تحقیق در مورد نحوه عملکرد موشکهای کروز 19 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 21

نحوه عملکرد موشکهای کروز

نام درس :سیستم های جلوبرنده

استاد :

جناب سرهنگ جعفرآبادی

گردآورنده:

ابوالفضل عابدی

نام دوره: 10

پدافند - کلاس 302

مجتمع دانشگاهی هوا فضای عاشورا

تابستان 1388

فهرست مطالب

عنوان صفحه

آشنایی با سری موشکهای هاک 2

موشک سطح به هوای میانبرد هاک...................................... 2

تاریخچه طراحی و ساخت موشک هاک ............................... 3

اجزای تشکیل دهنده سیستم پدافندموشکی هاک........... 3

مراحل مختلف گسترش و بهینه‌سازی موشک هاک ............ 5

مشخصات عمومی موشک هاک................................................ 9

مشخصات عمومی رادار HPI در سیستم موشکی هاک 14

 مشخصات عمومی رادار ROR در سیستم موشکی هاک 16

آشنایی با سری موشکهای هاک

موشک سطح به هوای میانبرد هاک (MIM-23

HAWK) ساخت شرکت آمریکایی(Raytheon) است. Hawk مخفف Homing All the Way Killer می‌باشد. هدف ابتدایی از طراحی این موشک نابود کردن هواپیماهای دشمن بود که با توسعه این موشک، از آن در نابود کردن موشکهای دیگر هم استفاده می‌شد . این موشک در سال 1960 وارد خدمت گردید اما باتوجه به برنامه‌های مختلف و متنوع بهینه‌سازی و توسعه که بر روی آن پیاده شده،‌این موشک هنوز هم مورد استفاده قرار می‌گیرد. توسعه و بهینه‌سازی‌های مختلف روی موشک هاک عاقبت به ساخت سیستم دفاع موشکی پاتریوت (‌MIM-104 Patriot ) منجر شد . از سال 1994 جایگزینی موشک هاک با نمونه‌های دیگر با توجه یگان عملیاتی و ماموریت‌های آن یگانها در ارتش آمریکا شروع گردید و در سال 2002 موشک موفق هاک رسما از خدمت در ارتش آمریکا بازنشسته شد . آخرین یگان استفاده‌کننده از موشک هاک، یگان تفنگداران دریایی آمریکا(US Marine Corps ) بودند که موشک دوش پرتاب FIM-92 Stinger را جایگزین موشک هاک کردند. این موشک همچنان در خارج از آمریکا و در کشورهای اروپای غربی و ژاپن تولید می‌شود . موشک هاک در جنگهای مختلفی شرکت کرده و بنا بر آمار اعلام شده تا کنون 40 هزار فروند از این موشکها

تحقیق در مورد نظارت بر عملکرد مدیران 15ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 15 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

نظارت بر عملکرد مدیران

تقریباً هر سازمانی دارای یک سیستم مدیریت عملکرد است که از آن انتظار می رود اهدافی مهم را در زمینه مدیریت سرمایه انسانی برآورده سازد.اهداف مزبور غالباً عبارتند از برانگیختن افراد در جهت عملکرد مطلوب، کمک به افراد در جهت گسترش مهارتهایشان، ایجاد فرهنگ عملکرد، تعیین اینکه چه کسی مستحق ارتقاء می باشد، تصمیم گیری درباره افرادی که عملکرد ضعیفی دارند و کمک به اجرای استراتژی های کسب و کار.

شکی نیست که سیستم مدیریت عملکردی کـه بتواند به این اهداف جامه عمل بپوشاند، می تواند کمک مهمی به اثربخشی سازمان نماید. اما اینکه چه چیزی یک سیستم مدیریت عملکرد را به سیستمی کارآمد مبدل می سازد، چندان روشن نیست.

عوامل مختلفی وجود دارد که می تواند اثربخشـی یک سیستم مدیریت عملکرد را تحت الشعاع قرار دهد که در مطالعات تجربی متعدد، بسیاری از این عوامل مورد بررسی قرار گرفته است. مثلاً تحقیقات قابل ملاحظه ای نشان می دهدکه اگر بازخور مداوم ارائه شود، ارزیابی هایی مبتنی بر رفتار صورت بگیرد و ممیزین آموزش دیده به کار گرفته شوند، اثربخشی مدیریت عملکرد، ارتقا می یابد.

