واضی فایل
دانلود کتاب، جزوه، تحقیق | مرجع دانشجوییواضی فایل
دانلود کتاب، جزوه، تحقیق | مرجع دانشجوییمقاله درباره فلسفه هنر معاصر ( سینما )
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 10
بنام خدا
فلسفه هنر معاصر ( سینما )
زندگی صحنه یکتای هنر مندی ماست
هر کسی نغمه خود خواند و از صحنه رود
صحنه پیوسته بجاست
خوشتر آن نغمه که مردم بسپارند به یاد
.......
انسانها هنر را برای تسکین خود برگزیده اند. چه هنرمندان و چه مخاطبان اثارهنری در هنرمایه ارامش می جویند. انچه در هنر به نظر اصل است زیبایی است. هرچند در هر زمانی زیبایی را به شکل های مختلفی درک میکنند. بعضی هنر را ایینة واقعیت های موجود درجهان از طبیعت تا زندگی ادمها به حساب می اورند. بعضی زمانی نام هنر را بر چیزی می گذارند که سازنده اش با ان احساس ارامش کند و انچه در نظر دارد به تمامی بیان کرده باشد. بعضی از شکل اثر حرف می زنند که اگر اثر هنری از قواعد و شکل درست هنر پیروی نکند یک اثر هنری خلق نکرده است اما همه این گروهها بعد از قرنها بحث می دانند که اثر هنری در واقع همه اینهاست. و شاید بطور کامل هیچ کدام نباشد و هر کس با برداشت و دریافت شخصی از درک زیبایی هنر را احساس می کند . در واقع دریافت لذت درونی بسته به انکه هنرمند چه ابزاری را بیان هنرش انتخاب می کند هنر شاخه های مختلفی را تشکیل داده اند .اما همچنانکه گفته شد اصل در هنر زیبایی است و درک وتعریف هر انسان از زیبایی متمایز .
یکی از مسایل مهم در هنر امروز بصری شدن بیش از اندازة ان است .در عصر حاضر هنرهای بصری به انواع مختلفی موجود هستند و همگی در ارتباط تنگاتنگ با یکدیگر و در کنار هم اثر و مفهوم یکدیگر را کامل میکنند . همیشه هنرها در هم تآثیر می گذارند یک عکاس می تواند از یک نقاش ایدة بگیرد یا نقاشی با شنیدن یک موسیقی به فکر کشیدن یک تصویر بیفتد گاهی یک هنر می تواند مولد هنرهای دیگری شود مثلا از دل هنر نقاشی نور پردازی طراحی لباس و رشتة مجزایی بنام طراحی صحنه شکل بگیرد. همجنین در بسیاری از رشته ها هنر یکی از ارکان شاید اصلی انها بحساب می اید .
معماری که یک رشتة مهندسی است ولی معمار باید یک هنرمند خوب هم باشد یا سینما علاوه بر انکه در تقابل تنگاتنگ با هنر است با مسایل فنی و تکنیک های فنی دست و پنجه نرم می کند .گاهی یک اثر هنری تلفیقی از چندین هنر می شود مانند سینما که چندین و چند هنر را در بطن خود می پروراند مانند موسیقی نقاشی ( طراحی صحنه نور لباس گریم و... ) شعر و یا یک اثر ادبی
سینما در میان شکل های هنری صنعتی شده ای که زندگی هنری قرن بیستم را تسخیر کرده اند نخستین و تقریبا مهمترین و پر طرفدارترین ان هاست .
شکلی که در محوطه های شهر بازی اوج گرفته تا تبدیل به صنعتی میلیارد دلاری دیدنی و اصیل ترین هنر معاصر شده است .
سینما با نوعی انفجار اغاز نشده هیچ حادثة مشخصی را نمی توانیم نام ببریم که قاطعا نه میان عصر سینما و عصر پیش از ان تمایز به وجود اورد . پیداش سینما جریانی پیوسته بوده است که با ازمایش ها و ابزار اولیة ایی اغاز شد که هدفشان نمایش تصاویر به صورت متوا لی بود این امتیاز بصری که در ابتدا یک اسباب بازی تلقی می شد به تدریج به ماشین پیچیده ا یی تبدیل گشت که به شکلی قانع کننده واقعیت عینی را در حال حرکت عرضه می کرد .
ظهور سینما مستلزم مقدماتی بود که گره اشان تنها به دست مخترعان باز می شد پس از ان که مقدمات لازم برای ظهور سینما فراهم شد این انتظار مدت زیادی به طول نینجامید و در سال 1895 در امریکا انگلستان فرانسه و ا لمان انواع مختلف دوربین های فیلم برداری تقریبا در یک زمان پیدا شدند . این دستگاههااسمهای عجیبی داشتند از قبیل : کاین اسکوپ (kinescope) سینماتوگراف(cinematograph) بایوسکوپ (bioscope) ویتاسکوب (vitascope) و ... و همة این دستگاه ها کاری شگفت می کردند . یعنی تصویر سیاه و سفید اشخاص زنده ای را در دنیای اشنا و واقعی نشان می دا دند .
