ساختار سلول گیاهی 8ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 10

ساختار سلول گیاهی

گیاهان از واحدهای زنده و فعالی به نام یاخته تشکیل شده‌اند که معمولا در درون دیواره یاخته‌ای جای دارند. هر یاخته ، از دیواره یاخته‌ای و غشای سیتوپلاسمی و سیتوپلاسم و هسته تشکیل شده است. وجود دیواره یاخته‌ای در گیاهان آنها را از جانوران متمایز می‌سازد. جنس این دیواره از سلولز است. هر دو یاخته مجاور را یک تیغه میانی از جنس پکتین از هم جدا می‌کند.

مقدمه

سلول واحد ساختاری مشترک در تمام موجودات زنده است. سلول عنصری مستقل ، کوچک و دارای اندازه میکروسکوپی است. محتویات سلولی مجموعه‌ای از اجزا با ساختاری بسیار پیچیده و ترکیبات خاص است. تمام ظواهر و پدیده‌های حیاتی و واکنشهای موجود ، ناشی از فعالیت محتویات پروتوپلاست درون سلولی است. سلولهای گیاهی نسبت به سلولهای جانوری دارای اشکال متنوعتری هستند. سلول‌های گیاهی دارای اشکال چند ضلعی با اقطار مساوی و منظم و یا کشیده هستند و علاوه بر آن سلولهای گیاهی ، محصور در غشای شکل دهنده نسبتا سخت و محکم و مقاوم هستند که گاه نازک و گاهی ضخیم است.

در یک توده سلولی همگن سازنده یک بافت ، همه سلولها دارای یک اندازه و یک شکل و معمولا چند وجهی‌اند. در گیاهان آلی اندازه سلولها متناسب با کار آنهاست و بر حسب ماهیت بافت و نقشی که در گیاه دارند اندازه آنها متفاوت است. اندازه و طول سلولهای سازنده پیکر گیاهان به ماهیت و ویژگی آن سلول بستگی دارد و به طول ملکولهای پروتئینی موجود در آنها و همچنین به میزان فعالیت هسته سلول و دوره استراحت آن ارتباط دارد.

سیتوپلاسم هر دو یاخته مجاور به وسیله منافذ موجود (پلاسمودسم‌ها) با هم ارتباط دارند. غشای سیتوپلاسمی از یک لایه دو مولکولی فسفولیپید تشکیل یافته است که پروتئینها به دو صورت سطحی و عمقی در آن غوطه‌ورند. نقش غشای سیتوپلاسمی حفظ تراوایی انتخابی است. زمینه سیتوپلاسم اساسی‌ترین قسمت درونی یاخته را تشکیل می‌دهد، زیرا اکثرا اعمال بیوسنتزی یاخته در آن صورت می‌گیرد. اندامکها در این زمینه قرار دارند. یکی از ویژگیهای سیتوپلاسم جنبش دائمی آن است که در اثر انقباض ریزرشته‌ها بوجود می‌آید، ولی ریزلوله‌ها به این جریان جهت می‌دهند.

روش مشاهده سلول گیاهی

ساده‌ترین راه مشاهده سلول گیاهی ، مطالعه سلولهای اپیدرم فلس پیاز است. اپیدرم فلس پیاز در زیر میکروسکوپ با بزرگنمایی ضعیف به صورت سلولهای چند وجهی کشیده‌ای است که بطور منظم که هم قرار داشته و بهم چسبیده‌اند. چنانچه این اپیدرم را با محلول رقیق یدیدوره آغشته سازیم هسته سلولها بطور محسوسی مشخص می‌گردد. در هسته یک یا دو هستک به صورت نقاط روشن دیده می‌شود. علاوه بر هسته در داخل سلولها واکوئل یا (حفره‌های سیتوپلاسمی) نیز وجود دارد که در ابتدا کوچک و پراکنده هستند و با رشد سلول بهم ملحق شده ، حفره‌هایی واحد و بزرگ را تشکیل می‌دهند.

در سلولهای پیر و مسن که واکوئلها قسمت اعظم فضای درونی آنها را فرا می‌گیرند هسته به گوشه‌ای رانده شده ، سایر محتویات سلول به صورت ورقه نازک در اطراف واکوئل مرکزی چسبیده به غشا باقی می‌مانند. به علت چسبندگی و یکی بودن غشای سیتوپلاسمی با غشای سلولزی لذا غشای سیتوپلاسمی بطور عادی قابل مشاهده نیست ولی با اضافه کردن چند قطره محلول آب و نمک 20 درصد و ایجاد کیفیت پلاسمولیز غشای سلولی از غشای سلولزی جدا و قابل رویت می‌گردد.

