دانه کوچک به رنگ سبز مایل به سیاه. ساقه‌هاى ظریف و شاخ و برگ زیادترى در مقایسه با ارقام رونى مى‌باشند. رنگ دانه در ارقام روغنى زرد است. ارقامى که به‌مصرف خوراکى مى‌رسند، داراى دانه‌اى به‌رنگ قهوه‌اى مى‌باشند.

ارقام سویا از نظر گروه‌هاى رسیدگى به ۱۴ تیپ تقسیم‌بندى مى‌شوند و به‌هر یک از این تیپ‌ها یک کد را نسبت مى‌دهند که عبارتند از: 00, 1.0 , 2, ......12.

زودرس‌ترین ارقام در تیپ 00 و دیررس‌ترین آنها در تیپ ۱۲ قرار مى‌گیرند. ارقام دیررس در نواحى استوائى و ارقام زودرس در نواحى شمال کشت مى‌شوند. در ایران از ارقام ۲ تا ۷ استفاده مى‌شود. با توجه به دامنه گسترده رسیدگى در ارقام سویا، مى‌توان آنها را در تمام نقاط دنیا کشت نمود. توزیع تیپ‌هاى مختلف در ایران به‌شرح زیر است:

۱. تیپ ۷-۶ در خوزستان

۲. تیپ‌هاى ۳و ۴ و ۵ در نواحى مرکزی، خراسان و شمال

۳. تیپ ۳-۲ در نواحى سرد و کوهستانى (آذربایجان)

در مورد ارقام سویا مى‌توان گفت: دیررس‌‌ترین رقم، روز بلندترین هم هست و زودرس‌ترین آنها، روز کوتاهترین مى‌باشد.

فواید سویا

سویا از طریق چین به‌عنوان موطن اصلى آن، به کشورهاى همسایه خود یعنى کره، ژاپن و جنوب شرق آسیا و به‌تدریج در سایر مناطق جهان پراکنده شد. درقرن هیجدهم به اروپا و اوایل قرن نوزدهم وارد آمریکا گردید و بالاخره در آغاز قرن بیستم به عنوان یک محصول تجارى عمده در آمریکا مطرح شد. این محصول در دهه ۱۳۳۰ وارد ایران گردید و به‌طور آزمایشى کشت شد که موفقیت‌آمیز نبود، تا اینکه گروه صنعتى بهشهر در سال ۱۳۴۱ به واردات بذر و در پى آن توسعه کشت سویا مبادرت ورزید. از این زمان به‌بعد همواره کشت و تولید سویا در ایران مورد توجه و رو به گسترش بوده است.

علف‌هاى هرز سویا

گیاهچه‌هاى جوان سویا نمى‌توانند با بسیارى از علف‌هاى هرز مناطق گرمسیرى که رشد سریع دارند رقابت کنند و دفع علف‌هاى هرز در این دوره بیشترین اهمیت را دارد. اولین وجین مکانیزه را درهنگام ۱۰ تا ۱۵ سانتى‌مترى انجام مى‌دهند. قبل از آن نیز با کمک چنگک یا دندانه سبک انگشتى با علف‌هاى هرز بین ردیف‌ها مبارزه مى‌کنند، اما پس از رشد گیاه وجین مکانیزه باعث خسارت به بوته‌ها خواهد شد.

بهتر است مبارزه با علف‌هاى هرز سویا قبل از کاشت صورت مى‌گیرد و پس از کاشت فقط برخى از علف‌هاى هرز سمج را با وجین از بین برد، البته سویا پس از ۶ تا ۸ هفته به‌خوبى قادر است با اکثر علف‌هاى هرز رقابت کند.

مهمترین علف‌هاى هرز مزارع سویا عبارتند از: تاج‌ریزى Solanum nigrum، تاج‌خروس Amarantus retroflexus، خرقه- Portulaca oleracea ، سلمه -Chenopodium album، و در مبارزه شیمیائى باید بسیار دقت نمود، چرا که این گیاه به بسیارى از علف‌کش‌ها حساس است.

علف‌کش‌هاى قبل از کاشت مانند تریفلورالین، اپتام و لاسو و علف‌کش‌هاى قبل از سبز شدن مانند داکتال، آلاکلور و لینوران مى‌توانند تأثیر مثبتى در کنترل علف‌هاى هرز سویا بر جاى بگذارند. چنانچه شدت هجوم علف‌هاى هرز زیاد باشد در اواسط فصل مى‌توان از علف‌کشD-B ۲.۴ استفاده نمود.

علف‌کش‌هاى سویا باید دقیقاً با میزان پیشنهادى مصرف شوند. مصرف کمتر یا بیشتر منجر به عدم کنترل یا خسارت به‌ بوته‌هاى سویا خواهد گردید. همچنین باقى‌مانده علف‌کش‌هاى سال قبل مانند آترازین (که در مورد ذرت استفاده مى‌شود) باعث صدمه به بذر سویا شده سبب کاهش تراکم و میزان عملکرد مى‌شود.

بیمارى‌هاى سویا

مهم‌ترین بیمارى‌هاى سویا نیز عبارتند از: پوسیدگى فایتوفتورا، رایزوکتونیا، پوسیدگى اسکلروتینیا، پوسیدگى زغالى (ماکروف مینا)، لکه ارغوانى و سفیدک‌هاى داخلى و خارجی. براى مبارزه با این بیمارى‌ها مى‌بایست از ارقام مقاوم، تناوب‌هاى زراعى مناسب، بذر مرغوب و قارچ‌کش‌هاى سیستماتیک استفاده نمود. ضمناً ویروس‌ها به‌خصوص ویروس موزائیک سویا نیز بوته‌هاى سویا را بیمار مى‌کند ولى خسارت ناشى از آنها در ایران برآورده نشده است.

درمیان مواد غذایی، سویا یکی از موادی است که مطالعات بسیار زیادی درباره آن انجام شده است. بیشتر این پژوهش ها قابلیت سویا برای پیشگیری از سرطان وحمله قلبی را تأیید می کند. ماده جنیستین و سایر موادی که در سویا وجود دارد، قابلیت مقابله با این عوارض تندرستی را به آن می دهد.

از سویا در برنامه غذایی خود استفاده کنید.

خواص سویا

ایـــن روزها سوپر مارکت های بزرگ چندین قفسه مختلف را به فراورده های سویا اختصاص میـــدهند. مطمئنا یک یا دو تا از دوستان سابق شما نیز در زندگی چیزی جز سویا نــمی خوردند. سویا حتی در ترکیبات غذاهای مورد علاقه شما نیز نفوذ کرده است.

ایـــن روزها سوپر مارکت های بزرگ چندین قفسه مختلف را به فراورده های سویا اختصاص میـــدهند. مطمئنا یک یا دو تا از دوستان سابق شما نیز در زندگی چیزی جز سویا نــمی خوردند. سویا حتی در ترکیبات غذاهای مورد علاقه شما نیز نفوذ کرده است.