مقاله درباره دولت الکترونیک

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 8

دولت الکترونیک 

مقدمهیکــــی از مفاهیمی که در دهه های اخیر به گونه ای بسیار گسترده در جوامع پیشرفته مورد بررسی قرار گرفته و حتی در بعضی مواقع با موفقیت به اجرا درآمده، مفهوم دولت الکترونیک است. دولت الکترونیک، یک دولت دیجیتال بدون دیوار و ساختمان و دارای سازمانی مجازی است که خدمات دولتی خود را به صورت بهنگام (ON LINE) ارائه می کند و موجب مشارکت آنان در فعالیتهای مختلف اجتماعی سیاسی می شود.روند ایجاد دولت الکترونیک بدین صورت بوده است که در طول نیمه دوم دهه 1990، بخش خصوصی آمریکا مسئول خلق خدمات الکترونیکی شد. وجود فناوری وب (WEB)، به برانگیختن برخی اقدامات تجاری در شرکتها منجر گشت و لذا نتایج خوب و قابل سنجشی از این اقدامات حاصل شد. مهمتر از آن، این بود که کارکنان هرچه بیشتر اثربخش شدند به طوری که در بازده کاری آنها افزایش قابل ملاحظه ای پدید آمد. برای مثال، در سال 1999، میانگین بازده کاری هر ساعت فرد، پنج درصد افزایش پیدا کرد. لذا بدین طریق، بذرهای کارایی به واسطه به کارگیری این چنین فناوریها پاشیده شد و لذا فناوری وب به تغییراتی در شغل، شاغل و ارتباطات منجر شد.زمانی که فناوری وب در اکثر بخشهای خصوصی به کار گرفته شد، دولت از این بابت عقب مانده بود. لذا توجه دولت به این مسئله معطوف گشت که ارائه خدمات به شهروندان به صورت الکترونیک بسیار ساده تر خواهدبود. درنتیجه وینتون سرف (VINTON CERF) که به عنوان یکی از پدربزرگهای اینترنت مشهور است این پیشنهاد را به رهبران دولتی داد که «لطفاً از فناوری اطلاعات استفاده کنید. اجازه دهید که خدماتتان، بیشتر دردسترس باشد. همچنین، هرگز از فناوری وب نهراسید، اما همواره برای آن برنامه ریزی کنید». لذا شهر گولدن به این نیاز استراتژیک پی برد و در ژوئیه 2001، برنامه ریزی استراتژیک برای دولت الکترونیک را تدوین کردند. به هــــرحال، بهــــره گیری از امکانات دولت الکترونیک می تواند موجب ارائه بهتر خدمات دولتی به شهروندان شود و امکان استفاده و دسترسی برابر کلیه شهروندان، تعامل اثربخش تر با طرفهای درگیر و غنی سازی شهروندان را فراهم آورد و درمجموع، به ایجاد مدیریت دولتی اثربخش تر منجر شود.ازجمله نتایج موردانتظار از چنین فرایندی، کاهش فساد اداری و شفافیت بیشتر امور، بالارفتن میزان مسئولیت، دائمی شدن بهبود روندها و فرایندها، راحتی بیشتر، رشد منابع و کاهش هزینه خدمات است. با ظهور فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی، مراکز خدمات رسانی به مشتریان نزدیکتر می شوند و افراد می توانند حتی ازطریق رایانه های شخصی، خدمات خود را دریافت کنند. همچنین دولت الکترونیک موجب صرفه جویی در وقت و هزینه، دولت، شهروندان و کسب و کار می گردد. جهانی شدن نیز دولتها را وادار می سازد تا به منظور فروش کالا و خدمات خویش و همچنین صدور فرهنگ و شناساندن خویش به سایر فرهنگها و تمدنها، اقدام به تاسیس دولت الکترونیک کنند. تعاریفتعاریف بسیاری از دولت الکترونیک شده است کــه تعدادی از آنها به صورت زیر ارائه می شود:دولت الکترونیک: استفاده آسان از فناوری اطلاعات به منظور توزیع خدمات دولتی به صورت مستقیم و شبانه روزی به مشتری است.دولت الکترونیک، استفاده دولت و سایر سازمانهای دولتی از فناوری اطلاعات به منظور ایجاد تحول در رابطه با شهروندان، مراکز تجاری و سایر مواردی است که با دولت درحال تعامل هستند.دولت الکترونیک، شیوه ای برای دولتها به منظور استفاده از فناوری اطلاعات و فناوریهای جدید است که به افراد تسهیلات لازم جهت دسترسی مناسب به اطلاعات و خدمات دولتی، اصلاح کیفیت آنها و ارائه فرصتهای گسترده برای مشارکت در فـــــرایندها و نمادهای مردم سالار می دهد.دولت الکترونیک، تکیه بر اینترنت و دیگر فناوریهای نوظهور دارد تا اطلاعات و خدمات را به سادگی، سرعت، به شیوه ای کارا و با هزینه کم دریافت و توزیع کند.