تلاش دانشمندان و مخترعان برای یافتن این دستگاهها ما را بر ان می دارد تا بیش از هر چیز سینما را فرزند علم بدانیم .اما تا انجا که به مخترعین مربوط می شود عکس های متحرک ممکن بود در همان مرحلة مناظر یک دقیقه ای بماند زیرا برای انها تنها جنبة علمی سینما مهم بود و به هنر و خلاقیت و قدرتی که ثبت این دستگاهها نهفته بود توجهی نداشتند . فیلم های اولیه هم از نظر محتوا وهم از نظر شکل ابتدایی بودند و چیزی جز فیلم برداری از زندگی روز مره نبودند . تماشا گران نخستین سینما می نشستند و مناظر عادی مانند هجوم امواج به ساحل حرکت سریع اتومبیل ها در خیابان ورود قطار به ایستگاه یا حتی مردمی را که در افتاب قدم می زدند را با چشمان بهت زده تماشا می کردند . اما به واسطة همین تصاویر ابتدایی ولی جادویی بود که طی بیست سال سینما در سراسر جهان گسترش یافت . تکنولوژی پیچیده ای را به تکامل رساند و به راهش ادامه داد تا تبدیل به صنعتی مهم شود صنعتی که علاوه بر سر گرمی می شود از ان برای مقاصد اموزشی تبلیقاتی و تحقیق علمی نیز استفاده کرد . با این ویژگی ها دور از ذهن نبود که کم کم توجه بازرگانان هنر مندان دانشمندان و سیاستمداران نیز به ان جلب شود به این ترتیب با گسترش سینما در جهان و محبوبیت علم ان مخترعین کما کان به اختراعات و پیشرفت های فنی در زمینة سینما ادامه دادند . این کشفیات توسط تجار سینمایی که بیشتر در فکر ثبات مالی بودند در اختیار هنر مندان قرار گرفت و انها نیز این پدیده را که یک وسیله بیان تازه بود از یک تفریح ساده به حد یک هنر (هنر هفتم ) ارتقا دادند و در نتیجه توانستند سینما را به محملی برای تلاقی علایق تمایلات مختلف مالی و ایدِیولوژیک تبدیل کنند . در واقع مخترع هنر مند و تاجر سه راس مثلث تولید فیلم را تشکیل می دهند و هیچ کدام از انها نمی توانند بدون سایرین کار کنند و در ضمن هیچ کدام بدون وجود توده عظیم مردم که در صندلی های سینما به تماشای فیلم می نشستند دیگر کاری از پیش نخواهد برد زیرا این تماشاگران هستند که با شور و شوق خود سینما را قوام و دوام می بخشند .
پیدایش سینما : ( هنر هفتم )
به حرکت در اوردن تصاویر در حقیقت رویای چند هزار ساله بشر بوده است . تصویر هایی که از چندین هزار سال پیش بر دیوارهای غار النامبرای در اسپانیا به یادگار مانده نشان دهنده این ارزوی بشر از دیر باز است . در این غار گرازی نقاشی شده که دو جفت پا دارد که نمایانگر شوق نقاش
تحقیق در مورد اسلام و سینما
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 4 صفحه
قسمتی از متن .doc :
اسلام و سینما
هدف از طرح این بحث این است که ببینیم: ارزیابی سینما در کدام‌یک از حوزه‌های معرفت دینی ممکن است؟ برای پاسخ‌دادن به این سؤال، ابتدا باید به برخی نظرات که جسته‌گریخته درباره‌ی سینمای دینی گفته شده است، اشاره‌ای بشود.
بعضی مبحث «دین و سینما» را بی‌حاصل می‌دانند، زیرا اصولاً «سینمای دینی» را «موجود» نمی‌دانند و اضافه‌شدنِ صفت دینی را به سینما، کاری توهمّی و زائد می‌شمارند. اینان می‌گویند سینما «هنر» است و هنر خود تجلّی آفرینندگی و لطافت روح بشری است و در ذاتِ «هنر»، مرتبه‌ی خلیفة‌اللّهی انسان بروز می‌کند و به همین دلائل، هنر خود هم‌عرضِ دین و بلکه برتر از آن است. این افراد معتقدند دین در عینی‌ترین بروزش، سلسله‌ای از بایدها و نبایدها است که درنهایت به یک دستگاه تکلیفی تبدیل می‌شود و اخلاق را وضع می‌کند که آن هم بیشتر اعتباری است؛ در حالی که هنر یک‌سره در کار توصیف و شناخت هستی است و با «علم حضوری» معرفتی در هستی ایجاد می‌کند که بسیار برتر از اخلاق و تکلیف است و نیازِ کمال‌جویی و شناخت را در انسان سیراب می‌نماید. پس اضافه‌کردنِ صفت دینی به هنر و به تبع آن به سینما، کاری عبث و حتی ویرانگر است، چرا که مانعِ وَجْهِ کمال‌جویانه‌ی هنر و سینما است. اینان درحقیقت، با تقدیس مقام هنر، بحثِ «هنر دینی» و به تبع آن «سینمای دینی» را منتفی می‌دانند، که البته سخنشان جای تأمّل فراوان دارد.
