مقاله درمورد: اقلیم در ساختمان

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 21

اقلیم در ساختمان

فرم ساختمان در رابطه با اقلیم :

تأثیر مستقیم عوامل اقلیمی در شکل گیری موجودات واقعیتی شناخته شده است. در تاریخ طبیعی قانونی وجود دارد که می گوید فقط انواع و گونه هایی می توانند به حیاط خود ادامه دهند که بتوانند با محیط خود هماهنگی ایجاد کنند و با مصالح خود جور درآمده و با تمام نیروهای داخلی و خارجی که روبرو هستند سازگار باشند. بررسی شکل گیاهان در مناطق اقلیمی مختلف، شباهتی را بین شکل گیاهان و ساختمانهای آن مناطق آشکار می سازد. این تشابه به دلیل آن است که عوامل که در شکل دادن به گیاه تأثیر دارند در شکل دادن به محیط انسانی نیز می توانند به همان اندازه مؤثر باشند.

فرم ساختمان در اقلیم گرم و خشک :

در رابطه با شرایط زمستان این مناطق، فرم ساختمان در طول محور شرقی – غربی گسترش یابد، اما شرایط تابستانی حکم بر فشردگی ساختمان نموده و داشتن فرمی مکعب شکل را ضروری می نماید. در هر صورت با بریدن قسمتی از این مکعب و پر نمودن حفره ایجاد شده با سایه (سایه دیوار، درخت، پیچیک و ...) و هوای خنک شده بوسیله تبخیر آب سطح چمن، برگ درختان، حوض و فواره می توان اقلیم نسبتاً مطلوبی در ساختمان ایجاد نمود، در اطراف این باغچه داخلی، پلان ساختمان می تواند آزاد باشد. بدین ترتیب پلان کلی ساختمان در این مناطق به طرف داخل معطوف می گردد.

به طور کلی مشکلات فراوانی جهت هماهنگ کردن بیشتر ساختمان با اقلیم و جغرافیای منطقه وجود داشته که معماری سنتی ما در اثر تجربه به چند هزار ساله، راه حلهای منطقی برای یک زندگی دلپذیر در این مناطق فراهم نموده است.

بافت روستایی :

شکل پذیری بافت روستایی و تطبیق شرایط زندگی، عوامل طبیعی و همچنین استفاده از این عوامل در شرایط بسیار نامساعد آب و هوایی در این مناطق قابل توجه است. به جرأت می توان بیان نمود که یکی از دستاوردهای بسیار مهم معماری سنتی ما در همین تطبیق و فراهم نمودن محیط مناسب زندگی در این مناطق خشک و بی آب و علف است.

کلیات یک بافت روستایی به قرار زیر است :

الف) بافت بسیار متراکم ب) فضای کاملاً محصور

ج) کوچه باریک و نامنظم و بعضاً پوشیده باطاق د) ساختمانهای متصل به هم

هـ : نحوه استقرار مجموعه های زیستی بر اساس جهت آفتاب و باد

روستاها و شهرهای سنتی مناطق گرم و خشک را در ایران می توان به بوته های کاکتوس و یا گیاهان صحرایی تشبیه نمود.

بافت شهری و روستایی در این نواحی به هم فشرده و ابنیه متصل به هم هستند. کوچه های باریک و با دیوارهای نسبتاً بلند و در مسیر یک خط شکسته امتداد دارند.

اصولاً هیچ فضایی غیر محصور در این مناطق وجود ندارد، زیرا محافظت از فضای غیر محصور در مقابل شرایط نامساعد اقلیمی ممکن نیست، یکی از دلایل باریکی کوچه ها که گاه فقط برای عبور دو نفر از کنار هم کافی است، برای فراهم نمودن شرایط اقلیمی بهتر در فضای معابر است.

وجود دیوارهای بلند در کنار معابر در ایجاد سایه در مقابل تابش آفتاب و همچنین محافظت معابر در مقابل بادهای کویری تأثیر به سزایی دارند.

باید متذکر شد که پیچ در پیچ بودن کوچه ها از نظر زیست اقلیمی یک مزیت در مناطق گرم و خشک و کویری محسوب می شود. زیرا در مسیرهای مستقیم و عریض، بادهای کویری می توانند به سرعت جریان داشته باشند و باعث اختلال در زندگی روزمره شوند.