در تعاریف دیگری نیز که ارائه شده است به جنبه های پاسخگویی، مسئولیت پذیری، شفـــاف ســـازی و اینگونه موارد توجه گردیده است. بنابراین، دولت الکترونیک مجموعه ای از کلیه ارتباطات الکترونیک است که بین دولت، شرکتها و شهرونــــــدان رخ می دهد. اهمیت ایجاد دولت الکترونیکبه صورت روزافزون، انتظارات افراد درمورد خدمات و محصولات و نیز نحوه و کیفیت ارائه آن به طور روزافزون درحال تغییر است و دولت نیز باید پاسخگوی این نیازها و انتظارات باشد. آنان خواهان این هستند که ساعات کار موسسات دولتی افزایش یابد و آنان هر زمان که خواستند بتوانند کارهای خود را انجام دهند، در صفها معطل نشوند، خدمات با کیفیت تری دریافت کنند، خدمات و محصولات ارزانتری به دستشان برسد و مواردی از این دست که پاسخگوترین شکل دولت برای این انتظارات درحال حاضر دولت الکترونیک است. دولتها همچنین برای جذب سرمایه، مشاغل و اشتغال، کارگران ماهر، گردشگران و موارد دیگر با هم در رقابت هستند و بدین منظور به امکانات جدیدی نیاز دارند که دولت الکترونیک این امکانات را برای آنها فراهم می آورد. لذا دولت الکترونیک، نه تنها موجب یکپارچه شدن خود بــــا جامعه می شود بلکه باعث می گردد که دولت بر منابعی تاکید داشته باشد که بیشتر موردنیاز است. دولت الکترونیک باعث گسترش فرهنگ خودخدمتی (SELF SERVICE) می شود و شهروندان قادر می شوند تا آنجا که ممکن است به خود کمک کنند و از هزینه ها و اتلاف وقت خود بکاهند.ضرورت ایجادعوامل متعددی، زمینه های لازم برای تحقق این امر را فراهم می آورند که همگی ناشی از فناوری و پیچیده تر شدن بشر است و دولتها برای پاسخ به این پیچیدگی ناگزیرند که اقدام به ایجاد دولت الکترونیک کنند. مهمترین این عوامل عبارتند از:1 - رشد فناوریهای جدید و بویژه فناوری اطلاعات: امروزه، فناوری با نرخ فزاینده و به صورت تصاعدی درحال رشد است. قانون مور (MOORS LAW) در این مورد می گوید: قدرت محاسباتی رایانه ها هر 18 ماه دو برابر می شود. قانون <<«مت کالف» (MATCALF) نیز می گوید: میـــــزان رشد یک شبــکه به میزان تــوان دوم استفاده کنندگان از آن شبکه است و درنهایت قانون گیلدرز (GILDERS) می گوید: مسیرهای ارتبــــاطی شبکه ها هر 12 ماه سه برابر می شود. همان گونه که از مثالهای فوق برمی آید سرعت رشد فناوری اطلاعات بسیار زیاد بوده و این امر در تمامی پدیده ها ازجمله موسسات دولتی تاثیرات شگرفی بــــرجای می گذارد.2 - سرمایه گذاری بنگاههای اقتصادی در بخش فناوری اطلاعـــات: بنگاههای اقتصادی سرمایه گذاری های کلانی را در زمینه فناوری اطلاعات اعمال کرده اند و بخش خصوصی نیز جهت پاسخگویی با شرایط کنونی و کم کردن فاصله و شکاف بین خود و دولت، ناگزیر از سرمایه گذاری در این خصوص است. آمارها نشان می دهد که سرمایه گذاری شرکتهای آمریکایی درفناوری اطلاعات از کمتر از 10 درصد در سالهای گذشته به 50 درصد درحال حاضر رسیده است و به دلیل سرمایه گذاری هایی که در این زمینه شده هزینه مبادلات بانکی به میزان 30 درصد هزینه های بانکی غیر الکترونیک کاهش یافته است.3 - رشد اینترنت و فراگیری عمومی استفاده از آن: طی فصل فروش عید کریسمس در سال 1999 فروشندگانی که محصولات خود را ازطریق اینترنت به فروش می رسانند معادل 3/1 میلیارد دلار پوند که این میزان، چهار برابر فروش آنان در سال 98 بود و در سال 2000، آمریکا برای ایجاد دولت الکترونیک رقمی معادل 500 میلیون دلار هزینه کرده که این میزان در سال 2003 به 1/6 میلیارد دلار خواهدرسید.4 - تغییر انتظارات شهروندان و بنگاههای اقتصادی: در ایالت ویرجینیای آمریکا، 76/8 درصد از شهروندان از خانه یا محل کار خود به اینترنت دسترسی دارند و 38 درصد آنها از اینترنت و پست الکترونیک به صورت روزانه استفاده می کنند. این نمونه ها نشان می دهد که انتظارات مردم درمورد خدمات، محصولات و نیز نحوه و کیفیت ارائه آن به طور روزافزون درحال تغییر است و دولت نیز باید بتواند پاسخگوی این نیازها باشد و این امـــر فقط می تواند ازطریق دولت الکترونیک تحقق یابد.5 - جهانی شدن و فشارهای ناشی از رقابت: دولتها برای جذب سرمایه، مشاغل و کارگران ماهر، گردشگران و... با هم در رقابت بوده و ازسویی جهانی شدن نیز به منظور فروش کالاها و خدمات خویش، آنها را وادار به تاسیس دولت الکترونیک می کند.