لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 22
آدابمعاشرتدرقران
بحثدربارهآدابمعاشرتاست. دراینبارهدرقرآنکریممسائلىمطرحشدهکهبعضىازآنهاعمومیتداردوبعضىدربارهرسولاکرمصلىاللهعلیهوآلهوسلماستکهشایدبابیانىکهعرضمىکنیمکمابیشقابلتوسعهباشد.
۱- آدابعمومى
آنچهمربوطبهعمومافراداست،آدابىچنداستکهدراینجابهبعضىازآنهااشارهمىکنیم:
درسورهنورچندینآیههستکهکمابیشباهممربوطاستوازآیه ۲۷ شروعمىشود: «یاایهاالذینآمنوالاتدخلوابیوتاغیربیوتکمحتىتستانسواوتسلمواعلىاهلهاذلکمخیرلکملعلکمتذکرون × فانلمتجدوافیهااحدافلاتدخلوهاحتىیؤذنلکموانقیللکمارجعوافارجعواهوازکىلکمواللهبماتعملونعلیم; اىکسانىکهایمانآوردهاید،بهخانههایىکهخانههاىشمانیستداخلمشویدتااجازهبگیریدوبراهلآنسلامگویید. اینبراىشمابهتراست،باشدکهپندگیرید. واگرکسىرادرآننیافتیدپسداخلمشویدتابهشمااجازهدادهشودواگربهشماگفتهشد: «برگردید»،پسبرگردید،کهآنبراىشماسزاوارتراستوخدابهآنچهانجاممىدهیدداناست.»
۱ - ۱ - ورودبهخانهها
واردشدنبهخانهدیگرانبهچندصورتتصورمىشود: الف - شخصعلمداردبهاینکهصاحبخانهراضىاست. ب - موردشکاست. ج - علمداردبهاینکهراضىنیست.
روشناستدرجایىکهانسان،علمبهعدمرضایتداردیااذنبگیردولىجوابردبشنودنبایدواردبشود: «وانقیللکمارجعوافارجعوا»اگرکسىخواستواردمنزلکسىبشودواجازهخواستوگفتند «برگردید»یعنىاجازهندادنداصرارنکندوبرگردد. اینبراىشمابهتروبراىمصالحجامعهاسلامىمفیدتراست.
صورتدیگرایناستکهعلمداردبهاینکهطرفراضىاستیاقبلاچنیناجازهاىراگرفتهیاازنحوهرفتاروگفتارصاحبخانهبهدستآوردهاست،درآنجاهمورودجایزاستمنتهىآدابىدارد: یکىازآدابىکهمىبایسترعایتبکندایناستکهسرزدهواردنشوداگردوستانىباهمدیگرروابطىدارندیاکسانىبراىحاجتى - مادىیامعنوى - بهکسىمراجعهمىکنند،چونممکناستشخصدرداخلخانهاشآمادگىبراىپذیرشنداشتهباشدیادرحالىباشدکهنمىخواهدکسىاورادرآنحالیابهآنصورتببیندایناستکهدراسلامتاکیدمىشودکه «استیناس»کنید. استیناسکردن; یعنىانجامدادنکارىکهتوجهراجلببکندودرروایاتدرتوضیحشآمدهکهصدابزنیدیاتنحنحبکنیدتاخودشراآمادهکند. ضمنادستورمىدهدکهسلامهمبکنید «حتىتستانسواوتسلمواعلىاهلها»کهبعداجداگانهدربارهآنبحثخواهیمکرد.
امااگرشخصىخواستوارداتاقیاخانهاىبشودکهکسىدرآننیستومثلادرزدوکسىجوابندادوفهمیدکهکسىآنجانیستکهازاواجازهبگیرددراینصورتهمواردنشود: «فانلمتجدوافیهااحدافلاتدخلوهاحتىیؤذنلکم»طبعاوقتىکسىنباشداذنهمتحققنمىیابدپسشمابایدواردنشویدتاکسىپیداشودوبهشمااذنبدهد.