در عین حال شواهد موجود نشان می دهد که اگر سیستمهای مدیریت عملکرد به درستی اجرا نشـوند، پیامدهای منفی قابل ملاحظه ای به دنبال خواهند داشت.

بنابراین طراحی واجرای یک سیستم موثر و کارآمد مدیریت عملکرد، از ضروریات سازمانهاست. زیرا پویایی دیگر زیرسیستم های کلان سیستم سازمانی، به طور مستقیم و غیرمستقیم وابسته و تحت تاثیر کیفیت این زیرسیستم قرار دارد. بااین اوصاف، باید ضمن کنکاش در ادبیات موضوعی مربوطه، به جستجوی سیستمی جامع و به روز برای مدیریت عملکرد باشیم.

به منظور ارائه دیدگاههای جدید در مدیریت عملکرد و بررسی نقش مدیریت عملکرد در تحقق اهداف سازمانها و نیز مطالعه چگونگی به کارگیری و بومی سازی مدلهای گوناگون مدیریت عملکرد در کشور، همایشی دو روزه از سوی جهاددانشگاهی واحد تهران گروه مدیریت و با همکاری سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور در تالار الغدیر دانشکده مدیریت دانشگاه تهران برگزار شد.

در این همایش که با حضور صاحبنظران وکارشناسان حوزه مدیریت همراه بود. دیدگاهها و نقطه نظریات مربوط به مدیریت عملکرد در قالب مقالاتی مطرح شد که این مهم در چند کارگاه آموزشی نیز مورد مطالعه قرار گرفت.

ارزیابی عملکرد از دیدگاه سیستمی

یکی از موضوعات مهم و مطرح در این همایش ارزیابی عملکرد از نگاه سیستمی بود که طی مقاله ای توسط آقای محمد رحمانی بیان شد. آقای رحمانی از دانشجویان دوره دکترای مدیریت دانشگاه علامه طباطبایی در شروع مقاله خود چنین آورده اند:

موضوع ارزیابی عملکرد را می توان از دو دیدگاه مورد توجه قرار داد؛ اول اینکه در ارزیابی عملکرد یک فرد، تنها بر نتایج حاصل از کار او تکیه شود و عملکرد او با یک سری معیارهای مالی قابل مدیریت است. و دوم اینکه عملکرد ماحصل کارکرد یک سیستم است. به طوری که فرد - اگرچه به ظاهر،کننده کار است اما تنها جزیی از این سیستم می باشد. لذا در ارزیابی عملکرد اجزای یک سیستم، باید شرایط دیگر اجزای آن نیز مدنظر قرار گیرد. توجه به معیارهای همه جانبه و استراتژی ها و آرمانهای سازمان، از لوازم یک سیستم مدیریت عملکرد جامع می باشد. چنین رویکردی در ارزیابی عملکرد، به یک ارزیابی واقعی، منصفانه و قابل اتکا خواهد انجامید.

مبانی مدیریت عملکرد

مدیریت عملکرد از دیرباز به عنوان عاملی مهم در اجرای استراتژی های شرکتها مطرح بوده است و غالباً در بیان استراتژی ها به شکل اهداف مالی مورد استفاده قرار می گیرد. از سویی در عملیات مختلف کسب و کار به کار گرفته می شود. این رویکرد به طراحی و به کارگیری سیستم های مدیریت عملکرد در کسب و کار، در اواخر سالهای دهه 1980 به شدت مورد انتقاد قرار گرفت. طی آن دهه مدیریت عملکرد تاکید بیش از حدی بر بعد مالی داشته است:

این تاکید، بیشتر بر گزارش دهی سود و زیان بوده است تا فرموله کردن واجرای استراتژی ها. در عکس العمل در برابر این «استدلال بجا» تعدادی از مدلهای کم و بیش جدید مدیریت عملکرد ارائه شد. برخی از این مدلها تا حد زیادی توجه محققین و محریان را به خود معطوف داشت. به عنوان مثال می توان به کارت امتیازی متوازن (KAPLAN AND NORTON) وEVA اشاره کرد.

بعد از طرح و به کارگیری مدلهای جدید مدیریت عملکرد، توجه صاحبنظران معطوف به تحولات پس از آن گردید. مطلب مهمی که در این راستا مطرح شده است اینکه فاصله میان برنامه ریزی استراتژیک، مدیریت عملکرد و کنترل عملیاتی کاهش یافته است.