مزایاتا چند سال پیش روال معمول برای دریافت خدمات دولتی، مستلزم حضور فیزیکی مراجعه کننده به یکی از دفاتر دولتی مرتبط بود. با پیشرفتهـــای تکنولوژیک و اطلاع رسانی، برای نزدیک کردن محل ارائه خدمات به مشتریان حرکت جدیدی ایجادشده است. در گامهای نخست، ایجاد کیوسک های ارائه خدمات (نظیر آنچه که در شبکه های بانکی مورداستفاده قرار می گیرد) به اجرا درآمد و در گامهای بعدی، استفاده از رایانه های شخصی بدین منظور موردتوجه قرار گرفت. میزان گستردگی دامنه پوشش دولت الکترونیک زمانی برای ما روشن می شود که به این امر واقف شویم که حتی موفق ترین کشورها در این زمینه تا زمان حاضر، موفق به استفاده بیش از 20 درصد از پتانسیل های موجود نشده اند.دسترسی سریع به اطلاعات در سازمانهای دولتی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از آنجا که فرایندها و روندهای اداری عموماً تکراری، عادی و تابع ضابطه هستند، استفاده از رایانه، امکانــات منحصر به فردی را برای جمع آوری، کنتـــرل و گزارش دهی فوری و به موقع برای مدیران فراهم می آورد و این امر سازمانهـــا را بر آن داشته که مبادرت به سرمایه گذاری هنگفت در این زمینه کنند. ولی این فرایند، تاثیر چندانی بر بهره وری سازمانهای فوق ندارد. این درحقیقت همان نقطه ای است که پروژه دولت الکترونیک، در آن تحول ایجاد می کند.گام نخست در فرایند ایجاد دولت الکترونیک، امکان استفاده آزاد و آسان از اطلاعات، برای شهروندان است. این گام در تمامی کشورهایـــی که در این مسیر قدم گذاشته اند مشترک است. برخی از ممالک پیشرفته، حتی قبل از ایجاد شبکه جهانی، اقدام به ایجاد مجموعه های الکترونیک غنی از اطلاعات به خدمات دوایر مختلف دولتی کرده و آن را به طرق مختلف دراختیار شهروندان قرار داده اند. امروزه، اکثر سازمانهای دولتی در کشورهای غربی، دارای سایت مستقل اینترنتی هستند که در ضعیف ترین حالت، اطلاعات و قوانین جاری شرکت را دراختیار شهروندان قرار می دهند. در برخی دیگر از کشورها نیز، این مجموعه به صورت یک سایت مادر که حاوی پیوندهایی به زیرمجموعه های دولتی است، وجود دارد و شهروند با ورود به این سایت، می تواند راه خود را تا جزیی ترین خدمات موجود، به راحتی انتخاب کند. استفاده از این فناوری می تواند در پایین آوردن آمار فساد اداری که منشا آن ارائه اطلاعات به شهروندان است نقش بسزایی داشته باشد و با شفاف کردن فعالیت سازمانها، گامی موثر درجلب اعتماد عمومی محسوب می شود. به طورخلاصه، مزایای دولت الکترونیک عبارتند از:دسترسی مستقیم به اطلاعات و خدمات مالی؛ارتباط مستقیم با مقامات دولتی؛صرفه جویی در زمان، حمل و نقل، ساعات کار، کاغذ، هزینه های خدمات و منابع انرژی؛افزایش کارایی عملیات دولتی؛ارائه خدمت به شهروندان به صورت 24ساعته و 7 روز هفته؛امکان ارائه خدمات در هر مکان.نمادهای مورداستفاده در دولت الکترونیکنمادهای دولت الکترونیک، نشان دهنده این است که یک دولت الکترونیک می تواند چه بخشها و چه افرادی را با یکدیگر مرتبط سازد.1 - G2C (موسسه دولتی به شهروند): مهمترین و گسترده ترین نوع کاربرد دولت الکترونیک، رابطه دولت با شهروند و بالعکس است. دولت الکترونیک بایستی شهروند را به دولت مرتبط سازد. رابطه دولت با شهروند شامل ارائه اطلاعات مناسب به افراد، دراختیار قرار دادن فرصتها، تجدید گواهینامه رانندگی، پرداخت قبض های مختلف و غیره می شود. این نوع رابطه دولت با شهروند، به ایجاد تغییراتی در زندگی افراد منجر می شود.2 - G2G (رابطه دولت با دولت): این نوع رابطه بین دولتها بدین خاطر است که معمولاً سازمانهای دولتی، متکی به دیگر نمایندگان دولتی هستند و تعامل الکترونیک بین آنها، از اهمیت خاصی برخوردار است. در رابطه با دولت، عموماً نیاز به دسترسی مستقیم به پایگاههای اطلاعاتی وجود دارد.3 - G2B (رابطه دولت با کسب و کار): این نوع رابطه، اولین