دیواره یاخته‌ای

در پیرامون اغلب یاخته‌های گیاهی و بعضی از یاخته‌های جانوری ، دیواره‌ای به نام دیواره یاخته‌ای وجود دارد. دیواره یاخته‌ای در یاخته‌های گیاهان ساختار نسبتا سخت سلولزی دارد و نوعی اسکلت بیرونی را ایجاد می‌کند که به این یاخته‌ها شکل هندسی و نسبتا ثابتی می‌دهد. این دیواره که دیواره نخستین نامیده می‌شود، بوسیله پروتوپلاسم زنده یاخته ایجاد می‌شود و وجود آن اساسی‌ترین وجه تمایز بین گیاهان و جانوران است. دیواره بین دو یاخته شامل شامل سه بخش است: هر یک از دو یاخته مجاور هم ، دیواره نخستین را تولید می‌کند و بین آن دو ، لایه بین یاخته‌ای به نام تیغه میانی مشترک بین دو یاخته وجود دارد.

جنس تیغه میانی از ترکیبات پکتینی ، مانند پکتین ، است. در نتیجه افزایش سن یاخته ، ممکن است مواد دیگری ساخته شوند و از سمت داخل یاخته به صورت لایه‌ای روی دیواره نخستین قرار بگیرند که دیواره دومین یا پسین نام دارد. ارتباط بین دو یاخته از راه پلاسمودسمها صورت می‌گیرد. پلاسمودسمها در دیواره‌های نخستین در سوراخهای ریز دیواره ، جایی که دیواره فاقد تیغه میانی است، بوجود می‌آیند و سیتوپلاسم از آن محلها از یاخته‌ای به یاخته دیگر جریان می‌یابد.

غشای سلولی

غشای سیتوپلاسمی از یک لایه دو مولکولی (دو ردیفی) فسفولیپید ساخته شده که هر مولکول آن شامل یک سر آب دوست و یک دم آب گریز است. استقرار این دو ردیف مولکول در مقابل یکدیگر طوری است که دمهای آب گریز به طرف داخل و در مقابل یکدیگر و سرهای آب دوست به طرف خارج قرار گرفته‌اند. مولکولهای پروتئین در سطح بیرونی یا درونی و یا در تمام غشا وجود دارند. نقش غشای سیتوپلاسمی حفظ تراوایی انتخابی است. این غشا چون سدی نیمه تروا عمل می‌کند، نیمه تراوا بودن غشا عامل اصلی در نقش آن است.

سوالات زیست

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 5

1) اولین بار نام Cellulae راچه کسی بر سلول نهاد ؟

1. وان لیون هوک 2. رابرت هوک 3. شلایدن 4. شوان

2) کدامیک از تعاریف زیر درباره خواص و شرایط عمل آنزیمها نادرست است ؟

1. در اثر افزایش حرارت و PH محیط فعالیت آنزیم ها افزایش می یابد .

2. هر واکنش درون سلولی را آنزیم معینی تسریع می کند .

3. آنزیمها جابجا شدن اتمها را در یک مولکول میسر می سازند .

4. بدون وجود آنزیم هیچ سلولی قادر به ادامه حیات مستقل نیست .

3) در اثر فرآیند فتوسنتز کدام ماده از گیاه خارج می شود .

1. دی اکسید کربن 2. نیتروژن 3. اکسیژن 4. آب

4) فلزاتی که در ترکیب کلروفیل و هموگلوبین بکار رفته به ترتیب کدام اند ؟

1. منیزیم ( Mg ) و آهن ( Fe ) 2. منگنز ( mn ) و مس (Cu ) 3. آهن ( Fe ) و مس (Cu ) 4. منگنز (mn ) و آهن (Fe )

5) جایگاه فرآیند فتوسنتز و تنفس سلولی به ترتیب در کدام اندامک است ؟

1. کلروپلاست – لیزوزوم 2. کلروپلاست – میتوکندری 3. کلروپلاست – واکوئل 4. کلروپلاست – هسته

6) کدامیک در غده سیب زمینی مشاهده می شود .

1. کروموپلاست 2. ایتو پلاست 3. الایوپلاست 4. آمیلوپلاست

7) کدام مواد بیشتر به مصرف ماده سازی و رشد بدن می شود .

1. لیپید ها (چربی) 2. پروتئینها 3. هیدراتهای کربن 4. نمکهای معدنی

8) کمبود مواد پروتئینی در غذای اطفال تولید کدام بیماری را می نماید ؟

1. کوشینگ 2. کزوفتالمی 3. کواشیورکور 4. فنیل کتونوری

9) بی ثبات ترین ویتامینها که ساختمان شیمیایی آن قبل از بقیه شناخته شده کدام است ؟

1. A 2. D 3. E 4. C

10) بیماری کواشیور کور به کدام دو اندام بیشتر آسیب می رساند ؟

1.مغز و کبد 2. مغز و قلب 3. کبد و لوزالمعده 4. کبد و قلب

11) کدام ویتامین به رسوب کلسیم در استخوانها کمک می کند ؟

1. A 2. B 3. D 4. C

12) کدام ویتامین یک نوع چربی است و در کار سلولهای گیرنده نور در شبکیه چشم مؤثر است ؟