این بدان معنی است که تـــدوین استراتژی ها، مورد توجه کل سازمان قرار گرفته است. یعنی کلیه بخشهای سازمان در این کار سهیم هستند.

به این ترتیب مدیریت عملکرد، به ابزار مهمی برای تدوین و اجرای استراتژی، چه در سطح مدیریت ارشد و چه در سطوح مدیریت عملیاتی تبدیل شده است. بنابراین مدیریت عملکرد، در مقایسه با شکل سنتی آن که بر معیارهای پولی از قبیل ROIوRI تاکید داشت، قلمرو خود را توسعه داده و رفته رفته گرایش استراتژیک بیشتری یافته است.

در عین حال تحقیقات تجربی نشــــان می دهد که سیستم های مدیریت عملکرد، بسته به منطقه جغرافیایی، سوگیری های متفاوتی داشته است. آقای رحمانی افزود، در تشریح فرایند طراحی و اجرای یک سیستم جامع مدیریت عملکرد، اساساً سه کارکرد مدیریت عملکرد، مورد توجه قرار می گیرد مانند همسویی استراتژیک و اولویت بندی، ارزیابی و تشویق، کنترل عملیاتی و یادگیری و بهبود.

معیارهای مختلفی باید در یک سیستم جامع مدیریت عملکرد، لحاظ گردد که برای تحقق کارکردهای اساسی این سیستم، لازم است به ماهیت سازمان توجه شود. در یک سازمان حرفه ای، به معیارهایی نیاز است که جوابگوی ارزیابی نوع خاص فعالیتهــای حرفه ای مربوط بوده و پرورش دهنده رفتار مطلوب باشد. در نظام ارزیابی عملکرد، تکیه صرف بر یکی از ابعاد - از جمله بعد مالی - برای تحقق اهداف مدیریت عملکرد که عبارتست از ارزیابی فعالیتهای صورت گرفته و هدایت آنها در مسیر موردنظر، کافی نیست. برای حرکت در مسیر استراتژیک سازمان، بلکه باید معیارهای ارزیابی عملکرد بااین استراتژی ها همسویی داشته باشند. همچنین در طراحی و اجرای یک سیستم مدیریت عملکرد، نگرش سازمان و کشور مورد نظر در زمینه کسب و کار و ساختار صنعت آن نیز از عوامل تاثیرگـــذار می باشد.

الگوی تکاملی کارکنان

یکی دیگر از سخنرانان این همایش آقای دکتر ایرج سلطانی مدیر تحقیقات نیروی انسانی فولاد مبارکه بود، که نقش الگوی تعالی قابلیت کارکنان در توسعه منابع انسانی را بیان داشتند وی سخنان خود را این گونه آغاز کردند:

بهبود سازمان مستلزم بهبود مستمر کارکنان و بهبود شرایطی است که عملکرد کارکنان را غنی می سازد. دانش خمیرمایه اصلی سازمان دانش مدار است و این کارکنان توسعه یافته هستند که توان تبدیل دانش به محصولات، کالا و خدمات را دارند. برای پرورش منابع انسانی، آموزش زیاد کافی نیست بلکه لازم است تا

تحقیق در مورد گزارش عملکرد شورای فناوری اطلاعات 83 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 109

شورای فناوری اطلاعات

. کلیات

فهرست مندرجات

1_ مقدمه 1

2_ تاریخچه 2

3_ ساختار 3

4_ محورهای فعالیت 5

5_ عملکرد سال 81 7

1_5_ سازماندهی و هماهنگی 7

2_5_ اجرا 9

3_5_ اطلاع‌رسانی 15

4_5_ مشاوره 17

6_5_ طرح تکفا 18

6_ برنامه سال 82 25

6_1_ رئوس فعالیتها 26

2_6_ ساختارجدید 28

پیوست‌ها: 38

پیوست 1) فهرست و مشخصات اعضای شورا 39

پیوست 2) مشخصات و عملکرد کمیته‌های تخصصی 40

پیوست 3) خلاصه وضعیت و دستاوردهای پروژه‌ها 44

پیوست 4) فهرست نشریات منتشرشده 52

پیوست 5) سمینارهای تخصصی برگزارشده 53

پیوست 6) فهرست جلسات برگزارشده شورا 58

پیوست 7) آمار حضور اعضا در جلسات شورا 59

پیوست 8) صورتجلسات شورای فناوری اطلاعات در سال 81 60

بسم الله الرحمن الرحیم

مقدمه:

با پایان سال 81، شورای فناوری اطلاعات وزارت صنایع و معادن دومین سال فعالیت خود را پشت سر گذاشت. در آغاز سومین سال فعالیت شورا و به منظور معرفی برنامه 1382, ضروری است عملکرد گذشته نیز مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد. محتوای این گزارش شامل دو بخش است که نخستین بخش به ارایه عملکرد سال 1381 شورا می‌پردازد. چکیده‌ای از اهداف, برنامه‌ها، فعالیت‌ها و آمار عملکرد شورا و کمیته‌های تخصصی آن در سال 81 در این بخش ارایه می‌گردد. عملکرد شورا و کمیته‌های تخصصی آن طی سال 80 در گزارشهای منتشرشده قبلی توسط دبیرخانه جمع‌بندی و ارایه شده است. 1 بخش دوم این گزارش به معرفی برنامه و ساختار جدید شورا در سال 1382 اختصاص دارد. همچنین، کلیه مدارک و مستندات فعالیت‌های شورا در سایت شورا به نشانی www.mim.gov.ir/itc موجود است.

_ گزارش عملکرد شورای فناوری اطلاعات وزارت صنایع معادن، فروردین ـ مرداد 80

_ گزارش عملکرد کمیته‌های تخصصی شورای فناوری اطلاعات وزارت صنایع و معادن، آذرماه 80

_ فعالیت‌های شورای فناوری اطلاعات وزارت صنایع و معادن، بهار 81

تاریخچه

شورای فناوری اطلاعات وزارت صنایع و معادن براساس حکم شماره 10205 مورخ 9/1/80 وزیر محترم صنایع و معادن، از سوی معاونت برنامه‌ریزی، توسعه و فناوری با هدف تمرکز و هماهنگی فعالیت‌ها، برنامه‌ها و طرحهای فناوری اطلاعات در وزارتخانه و واحدهای تابعه تشکیل شده و از آن تاریخ با تشکیل جلسات ادواری و همچنین راه‌اندازی کمیته‌های تخصصی و تعریف و نظارت بر اجرای پروژه‌های فناوری اطلاعات، فعالیت نموده است.

اهداف اولیه که از تشکیل شورا موردنظر بوده است، عبارتند از:

ارزیابی وجمع‌بندی کلی وضعیت فعلی وزارتخانه از نظر IT

تعیین و تصویب سیاست‌های کلان و راهبردهای IT در وزارتخانه

تعریف، تصویب و نظارت بر پروژه‌های IT

برنامه‌ریزی در جهت تجهیز وزارتخانه به زیرساخت‌های انسانی و فنی لازم برای توسعه IT

هماهنگی و همگرا نمودن کلیه فعالیت‌های آماری، اطلاع‌رسانی، مکانیزاسیون و ارتباطات در وزارتخانه و سازمانهای تابعه

هرچند هدف اولیه از تشکیل شورا، ایجاد یک نهاد مشورتی و هماهنگ‌کننده در کنار بدنه اصلی وزارتخانه بوده است، در عمل به دلیل نبود یک واحد سازمانی متولی IT در وزارتخانه، اجرا و نظارت بر برخی از پروژه‌ها و عملیات اجرایی این حوزه نیز در حیطه وظایف شورا قرار گرفته و از طریق دبیرخانه شورا پیگیری شده است.

تحقیق درباره خلاصه ای از عملکرد مهندسین در سالن دستگاه ادارة مخابرات

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 37

مقدمه

آنچه از این گزارش بدست آمده است خلاصه ای از عملکرد مهندسین در سالن دستگاه ادارة مخابرات می باشد با توجه به اینکه تمام مفاهیم فنی در این مجموعه را بصورت گسترده نمی توانیم توضیح دهیم و در زمان موعد مقرر هم نمی گنجد به گزیده ای از عملکردهای مهندسین در این مجموعه اکتفا می کنیم و بدین ترتیب نام گزارش کار را روشهای نگهداری مراکز دیجیتال s12 و اطلاعات عمومی مهندسی نگهداری می نامیم.

یکی از هدفهای ما در این گزارش این است که بدانیم چطور می شود در همة سالن ها بطور همزمان عملیات حفظ و نگهداری صورت پذیرد.