رابطه ای بود که توسعه پیدا کرد و لذا به نیازهای خاصی از جامعه کسب و کار توجه می شود. این خدمات چندوجهی هستند. بنگاههای اقتصادی، عرضه کننده، شریک، مشتــــــری و اتفاقاً رقیب دولت محسوب می گردند.4 - G2E (دولت با کارکنان): این نوع رابطه بدین منظور طراحی شده است که اطلاعاتی را برای بخش عمومی ارائه کند (کارکنان دولتی) تا بتوانند از شبکه داخلی دولتی یا شبکه های خصوصی بر اطلاعات منابع انسانی دستیابی پیدا کنند. این اطلاعات می توانند شامل اطلاعات مربوط به بازنشستگی پرسنل، فرمهای درخواست، نظام پیشنهادات و... باشد. G2E، یکی از اثربخش ترین راههایی است که به منظور یادگیری الکترونیک (E-LEARNING) و مدیریت دانشی صورت می گیرد. برحسب ماهیت این نوع کاربرد، نمونه های G2E در اینترنت قابل دسترسی نیست. این نوع کاربردها، عموماً در شبکه هــای دولتی یا شبکه های خصوصی یافت می شود.این چهار نوع کاربرد، ستونهای اصلی دولت الکترونیک را تشکیل می دهد و درواقع، این ارتباطات است که روح دولت الکترونیک را تشکیل می دهد. برای برقراری این ارتباط، دولت باید اعتماد طرفهای ذینفع در دولت الکترونیک را به منظور مشارکت در این امر جلب کند و به آنان اطمینان دهد که به خلوت خصوصی و امنیت آنان تعرضی صورت نخواهدگرفت. لازمه این امر آن است که در ابتدا قوانین دولتی رابرای حمایت از حریم خصوصی افراد تصویب کرد. یکی از معضلات اینترنتی برای عضوگیری این است که اطلاعات زیادی را از افراد تقاضا می کند و فرد مجبور است فرمهای مختلفی را پرکند که بعضاً از برخی از این اطلاعـــــات به موسسات و شبکه های دیگر فروخته می شود. دولت باید برای جلوگیری از بروز این چنین مشکلاتی برای شهروندان، قوانینی را به تصویب برساند و در بعد فنی نیز لازم است زیربناهای موردنیاز برای ایجاد دولت الکترونیک را فراهم آورد و شبکه های اطلاع رسانی و پایگاههای اطلاعاتی موردنیاز را ایجاد کند. اثرات دولت الکترونیک بر مدیریت و سازمانتولید دانش در دنیای کنونی رویکردهای نوینی را پدید آورده که ازجمله آنها مدیریت دانش و مدیریت فناوری اطلاعات است. برای مدیریت دانش، دیگـــــر کار، سرمایه و ماشین آلات منابع اصلی تولید ثروت نیستند، بلکه این دانش و دانشگران هستند که به عوامل اساسی و درآمدزا مبدل می شوند.با پیاده سازی دولت الکترونیک، ساختارهای سازمانی تغییریافته و به صورت کاملاً مسطح درمی آیند، مرزها و واحدهای سازمانی کمرنگ تر شده و تمام فعالیتهای سازمانی به صورت افقی انجام می گیرد. کلیه فعالیتها و وظایف سازمان براساس شبکه های اطلاع رسانی طراحی و اجرا شده و کارمندان سازمانها نیاز به حضور فیزیکی در محل سازمان ندارند. آنها شرکای اطلاعاتی سازمان خود بوده و به همین جهت نیز دارای قدرت هستند. ازطرفی این کارکنان به صورتی مستمر درحال یادگیری و آموزش خواهندبود و خلاقیت و نوآوری، به مهمترین وظایف آنها مبدل می شود.کــــارهای سازمان به صورت برخط (ON-LINE) انجام خواهدشد و مدیریت سازمانها بدون واسطــــــه، با مشتریان و ارباب رجوع در ارتباط هستنـــد، فرایند تصمیم گیری شکل غیرمتمرکز پیدا می کند و زمان تصمیم گیری افزایش خواهدیافت. با پیاده شدن دولت الکترونیک، بخش زیادی از کارکنان سازمانها آزاد شده و می توان از آنها درکارهای فکری استفاده کرد.همچنین در کشورهایی نظیر کشور ما که فرایندهای اداری مبتنی بر کاغذ هستند، حرکت درجهت دولت الکترونیک مستلزم مهندسی مجدد فرایندهای اداری است. در این زمینه، مسئله فرهنگ سازی نیز از اهمیت زیادی برخوردار است، لذا یکی از اهرمهای قوی، آموزشهای همگانی درخصوص اهمیت، مزایا و نحوه استفاده از این مجموعه امکانات است. موانع ایجاد دولت الکترونیک و چالشهای آندر راه ایجاد دولت الکترونیک موانعی وجود دارد که به طور اختصار می توان به برخی از آنها اشاره کرد:عدم احساس نیاز به وجود دولت الکترونیک؛عدم حمایت مدیران ارشد سازمانها؛ناتوانی در مرزبندی اطلاعات محرمانه و غیرمحرمانه؛هزینه های سنگین ایجاد، نگهداری و توسعه شبکه های اطلاع رسانی و پایگاههای اطلاعاتی؛