متأسفانه در رابطه با مسائل اقلیمی، بسیاری از درسهای معماری وشهرسازی گذشته، جهت طراحی شهرها و ساختمانهای جدید فراموش شده و در فصول گرم، به جز در اطاقهای بسته و زیر کولرهای برقی، در سایر قسمتهای این شهرهای مدرن، شرایط آسایش برای انسان فراهم نمی باشد.

حیاط :

حیاط در فرهنگ دهخدا به معنای محوطه و هرجای دیواریست و سرای و خانه آمده است و در فرهنگ واژه های معماری سنتی ایران به معنای فضای باز و بدون سقف، فضای بازی که بنا دورتادور آن و یا در چند سمت آن ساخته می شود، آورده شده است.

از حیاط در خانه های ایرانی به شکل های مختلفی استفاده شده است که برخی از موارد استفاده عبارتند از :

1- حیاط به عنوان نشانه حریم تملک : 2- وحدت دهنده چند عنصرخانه

3- ارتباط دهنده چند فضا 4- ایجاد محیطی سرسبز و با نشاط

5- حریمی برای آسایش خانواده 6- عنصری مناسب جهت سازماندهی فضاهای مختلف 7- به عنوان یک هواکش مصنوعی جهت گذر جریان بادهای مناسب

حیاط با تناسب طلایی و جهت گیری دستوری خود در تمام سال محیط بهداشتی مطبوعی فراهم و از گردش آفتاب و نور خورشید بهترین استفاده را برای اتاقهای گرداگرد خود کسب و تأمین می کند.

حیاط و عناصر داخل آن به دو صورت ساخته شده است:

حیاط های سطح که معمولاً در محور طولی آن عوض و موازات آن چهار باغچه است.

مجتمع مسکونی نور با تاء کید بر اقلیم منطقه 20 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 20

برنامه فیزیکی

ضوابط محدوده بر اساس طرح هادی شهر نور به قرار زیر است:

سطح اشغال مجاز : 50 درصد (در مجتمع های مسکونی این رقم بین 30 تا 45 می باشد.) تراکم منطقه: متوسط – 100 درصد حد نصاب تفکیک:250 متر مربع تراکم جمعیتی : 1/4 نفر ارتفاع مجاز : 2 طبقه سرانه مسکونی : 50 متر مربع سرانه فضای سبز : 5 متر مربع

براساس طرح بالا دست سهم هر یک از عناصر شهری سازنده یک مجتمع مسکونی به قرار زیر میباشد:

عنوان

درصد سطح اشغال

مساحت مورد اشغال

فضای مسکونی

30 درصد

2700 متر مربع

راه ها و معابر

15 درصد

1350 متر مربع

فضای سبز و باز

50 درصد

4500 متر مربع

فضای خدماتی

5 درصد

450 متر مربع

با توجه به طرح هادی شهر نور

با توجه به محاسبات طرح هادی نور جهت تعیین جمعیت در سال 87 تعداد واحدها وساکنین انها به قرار زیر خواهد بود :

36 =250÷9000

تعداد قطعات مجاز براساس حد نصاب تفکیک طرح هادی در این منطقه 36 قطعه میباشد که با توجه به تراکم مجاز هر دارای 2 واحد مسکونی می باشند 72=2×36

و با استناد به طرح هادی در هر قطعه 5 نفر ساکن خواهند شد: نفر 180=5×36

اما بادر نظر گرفتن مطالعات جمعیتی و تراکم جمعیتی 1/4 میتوان جمعیت ساکن را به قرار زیر تعیین نمود:

نفر 295 = 72×1/4

محاسبه مساحت واحد های مسکونی

با مطالعه شرایط جمعیتی شهر نور در اخرین امارگیری در سال 75 بیشترین جمعیت شهر به گروه های سنی زیر اختصاص یافته است:"14-10" و " 19- 15" و " 9-5" که به ترتیب این ارقام در سال 87(طبق طرح هادی ) برابر با " 27-23" و "32-28" و " 22-18 " خواهد بود .

با توجه به این امار و همچنین در نظر گرفتن تراکم جمعیتی شهر (1/4) میتوان چنین نتیجه گرفت که بیشترین جمعیت شهر را زوجهای جوان و یا خانوار های 4نفره به خود اختصاص داده اند که اولا" ضرورت ایجاد واحدهای 2 خوابه و سپس 3 خوابه را بیشتر می سازد.