1. B12 2. C 3. A (ریتنول) 4. D

13) کدام غذا فاقد ویتامین B12 است ؟

1. پنیر 2. گوشت 3. ماهی 4. نان

14) کوانزیمها و آنزیمها به ترتیب چه ساختار شیمیایی دارند ؟

1. پروتئینی/پروتئینی 2. غیر پروتئینی/پروتئینی

3. غیر پروتئینی / غیر پروتئینی 4. پروتئینی / غیر پروتئینی

15) برای تامین کدام ویتامین باید از غذاهای گیاهی استفاده شود ؟

1. A 2. B12 3. C 4. D

16) کمبود کدام ویتامین در بدن تولید بیماری بری بری می کند ؟

1. B6 2. B12 3. B1 4. B2

17) کمبود کدام ویتامین در بدن تولید بیماری راشیتیسم ( نرمی استخوان ) می کند ؟

1. C 2. B 3. E 4. D

18) کمبود کدام ویتامین در بدن تولید بیماری پلاگر می کند ؟

1. B3 (نیاسین) 2. B1 ( تیاسین ) 3. B2 ( ریبوفلاوین ) 4. B6 ( پریدوکسین )

19) کمبود کدام ویتامین در بدن تولید بیماری گزروفتالمی می کند ؟

1. B 2. A 3. C 4. D

20) کمبود کدام ویتامین در بدن تولید بیماری اسکوروی می کند ؟

1. K 2. B 3. E 4. C ( اسید آسکوربیک)

21) گلوتامات مونوسدیم بطور طبیعی از چه ......................... تهیه می شود ؟

1. جلبک دریایی 2. از گلوتن 3. چغندر قند 4.برنج

22)سیکلاماتها از کدام گروه از مواد افزودنی های غذا هستند و به کدام قسمت آسیب می رساند ؟

1. چاشنی ها / سردرد 2. شیرین کننده ها / کروموزومها

3.شیرین کننده ها / تهوع 4. چاشنی ها / کروموزوم ها

23) گواتر در اثر کمبود کدام ماده در بدن تولید می شود ؟

1. آهن 2. ید 3. فسفر 4. کلسیم

24)در کدام مرحله از زندگی سلول ماده وراثتی به شکل کروماتین است ؟

1. متافاز 2. تلوفاز 3. اینتر فاز 4. آنافاز

25) در تقسیم سلولی در گل سرخ کدام بخش دخالت ندارد ؟

1. دوک 2. ساتریول 3. صفحه سلولی 4. کروموزوم مضاعف شده

26) در اواخر آنافاز میتوز هر کروموزوم به ترتیب از راست به چپ چند کروماتید و چند سانترومر دارد ؟

1. 1و1 2. 1و2 3. 2و1 4. 2و2

27) کدام ویژگی تقسیم میوز را از تقسیم میتوز متمایز می کند ؟

1. پدیدار شدن هومولوگها 2. تفکیک کروماتیدها 3. حالت تتراد 4. ضخیم شدن کروموزومها

28) میتوز و میوز به ترتیب در کدام سلولها انجام می گیرد ؟

1. دیپلوئید / هاپلوئید 2. دیپلوئید / ( هاپلوئید – دیپلوئید)

3. ( هاپلوئید / دیپلوئید ) – ( دیپلوئید / هاپلوئید ) 4. (هاپلوئید – دیپلوئید ) / دیپلوئید

29) کدام پدیده ویژگی خاص تقسیم میوز است ؟

1. دو مرتبه همانند سازی 2. جدایی کروموزومهای هومولوگ

3. دو مرتبه تقسیم سانترومر 4. جدایی کروماتیدهای خواهری

30) کدامیک از اجزای سیتوپلاسمی زیر دارای DNA است ؟

1. میتوکندری 2. واکوئل 3. شبکه آندوپلاسمی 4. ریبوزوم

31) در جانداری به فرمول کروموزومی 2n=6 چه مقدار تتراد خواهد داشت ؟

1. 6 2. 12 3. 24 4. 3

32) کدامیک از رویدادهای زیر در میتوز صورت نمی گیرد ؟

1. ضخیم شدن کروموزومها 2. دوباره نمایان شدن هستک ها

3. همانند سازی DNA 4. حرکت یک جفت سانتریول به هر یک از دو قطب

33) تفاوت اصلی تقسیم میتوز و میوز که در نحوه ردیف شدن کروماتیدها می باشد در کدام مرحله تقسیم اول دیده می شود ؟

1. اینترفاز 2. آنافاز 3. متافاز 4. تلوفاز

34) در تقسیم میوز از یک سلول 2n کروموزومی چند سلول n کروموزومی حاصل می شود ؟

1. 2 2. 4 3. 8 4. 1

35) در کدام مرحله تقسیم سلول انسان هر یک از کروموزومهای هر قطب از دو مولکول DNA تشکیل شده است ؟

1. آنافاز میوز I 2. آنافاز میوز II 3. تلوفاز میتوز 4. تلوفاز میوزII

36) نام منطقه ی از طول هر کروموزوم که هنگام رنگ آمیزی کمرنگ می ماند کدام است ؟

1. هیستون 2. آکروزوم 3. سانترومر 4. نوکلئوزوم

37) بارزترین تفاوت میان سلولهای پروکاریوت و یوکاریوت به کدامیک مربوط می شود ؟

1. هسته 2. میتوکندری 3. کلروپلاست 4. واکوئل

38) کدام بخش هسته سلول با سیتوزول در تماس است ؟ ( آزاد 77 غیر پزشکی )