دانلود تحقیق در مورد دولت الکترونیک

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 6

دولت الکترونیک

دولت الکترونیک استفاده سهل و آسان از فناوری اطلاعات به منظور توزیع خدمات دولتی به صورت مستقیم به مشتری، به صورت 24 ساعته و 7 روز هفته می‌باشد.

دولت الکترونیک شیوه‌ای برای دولتها به منظور استفاده از فناوری جدید می‌باشد که به افراد تسهیلات لازم جهت دسترسی مناسب به اطلاعات و خدمات دولتی، اصلاح کیفیت خدمات وارائه فرصتهای گسترده‌تر برای مشارکت در فرایندها و نمادهای مردم سالار را اعطا می‌کند.

دولت الکترونیک، یک دولت ارقامی دیجیتالی بدون دیوار و یک دولت بدون ساختمان و سازمانی مجازی است که خدمات دولتی را به صورت بلاواسطه به مشتریان ارائه می‌دهد و موجب مشارکت آنان در فعالیتهای سیاسی می‌گردد.

دولت الکترونیک یک شکل پاسخگویی از دولت می‌باشد که بهترین خدمات دولتی را به صورت بلاواسطه به شهروندان ارائه می‌دهد و آنها را در فعالیتهای اجتماعی شرکت می‌دهد بنابراین مردم دولتشان را بر سرانگشتان خویش خواهند داشت.

دولت الکترونیک استفاده از فناوری به منظور تسهیل امور دولت از طریق ارائه خدمات و اطلاعات کارا و موثر به شهروندان و شرکتهای تجاری و تولیدی می‌باشد.

دولت الکترونیک ترکیبی از فناوری اطلاعات شبکه تار عنکبوتی جهان‌گستر وب به منظور ارائه خدمات به طور مستقیم به عامه مردم است.

حال پس از ارائه چند تعریف کلی از دولت الکترونیک به بررسی مشتریان دولت الکترونیک می‌پردازیم:

مشتریان دولت الکترونیک را می‌توان به طور کلی به سه دسته تقسیم کرد

* شهروندان

* بنگاههای اقتصادی

* موسسات دولتی

مشتریان دولت الکترونیک از طریق پایگاههای تار عنکبوتی دولت الکترونیک می‌توانند در فعالیتهای اجتماعی. سیاسی و اقتصادی شرکت نمایند. یکی از اهداف اساسی دولت الکترونیک تحقق بخشیدن به مردم سالاری الکترونیک می‌باشد که تمامی شهروندان بتوانند در سرنوشت خویش دخالت داشته باشند. با این عمل و با مشارکت گسترده مردم در واقع دولت ماهیتی غیررسمی به خود می‌گیرد و شهروندان می‌توانند بطور کامل با دولت در تعامل باشند.

شهروندان، بنگاههای اقتصادی و موسسات دولتی می‌توانند از طریق دولت الکترونیک فعالیتهای گوناگونی نظیر موارد زیر را انجام دهند :

پرداخت مالیات و عوارض، تجدید گواهینامه، دریافت و تجدید جواز کسب، ثبت شرکت، عقد قرارداد، ثبت ازدواج و طلاق، ثبت تولد و مرگ، انجام فعالیتهای مالی و اعتباری، شرکت در انتخابات، پرکردن فرم‌های الکترونیک برای مقاصد مختلف، بازدید از موزه‌ها، استفاده از کتابخانه‌های مجازی، تعامل با نهادهای مختلف دولتی و تجاری و اجتماعی، پرداخت صورت حسابهای مختلف مثل صورت حساب آب و برق و تلفن و گاز، دریافت اجازه ساخت و ساز ساختمان، دریافت اطلاعات مختلف سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و موارد دیگر.

رسانه منتخب برای دولت الکترونیک

رسانه منتخب برای دولت الکترونیک فعلا اینترنت می‌باشد که از طریق رایانه‌های شخصی متصل به آن قابل بهره‌برداری است. ولی پیش بینی شده است که در 3 تا 5 سال آینده از کیوسکها و تلفن‌های همراه ویژه‌ای که بدین منظور طراحی و ساخته خواهند شد نیز استفاده گردد. اخیرا نسل اول تلفنهای همراه که قابلیت اتصال به اینترنت بی‌سیم را دارند به صورت انبوه به بازار عرضه شده است.

دولت الکترونیک

ندا خارقانیدولت الکترونیک که به آن دولت دیجیتالی یا دولت آنلاین نیز اطلاق می‌شود به معنای استفاده از تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات (تکنولوژی آی.‌تی.) برای افزایش توانایی‌های قوای مقننه‌، قضاییه و مجریه از طریق افزایش کارآیی این قوا و یا تغییر نحوه ارتباط این قوا با شهروندان و یا هردوی این طرق است. دولت الکترونیک دارای سه الگوی کلی برای برقراری ارتباط است. اول‌، ارتباط دولت با مصرف‌کننده که به معنای برقراری ارتباط اینترنتی غیرانتفاعی بین دولت‌های مرکزی یا محلی و اشخاص خصوصی است. برای مثال بخش‌های مختلف دولت می‌توانند از طریق یک وب‌پورتال مستقیما و به‌صورت علنی در دسترس عموم مردم قرار بگیرند که به این ترتیب مردم راحت‌تر می‌توانند در مورد خدمات دولتی اطلاعات کسب نموده و از این خدمات استفاده کنند. الگوی دوم‌‌، ارتباط دولت با بنگاه‌های اقتصادی است که به معنای ارتباط اینترنتی غیر‌انتفاعی دولت مرکزی یا محلی با بخش کسب‌و‌کار تجاری است. سومین الگوی ارتباطی نیز ارتباط دولت با دولت است که می‌تواند در هماهنگ کردن بخش‌های مختلف دولت و افزایش کارآیی این بخش‌ها موثر باشد.