با استناد به مطالعات طرح 5 و با نتایج مطالعات تطبیقی در صد فضاها در یک واحد مسکونی به شرح زیر است:

30 در صد فضای خواب و 32 -30 درصد فضای نشیمن و 40 - 38 درصد فضاهای اشپزخانه و سرویس ها و ارتباطی ها.

با توجه به مقادیر فوق سطح یک واحد مسکونی مناسب برای تیپ های مختلف2-3 خوابه را بدست می اوریم:

جهت داشتن سطح مورد نیاز برای خواب : فضاهای تکنفره (12) متر مربع و فضاهای خواب دو نفره (16) متر مربع بعلاوه یک متر مربع برای هر نفر فضای کمد در نظر گرفته می شود.

تیپ

((I تکخوابه

(II) دو خوابه

(III) سه خوابه

(IV) 4 خوابه

مساحت

55 -65

110-75

145-115

160-150

این سطوح بدون در نظر گیری سطح تراسها می باشد.

با توجه به نتایج مطالعات تطبیقی و با در نظر گیری مبانی طراحی 15 - 10 درصد سطح هر واحد برابر سطح تراس ان واحد می باشد.

طبق ضوابط طرح هادی سرویس پله هایی که مساحت انها کمتر از 15 متر مربع است جزء زیر بنا محسوب نمی شوند.

بادر نظر گیری سطح تراسها ( 10 %)سطح هر واحد و همچنین سطح خدماتی (5%) سطح کل سایت حدود 85 در صد کل زیر بنا به واحدهای مسکونی اختصاص می یابد که رقمی معادل با( 7650 متر مربع ) می باشد .

با توجه به سطح زیر بنای مجاز درصد و تعداد واحدهای بدست امده از محاسبات به قرار زیر می باشد:

تیپ واحدها

مساحت واحد

( m2)

درصد اختصاص واحد

از کل

مساحت واحدها

از کل( m2)

تعداد واحد ها

I

55-65

5 درصد

400

8

II

110-75

50 "

3850

40

III

145-115

30 "

2300

18

IV

160-150

15 "

1100

6

جمع کل

متوسط سطح هر واحد: 106 "

100 "

7650

72

با توجه به جدول فوق متوسط جمعیت کل ساکن در سایت عبارت خواهد بود از:

نفر 282 =(8*2)+(40*3.5)+(18*5)+(6*6)

سهم هر فرد از سایت متر مربع 32 = 9000:282

و همچنین تراکم جمعیتی هر واحد مسکونی حدود 4 نفر می شود.

فضای سبز لازم با توجه به جمعیت بدست امده به قرار زیر می باشد:

فضای سبز لازم = تعداد نفرات * سرانه خالص فضای سبز

متر مربع 1410 = 282 * 5

که سطح اختصاص یافته به فضای سبز و باز در این مجموعه 4000 متر مربع می باشد.

و در حدود 800 متر مربع نیز به فضاهای باز خصوصی اختصاص می یابد.

ایده های طراحی و لکه گذاری

بلندترین و کوتاهترین توده با توجه به شرایط محیطی

تحقیق درباره نقد معماری خانه بروجردیها اقلیم کاشان 22 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 34

بررسی اقلیم کاشان :

با توجه به این که خانه بروجردیها در شهرستان کاشان قرار دارد ابتداً به بررسی اقلیم این شهر می پردازیم :

موقعیت جغرافیایی :

کاشان در حاشیه کویر و در ناحیه مرکزی ایران با حدود 2100هکتار وسعت واقع واز توابع استان اصفهان محسوب می شود . این شهر از شمال به کویر مرکزی ، از جنوب به اصفهان ، از شرق و شمال شرقی به اردستان و از غرب به شهرستان محلات ، دلیجان و گلپایگان محدودو در 320کیلومتری جنوب پایتخت و در 90کیلومتری جنوب شرقی قم محدود می شود. جغرافی دانان شهر کاشان را جزء ایالت جبال یا عراق عجم محسوبمی کردند تا بر اساس این تقسیمات کشوری قبلاً یکی از شهرهای استان مرکزی بود و از سال 1355 به بعد از توابع استان اصفهان محسوب می شود .