1. غشای داخلی 2. غشای خارجی 3. هستک 4. نوکلئوپلاسم

39) کدام اندامک زیر از ادامه لایه خارجی هسته سلول بوجود می آید ؟

1. دستگاه گلژی 2. لیزوزوم 3. شبکه آندوپلاسمی 4. پلاسما

40) بطور معمول تیمین (T ) در ساختار کدام وجود دارد ( کنکور 77-76)

1. ریبوزوم 2. میتوکندری 3. لیزوزوم 4. واکوئل

41) مشخص ترین ویژگی ساختاری غشاء داخلی میتوکندری که اهمیت زیادی در واکنش های تنفسی دارد کدام است ؟( آزاد 77 )

دارا بودن ماده ای به نام گلیکوپروتئین

تاخوردگی متعددی به نام تیغه

داشتن کیسه های پهن بنام تیلاکوئید

با سیتوزول در تماس است

42) سلولهای کدامیک فعالتر بوده و به انرژی بیشتری نیاز دارد ؟

1. ماهیچه های اسکلتی 2. کبد 3. معده 4. کلیه

43) کدام دو عضو اکثر مواد سمی نظیر الکل ، داروهای مختلف را که از جریان خون وارد آنها می شود اکسیده و خنثی می کنند ؟ ( آزاد 77 – 76 غیر پزشکی )

1. کبد/ کلیه 2. لوزالمعده / طحال 3. تیموس / طحال 4. معده و پانکراس

44) مهمترین ویژگی متمایز کننده پروتوزوآها از جانوران پروکاریوت چیست ؟

سلول

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 11

 سلول و بافت

پیکر همه جانوران از سلول ساخته شده است. اساس ساختمانی همه سلولها نیز مشابه است. به این ترتیب که هر سلول از غشا و هسته و سیتوپلاسم تشکیل شده است. درون سیتوپلاسم اندامکهایی وجود دارد که عبارتند از: میتوکندری، دانههای گرد یا میلهای با غشا دو لایه که لایه داخلی دارای فرو رفته‎ گیهایی است. میتوکندری محل تنفس سلولی و تولید انرژی میباشد. واکوئلها حاوی مایعاتی به نام شیره سلولی هستند. وظیفه آنها، تنظیم مقدار آب سلول، ذخیره کردن بعضی مواد، شرکت در گوارش و دفع مواد در بعضی از سلولها میباشد.

 شبکه آندوپلاسمی

عمل شبکه آندوپلاسمی، نقل و انتقال مواد در داخل سلول بین هسته و سیتوپلاسم است و از مجموعه مجراها و حفرات درون سیتوپلاسم تشکیل شدهاند. بر روی دیواره بخشی از آنها دانههای ریوزوم قرار دارد.

 دستگاه گلژی

دستگاه گلژی کیسههای پهنی است که روی هم قرار دارند و در سلولهای ترشحی بیشتر هستند. عمل دستگاه گلژی، نگهداری و ترشح مواد میباشد.

هسته

هسته، اغلب کروی است و در مرکز سلول قرار دارد. هسته را غشای دو جداره احاطه کرده است. درون هسته، شیره هسته وجود دارد. درون شیره هسته، شبکه کروموزوم وجود دارد که به هنگام تغذیه سلولی به صورت کروموزومها نمایان میشود.

  غشای سلول

پردهای در اطراف همه سلولها قرار گرفته. غشای پلاسمایی از ملکولهای چربی و پروتئین ساخته شده است، در لابهلای مولکولهای پروتین به صورت نامنظم قرار دارد.

مولکولهای چربی از فسفو لیپید و در دو لایه قرار دارد و بین آنها پیوند شیمیایی وجود ندارد. در ساختمان غشای مولکولهای هیدرات کربن هم وجود دارد. سلولها برای زنده ماندن باید موادی را از محیط بگیرند. در همین حال میبایست مواد زائد را از خود دور کنند. برای درک بهتر اینکه ملولهای مواد، چگونه از غشای سلولی میگذرند. باید اطلاعاتی درباره رفتار ملکولها و حرکات آنها داشته باشیم.

مولکولها همیشه در حال حرکت هستند، جنبش مولکولها در جامدات کم، اما در مایعات و گازها زیاد است. مولکولها به طور اتفاقی به هر طرف میروند. یعنی به طور مستقیم به حرکت خود ادامه میدهند، مگر اینکه در مسیر خود به مولکولهای دیگر برخورد کنند. این رفتار در محیطهای گاز و یا مایع باعث گسترش تدریجی آنها می‎شود تا سرانجام در محیطهای بسته و معین به حالت یکنواخت و معینی برسند.

 انتشار

به پراکندگی تدریجی مولکولهای یک ماده را انتشار ساده میگویند. انتشار ملکولها سرانجام به حالت تعادل میرسد. مرحله تعادل وقتی است که مولکولها به طور یکنواخت در محیط پراکنده شوند.

آیا مولکولها میتوانند از پرده‎ها عبور کنند. پاسخ به این سؤال، به پرده، قطر منافذ آن و نوع مولکولها بستگی دارد. اگر مادهای از درون یک پرده بگذرد، آن پرده را نسبت به آن ماده نفوذ پذیر میگویند.