در پایان با تشکر فراوان از آقایان

مهندس پور حسین (استاد دانشگاه)

مهندس قربانی (رئیس سالن)

تاریخچه مخابرات:

در سالها پیش و در زمانی که مردم نمی توانستند با یکدیگر ارتباط هوایی بدون اینکه همدیگر را ببینند برقرار کنند شخصی به نام الکساندر گراهام بل در سال 1899 میلادی بوسیلة یک پردة نازک مقداری کربن و زغال و یک دهنی و گوشی اختراع جدیدی را بوجود آورد که توسط آن دو نفر با یکدیگر ارتباط برقرار می کردند این سیستم تا زمانی که تعداد مشترکین 5 نفر بودند و هر مشترک به وسیلة دو زوج سیم به مشترک دیگر وصل می شد دوام داشت اما وقتی که تعداد مشترکین بیشتر شد دیگر یک نفر نمی توانست همة مشترکین را کنترل کند پس تصمیم گرفتند یک مرکز تلفن بوجود آورند که در این مرکز یک نفر به عنوان اپراتور بود و هر شخصی به طور مثال با شخص دیگری کار داشت ابتدا به اپراتور زنگ می زد و اپراتور با آن شخص تماس می گرفت و بوسیلة یک رابط یا سیم این دو خط را به هم وصل می کرد این سیستم در ابتدا موفق بود چون تعداد مشترکین یک شهر کم بود و فقط افراد تحصیل کرده و دارای مقام تلفن داشتند اما بعدها که تعداد مشترکین بیشتر شد تصمیم گرفتند مرکز تلفن ها را بیشتر کنند و تعداد اپراتورها را نیز بیشتر کنند و برای هر نفر یک شماره در نظر گرفتند مثلاً برای یک منطقه 29-23 و برای منطقة دیگر 39-30 و همینطور در یک شهر شماره دادند و این امر ارتباطات را سریعتر و آسانتر می کرد و بعدها یک فرد انگلیسی آمد و سیستم ECG را راه اندازی کرد تا ارتباطات بهتر و سریعتر انجام شود و بعدها یک فرد آلمانی این سیستم را کامل تر کرد و سیستم EMP را راه اندازی کرد این سیستم که به سیستم مکانیکی نیز معروف بود و تا چند سال پیش هم کاربرد داشت و البته هم اکنون در کشورهای عقب افتاده هم کاربرد دارد در این سیستم از عمل مکانیکی استفاده می شد بدین صورت که هربار دو خط با یکدیگر ارتباط برقرار می کردند باید روغنکاری و تمیز کاری می شد که این کار هم حجم بیشتر و هم فضای زیادی را اشغال می کرد و مدت زمان زیادی را صرف می کرد و امکان اختلال بین خطوط هم وجود داشت دانشمندان پس از تحقیقات فراوان به این نتیجه رسیدند که با پیشرفت الکترونیک و سیستم های دیجیتال از این سیستم استفاده کنند تا هم بتوانند تعداد زیادی مشترکین در یک سالن دستگاه جا بدهند و هم احتیاجی به روغنکاری و تمیزکاری نبود و سیستم بصورت خودکار همة این کارها را می کرد و سیستم های متعددی وجود دارد مثل سیستم s12 که سیستم امرکایی است یا سیستم‌های دیگری مثل E WSD یا NEC یا Hvawei و سیستم دیگری که در جهان امروزی وجود دارند و هر کشور با یک نوع سیستم دیجیتالی کار می کند که در ایران بیشتر از سیستم s12 استفاده می شود ذکر این نکته هم حائز اهمیت است که اصولاً مراکز تلفن و ادارة مخابرات در هر شهر یا منطقه در وسط آن می باشد تا بر تمام نقاط تسلط داشته باشد در سیستم مکانیکی یا همان EMD در یک سالن دستگاه تا 30 هزار خطوط تلفن وجود داشت اما در سیستم دیجیتالی یا s12 این 30 هزار تا به 80 هزار در هر سالن افزایش یافت حال می خواهیم در مورد کابلها و کافوها و ارتباطشان با سالن دستگاه توضیحاتی بدهیم در سالن دستگاه MDF در یک طرف قطعه هایی مربوط به پیش شماره های آن منطقه وجود دارد و در طرف دیگر قطعه هایی برای متصل کردن خطوط به مراکز شهر می باشد حال ما یک خیابان اصلی که تعداد زیادی کوچه دارد در یک منطقه را در نظر می گیریم که تعداد زیادی خط تلفن احتیاج دارد ابتدا ما تعدادی کافو برای این خیابان در نظر می گیریم که بین کوچه های این خیابان تقسیم می شوند که بطور مثال اگر این خیابان 10 کوچه داشته باشد 5 کوچه برای یک کافو و 5 کوچة دیگر برای کافوی دیگر در نظر می گیریم حال تعدادی کابل پست در نظر می گیریم هر دو خانه یک کابل ممکن است برای یک کوچه که 20 متقاضی دارد تعدادی 10 کابل بخواهیم یا برای دو کوچه که تعداد متقاضی آن کم است 10 کابل بخواهیم و بعد از این کار دو رشته سیم از کابل به خانه وصل می شود و دو رشته سیم از کابل به کافوی نزدیک منطقه وصل می شود و از کافو دو رشته سیم به حوضچه‌هایی که در هر منطقه وجود دارند وصل می شود و از این حوضچه ها دو رشته سیم به قطعه مورد نظر در سالن MDF وصل می شود و بدین ترتیب یک خط