ویژگیهای طبیعی :

ارتفاع متوسط شهرستان نسبت به سطح دریا 1000متر و در51 درجه و 27دقیقه طول شرقی ،33درجه و 59 دقیقه عرض شمالی واقع شده است. ارتفاعات (سلسله جبال) از شمال غرب به جنوب شرقی است که مهمترین قله های آن قله واقع در شرق نیاسر با ارتفاع 3600متر، قله واقع در جنوب برزک 2500متر قله هفت کتل با ارتفاع 3000متر و قله کرکس با ارتفاع 3800متر می باشد.

آب و هوا :

از نظر پهنه بندی اقلیمی شهر کاشان در پهنه اقیلمی با زمستانهای نسبتاً سرد و تابستانهای خیلی گرم و خشک قرار گرفته است. شهرستان کاشان در حدود جنوب و غرب در محاصره سلسله جبال مرکزی ایران قرار گرفته است . آبادیهای دامنه این کوهستان عموماً دارای آب و هوایی لطیف و معتدل می باشند ولی از جانب شمال شرق که به زمینهای شوره زار کویر مرکزی ایران اتصال پیدا می کند. هوای آن بتدرج خشک و سوزان می شود و آب و هوا در قسمت جلگه ای کاشان کرم و خشک می باشد. دلیل اصلی خشکی هوای کاشان مجاورت آن با دشت کویر است. گرمای هوادر این شهر در تابستان از مرز 40 درجه سانتیگراد نیز عبور می کند.

وزش بادهای کویری که از صبح تا شام جریان دارد ،موجب حرارت خشکی هواست و از شام تا بام که نسیم خشکی از جهت کوهستان جریان پیدا می کند باعث تعدیل هوای منطقه می گردد . بادهای موسوم به باد سرخ ،بادشهریاری،بادسام،بادشمال و بادقبله از بادهای معروف این منطقه است که اکثراً از کویر به سوی کاشان می وزد.

در زمینه منابع آب:کاشان شامل رودخانه ها ،چاههای عمیق ،نیمه عمیق و چشمه سارهاست. مهمترین رودخانه های این شهر رودخانه های هنجن ،قهرود،لتحر،وچم رود می باشندکه همگی فصلی است و بیش از130رشته قنات در اطراف کاشان وجود دارد که بین 40 الی50 رشته آن هم اکنون مورد بهره برداری قرار می گیرد. علاوه بر قنات ها بیش از هشت چشمه سار وجود دارد که بین آنها چشمه سلیمانیه فین از آبدهی و اهمیت ویژه ای برخوردار است .

حال با توجه به شرح فوق به بررسی خانه بروجردیها می پردازیم :

تاریخچه خانه بروجردیها :

زمانی که مرحوم حاج سید حسن نطنزی ( مشهور به بروجردی ) تاجر معروف فرش کاشان دختر همکارش مرحوم حاج سید جعفر نطنزی را برای پسر خود سید مهدی خواستگاری کرد ، خانواده دختر ( که در خانه فعلی طباطبایی های کاشان زندگی می کردند ) ساخت خانه ای در شأن موقعیت اجتماعی شان را برای محل زندگی دخترشان شرط این ازدواج قرار دادند.

بدین لحاظ خانواده بروجردیها از مشهورترین معمار شهر به نام استاد علی مریم کاشانی درخواست کردند که خانه مورد نظر را بسازد . استاد پس از پایان رساندن سفت کاری برای انجام نازک کاری و تزئینات از برجسته ترین هنرمندان نگارگر شهر دعوت به عمل آورد . و این هنرمندان داستان ها و روایات عاشقانه خمسه نظامی و هفت