یک ظرفی را که با پردهای با سوراخهای ریز نسبت به آب تراوا است میپوشانیم حال درون آن مایع رنگی میریزیم و در ظرف آبی قرار میدهیم. مشاهده میکنیم که آب درون ظزف بالا میرود. اما مولکولهای محلول از آن سوراخها عبور نمیکنند. به حرکت آب از درون پرده نیمه تراوا اسمز میگویند.

اسمز حالت خاصی از انتشار است. هر جا غلظت محلول بیشتر شود، آب بیشتری جذب خواهد کرد. این گونه جذب آب را فشار اسمزی یا غیروی اسمزی می‎گویند. موادی چون آب و یون کلرویون پتاسیم که در پرده محلول نیستند به آسانی از غشا عبور می‎کنند. در این مورد فرض بر این است که سوراخهای ریزی در غشای سلول وجود دارد که حتی با میکروسکوپهای الکترونی قابل مشاهده نیست و مولکولهای آب می توانند مستقیماً از آنجا عبور کنند.

  نکاتی مهم درباره انتشار

هر مولکول یا یون حرکتی کاملاً اتفاقی دارد و این وضع، ربطی به جهت انتشار ندارد. در یک محلول انتشار هر نوع ماده، مستقل ار انتشار مواد دیگر است. سرعت انتشار به عواملی از قبیل: قطر ذرات، دما، بار الکتریکی ذرات و تفاوت غلظت دو محیط بستگی دارد. علاوه بر انتشار ساده و اسمز، دو حرکت دیگر از خلال غشا تشخیص داده میشود. که به انتشار تسهیل داده شده و انتقال فعال مرسومند. در این دو نوع حرکت انتشار، مولکولهایی به نام ناقل در غشا وجود دارد که از جنس پروتئین است. این مولکولها در یک سمت غشا با ماده عبوری ترکیب میشوند و در سمت دیگر از آن جدا میشوند.

در مقایسه انتشار ساده با انتشار تسهیل شده و انتقال فعال، مشاهده می‎شود که مادهای در انتشار ساده از منطقه پر تراکم به منطقه کم تراکم انتقال داده میشود تا غلظت مساوی بین دو طرف پرده حاصل آید.

در انتشار تسهیل داده شده، ماده از منطقه پر تراکم به منطقه کم تراکم می‎رود، اما انتقال به وسیله مولکول ناقل صورت میگیرد. در انتقال فعال، مولکولهای ناقل با صرف انرژی بعضی مواد را از بیرون سلول که غلظت آن کمتر است به درون سلول که غلظت آن بیشتر انتقال میدهد.

سلولهای ریشه گیاه، یونها را از آب درون خاک جذب میکنند. اما اغلب غلظت این یونها در داخل سلول بیشتر از غلظت آنها در خارج از سلولهاست. در سلول بعضی از جانداران دریایی، ممکن است غلظت یون بیشتر از غلظت آن در دریا باشد. با این حال همین سلولها یون را از آب تهیه میکنند. بعضی از سلولها مثل آمید، می‎توانند مولکولهای بزرگ و حتی ذرات موادی را که از غشای آنها قابل عبور نیستند، جذب کنند. این عمل سلول آندوسیتوز نام دارد. در هنگام عمل آندوسیتوز در غشای پلاسمایی، فرورفتگیهایی پدید می‎آید و کیسه کوچکی به دور ذره غذایی پدید می‎آید. سپس لبههای کیسه به هم نزدیک می‎شوند، می‎چسبند، سپس در آن قسمت سلول

سلول گیاهی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 33

سلول گیاهی

مقدمه

سلول واحد ساختاری مشترک در تمام موجودات زنده است. سلول عنصری مستقل ، کوچک و دارای اندازه میکروسکوپی است. محتویات سلولی مجموعه‌ای از اجزا با ساختاری بسیار پیچیده و ترکیبات خاص است. تمام ظواهر و پدیده‌های حیاتی و واکنشهای موجود ، ناشی از فعالیت محتویات پروتوپلاست درون سلولی است. سلولهای گیاهی نسبت به سلولهای جانوری دارای اشکال متنوعتری هستند. سلول‌های گیاهی دارای اشکال چند ضلعی با اقطار مساوی و منظم و یا کشیده هستند و علاوه بر آن سلولهای گیاهی ، محصور در غشای شکل دهنده نسبتا سخت و محکم و مقاوم هستند که گاه نازک و گاهی ضخیم است.

در یک توده سلولی همگن سازنده یک بافت ، همه سلولها دارای یک اندازه و یک شکل و معمولا چند وجهی‌اند. در گیاهان آلی اندازه سلولها متناسب با کار آنهاست و بر حسب ماهیت بافت و نقشی که در گیاه دارند اندازه آنها متفاوت است. اندازه و طول سلولهای سازنده پیکر گیاهان به ماهیت و ویژگی آن سلول بستگی دارد و به طول ملکولهای پروتئینی موجود در آنها و همچنین به میزان فعالیت هسته سلول و دوره استراحت آن ارتباط دارد.