تحقیق در مورد عملکرد کرم های ضد آفتاب

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 5 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

عملکرد کرم های ضد آفتاب

صنایع آرایشی از اکسیدهای غیرآلی، نظیر اکسید روی و تیتانیم، استفاده می‌کنند، اما استفاده از این اکسیدها به علت خاصیت سفیدکنندگی روی پوست محدود است. سفیدی به طور مستقیم با پخش نور رابطه دارد. به طور کلی با کاهش اندازة ذرات، شاهد افزایش جذب نور ماوراء بنفش توسط ذرات (به علت عبور کمترِ اشعه‌ها از بین ذرات) و کاهش پدیدة سفیدی (به علت کاهش پدیدة پخش نور) هستیم. به‌تازگی روش‌های گوناگون برای تولید نانوذرات، توسعه یافته‌ و بر صنعت کرم‌های ضدآفتاب اثر گذاشته‌اند.

۱. سفیدی

وقتی ماده نوردهی شود، پدیده‌های زیر دیده می‌شوند:

شکل ۱: شِمای نور عبوری و انعکاس‌یافته از یک لایة نازک

۱. عبور نور که منجر به گذشتن آن از ماده بدون هیچ تأثیر متقابلی است؛

۲. نورِ نافذ که منجر به پخش نور می‌شود؛

۳. انعکاس نور از سطح، مانند آنچه در آینه رخ می‌دهد؛

۴. انعکاس نفوذی که منجر به پخش نور از سطح می‌شود.

در شکل ۱ پدیده‌های گفته‌شده نشان داده شده‌اند. اثر سفیدی ناشی از پخش نور به وسیلة ذرات ــ برای مثال در کِرِم‌ها ــ است. بنابراین، برای کاهش سفیدی باید میزان نور پخش‌شده را کم کرد.

۲. پخش نور و اندازة ذرات

شدت نور پخش‌شده به وسیلة یک تک‌ذره، تابعی از اندازة ذره است. همان‌طور که در شکل ۲ به‌روشنی مشاهده می‌شود، با افزایش اندازة ذرات، نور مرئی به علت برخورد با ذرات پخش می‌شود و با برگشت نور به چشم، ذراتْ سفید دیده می‌شوند. بنابراین، برای کاهش تأثیر سفیدی، کاهش اندازة دانه راهی است بسیار مؤثر.

شکل۲: الف. نانوماده نور را بدون انحراف از خود عبور می‌دهد، به همین خاطر نسبت به نور شفاف است.

ب. مواد با ذرات در ابعاد میکرومتر نور را پراکنده می‌کنند. بنابراین، نسبت به نور مات و نیمه‌شفاف‌اند و سفید دیده می‌شوند.

در شکل ۳ میزان پخش نور بر حسب اندازة دانه به نمایش درآمده و مشخص است که با افزایش اندازة ذرات، میزان پخش‌شوندگی نور بیشتر می‌شود.

