تحقیق درباره حضرت هارون

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 6

حضرت هارون(ع)

هارون، اسوه هماهنگى و همراهى با مبلّغ زمان

شیوه‏هاى تبلیغى هارون(ع)

1. مبارزه بى امان با شرک

2. پیشگیرى از تفرقه

3. دعوت با استدلال و منطق

هارون یکى از پیامبران الهى است که قرآن پس از ذکر مقام نبوت، او را به فصاحت در کلام و همکارى با حضرت موسى در دعوت الهى ستوده است. حدیث مشهور منزلت در شأن على(ع)، که مسلمین بر آن اتفاق نظر دارند نیز گواه نبوت هارون است.(1)

نام هارون بیست بار در قرآن و بیشتر به همراه موسى ذکر شده که در مواردى حاوى ستایش شخصیت وى است؛

سَلامٌ عَلى‏ مُوسى‏ وَهرُونَ؛(2)

درود بر موسى و هارون!

وَأَخِى هرُونُ هُوَ أَفْصَحُ مِنِّى لِساناً؛(3)

و برادرم هارون از من زبان آورتر است.

همچنین قرآن او را جلوه‏اى از رحمت خدا مى‏شمرد؛

وَوَهَبْنا لَهُ مِنْ رَحْمَتِنا أَخاهُ هرُونَ نَبِیّاً؛(4)

و به رحمت خویش برادرش هارون پیامبر را به او بخشیدیم.

و او را صاحب فرقان و روشنایى معرفى مى‏کند.

وَلَقَدْ آتَیْنا مُوسى‏ وَهرُونَ الفُرْقانَ وَضِیاءً وَذِکْراً لِلْمُتَّقِینَ؛(5)

و در حقیقت به موسى و هارون فرقان دادیم. و کتابشان براى پرهیزگاران روشنایى و اندرزى است.

هارون، اسوه هماهنگى و همراهى با مبلّغ زمان

در حیات تبلیغى این پیامبر گرامى، نخستین مطلب که اذهان را به خود معطوف مى‏سازد، حضور چشمگیر و فعال هارون در روند دعوت موسى است. موسى چون مأموریت دعوت فرعونیان را بر خود گران یافت، از خداوند پشتیبانى و همراهى و مشارکت هارون نبى را خواستار شد؛

وَاجْعَلْ لِى وَزِیراً مِنْ أَهْلِى * هرُونَ أَخِى * أُشْدُدْ بِهِ أَزْرِى * وَأَشْرِکْهُ فِى أَمْرِى؛(6)

و براى من دستیارى از کسانم قرار ده، هارون برادرم را، پشتم را به او استوار کن، واو را شریک کارم گردان.

هارون نیز با کمال رغبت به این امر روى آورد و خالصانه و خیرخواهانه همراه موسى شد و بخشى از سنگینى مأموریت موسى را به دوش کشید و اولین تصدیق‏کننده او بود.

فَأَرْسِلْهُ مَعِىَ رِدْءاً یُصَدِّقُنِى؛(7)

پس او را با من به دستیارى گسیل دار تا مرا تصدیق کند.

و با یکدیگر، فرعون را به یکتا پرستى دعوت کردند و بنى‏اسرائیل را از مصر نجات بخشیدندو به جانب سرزمین مقدس سوق دادند.(8)

همچنین با گفتار شیواى خود در پیشبرد دعوت کوشید.

وَأَخِى هرُونُ هُوَ أَفْصَحُ مِنِّى لِساناً؛(9)

و برادرم هارون از من زبان آورتر است.

و زمانى که موسى به میقات کوه طور عزیمت کرده و در غیبت به‏سر مى‏برد، جانشینى او را به عهده گرفت.

وَقالَ مُوسى‏ لِأَخِیهِ هرُونَ اخْلُفْنِى فِى قَوْمِى وَأَصْلِحْ وَلا تَتَّبِعْ سَبِیلَ المُفْسِدِینَ؛(10)

و موسى هنگام رفتن به کوه طور به برادرش هارون گفت: در میان قوم من جانشینم باش، و کار آنان را اصلاح کن و راه فساد گران را پیروى مکن.