تکنولوژی‌های مختلف مورد استفاده دولت الکترونیکهرچند که اغلب تصور می‌شود که دولت الکترونیک به معنای دولت آنلاین یا دولت بر مبنای اینترنت است اما در حقیقت دولت الکترونیک می‌تواند بر‌اساس تکنولوژی‌های غیر‌وابسته به اینترنت نیز قرار داشته باشد. امروزه پیشرفت تکنولوژی امکانات ارتباطی بسیار زیادی را در اختیار دولت الکترونیک قرار داده که می‌تواند از آنها برای رسیدن به اهداف خویش استفاده کند. برای مثال تلفن‌، فاکس و پیام‌های اس.‌ام.‌اس. جزو ابزارهای تکنولوژیکی متداولی هستند که امروزه تقریبا در دسترس اکثر شهروندان قرار دارند و دولت الکترونیک می‌تواند از آنها استفاده کند. علاوه بر اینها دولت‌ها می‌توانند از تکنولوژی‌هایی مانند منشی‌های دیجیتالی شخصی (PDA – Personal Digital Assistant)‌، پیام‌هایMMS (Multimedia Message Service)‌، تکنولوژی‌های نسل سوم (G3 ، (WiMAX و بلوتوث (Bluetooth) نیز استفاده کنند.تحویل خدمات به شیوه الکترونیکتحویل الکترونیکی خدمات به معنای ارائه خدمات دولتی از طریق اینترنت و یا با استفاده از سایر امکانات الکترونیکی است. هرشهروندی‌، تابع هر کشور و متعلق به هر ملتی که باشد‌، به هر حال نیازمند آن است که با نوعی از مقامات حکومتی تعامل و ارتباط داشته باشد. این تعامل برخی اوقات داوطلبانه است مثل شرکت در برخی برنامه‌های اجتماعی و برخی اوقات اجباری است برای مثال شهروندی که قصد رانندگی در جاده‌های کشورش را دارد باید از یکی از مقامات حکومتی کشورش گواهینامه یا تصدیق رانندگی دریافت نماید. ارتباط دولت با شهروندان خود دارای پیچیدگی‌ها و مشکلات خاص خود است. برای مثال دولت باید در آن واحد علاوه بر امکان برقراری ارتباط با یک فرد عادی‌، امکان برقراری ارتباط با یک فرد معلول و یک فرد بی‌سواد را نیز داشته باشد. اما ارتباطات دولت تنها به ارتباط با شهروندان محدود نمی‌شود. بنگاه‌ها و سایر موسسات و سازمان‌ها مثلا دانشگاه‌ها نیز نیازمند ارتباط مداوم با دولت هستند. علاوه بر این بخش‌های مختلف دولت نیز برای انجام وظایف خود نیازمند به برقراری ارتباط با یکدیگر هستند.به این ترتیب یکی از مهم‌ترین وظایف هر دولتی تحویل خدمات عمومی به شهروندان‌، بنگاه‌های اقتصادی و سایر سازمان‌ها و موسسات موجود در جامعه است. اگر دولتی به طور مداوم مراحل و سلسه مراتب تحویل این خدمات را بازسازی و اصلاح نکند‌، تحویل این خدمات به خصوص در جوامع پیچیده امروزی روز به روز برای دولت سخت‌تر می‌شود. نتیجه این عدم اصلاح ساختارهای حکومتی‌، عدم کارآیی و قطعیت در ارائه خدمات دولتی است که باعث می‌شود هزینه ارائه این خدمات هم برای دولت و هم برای شهروندان بالا رفته و فساد مالی در ساختار دولت‌، مثلا از طریق پرداخت رشوه برای سریع‌تر انجام شدن کارها‌، افزایش یابد. اینها به خصوص مشکلاتی هستند که کشورهای درحال‌توسعه بیش از کشورهای پیشرفته با آن دست به گریبان هستند.برای مقابله با این مشکلات‌، تقریبا در همه جای دنیا دولت‌ها اقدام به اصلاح و ساده‌سازی ارائه خدمات عمومی نموده‌اند تا این خدمات با سرعت‌، اطمینان و شفافیت بیشتری در اختیار مردم قرار بگیرد. ارائه خدمات به شیوه الکترونیک روشی است که بیشتر دولت‌ها به آن به‌عنوان راه‌حلی برای بهبود کیفیت ارائه خدمات عمومی می‌نگرند. با استفاده از این شیوه دیگر لازم نیست که شهروندان خود شخصا در ادارات دولتی حاضر شوند و یا این خدمات را از طریق واسطه‌ها و عاملان دولتی مختلف دریافت دارند.