تحقیق در مورد سازمان اوپک

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 22 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

سازمان کشورهای صادرکننده نفت؛ اوپک OPEC)1)

مقدمه:

نفت و منابع درآمدی ناشی از صادرات آن نقش حیاتی در عملکرد و تحولات اقتصادی کشورهای نفت‌خیز و صادرکننده نفت دارد. امروزه بیش از 50 درصد درآمد کشورهای عمده نفت خیز به طور مستقیم و غیرمستقیم به درآمدهای صادراتی این ماده خام بستگی دارد و نوسانات اقتصادی این کشورها تابع نوسانات این منبع درآمدی است و در حال حاضر یک همبستگی کامل بین اقتصاد سیاسی این کشورها و اقتصاد سیاسی نفت و عمدتاً به صورت یکسویه وجود دارد.

عدم جایگزینی نفت خام با سایر صورت‌های انرژی در طول قرن بیستم، نشان دهنده اهمیت این انرژی با توجه به صرفه اقتصادی برای استخراج آن و نیز ارزش افزوده این ماده نسبت به سایر صورت‌های انرژی است. در حالیکه بشر در بکارگیری انرژی‌های جایگزین به پیشرفت‌های چشمگیری نائل آمده است، اما نفت همچنان در کانون فعالیتها و هنرهای ایجاد ارزش افزوده و تحصیل حداکثر سود قرار دارد. امروزه نفت تقریباً تنها ماده حیاتی در فعالیتهای اقتصادی جهانی است و تحول تکنولوژی و توسعه دانش اگر چه ابزار قدرتمندی برای استخراج ارزش افزوده به شمار می‌روند اما این ابزارها و دانش‌ها با تکیه بر ابزارهای مادی از جمله نفت است که منافع اقتصادی آنها را بهینه می‌کند. اما نکته مهم در واقع تدارک ابزار و دانش استحصال برای حداکثر کردن ارزش افزوده این منبع است و هر کشوری که این ابزارها را در اختیار دارد، از منابع خود بهره‌مندی بیشتری را عاید خود می‌کند.

الف _ تاریخچه اوپک

طرح اولیه سازمان اوپک به سالهای قبل از 1960 میلادی بر می‌گردد. در سال 1949 مقامهای رسمی ونزوئلا از کشورهای ایران، عراق، کویت و عربستان سعودی درخواست نمودند تا بعنوان مهمترین تولیدکنندگان نفت درباره مسائل نفتی بویژه قیمت‌‌گذاری نفت، گفتگو و تبادل نظر کنند، که این اقدامات نخستین گام برای تأسیس اوپک محسوب می‌شود.

نیاز به همکاری در بین این کشورها، در سال 1959 هنگامی که شرکت‌های نفتی قیمت هر شبکه نفت خام ونزوئلا را 25 سنت و نفت خام خاورمیانه را 18 سنت کاهش دادند، بیشتر مشهود گردید. در پی آن در همان سال نخستین کنگره نفتی عرب در قاهره تشکیل و در آن با تشکیل یک کمیسیون مشورتی نفتی موافقت شد. در این اجلاس از کمپانیهای نفتی دعوت شد تا با کشورهای تولید‌کننده در زمینه قیمت‌‌گذاری نفت مشورت کنند، اما از آنجا که این کمپانیها بازاریابی و فروش نفت را به عهده داشتند، قیمت‌گذاری نفت را حق انحصاری خود دانستند و بدون مشورت با کشورهای نفت‌خیز، قیمتهای نفت را در بازار جهانی کاهش دادند. از این رو تشکیل سازمانی همانند اوپک از جانب کشورهای تولید کننده نفت ضرورتی انکارناپذیر بود و عواملی نظیر کاهش قیمتهای اعلام شده در سالهای 1959 و 1960 نقش مؤثری در تسریع این ضرورت داشت. در این کنگره، تصمیماتی جهت جلوگیری از نوسانات غیرضروری قیمت‌ها به وسیله شرکت‌ها و نیز تنظیم میزان تولید گرفته شد و یک موافقت‌نامه عمومی نیز برای تأسیس «کمیسیون مشورتی نفت» منعقد گردید.

در آگوست 1960 باز هم شرکت‌های نفتی قیمت نفت خام را بین 10 تا 14 سنت برای هر بشکه کاهش دادند. در ماه بعد، دولت عراق، سران عالی رتبه ایران، کویت، عربستان سعودی و ونزوئلا را به نشستی در بغداد جهت بررسی مسأله کاهش قیمت نفت دعوت کرد و در این نشست سازمان اوپک تأسیس شد. مقر این سازمان ابتدا در جنوا قرار گرفت، اما بعدها براساس تصمیم سران، سازمان به وین پایتخت اتریش انتقال یافت.

ب _ ارکان اوپک

سازمان اوپک دارای 4 رکن اصلی به قرار زیر می‌باشد:

1_ کنفرانس اوپک:

از 13 هیأت نمایندگی کشورهای عضو تشکیل می‌شود و عالیترین مرجع سازمان است و اعضای آن هیأت‌های نمایندگی هر کشور به ریاست وزیر نفت، معادن و انرژی آن کشور می‌باشد. این کنفرانس هر سال دو گردهمایی عادی (اواسط و پایان سال) برگزار می‌کند، اما بر حسب ضرورت نشست‌های فوق‌‌العاده نیز تشکیل می‌دهد که در آن خط مشی عمومی و ابزار مناسب دستیابی به اهداف سازمان تعیین و نیز درخواست عضویت‌های جدید و گزارش‌های تهیه شده توسط شورای حکام را بررسی می‌کنند. تعیین ریاست شورای حکام نیز از وظایف کنفرانس است، که در اجلاس عادی برای یک دوره یک ساله رئیس کنفرانس و قائم مقام انتخاب می‌شوند. مصوبات کنفرانس تا 30 روز بعد از پایان گردهمایی قابل اجرا است، مگر آن که دبیرخانه یادداشتی مغایر با آن از یکی از کشورهای عضو دریافت کند. این یادداشت باید 10 روز قبل از انقضای دوره سی روزه دریافت شود.

همچنین کمیته‌های وزیران که زیرمجموعه کنفرانس می‌باشند، از سه وزیر یا بیشتر تشکیل می‌شود که جدا از کنفرانس گردهم می‌آیند و توصیه‌های خود را به کنفرانس تسلیم می‌کنند. در حال حاضر سه کمیته فعال هستند. این کمیته‌ها