برخی دیگر معتقدند «سینمای دینی» و «هنر دینی» وجود ندارد، امّا سینماگر و هنرمندِ متدین وجود دارد؛ چرا که اگر کسی متدین باشد و با چشم دین به جهان بنگرد، نگاهش در حاصلِ هنری و سینمایی‌اش نیز جاری می‌شود و ناگزیر حاصلِ کارش دینی است ولی این حاصل شکل و گونه‌ی سینمایی خاص و دستورالعمل خاصی ندارد بلکه مهم نگاه هنرمند است. به این معنی سینمای دینی عنوانی غلط و منحرف‌کننده است؛ پس باید دنبال سینماگرِ متدین بود. اینان درحقیقت، امکانِ بروزِ محصولِ هنری برخلافِ نگاهِ هنرمند را از جانب او منتفی می‌دانند. معنی دیگر این سخن این است که هیچ محصول هنری ریاکارانه‌ای امکانِ تولید ندارد و هنرمند نمی‌تواند ریاکارانه اثری را برخلاف نگاهش به هستی بیافریند. از سوی دیگر، همیشه این امکان هست که کسی به جهان‌بینی خود، شاعر نباشد و در حالی که خود را متدین فرض می‌کند، نگاهش به جهان، غیردینی باشد. بلافاصله این سؤال پیش می‌آید که اگر بنا باشد به جای «سینمای دینی»، «سینماگر متدین» را شاخص بدانیم، چه کسی متدین است: 1ـ آیا متدین کسی است که به ظواهر دین آراسته است؟ 2ـ آیا کسی که به احکام دینی عمل می‌کند، متدین است؟ 3ـ آیا کسی که صرفاً اقرار به تدین می‌کند، متدین است؟ 4ـ یا کسی که قلباً و عمیقاً باورِ دینی دارد، متدین است؟ هر کدام از این‌ها در چه درجه‌ای از معرفت و شعورِ دینی قرار دارند؟ معیار تشخیص این مراتب چیست؟ اگر همه‌ی این‌ها را فیلم‌ساز متدین بدانیم، آیا حاصل کارشان یک نوع سینما با یک جور تأثیرگذاری (به درجات متفاوت) خواهد بود؟ آیا ممکن نیست فیلم‌سازی به ظاهر متدین باشد، امّا حاصل کارش ضددینی و تأثیرگذاری‌اش ایجاد دافعه‌ی دینداری بکند؟ اگر این احتمال را بپذیریم که ممکن است یک فردِ متدین فیلمی ضددینی بسازد، پس به این نتیجه می‌رسیم که باید در خصوصیت «سینمای دینی» کنکاش کنیم نه در خصوصیت «سینماگر متدین»، چون در هر صورت در میان مدعیانِ دین هم باب بحث نگاه دینی و نگاه غیردینی مفتوح است.
در کنار گفته‌های پیشین که مباحثات جدّی و عمیقی را می‌طلبد، عده‌ای نیز هستند که به وجود «سینمای دینی» اعتقاد دارند امّا معیار سنجش سینمای دینی را در ظواهر عینی آن جست‌وجو میکنند و از قشری‌ترین نمادهای دینی، مثل نشان‌دادنِ مناره و گنبد مساجد و حجاب زنان و ریش مردان و انگشتر عقیق و تسبیح در دستِ مردان آغاز میکنند تا درنهایتِ تکامل خود، به وجوهِ اخلاقی شخصیت‌های فیلم و تعبّد و تشرع آن‌ها برسند و ارزش‌هایی از قبیل نمازخوان‌بودن، درستکاربودن، اهل‌حلال‌وحرام‌بودن و به زیارتگاه‌ها رفتن و امثال آن را نشان دهند، که البته تمامی این وجوه را در مراتب ظاهری و عینی و ملموس و عوام‌فهم جست‌وجو میکنند.