تحقیق. اقلیم شناسی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 15

علم اقلیم شناسیاقلیم شناسی علمی است که در جستجوی بیان و شرح طبیعت اقلیم و نیز اینکه به چه ترتیب از محلی به محل دیگر عوض گشته و همچنین اینکه چگونه وابسته به فعالیتهای بشری است، می‌باشد. این علم کاملا و بطور پیوسته وابسته به هواشناسی بوده و خود در مورد تغییرات روزانه جوی و نتایج آن بحث می‌کند. آشنایی ممکن است بسیاری از رشته‌های مطالعاتی مربوط به سیاره زمین را در سه گروه وسیع و اصلی گنجانید. این سه گروه عبارتند از: لیتوسفر یا قسمت خشکی زمین ، هیدروسفر یا قسمت آبی سیاره و بالاخره اتمسفر یا جز گازی زمین.اگر در مطالعه و بررسی چگونگی هوا و اقلیم ، لایه گازی شکل زمین پراهمیت‌ترین می‌باشد، ولی نباید از نظر دور داشت که گرما و رطوبت بطور پیوسته و همیشه میان سطوح خشکی و آبی و جو مبادله گشته و تمام آنها اجزا مکملی را بدست می‌دهند. مراحل مبادله گرما و رطوبت میان زمین و جو در طی مدت زمانی طولانی باعث بروز وضعی می‌گردد که اقلیم نامیده می‌شود. براستی ، اقلیم بیش از فقط یک میانگین آماری بوده و باید آنرا مجموعه چگونگی‌های جوی درگیر با گرما ، رطوبت و حرکت هوا دانست.اقلیم فاکتور بسیار مهمی از محیط زیست طبیعی بشر می‌باشد، زیرا اگرچه معمولا انسان خود را مخلوقی می‌پندارد که بر روی زمین زندگی می‌نماید، ولی او در واقع ، در قعر اقیانوس عمیق هوائی هم که کره زمین را دربر گرفته است، قرار دارد.

تاریخچه هواشناسی و اقلیم شناسی اقلیم شناسی را می‌توان در عین حال علمی قدیمی و جدید دانست. قدمت این علم تا به اندازه کنجکاوی بشر در مورد محیط زیستش می‌رسد. از سوی دیگر ، تازگی این علم با پیدایش هواپیما ، رادیو و رادار همزمان می‌گردد. بشر اولیه تا حد زیادی تحت تاثیر پدیده‌های هوا و اقلیم قرارداشت. مذاهب خرافاتی که بر پایه شرک و بت پرستی قرار داشتند، به تفسیر رازهای جوی نظیر بارش ، باد یا رعد و برق پرداختند.از زمان باستان تاکنون ، به موازات توسعه علوم ، شناخت هر چه بیشتر هوا و اقلیم هم به جلو می‌رود. فیلسوفان یونانی علاقه زیادی به هواشناسی و اقلیم نشان می‌دادند. در واقع این دو لغت هر دو ریشه یونانی دارند. تقسیم بندی جهان به پنج منطقه اقلیمی ، یعنی مناطق سرد و منجمد شمال و جنوب ، مناطق معتدل شمال و جنوب و منطقه گرم (مناطق اقلیمی جهان) ، به پارومنیدس (‌Parmenides) یونانی نسبت داده می‌شود که ، در پنج قرن پیش از میلاد مسیح می‌زیسته است.زمانی که مشاهده و حدس و گمان و خرافات در توسعه و پیشرفت هواشناسی و اقلیم شناسی نقش بازی می‌نمودند، تا به آغاز قرن هفدهم طول کشید. در این هنگام اختراع ادوات هواشناسی و ثبت دیدبانی‌ها به یاری این علوم آمده و توضیحات دقیق‌تر اقلیمی را در دسترس قرار داده و آنالیز علمی پدیده‌های هوا را ممکن ساختند. طبقه‌بندی اقلیمی تغییرات اقلیمی فراوانی که از محلی به محل دیگر روی می‌‌دهند، همانطور که بوسیله ترکیبهای مختلف مراحل جوی تعیین می‌گردند، سبب تولید انواع متعدد اقلیمهای مربوطه هم می‌شوند. منطقه‌ای از سطح زمین که اثرات ترکیب شده فاکتورهای اقلیمی بر آن ، موجب برقراری شرایط اقلیمی نسبتا همگنی می‌گردند، یعنی یک نوع اقلیم ، اصطلاحا منطقه اقلیمی نامیده می‌شود. برای آنکه بتوان توضیحات مربوطه را تسهیل نموده و مناطق اقلیمی را بر روی نقشه آورد، لازم است که انواع اقلیم را تشخیص داده و طبقه‌‌بندی کرد. مناطق اقلیمی جهان از آنجا که توزیع جهانی انواع اقلیم بطور اصلی نتیجه رژیم‌های گرما و رطوبت می‌باشد، ممکن است که اقلیم را در گروههای وسیعی طبقه‌بندی نمود که بر پایه اثرات هم بستگی داخلی گرما و رطوبت بر توده‌های هوا که آنها هم به نوبه خود بر اقلیمهای نواحی مختلف حکومت می‌نمایند، تقسیم کرد. انواع اقلیمی که بدین ترتیب معرفی می‌شوند، به ترتیب عبارتند از:اقلیمهائی که تحت نفوذ توده‌های هوای استوائی و حاره‌ای هستند.اقلیمهائی که تحت نفوذ توده‌های هوای حاره‌ای و قطبی قرار دارند.اقلیمهائی که تحت تسلط توده‌های هوای قطبی و منجمده واقع شده‌اند.اقلیمهای سرزمینهای مرتفع که دارای خصوصیات مشخصی ناشی از اثرات ارتفاع از سطح دریا می‌باشند.زیرتقسیمات این چهار گروه اصلی انواع اقلیمی را تعیین می‌کنند که بر پایه توزیع منطقه‌ای عناصر اقلیمی ، بویژه درجه حرارت و نزولات جوی و تغییرات فصلی آنها قرار دارند.