بسته به قابلیتی که دولت برای ارائه خدمات الکترونیک دارد‌، می‌توان این خدمات را به چهار نوع مختلف از لحاظ میزان پیشرفتگی تقسیم کرد. نوع اول هنگامی است که زیرساخت‌های لازم برای ارائه این خدمات هنوز به خوبی شکل نگرفته و دولت هنوز به‌طور گسترده امکان ارائه آنها را در اختیار ندارد. در چنین شرایطی خدمات الکترونیکی که دولت ارائه می‌دهد تنها به ارائه پاره‌ای اطلاعات مثل رهنمودها و توصیه‌های دولتی از طریق وسائل ارتباطی الکترونیک محدود می‌شود ولی دولت از طریق اینترنت یا سایر وسایل پیشرفته الکترونیکی تعامل و ارتباطی با شهروندان نداشته و شهروندان باید کماکان برای دریافت خدمات عمومی به یکی از ادارات دولتی رجوع نمایند. در مرحله دوم زیرساخت‌های لازم برای ارائه این خدمات بیشتر شکل گرفته و کامل‌تر می‌شود ولی دولت هنوز نمی‌تواند به شیوه‌ای قابل اطمینان این خدمات را در اختیار شهروندان قرار دهد، لذا شهروندان تنها می‌توانند در سطحی محدود از طریق امکانات الکترونیک با دولت ارتباط داشته باشند برای مثال می‌توانند برخی فرم‌های مربوط به خدمات دولتی را از طریق اینترنت دریافت و آنها را به‌صورت رایانه‌ای تکمیل نمایند اما تحویل این فرم‌ها به ادارات دولتی باید از طریق مراجعه شخصی صورت بگیرد. در مرحله سوم دولت زیرساخت‌های لازم برای ارائه خدمات الکترونیک را پیدا کرده و می‌تواند به شیوه‌ای قابل اطمینان این خدمات را ارائه دهد، لکن امکان ارائه خدمات در تمام نقاط کشور موجود نیست و تنها به شهرهای بزرگ محدود می‌شود. در این مرحله ارتباط دولت با شهروندان دوطرفه می‌شود. برای مثال اکثر بنگاه‌های تجاری که دارای دفاتر نمایندگی در شهرهای بزرگ هستند می‌توانند اطلاعات مالی را که مطابق قانون ملزم به تحویل به دولت هستند از طریق اینترنت تحویل بدهند. دولت نیز در شهرهای بزرگ هم امکان جمع‌آوری این خدمات را به شیوه الکترونیک پیدا کرده و هم دفاتر دولتی واقع در شهرهای بزرگ دارای واحدهای آی.‌تی مناسب شده‌اند و امکان پردازش و نگهداری این اطلاعات را پیدا کرده‌اند. در مرحله چهارم دولت در زمینه ارائه خدمات الکترونیک به بلوغ رسیده و نه تنها امکان ارائه خدمات مناسب و مطمئن در تمام نقاط کشور را دارد بلکه قسمت‌های مختلف آن نیز از طریق الکترونیک با یکدیگر در ارتباط بوده و خدمت الکترونیکی که یک شهروند دریافت می‌دارد دیگر محصول مجزای یک اداره دولتی نیست بلکه ترکیبی از همکاری چند بخش از دولت است.دموکراسی الکترونیکشهروندان قلب دموکراسی هستند. دموکراسی به‌عنوان یک نظام حکومتی به رضایت شهروندان بستگی دارد. انتخابات عادلانه و آزاد‌، وجود شوراهایی از نمایندگان منتخب مردم‌، قوه‌مجریه پاسخگو و وجود یک دستگاه مدیریت عمومی که از لحاظ سیاسی بی‌طرف باشد‌، همه از خصوصیات دموکراسی بر‌مبنای انتخابات هستند که وجود دولتی برای مردم را تضمین می‌کنند. در یک چنین نظامی داشتن اطلاعات‌، اظهار‌نظر و مشارکت در تصمیم‌گیری حق یک شهروند است که قانون باید با جدیت از آن پاسداری نماید. وفاداری به این اصول، یعنی دادن اطلاعت به شهروندان‌، مشورت با آنها و مداخله دادن آنها در تصمیم‌گیری‌ها، باید در تمام سطوح دولت جزو تعهدات صاحب منصبان دولتی باشد.دموکراسی الکترونیک به معنای استفاده از تکنولوژی ارتباطات الکترونیک برای گسترش فرآیندهای دموکراتیک در یک جمهوری دموکراتیک و یا یک دموکراسی بر مبنای انتخابات است. دموکراسی الکترونیک به‌عنوان یک پدیده سیاسی هنوز در دوران طفولیت است و بحث‌ها و مجادلات زیادی در مورد آن‌، چه در داخل دولت‌ها و چه در بین سازمان‌های مدنی‌، وجود دارد. طرفداران دموکراسی الکترونیک بر این عقیده‌اند که استفاده از آن می‌تواند فرآیندهای دموکراتیک را بیشتر در اختیار عموم مردم قرار و به این ترتیب مشارکت شهروندان را در تصمیم‌گیری‌های سیاستی دولت افزایش دهد. هرچه با تعداد افراد بیشتری در اتخاذ یک سیاست مشورت و تبادل نظر شود سیاست‌ها هوشمندانه‌تر و همکاری شهروندان در اجرای آنها بیشتر خواهد بود. تجربه نشان می‌دهد که اگر دولت در سیاست‌گذاری اصلا با مردم مشورت نکرده و یا دیر مشورت کند مردم در زمان اجرای سیاست مقاومت بیشتری از خود نشان می‌‌دهند.