سیتوپلاسم هر دو یاخته مجاور به وسیله منافذ موجود (پلاسمودسم‌ها) با هم ارتباط دارند. غشای سیتوپلاسمی از یک لایه دو مولکولی فسفولیپید تشکیل یافته است که پروتئینها به دو صورت سطحی و عمقی در آن غوطه‌ورند. نقش غشای سیتوپلاسمی حفظ تراوایی انتخابی است. زمینه سیتوپلاسم اساسی‌ترین قسمت درونی یاخته را تشکیل می‌دهد، زیرا اکثرا اعمال بیوسنتزی یاخته در آن صورت می‌گیرد. اندامکها در این زمینه قرار دارند. یکی از ویژگیهای سیتوپلاسم جنبش دائمی آن است که در اثر انقباض ریزرشته‌ها بوجود می‌آید، ولی ریزلوله‌ها به این جریان جهت می‌دهند.

روش مشاهده سلول گیاهی

ساده‌ترین راه مشاهده سلول گیاهی ، مطالعه سلولهای اپیدرم فلس پیاز است. اپیدرم فلس پیاز در زیر میکروسکوپ با بزرگنمایی ضعیف به صورت سلولهای چند وجهی کشیده‌ای است که بطور منظم که هم قرار داشته و بهم چسبیده‌اند. چنانچه این اپیدرم را با محلول رقیق یدیدوره آغشته سازیم هسته سلولها بطور محسوسی مشخص می‌گردد. در هسته یک یا دو هستک به صورت نقاط روشن دیده می‌شود. علاوه بر هسته در داخل سلولها واکوئل یا (حفره‌های سیتوپلاسمی) نیز وجود دارد که در ابتدا کوچک و پراکنده هستند و با رشد سلول بهم ملحق شده ، حفره‌هایی واحد و بزرگ را تشکیل می‌دهند.

در سلولهای پیر و مسن که واکوئلها قسمت اعظم فضای درونی آنها را فرا می‌گیرند هسته به گوشه‌ای رانده شده ، سایر محتویات سلول به صورت ورقه نازک در اطراف واکوئل مرکزی چسبیده به غشا باقی می‌مانند. به علت چسبندگی و یکی بودن غشای سیتوپلاسمی با غشای سلولزی لذا غشای سیتوپلاسمی بطور عادی قابل مشاهده نیست ولی با اضافه کردن چند قطره محلول آب و نمک 20 درصد و ایجاد کیفیت پلاسمولیز غشای سلولی از غشای سلولزی جدا و قابل رویت می‌گردد.

دیواره یاخته‌ای

در پیرامون اغلب یاخته‌های گیاهی و بعضی از یاخته‌های جانوری ، دیواره‌ای به نام دیواره یاخته‌ای وجود دارد. دیواره یاخته‌ای در یاخته‌های گیاهان ساختار نسبتا سخت سلولزی دارد و نوعی اسکلت بیرونی را ایجاد می‌کند که به این یاخته‌ها شکل هندسی و نسبتا ثابتی می‌دهد. این دیواره که دیواره نخستین نامیده می‌شود، بوسیله پروتوپلاسم زنده یاخته ایجاد می‌شود و وجود آن اساسی‌ترین وجه تمایز بین گیاهان و جانوران است. دیواره بین دو یاخته شامل شامل سه بخش است: هر یک از دو یاخته مجاور هم ، دیواره نخستین را تولید می‌کند و بین آن دو ، لایه بین یاخته‌ای به نام تیغه میانی مشترک بین دو یاخته وجود دارد.

جنس تیغه میانی از ترکیبات پکتینی ، مانند پکتین ، است. در نتیجه افزایش سن یاخته ، ممکن است مواد دیگری ساخته شوند و از سمت داخل یاخته به صورت لایه‌ای روی دیواره نخستین قرار بگیرند که دیواره دومین یا پسین نام دارد. ارتباط بین دو یاخته از راه پلاسمودسمها صورت می‌گیرد. پلاسمودسمها در دیواره‌های نخستین در سوراخهای ریز دیواره ، جایی که دیواره فاقد تیغه میانی است، بوجود می‌آیند و سیتوپلاسم از آن محلها از یاخته‌ای به یاخته دیگر جریان می‌یابد.

غشای سلولی

غشای سیتوپلاسمی از یک لایه دو مولکولی (دو ردیفی) فسفولیپید ساخته شده که هر مولکول آن شامل یک سر آب دوست و یک دم آب گریز است. استقرار این دو ردیف مولکول در مقابل یکدیگر طوری است که دمهای آب گریز به طرف داخل و در مقابل یکدیگر و سرهای آب دوست به طرف خارج قرار گرفته‌اند. مولکولهای پروتئین در سطح بیرونی یا درونی و یا در تمام غشا وجود دارند. نقش غشای سیتوپلاسمی حفظ تراوایی انتخابی است. این غشا چون سدی نیمه تروا عمل می‌کند، نیمه تراوا بودن غشا عامل اصلی در نقش آن است.