مفاهیم اساسی هواشناسی  

آن بخش از علوم زمین را که به مطالعه اتمسفر (هواسپهریا جو) سیاره زمین می پردازد، علوم اتمسفری می‌نامند. شاخصترین این علوم " هواشناسی" و "آب و هواشناسی" است. تفاوت هواشناسی (Meteorology) و اقلیم شناسی (آب و‌هواشناسی Climatology) اگر چه موضوع مطالعه آب و هواشناسی و هواشناسی، اتمسفر (هواسپهر) است، ولی هر کدام با نگرشی متفاوت آن را بررسی می کنند : 1- هواشناسی، هوا را و اقلیم شناسی، آب و هوا را شناسایی و تبیین می کند. 2- هواشناسی وضعیت جوی را به طور عام و برای یک لحظه بررسی می کند؛ اما، آب و هوا‌شناسی تیپ هوای غالب یک مکان معین را در دوره طولانی مطالعه و تفاوتهای آب و هوایی مکانها را کشف می کند. 3- هدف هواشناسی شناخت مطلق و عام اتمسفر و تغییرات آن (هوا) است؛ ولی در آب و هواشناسی سعی می‌شود با شناخت آب و هوای هر منطقه، تأثیرهای آب و هوایی آن بر روی فعالیتهای انسانی مشخص شود. 4- هواشناس وضع هوا را در کوتاه مدت پیش‌بینی می کند؛ اما، آب و هواشناس براساس عوامل به وجود آورنده آب و هوا، پدید آمدن آب و هوای خاصی را در مکانی خاص و با توجه به تاثیر آن در زندگی انسانها، پیش بینی می کند.

تحقیق. اقلیم در ساختمان

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 21

اقلیم در ساختمان

فرم ساختمان در رابطه با اقلیم :

تأثیر مستقیم عوامل اقلیمی در شکل گیری موجودات واقعیتی شناخته شده است. در تاریخ طبیعی قانونی وجود دارد که می گوید فقط انواع و گونه هایی می توانند به حیاط خود ادامه دهند که بتوانند با محیط خود هماهنگی ایجاد کنند و با مصالح خود جور درآمده و با تمام نیروهای داخلی و خارجی که روبرو هستند سازگار باشند. بررسی شکل گیاهان در مناطق اقلیمی مختلف، شباهتی را بین شکل گیاهان و ساختمانهای آن مناطق آشکار می سازد. این تشابه به دلیل آن است که عوامل که در شکل دادن به گیاه تأثیر دارند در شکل دادن به محیط انسانی نیز می توانند به همان اندازه مؤثر باشند.

فرم ساختمان در اقلیم گرم و خشک :

در رابطه با شرایط زمستان این مناطق، فرم ساختمان در طول محور شرقی – غربی گسترش یابد، اما شرایط تابستانی حکم بر فشردگی ساختمان نموده و داشتن فرمی مکعب شکل را ضروری می نماید. در هر صورت با بریدن قسمتی از این مکعب و پر نمودن حفره ایجاد شده با سایه (سایه دیوار، درخت، پیچیک و ...) و هوای خنک شده بوسیله تبخیر آب سطح چمن، برگ درختان، حوض و فواره می توان اقلیم نسبتاً مطلوبی در ساختمان ایجاد نمود، در اطراف این باغچه داخلی، پلان ساختمان می تواند آزاد باشد. بدین ترتیب پلان کلی ساختمان در این مناطق به طرف داخل معطوف می گردد.