از طرف دیگر استفاده از ابزارهای الکترونیک می‌تواند به دولت کمک کند که شفافیت عملیات دولتی را افزایش داده و میزان پاسخگویی دولت در قبال شهروندان را بیشتر کند. استفاده از این ابزارها می‌تواند فاصله بین حکومت‌کنندگان و حکومت‌شوندگان را کاهش و رضایت حکومت‌شوندگان را افزایش دهد و این باعث افزایش مشروعیت سیاسی دولت‌ها می‌شود. در یک اظهار نظر کلی می‌توان گفت که دولت الکترونیک چیزی بیش از اتوماسیون خدمات دولتی است.هرچند که میزان استفاده دولت‌ها از تکنولوژی‌های جدید اطلاعات و ارتباطات به شدت متفاوت است لکن اکثر آنها برای استفاده از این تکنولوژی‌ها در ادارات دولتی و تشویق استفاده آنها در بین عموم مردم گام‌های موثری برداشته‌اند. در زیر به چند روش ارتباطی الکترونیک که دولت‌ها از آنها برای ارتباط با شهروندان خود استفاده می‌کنند اشاره می‌کنیم. در‌بین تکنولوژی‌های مختلف ارتباطات تا‌کنون اینترنت محبوبیت بیشتری یافته است. با استفاده از اینترنت شهروندان می‌توانند در هر زمان و در هر کجا با دولت متبوع خویش ارتباط برقرار و از آن اطلاعات دریافت نمایند. ارتباط دولت با شهروندان از طریق اینترنت معمولا یا از طریق وب‌سایت‌ها انجام می‌گیرد یا از طریق وب‌پورتال‌ها‌. در بسیاری از کشورها در حال حاضر کلیه واحدها و بخش‌های دولت دارای وب‌سایت‌های مختص به خود هستند. به همین سبب بسیاری از کشورها اقدام به تاسیس وب‌پورتال‌هایی نموده‌اند که استفاده از خدمات اینترنتی بخش‌های مختلف دولت را برای شهروندان آسان می‌کند. وب‌پورتال سایتی است که اطلاعات و آدرس‌های تعدادی سایت‌های مرتبط به هم را در یک جا جمع‌آوری و به آنها نظم و ترتیب خاصی می‌دهد تا استفاده از آنها برای کاربر راحت‌تر باشد. وب‌پورتال‌های دولت‌ها نیز اطلاعات مربوط به کلیه سایت‌های دولتی را در داخل خود جمع و رابطه این سایت‌ها با یکدیگر را مشخص می‌کنند. به این ترتیب شهروندان با مراجعه به پورتال می‌توانند سایت مورد‌نظر خود را راحت‌تر پیدا کنند. برای مثال می‌توان به پورتال www.direct.gov.uk اشاره کرد. کاربران می‌توانند در این سایت اطلاعاتی بسیار متنوع از نحوه درخواست برای تصدیق رانندگی گرفته تا امکانات آموزشی در مقاطع مختلف تحصیلی به‌ دست آورند. همچنین از طریق این سایت کاربران می‌توانند به برخی خدمات دولتی آنلاین مثلا درخواست برای گذرنامه‌، ثبت نام برای دادن رای و پر‌کردن فرم‌های خوداظهاری مالیاتی دسترسی پیدا کنند.بسیاری از سایت‌های دولتی در کشورهای مختلف این امکان را برای شهروندانشان فراهم آورده‌اند که با استفاده از موتورهای جست‌وجوی قدرتمند و پیشرفته اطلاعت مورد‌نیاز خود را پیدا کنند. برای مثال پورتال www.help.gv.at متعلق به دولت اتریش و سایت‌های www.governo.it و www.camera.it متعلق به دولت ایتالیا و همچنین وب‌پورتال دولت کانادا امکانات پیشرفته‌ و قدرتمندی برای جست‌وجو در اختیار شهروندان قرار می‌دهند.برخی از دولت‌ها سعی می‌کنند اطلاعات مربوط به دولت در سایت‌ها و پورتال‌های خود را به گونه‌ای سازماندهی نمایند که شهروندان بی‌اینکه نسبت به ساختار دولت و طرز کار و وظایف نهادهای دولتی اطلاعی داشته باشد بتواند از این سایت‌ها استفاده و به اطلاعات مورد‌نیاز خود دسترسی پیدا کند. مثلا شهروندی که علاقه‌مند به مسائل زیست‌محیطی است ممکن است نداند که کدام سازمان در کشورش مسوول مربوط به محیط‌زیست است به همین