مواردىهستکهرفتوآمدافرادباهمخیلىزیاداست; مثلااهلیکخانهکهدراتاقهاىمتعددىزندگىمىکنندرفتوآمدمتعارفدارند: بچههاوارداتاقپدرومادرشانمىشوندیاکسانىکهدرخانهکارمىکنندمانندکلفتونوکروعبیدوامایىکهسابقابودندودرخانهکارمىکردند،آیاهردفعهاىکهمىخواهندبیایندلازماستاذنبگیرندیانه؟درآیه ۵۸ سورهنورمىفرماید: «یاایهاالذینآمنوالیستاذنکمالذینملکتایمانکموالذینلمیبلغواالحلممنکمثلاثمرات»کسانىکهمملوکشماهستندودرخانهشماکارمىکنندوهمینطوربچههایىکهبهحدتکلیفنرسیدهاندسهمرتبهدرشبانهروزاذنبگیرند: پیشازنمازصبح،موقعظهروبعدازنمازعشا. اینهامواقعىاستکهمعمولاانساناستراحتمىکندودلشمىخواهدتنهاباشد. ودرآیهبعدمىفرماید: «واذابلغالاطفالمنکمالحلمفلیستاذنواکمااستاذنالذینمنقبلهم»امااگربچههابهحدتکلیفرسیدندبایدمثلسایریناجازهبگیرند; یعنىغیرازسهمرتبهاىکهگفتهشدهروقتدیگرهممىخواهندواردبشوندبایداجازهبگیرند.
۱ - ۲ - آدابغذاخوردن
وامادربارهغذاخوردندرخانهدیگران،مواردىهستکههرچنداذنصریحىازطرفصاحبخانهنباشدجایزاستوآنهامواردىاستکهمعمولاانسانعلمبهرضایتطرفداردواگرکسىراضىنباشدبایدتصریحکند. درآیه ۶۱ ازهمینسورهپسازاشارهبهافرادىکهمعذوریتهایىدارند «لیسعلىالاعمىحرجولاعلىالاعرجحرجولاعلىالمریضحرج»مىفرماید: «ولاعلىانفسکمانتاکلوامنبیوتکماوبیوتآبائکماوبیوتامهاتکماوبیوتاخوانکماوبیوتاخواتکماوبیوتاعمامکماوبیوتعماتکماوبیوتاخوالکماوبیوتخالاتکماوماملکتممفاتحهاوصدیقکملیسعلیکمجناحانتاکلواجمیعااواشتاتا»مفسرانفرمودهاندکهمنظوراز «بیوتکم»بیوتفرزندانتاناست; یعنىخانهفرزندانبهمنزلهخانهخودتاناست. ازاینآیهشریفهاستفادهمىشودکهخویشاونداننزدیکبراىاستفادهازماکولاتدرخانهیکدیگرنیازىبهاذنگرفتنندارندهمچنینخانهدوستىکهکلیدشرادراختیارشماگذاشتهاستودرواقعدراینموارد «اذنفحوى»وجوددارد «لیسعلیکمجناحانتاکلواجمیعااواشتاتا»وعدهاىمشغولغذاخوردنباشندیاتنهاباشیداماوقتىمىخواهیدواردبشویداینآدابرارعایتکنید: «فاذادخلتمبیوتافسلمواعلىانفسکمتحیةمنعنداللهمبارکةطیبة»واردخانهکهمىشویدسلامکنید «فسلمواعلىانفسکم»مفسرانفرمودهاندکهاینآیهازمواردىاستکههمهمؤمنینبهمنزلهیکدیگرحسابشدهاند. وسلامکردنبهدیگرانسلامکردنبهخودتانتلقىشدهاستوبعضىگفتهاندکهازاینآیهاستفادهمىشودکهاگرکسىهمدرخانهنباشدبرخودتانسلامکنید.
«تحیةمنعنداللهمبارکةطیبة»اینسلامکردنتحیتىاستازناحیهخداوهممبارکوپربرکتاستوهمطیبوخوش; پربرکتاستیعنىآثارخیرىبرآنمترتبمىشودوطیباستیعنىنفوسمىپسندندوخوششانمىآیدواحساسآرامشمىکنند.