در مقابل این گروه، کسانی می‌گویند ممکن است فیلمی تمام این ظواهر را داشته باشد، امّا در تأثیر نهایی، فیلمی غیردینی محسوب شود و حتی اثری ضددینی از آب درآید؛ چرا که جوهر دینی یک اثر در نگاهی است که به تماشاگر القا می‌کند و چه بسا این نگاهِ به هستی نگاهی غیردینی باشد. بنابراین اگر به ظواهر بسنده کنیم، بسیار ممکن است دچار نفاق شویم و در حالی که ظاهر فیلم از دین دم می‌زند، باطنش مدافع کفر باشد و این اوج نفاق است و چنین سینمایی پیش از آن‌که سینمای دینی باشد، سینمای نفاق است. در مقابل، ممکن است فیلمی اصلاً ظاهر دینی نداشته باشد، امّا بر تماشاگرش تأثیری دینی بگذارد و او را متوجه مبدأ و معاد کند. چنین فیلمی به ظاهر غیردینی ولی باطناً دینی است. دسته‌ی اول که ظاهرپسندند از «برون و قال» می‌گویند و دسته‌ی دوم به «درون و حال» می‌پردازند و هی‌هی شبانی را که «وصل» می‌جوید، خداجویی می‌دانند و جوهرِ دین را در این وصل می‌دانند. امّا سینمای متظاهر به دین چه بسا به لحاظ تأثیر باعث «فصل» (جدایی) شود. پس ظاهرگرایی دینی نه تنها معیار نیست، بلکه گاه مضّر هم است و به جوهر باوردینی لطمه می‌زند. پندگویی چنین سینمایی به سخنان آن واعظ شهر می‌ماند که عارف را از مسجد و از مدرسه بیزار می‌کند. 2
پس نه ظاهر دین معیار است و نه سینماگر متدین قابل شناسایی. پس تکلیف چیست؟ با این همه اقوال گوناگون بالاخره سینمای دینی را در کجا و بر اساس چه معیاری ارزیابی کنیم؟ و اگر بخواهیم با زبان معارف دینی در مورد هنر و سینما سخن بگوییم، کدام زبان و کدام حوزه‌ی معرفتی را باید برگزینیم؟
تحقیق. اسلام و سینما
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 4
اسلام و سینما
هدف از طرح این بحث این است که ببینیم: ارزیابی سینما در کدام‌یک از حوزه‌های معرفت دینی ممکن است؟ برای پاسخ‌دادن به این سؤال، ابتدا باید به برخی نظرات که جسته‌گریخته درباره‌ی سینمای دینی گفته شده است، اشاره‌ای بشود.
بعضی مبحث «دین و سینما» را بی‌حاصل می‌دانند، زیرا اصولاً «سینمای دینی» را «موجود» نمی‌دانند و اضافه‌شدنِ صفت دینی را به سینما، کاری توهمّی و زائد می‌شمارند. اینان می‌گویند سینما «هنر» است و هنر خود تجلّی آفرینندگی و لطافت روح بشری است و در ذاتِ «هنر»، مرتبه‌ی خلیفة‌اللّهی انسان بروز می‌کند و به همین دلائل، هنر خود هم‌عرضِ دین و بلکه برتر از آن است. این افراد معتقدند دین در عینی‌ترین بروزش، سلسله‌ای از بایدها و نبایدها است که درنهایت به یک دستگاه تکلیفی تبدیل می‌شود و اخلاق را وضع می‌کند که آن هم بیشتر اعتباری است؛ در حالی که هنر یک‌سره در کار توصیف و شناخت هستی است و با «علم حضوری» معرفتی در هستی ایجاد می‌کند که بسیار برتر از اخلاق و تکلیف است و نیازِ کمال‌جویی و شناخت را در انسان سیراب می‌نماید. پس اضافه‌کردنِ صفت دینی به هنر و به تبع آن به سینما، کاری عبث و حتی ویرانگر است، چرا که مانعِ وَجْهِ کمال‌جویانه‌ی هنر و سینما است. اینان درحقیقت، با تقدیس مقام هنر، بحثِ «هنر دینی» و به تبع آن «سینمای دینی» را منتفی می‌دانند، که البته سخنشان جای تأمّل فراوان دارد.
برخی دیگر معتقدند «سینمای دینی» و «هنر دینی» وجود ندارد، امّا سینماگر و هنرمندِ متدین وجود دارد؛ چرا که اگر کسی متدین باشد و با چشم دین به جهان بنگرد، نگاهش در حاصلِ هنری و سینمایی‌اش نیز جاری می‌شود و ناگزیر حاصلِ کارش دینی است ولی این حاصل شکل و گونه‌ی سینمایی خاص و دستورالعمل خاصی ندارد بلکه مهم نگاه هنرمند است. به این معنی سینمای دینی عنوانی غلط و منحرف‌کننده است؛ پس باید دنبال سینماگرِ متدین بود. اینان درحقیقت، امکانِ بروزِ محصولِ هنری برخلافِ نگاهِ هنرمند را از جانب او منتفی می‌دانند. معنی دیگر این سخن این است که هیچ محصول هنری ریاکارانه‌ای امکانِ تولید ندارد و هنرمند نمی‌تواند ریاکارانه اثری را برخلاف نگاهش به هستی بیافریند. از سوی دیگر، همیشه این امکان هست که کسی به جهان‌بینی خود، شاعر نباشد و در حالی که خود را متدین فرض می‌کند، نگاهش به جهان، غیردینی باشد. بلافاصله این سؤال پیش می‌آید که اگر بنا باشد به جای «سینمای دینی»، «سینماگر متدین» را شاخص بدانیم، چه کسی متدین است: 1ـ آیا متدین کسی است که به ظواهر دین آراسته است؟ 2ـ آیا کسی که به احکام دینی عمل می‌کند، متدین است؟ 3ـ آیا کسی که صرفاً اقرار به تدین می‌کند، متدین است؟ 4ـ یا کسی که قلباً و عمیقاً باورِ دینی دارد، متدین است؟ هر کدام از این‌ها در چه درجه‌ای از معرفت و شعورِ دینی قرار دارند؟ معیار تشخیص این مراتب چیست؟ اگر همه‌ی این‌ها را فیلم‌ساز متدین بدانیم، آیا حاصل کارشان یک نوع سینما با یک جور تأثیرگذاری (به درجات متفاوت) خواهد بود؟ آیا ممکن نیست فیلم‌سازی به ظاهر متدین باشد، امّا حاصل کارش ضددینی و تأثیرگذاری‌اش ایجاد دافعه‌ی دینداری بکند؟ اگر این احتمال را بپذیریم که ممکن است یک فردِ متدین فیلمی ضددینی بسازد، پس به این نتیجه می‌رسیم که باید در خصوصیت «سینمای دینی» کنکاش کنیم نه در خصوصیت «سینماگر متدین»، چون در هر صورت در میان مدعیانِ دین هم باب بحث نگاه دینی و نگاه غیردینی مفتوح است.