۳. جذب اشعة ماورای بنفش و بهترین اندازة ذره

نور ماورای بنفش (UV) طول موج کمتر از نور مرئی و انرژی بیشتر از نور مرئی دارد. قرار گرفتن در مقابل تابش ماورای بنفش از مهم‌ترین علل آسیب‌های پوستی و سرطان پوست است. به همین خاطر، جذب این اشعه و ممانعت از رسیدن آن به پوست بدن موضوع تحقیق بسیاری از مراکز علمی دنیا برای سالیان طولانی بوده است. جذب UV در مواد غیرآلی نظیر TiO۲ و ZnOناشی از دو اثر است:

الف ـ جذب فاصلة باند؛

ب ـ پخش نور UV

الف ـ جذب فاصلة باندی

اکسید روی و اکسید تیتانیم نیمه‌هادی‌اند و به‌شدت نور UV را جذب و نور مرئی را عبور می‌دهند. سازوکارِ جذب UV در این مواد شامل مصرف انرژی فوتون برای تهییج الکترون از نوار ظرفیت به نوار رسانایی است.

فاصلة باندی یا «گپ انرژی» چیست؟

می¬دانیم که اتم¬ها از ترازهای انرژی تشکیل شده¬اند و این ترازهای انرژیِ حاوی الکترون، در جسم جامد تشکیل نوارهایی را می¬دهند که الکترون‌ها در آنها قرار ¬گرفته‌اند.

اما فضاهایی بین این نوارهای انرژی وجود دارند که هیچ نوار حاوی الکترونی نمی¬تواند در آنها جا بگیرد. این فضاها را «فاصلة باندی» یا «گپ انرژی» می¬گویند. در جامدهای رسانا نوارهای انرژی می¬توانند پر، نیمه‌پر یا خالی از الکترون ــ که در اصطلاح «نوار رسانایی» نامیده می¬شود ــ باشند. همچنین گپ انرژی آنها در مقایسه با نیمه‌هادی¬ها کوچک‌تر است. در نیمه‌هادی¬ها نوارهای انرژی نیمه‌پر وجود ندارند و گپ انرژی آنها کمی بزرگ‌تر از رساناهاست. از همین رو، الکترون‌ها در رسانا¬ها و نیمه‌رساناها می¬توانند با گرفتن مقداری انرژیِ گرمایی ــ برای رساناها کم‌تر، برای نیمه‌رساناها بیش‌تر ــ برانگیختگی گرمایی پیدا کنند و از لایه¬های انرژیِ پُر به لایه¬های انرژیِ خالی بروند. این عمل در نارساناها به علت بزرگ بودن گپ انرژی امکان ندارد.

ZnO و TiO۲ دارای انرژی باند ev۳/۳ تا ev۴/۳ مربوط به طول موج‌های تقریباً ۳۶۵ نانومتر تا ۳۸۰ نانومتر هستند. نورهای زیر این طول موج‌ها انرژی کافی برای تحریک الکترون‌ها دارند. به بیان ساده، الکترون‌های این ذرات انرژی نور UV را جذب می‌کنند و از رسیدن این امواج به پوست مانع می‌شوند. پس ZnO و TiO۲ دارای خاصیت شدید در جذب UV هستند و اگر به اندازة کافی کوچک باشند، شفافیت خوبی در برابر نور مرئی خواهند داشت.

ب ـ اندازة دانة بهینه برای جذب UV

شکل ۴: تأثیر اندازة دانه بر عبور نور

با ریزتر شدن ذرات، علاوه بر اینکه در مسیر نور UV ذرات بیشتری برای جذب فاصلة باند وجود دارند، نور UV بیشتر پخش خواهد شد. بنابراین، عبور این نور کاهش می¬یابد. جذب فاصلة باند به ‌طور کلی تابعی از تعداد اتم‌هایی است که در مسیر نور UV قرار گرفته‌اند. بر اساس تحقیقات تجربی، با کاهش اندازة ذرات، به علت کم شدن فاصلة بین آنها برای عبور نور UV، شاهد عبور کم‌ترِ این اشعه هستیم. این موضوع در شکل شمارة ۴ نشان داده شده است. با توجه به این شکل، در محدودة نور فرابنفش (زیر ۴۰۰ نانومتر) با کاهش اندازة ذرات، عبور نور کمتر خواهد شد. همین پدیده است که متخصصان را به تولید محصولات ضدآفتاب با خاصیت جذب (SPF) بالاتر رهنمون شده است.

شکل ۵: مقایسة تأثیر متقابل نور در برابر اندازة ذرات مختلف