سیتوپلاسم

سیتوپلاسم شامل تشکیلات یاخته‌ای است که ساختاری نیمه شفاف ، بی‌شکل و تقریبا یکنواخت دارد و خاصیت شکست نور در آن کمی بیش از آب است. سیتوپلاسم پس از مرگ یاخته با رنگهای اسیدی آنیلین رنگ می‌گیرد، یعنی اسیدوفیل است. برعکس ، سیتوپلاسم زنده تقریبا خنثی است. زمینه سیتوپلاسم را هیالوپلاسم گویند. در هیالوپلاسم دو دسته عناصر به حالت شناور وجود دارند: یک دسته ضمایم دائمی مانند میتوکندریها ، پلاستها ، دستگاه گلژی و غیره که اندامک نامیده می‌شوند و دسته دیگر مواد غیر دائمی حاصل از اعمال زیست شیمیایی داخل هیالوپلاسم به نام اجسام ضمیمه هستند.

در هر حال محدوده هیالوپلاسم از طرف داخل ، غشای هسته و از طرف خارج ، غشای سیتوپلاسمی یاخته است. اندامکها عبارتند از: هسته ، میتوکندری ، شبکه آندوپلاسمی ، دستگاه گلژی ، ریزلوله‌ها و ریزرشته‌ها ، لیزوزوم‌ها ، واکوئلها و پلاستها. ذرات دیگری نیز در سیتوپلاسم دیده می‌شوند که از اندامکها کوچکترند و غشا ندارند و ریبوزوم نام دارند. اگر چه ریبوزومها غشا ندارد و اندامک به شمار نمی‌آیند، اما اهمیت زیادی در سوخت و ساز یاخته دارند. سیتوپلاسم در تبادلات یاخته ، مراحل مختلف سوخت و ساز و همچنین جنبشهای سیتوپلاسمی که ممکن است چرخشی و یا موضعی باشد، نقش دارد.

سلول گیاهی 33 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 33

سلول گیاهی

مقدمه

سلول واحد ساختاری مشترک در تمام موجودات زنده است. سلول عنصری مستقل ، کوچک و دارای اندازه میکروسکوپی است. محتویات سلولی مجموعه‌ای از اجزا با ساختاری بسیار پیچیده و ترکیبات خاص است. تمام ظواهر و پدیده‌های حیاتی و واکنشهای موجود ، ناشی از فعالیت محتویات پروتوپلاست درون سلولی است. سلولهای گیاهی نسبت به سلولهای جانوری دارای اشکال متنوعتری هستند. سلول‌های گیاهی دارای اشکال چند ضلعی با اقطار مساوی و منظم و یا کشیده هستند و علاوه بر آن سلولهای گیاهی ، محصور در غشای شکل دهنده نسبتا سخت و محکم و مقاوم هستند که گاه نازک و گاهی ضخیم است.

در یک توده سلولی همگن سازنده یک بافت ، همه سلولها دارای یک اندازه و یک شکل و معمولا چند وجهی‌اند. در گیاهان آلی اندازه سلولها متناسب با کار آنهاست و بر حسب ماهیت بافت و نقشی که در گیاه دارند اندازه آنها متفاوت است. اندازه و طول سلولهای سازنده پیکر گیاهان به ماهیت و ویژگی آن سلول بستگی دارد و به طول ملکولهای پروتئینی موجود در آنها و همچنین به میزان فعالیت هسته سلول و دوره استراحت آن ارتباط دارد.

سیتوپلاسم هر دو یاخته مجاور به وسیله منافذ موجود (پلاسمودسم‌ها) با هم ارتباط دارند. غشای سیتوپلاسمی از یک لایه دو مولکولی فسفولیپید تشکیل یافته است که پروتئینها به دو صورت سطحی و عمقی در آن غوطه‌ورند. نقش غشای سیتوپلاسمی حفظ تراوایی انتخابی است. زمینه سیتوپلاسم اساسی‌ترین قسمت درونی یاخته را تشکیل می‌دهد، زیرا اکثرا اعمال بیوسنتزی یاخته در آن صورت می‌گیرد. اندامکها در این زمینه قرار دارند. یکی از ویژگیهای سیتوپلاسم جنبش دائمی آن است که در اثر انقباض ریزرشته‌ها بوجود می‌آید، ولی ریزلوله‌ها به این جریان جهت می‌دهند.

روش مشاهده سلول گیاهی

ساده‌ترین راه مشاهده سلول گیاهی ، مطالعه سلولهای اپیدرم فلس پیاز است. اپیدرم فلس پیاز در زیر میکروسکوپ با بزرگنمایی ضعیف به صورت سلولهای چند وجهی کشیده‌ای است که بطور منظم که هم قرار داشته و بهم چسبیده‌اند. چنانچه این اپیدرم را با محلول رقیق یدیدوره آغشته سازیم هسته سلولها بطور محسوسی مشخص می‌گردد. در هسته یک یا دو هستک به صورت نقاط روشن دیده می‌شود. علاوه بر هسته در داخل سلولها واکوئل یا (حفره‌های سیتوپلاسمی) نیز وجود دارد که در ابتدا کوچک و پراکنده هستند و با رشد سلول بهم ملحق شده ، حفره‌هایی واحد و بزرگ را تشکیل می‌دهند.