در کنار گفته‌های پیشین که مباحثات جدّی و عمیقی را می‌طلبد، عده‌ای نیز هستند که به وجود «سینمای دینی» اعتقاد دارند امّا معیار سنجش سینمای دینی را در ظواهر عینی آن جست‌وجو میکنند و از قشری‌ترین نمادهای دینی، مثل نشان‌دادنِ مناره و گنبد مساجد و حجاب زنان و ریش مردان و انگشتر عقیق و تسبیح در دستِ مردان آغاز میکنند تا درنهایتِ تکامل خود، به وجوهِ اخلاقی شخصیت‌های فیلم و تعبّد و تشرع آن‌ها برسند و ارزش‌هایی از قبیل نمازخوان‌بودن، درستکاربودن، اهل‌حلال‌وحرام‌بودن و به زیارتگاه‌ها رفتن و امثال آن را نشان دهند، که البته تمامی این وجوه را در مراتب ظاهری و عینی و ملموس و عوام‌فهم جست‌وجو میکنند.
در مقابل این گروه، کسانی می‌گویند ممکن است فیلمی تمام این ظواهر را داشته باشد، امّا در تأثیر نهایی، فیلمی غیردینی محسوب شود و حتی اثری ضددینی از آب درآید؛ چرا که جوهر دینی یک اثر در نگاهی است که به تماشاگر القا می‌کند و چه بسا این نگاهِ به هستی نگاهی غیردینی باشد. بنابراین اگر به ظواهر بسنده کنیم، بسیار ممکن است دچار نفاق شویم و در حالی که ظاهر فیلم از دین دم می‌زند، باطنش مدافع کفر باشد و این اوج نفاق است و چنین سینمایی پیش از آن‌که سینمای دینی باشد، سینمای نفاق است. در مقابل، ممکن است فیلمی اصلاً ظاهر دینی نداشته باشد، امّا بر تماشاگرش تأثیری دینی بگذارد و او را متوجه مبدأ و معاد کند. چنین فیلمی به ظاهر غیردینی ولی باطناً دینی است. دسته‌ی اول که ظاهرپسندند از «برون و قال» می‌گویند و دسته‌ی دوم به «درون و حال» می‌پردازند و هی‌هی شبانی را که «وصل» می‌جوید، خداجویی می‌دانند و جوهرِ دین را در این وصل می‌دانند. امّا سینمای متظاهر به دین چه بسا به لحاظ تأثیر باعث «فصل» (جدایی) شود. پس ظاهرگرایی دینی نه تنها معیار نیست، بلکه گاه مضّر هم است و به جوهر باوردینی لطمه می‌زند. پندگویی چنین سینمایی به سخنان آن واعظ شهر می‌ماند که عارف را از مسجد و از مدرسه بیزار می‌کند. 2
پس نه ظاهر دین معیار است و نه سینماگر متدین قابل شناسایی. پس تکلیف چیست؟ با این همه اقوال گوناگون بالاخره سینمای دینی را در کجا و بر اساس چه معیاری ارزیابی کنیم؟ و اگر بخواهیم با زبان معارف دینی در مورد هنر و سینما سخن بگوییم، کدام زبان و کدام حوزه‌ی معرفتی را باید برگزینیم؟
تحقیق درمورد- اسلام و سینما
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 4
اسلام و سینما
هدف از طرح این بحث این است که ببینیم: ارزیابی سینما در کدام‌یک از حوزه‌های معرفت دینی ممکن است؟ برای پاسخ‌دادن به این سؤال، ابتدا باید به برخی نظرات که جسته‌گریخته درباره‌ی سینمای دینی گفته شده است، اشاره‌ای بشود.