به طور کلی مشکلات فراوانی جهت هماهنگ کردن بیشتر ساختمان با اقلیم و جغرافیای منطقه وجود داشته که معماری سنتی ما در اثر تجربه به چند هزار ساله، راه حلهای منطقی برای یک زندگی دلپذیر در این مناطق فراهم نموده است.

بافت روستایی :

شکل پذیری بافت روستایی و تطبیق شرایط زندگی، عوامل طبیعی و همچنین استفاده از این عوامل در شرایط بسیار نامساعد آب و هوایی در این مناطق قابل توجه است. به جرأت می توان بیان نمود که یکی از دستاوردهای بسیار مهم معماری سنتی ما در همین تطبیق و فراهم نمودن محیط مناسب زندگی در این مناطق خشک و بی آب و علف است.

کلیات یک بافت روستایی به قرار زیر است :

الف) بافت بسیار متراکم ب) فضای کاملاً محصور

ج) کوچه باریک و نامنظم و بعضاً پوشیده باطاق د) ساختمانهای متصل به هم

هـ : نحوه استقرار مجموعه های زیستی بر اساس جهت آفتاب و باد

روستاها و شهرهای سنتی مناطق گرم و خشک را در ایران می توان به بوته های کاکتوس و یا گیاهان صحرایی تشبیه نمود.

بافت شهری و روستایی در این نواحی به هم فشرده و ابنیه متصل به هم هستند. کوچه های باریک و با دیوارهای نسبتاً بلند و در مسیر یک خط شکسته امتداد دارند.

اصولاً هیچ فضایی غیر محصور در این مناطق وجود ندارد، زیرا محافظت از فضای غیر محصور در مقابل شرایط نامساعد اقلیمی ممکن نیست، یکی از دلایل باریکی کوچه ها که گاه فقط برای عبور دو نفر از کنار هم کافی است، برای فراهم نمودن شرایط اقلیمی بهتر در فضای معابر است.

وجود دیوارهای بلند در کنار معابر در ایجاد سایه در مقابل تابش آفتاب و همچنین محافظت معابر در مقابل بادهای کویری تأثیر به سزایی دارند.

باید متذکر شد که پیچ در پیچ بودن کوچه ها از نظر زیست اقلیمی یک مزیت در مناطق گرم و خشک و کویری محسوب می شود. زیرا در مسیرهای مستقیم و عریض، بادهای کویری می توانند به سرعت جریان داشته باشند و باعث اختلال در زندگی روزمره شوند.

متأسفانه در رابطه با مسائل اقلیمی، بسیاری از درسهای معماری وشهرسازی گذشته، جهت طراحی شهرها و ساختمانهای جدید فراموش شده و در فصول گرم، به جز در اطاقهای بسته و زیر کولرهای برقی، در سایر قسمتهای این شهرهای مدرن، شرایط آسایش برای انسان فراهم نمی باشد.

حیاط :

حیاط در فرهنگ دهخدا به معنای محوطه و هرجای دیواریست و سرای و خانه آمده است و در فرهنگ واژه های معماری سنتی ایران به معنای فضای باز و بدون سقف، فضای بازی که بنا دورتادور آن و یا در چند سمت آن ساخته می شود، آورده شده است.

از حیاط در خانه های ایرانی به شکل های مختلفی استفاده شده است که برخی از موارد استفاده عبارتند از :

1- حیاط به عنوان نشانه حریم تملک : 2- وحدت دهنده چند عنصرخانه

3- ارتباط دهنده چند فضا 4- ایجاد محیطی سرسبز و با نشاط

5- حریمی برای آسایش خانواده 6- عنصری مناسب جهت سازماندهی فضاهای مختلف 7- به عنوان یک هواکش مصنوعی جهت گذر جریان بادهای مناسب

حیاط با تناسب طلایی و جهت گیری دستوری خود در تمام سال محیط بهداشتی مطبوعی فراهم و از گردش آفتاب و نور خورشید بهترین استفاده را برای اتاقهای گرداگرد خود کسب و تأمین می کند.

حیاط و عناصر داخل آن به دو صورت ساخته شده است:

حیاط های سطح که معمولاً در محور طولی آن عوض و موازات آن چهار باغچه است.