در سلولهای پیر و مسن که واکوئلها قسمت اعظم فضای درونی آنها را فرا می‌گیرند هسته به گوشه‌ای رانده شده ، سایر محتویات سلول به صورت ورقه نازک در اطراف واکوئل مرکزی چسبیده به غشا باقی می‌مانند. به علت چسبندگی و یکی بودن غشای سیتوپلاسمی با غشای سلولزی لذا غشای سیتوپلاسمی بطور عادی قابل مشاهده نیست ولی با اضافه کردن چند قطره محلول آب و نمک 20 درصد و ایجاد کیفیت پلاسمولیز غشای سلولی از غشای سلولزی جدا و قابل رویت می‌گردد.

دیواره یاخته‌ای

در پیرامون اغلب یاخته‌های گیاهی و بعضی از یاخته‌های جانوری ، دیواره‌ای به نام دیواره یاخته‌ای وجود دارد. دیواره یاخته‌ای در یاخته‌های گیاهان ساختار نسبتا سخت سلولزی دارد و نوعی اسکلت بیرونی را ایجاد می‌کند که به این یاخته‌ها شکل هندسی و نسبتا ثابتی می‌دهد. این دیواره که دیواره نخستین نامیده می‌شود، بوسیله پروتوپلاسم زنده یاخته ایجاد می‌شود و وجود آن اساسی‌ترین وجه تمایز بین گیاهان و جانوران است. دیواره بین دو یاخته شامل شامل سه بخش است: هر یک از دو یاخته مجاور هم ، دیواره نخستین را تولید می‌کند و بین آن دو ، لایه بین یاخته‌ای به نام تیغه میانی مشترک بین دو یاخته وجود دارد.

جنس تیغه میانی از ترکیبات پکتینی ، مانند پکتین ، است. در نتیجه افزایش سن یاخته ، ممکن است مواد دیگری ساخته شوند و از سمت داخل یاخته به صورت لایه‌ای روی دیواره نخستین قرار بگیرند که دیواره دومین یا پسین نام دارد. ارتباط بین دو یاخته از راه پلاسمودسمها صورت می‌گیرد. پلاسمودسمها در دیواره‌های نخستین در سوراخهای ریز دیواره ، جایی که دیواره فاقد تیغه میانی است، بوجود می‌آیند و سیتوپلاسم از آن محلها از یاخته‌ای به یاخته دیگر جریان می‌یابد.

غشای سلولی

غشای سیتوپلاسمی از یک لایه دو مولکولی (دو ردیفی) فسفولیپید ساخته شده که هر مولکول آن شامل یک سر آب دوست و یک دم آب گریز است. استقرار این دو ردیف مولکول در مقابل یکدیگر طوری است که دمهای آب گریز به طرف داخل و در مقابل یکدیگر و سرهای آب دوست به طرف خارج قرار گرفته‌اند. مولکولهای پروتئین در سطح بیرونی یا درونی و یا در تمام غشا وجود دارند. نقش غشای سیتوپلاسمی حفظ تراوایی انتخابی است. این غشا چون سدی نیمه تروا عمل می‌کند، نیمه تراوا بودن غشا عامل اصلی در نقش آن است.

سیتوپلاسم

سیتوپلاسم شامل تشکیلات یاخته‌ای است که ساختاری نیمه شفاف ، بی‌شکل و تقریبا یکنواخت دارد و خاصیت شکست نور در آن کمی بیش از آب است. سیتوپلاسم پس از مرگ یاخته با رنگهای اسیدی آنیلین رنگ می‌گیرد، یعنی اسیدوفیل است. برعکس ، سیتوپلاسم زنده تقریبا خنثی است. زمینه سیتوپلاسم را هیالوپلاسم گویند. در هیالوپلاسم دو دسته عناصر به حالت شناور وجود دارند: یک دسته ضمایم دائمی مانند میتوکندریها ، پلاستها ، دستگاه گلژی و غیره که اندامک نامیده می‌شوند و دسته دیگر مواد غیر دائمی حاصل از اعمال زیست شیمیایی داخل هیالوپلاسم به نام اجسام ضمیمه هستند.

در هر حال محدوده هیالوپلاسم از طرف داخل ، غشای هسته و از طرف خارج ، غشای سیتوپلاسمی یاخته است. اندامکها عبارتند از: هسته ، میتوکندری ، شبکه آندوپلاسمی ، دستگاه گلژی ، ریزلوله‌ها و ریزرشته‌ها ، لیزوزوم‌ها ، واکوئلها و پلاستها. ذرات دیگری نیز در سیتوپلاسم دیده می‌شوند که از اندامکها کوچکترند و غشا ندارند و ریبوزوم نام دارند. اگر چه ریبوزومها غشا ندارد و اندامک به شمار نمی‌آیند، اما اهمیت زیادی در سوخت و ساز یاخته دارند. سیتوپلاسم در تبادلات یاخته ، مراحل مختلف سوخت و ساز و همچنین جنبشهای سیتوپلاسمی که ممکن است چرخشی و یا موضعی باشد، نقش دارد.