بعضی مبحث «دین و سینما» را بی‌حاصل می‌دانند، زیرا اصولاً «سینمای دینی» را «موجود» نمی‌دانند و اضافه‌شدنِ صفت دینی را به سینما، کاری توهمّی و زائد می‌شمارند. اینان می‌گویند سینما «هنر» است و هنر خود تجلّی آفرینندگی و لطافت روح بشری است و در ذاتِ «هنر»، مرتبه‌ی خلیفة‌اللّهی انسان بروز می‌کند و به همین دلائل، هنر خود هم‌عرضِ دین و بلکه برتر از آن است. این افراد معتقدند دین در عینی‌ترین بروزش، سلسله‌ای از بایدها و نبایدها است که درنهایت به یک دستگاه تکلیفی تبدیل می‌شود و اخلاق را وضع می‌کند که آن هم بیشتر اعتباری است؛ در حالی که هنر یک‌سره در کار توصیف و شناخت هستی است و با «علم حضوری» معرفتی در هستی ایجاد می‌کند که بسیار برتر از اخلاق و تکلیف است و نیازِ کمال‌جویی و شناخت را در انسان سیراب می‌نماید. پس اضافه‌کردنِ صفت دینی به هنر و به تبع آن به سینما، کاری عبث و حتی ویرانگر است، چرا که مانعِ وَجْهِ کمال‌جویانه‌ی هنر و سینما است. اینان درحقیقت، با تقدیس مقام هنر، بحثِ «هنر دینی» و به تبع آن «سینمای دینی» را منتفی می‌دانند، که البته سخنشان جای تأمّل فراوان دارد.
برخی دیگر معتقدند «سینمای دینی» و «هنر دینی» وجود ندارد، امّا سینماگر و هنرمندِ متدین وجود دارد؛ چرا که اگر کسی متدین باشد و با چشم دین به جهان بنگرد، نگاهش در حاصلِ هنری و سینمایی‌اش نیز جاری می‌شود و ناگزیر حاصلِ کارش دینی است ولی این حاصل شکل و گونه‌ی سینمایی خاص و دستورالعمل خاصی ندارد بلکه مهم نگاه هنرمند است. به این معنی سینمای دینی عنوانی غلط و منحرف‌کننده است؛ پس باید دنبال سینماگرِ متدین بود. اینان درحقیقت، امکانِ بروزِ محصولِ هنری برخلافِ نگاهِ هنرمند را از جانب او منتفی می‌دانند. معنی دیگر این سخن این است که هیچ محصول هنری ریاکارانه‌ای امکانِ تولید ندارد و هنرمند نمی‌تواند ریاکارانه اثری را برخلاف نگاهش به هستی بیافریند. از سوی دیگر، همیشه این امکان هست که کسی به جهان‌بینی خود، شاعر نباشد و در حالی که خود را متدین فرض می‌کند، نگاهش به جهان، غیردینی باشد. بلافاصله این سؤال پیش می‌آید که اگر بنا باشد به جای «سینمای دینی»، «سینماگر متدین» را شاخص بدانیم، چه کسی متدین است: 1ـ آیا متدین کسی است که به ظواهر دین آراسته است؟ 2ـ آیا کسی که به احکام دینی عمل می‌کند، متدین است؟ 3ـ آیا کسی که صرفاً اقرار به تدین می‌کند، متدین است؟ 4ـ یا کسی که قلباً و عمیقاً باورِ دینی دارد، متدین است؟ هر کدام از این‌ها در چه درجه‌ای از معرفت و شعورِ دینی قرار دارند؟ معیار تشخیص این مراتب چیست؟ اگر همه‌ی این‌ها را فیلم‌ساز متدین بدانیم، آیا حاصل کارشان یک نوع سینما با یک جور تأثیرگذاری (به درجات متفاوت) خواهد بود؟ آیا ممکن نیست فیلم‌سازی به ظاهر متدین باشد، امّا حاصل کارش ضددینی و تأثیرگذاری‌اش ایجاد دافعه‌ی دینداری بکند؟ اگر این احتمال را بپذیریم که ممکن است یک فردِ متدین فیلمی ضددینی بسازد، پس به این نتیجه می‌رسیم که باید در خصوصیت «سینمای دینی» کنکاش کنیم نه در خصوصیت «سینماگر متدین»، چون در هر صورت در میان مدعیانِ دین هم باب بحث نگاه دینی و نگاه غیردینی مفتوح است.
در کنار گفته‌های پیشین که مباحثات جدّی و عمیقی را می‌طلبد، عده‌ای نیز هستند که به وجود «سینمای دینی» اعتقاد دارند امّا معیار سنجش سینمای دینی را در ظواهر عینی آن جست‌وجو میکنند و از قشری‌ترین نمادهای دینی، مثل نشان‌دادنِ مناره و گنبد مساجد و حجاب زنان و ریش مردان و انگشتر عقیق و تسبیح در دستِ مردان آغاز میکنند تا درنهایتِ تکامل خود، به وجوهِ اخلاقی شخصیت‌های فیلم و تعبّد و تشرع آن‌ها برسند و ارزش‌هایی از قبیل نمازخوان‌بودن، درستکاربودن، اهل‌حلال‌وحرام‌بودن و به زیارتگاه‌ها رفتن و امثال آن را نشان دهند، که البته تمامی این وجوه را در مراتب ظاهری و عینی و ملموس و عوام‌فهم جست‌وجو میکنند.
در مقابل این گروه، کسانی می‌گویند ممکن است فیلمی تمام این ظواهر را داشته باشد، امّا در تأثیر نهایی، فیلمی غیردینی محسوب شود و حتی اثری ضددینی از آب درآید؛ چرا که جوهر دینی یک اثر در نگاهی است که به تماشاگر القا می‌کند و چه بسا این نگاهِ به هستی نگاهی غیردینی باشد. بنابراین اگر به ظواهر بسنده کنیم، بسیار ممکن است دچار نفاق شویم و در حالی که ظاهر فیلم از دین دم می‌زند، باطنش مدافع کفر باشد و این اوج نفاق است و چنین سینمایی پیش از آن‌که سینمای دینی باشد، سینمای نفاق است. در مقابل، ممکن است فیلمی اصلاً ظاهر دینی نداشته باشد، امّا بر تماشاگرش تأثیری دینی بگذارد و او را متوجه مبدأ و معاد کند. چنین فیلمی به ظاهر غیردینی ولی باطناً دینی است. دسته‌ی اول که ظاهرپسندند از «برون و قال» می‌گویند و دسته‌ی دوم به «درون و حال» می‌پردازند و هی‌هی شبانی را که «وصل» می‌جوید، خداجویی می‌دانند و جوهرِ دین را در این وصل می‌دانند. امّا سینمای متظاهر به دین چه بسا به لحاظ تأثیر باعث «فصل» (جدایی) شود. پس ظاهرگرایی دینی نه تنها معیار نیست، بلکه گاه مضّر هم است و به جوهر باوردینی لطمه می‌زند. پندگویی چنین سینمایی به سخنان آن واعظ شهر می‌ماند که عارف را از مسجد و از مدرسه بیزار می‌کند. 2
پس نه ظاهر دین معیار است و نه سینماگر متدین قابل شناسایی. پس تکلیف چیست؟ با این همه اقوال گوناگون بالاخره سینمای دینی را در کجا و بر اساس چه معیاری ارزیابی کنیم؟ و اگر بخواهیم با زبان معارف دینی در مورد هنر و سینما سخن بگوییم، کدام زبان و کدام حوزه‌ی معرفتی را باید برگزینیم؟
تحقیق درباره. اسلام و سینما
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 4
اسلام و سینما
هدف از طرح این بحث این است که ببینیم: ارزیابی سینما در کدام‌یک از حوزه‌های معرفت دینی ممکن است؟ برای پاسخ‌دادن به این سؤال، ابتدا باید به برخی نظرات که جسته‌گریخته درباره‌ی سینمای دینی گفته شده است، اشاره‌ای بشود.
بعضی مبحث «دین و سینما» را بی‌حاصل می‌دانند، زیرا اصولاً «سینمای دینی» را «موجود» نمی‌دانند و اضافه‌شدنِ صفت دینی را به سینما، کاری توهمّی و زائد می‌شمارند. اینان می‌گویند سینما «هنر» است و هنر خود تجلّی آفرینندگی و لطافت روح بشری است و در ذاتِ «هنر»، مرتبه‌ی خلیفة‌اللّهی انسان بروز می‌کند و به همین دلائل، هنر خود هم‌عرضِ دین و بلکه برتر از آن است. این افراد معتقدند دین در عینی‌ترین بروزش، سلسله‌ای از بایدها و نبایدها است که درنهایت به یک دستگاه تکلیفی تبدیل می‌شود و اخلاق را وضع می‌کند که آن هم بیشتر اعتباری است؛ در حالی که هنر یک‌سره در کار توصیف و شناخت هستی است و با «علم حضوری» معرفتی در هستی ایجاد می‌کند که بسیار برتر از اخلاق و تکلیف است و نیازِ کمال‌جویی و شناخت را در انسان سیراب می‌نماید. پس اضافه‌کردنِ صفت دینی به هنر و به تبع آن به سینما، کاری عبث و حتی ویرانگر است، چرا که مانعِ وَجْهِ کمال‌جویانه‌ی هنر و سینما است. اینان درحقیقت، با تقدیس مقام هنر، بحثِ «هنر دینی» و به تبع آن «سینمای دینی» را منتفی می‌دانند، که البته سخنشان جای تأمّل فراوان دارد.
برخی دیگر معتقدند «سینمای دینی» و «هنر دینی» وجود ندارد، امّا سینماگر و هنرمندِ متدین وجود دارد؛ چرا که اگر کسی متدین باشد و با چشم دین به جهان بنگرد، نگاهش در حاصلِ هنری و سینمایی‌اش نیز جاری می‌شود و ناگزیر حاصلِ کارش دینی است ولی این حاصل شکل و گونه‌ی سینمایی خاص و دستورالعمل خاصی ندارد بلکه مهم نگاه هنرمند است. به این معنی سینمای دینی عنوانی غلط و منحرف‌کننده است؛ پس باید دنبال سینماگرِ متدین بود. اینان درحقیقت، امکانِ بروزِ محصولِ هنری برخلافِ نگاهِ هنرمند را از جانب او منتفی می‌دانند. معنی دیگر این سخن این است که هیچ محصول هنری ریاکارانه‌ای امکانِ تولید ندارد و هنرمند نمی‌تواند ریاکارانه اثری را برخلاف نگاهش به هستی بیافریند. از سوی دیگر، همیشه این امکان هست که کسی به جهان‌بینی خود، شاعر نباشد و در حالی که خود را متدین فرض می‌کند، نگاهش به جهان، غیردینی باشد. بلافاصله این سؤال پیش می‌آید که اگر بنا باشد به جای «سینمای دینی»، «سینماگر متدین» را شاخص بدانیم، چه کسی متدین است: 1ـ آیا متدین کسی است که به ظواهر دین آراسته است؟ 2ـ آیا کسی که به احکام دینی عمل می‌کند، متدین است؟ 3ـ آیا کسی که صرفاً اقرار به تدین می‌کند، متدین است؟ 4ـ یا کسی که قلباً و عمیقاً باورِ دینی دارد، متدین است؟ هر کدام از این‌ها در چه درجه‌ای از معرفت و شعورِ دینی قرار دارند؟ معیار تشخیص این مراتب چیست؟ اگر همه‌ی این‌ها را فیلم‌ساز متدین بدانیم، آیا حاصل کارشان یک نوع سینما با یک جور تأثیرگذاری (به درجات متفاوت) خواهد بود؟ آیا ممکن نیست فیلم‌سازی به ظاهر متدین باشد، امّا حاصل کارش ضددینی و تأثیرگذاری‌اش ایجاد دافعه‌ی دینداری بکند؟ اگر این احتمال را بپذیریم که ممکن است یک فردِ متدین فیلمی ضددینی بسازد، پس به این نتیجه می‌رسیم که باید در خصوصیت «سینمای دینی» کنکاش کنیم نه در خصوصیت «سینماگر متدین»، چون در هر صورت در میان مدعیانِ دین هم باب بحث نگاه دینی و نگاه غیردینی مفتوح است.
در کنار گفته‌های پیشین که مباحثات جدّی و عمیقی را می‌طلبد، عده‌ای نیز هستند که به وجود «سینمای دینی» اعتقاد دارند امّا معیار سنجش سینمای دینی را در ظواهر عینی آن جست‌وجو میکنند و از قشری‌ترین نمادهای دینی، مثل نشان‌دادنِ مناره و گنبد مساجد و حجاب زنان و ریش مردان و انگشتر عقیق و تسبیح در دستِ مردان آغاز میکنند تا درنهایتِ تکامل خود، به وجوهِ اخلاقی شخصیت‌های فیلم و تعبّد و تشرع آن‌ها برسند و ارزش‌هایی از قبیل نمازخوان‌بودن، درستکاربودن، اهل‌حلال‌وحرام‌بودن و به زیارتگاه‌ها رفتن و امثال آن را نشان دهند، که البته تمامی این وجوه را در مراتب ظاهری و عینی و ملموس و عوام‌فهم جست‌وجو میکنند.
در مقابل این گروه، کسانی می‌گویند ممکن است فیلمی تمام این ظواهر را داشته باشد، امّا در تأثیر نهایی، فیلمی غیردینی محسوب شود و حتی اثری ضددینی از آب درآید؛ چرا که جوهر دینی یک اثر در نگاهی است که به تماشاگر القا می‌کند و چه بسا این نگاهِ به هستی نگاهی غیردینی باشد. بنابراین اگر به ظواهر بسنده کنیم، بسیار ممکن است دچار نفاق شویم و در حالی که ظاهر فیلم از دین دم می‌زند، باطنش مدافع کفر باشد و این اوج نفاق است و چنین سینمایی پیش از آن‌که سینمای دینی باشد، سینمای نفاق است. در مقابل، ممکن است فیلمی اصلاً ظاهر دینی نداشته باشد، امّا بر تماشاگرش تأثیری دینی بگذارد و او را متوجه مبدأ و معاد کند. چنین فیلمی به ظاهر غیردینی ولی باطناً دینی است. دسته‌ی اول که ظاهرپسندند از «برون و قال» می‌گویند و دسته‌ی دوم به «درون و حال» می‌پردازند و هی‌هی شبانی را که «وصل» می‌جوید، خداجویی می‌دانند و جوهرِ دین را در این وصل می‌دانند. امّا سینمای متظاهر به دین چه بسا به لحاظ تأثیر باعث «فصل» (جدایی) شود. پس ظاهرگرایی دینی نه تنها معیار نیست، بلکه گاه مضّر هم است و به جوهر باوردینی لطمه می‌زند. پندگویی چنین سینمایی به سخنان آن واعظ شهر می‌ماند که عارف را از مسجد و از مدرسه بیزار می‌کند. 2
پس نه ظاهر دین معیار است و نه سینماگر متدین قابل شناسایی. پس تکلیف چیست؟ با این همه اقوال گوناگون بالاخره سینمای دینی را در کجا و بر اساس چه معیاری ارزیابی کنیم؟ و اگر بخواهیم با زبان معارف دینی در مورد هنر و سینما سخن بگوییم، کدام زبان و کدام حوزه‌ی معرفتی را باید برگزینیم؟