در این مشارکت و حضور همه جانبه، نکته اساسى تبعیت محض و اطاعت مطلق و هماهنگى کامل هارون با شیوه‏هاى تبلیغى موسى است، چه موسى عهده‏دار مقام رسالت است و هارون، پیامبرى که باید تحت فرمان رسول زمان باشد و در همان حال مکمل دعوت الهى‏اش، هرچند هارون برادر بزرگ‏تر موسى بوده باشد.

هماهنگى و همراهى این دو رسول الهى تا بدان اندازه بود که قرآن در موارد متعدد گفتارشان را با صیغه جمع بیان مى‏کند و خطاب مردم را به آنها به صورت مثنى حکایت مى‏فرماید:

فَقُولا إِنّا رَسُولا رَبِّکَ فَأَرْسِلْ مَعَنا بَنِى‏إِسْرائِیلَ؛(11)

و بگویید ما دو فرستاده پروردگار توایم، پس فرزندان اسرائیل را با ما بفرست.

مهم‏تر از همه این که در لسان قرآن، آن دو به نحو یکسان، صاحب این دعوت معرفى شده‏اند.

ثُمَّ أَرْسَلْنا مُوسى‏ وَأَخاهُ هرُونَ بِآیاتِنا وَسُلْطانٍ مُبِینٍ؛(12)

سپس موسى و برادرش هارون را با آیات خود و حجتى آشکار فرستادیم.

وَلَقَدْ آتَیْنا مُوسى‏ وَهرُونَ الفُرْقانَ وَضِیاءً وَذِکْراً لِلْمُتَّقِینَ؛(13)

و در حقیقت، به موسى و هارون فرقان دادیم و کتابشان براى پرهیزگاران روشنایى و اندرزى است.

شیوه‏هاى تبلیغى هارون(ع)

1. مبارزه بى امان با شرک

هارون در تمام عرصه‏هاى دعوت موسى، یار وفادار و همکار همیشگى اوست، به‏طورى‏که گاهى موسى در تضرع به درگاه خدا مى‏گوید: رَبِّ إِنِّى لا أَمْلِکُ إِلّا نَفْسِى وَأَخِى... که این بیانگر عمق ارتباط و همبستگى میان آن‏دو است. اما این تمام تلاش تبلیغى هارون نیست، او در هنگام غیبت موسى نیز مصرانه بر حفظ تفکر توحیدى و یکتاپرستى مردم پاى مى‏فشرد و به شدت با گوساله پرستى بنى‏اسرائیل در مى‏افتد، به‏گونه‏اى خطر جانى او را تهدید مى‏کند. زمانى که موسى از میقات بازگشت و از مشاهده انحراف و بت پرستى مردم برآشفت و حتى از شدت خشم، محاسن برادرش را کشید، هارون با متانت و خیر خواهى گفت:

قالَ ابْنَ أُمَّ إِنَّ القَوْمَ اسْتَضْعَفُونِى وَکادُوا یَقْتُلُونَنِى فَلا تُشْمِتْ بِىَ الأَعْداءَ وَلاتَجْعَلْنِى مَعَ القَوْمِ الظّالِمِینَ؛(14)

گفت: اى فرزند مادرم، این قوم، مرا ناتوان یافتند و چیزى نمانده بود که مرا بکشند، پس مرا دشمن شاد مکن و مرا در شمار ستمکاران قرار مده.

در جاى دیگر، گفتار نغز او در مواجهه با شرک، گزارش شده است؛

وَلَقَدْ قالَ لَهُمْ هرُونُ مِنْ قَبْلُ یا قَوْمِ إِنَّما فُتِنْتُمْ بِهِ وَإِنَّ رَبَّکُمُ الرَّحْمنُ فَاتَّبِعُونِى وَأَطِیعُوا أَمْرِى؛(15)

و در حقیقت هارون قبلاً به آنان گفته بود: اى قوم من، شما به وسیله این گوساله مورد آزمایش قرار گرفته‏اید، و پروردگار شما خداى رحمان است، پس مرا پیروى کنید و فرمان مرا پذیرا باشید.

2. پیشگیرى از تفرقه

بنى‏اسرائیل پس از سالیان دراز خوارى و استضعاف، با همت و رشادت موسى و هارون به دوران رهایى، استقلال و شکوفایى رسیده بود. در این شرایط آفت تفرقه مى‏توانست بیشترین زیان را به این نهضت الهى وارد سازد. هارون دربرابر این آفت ویرانگر با نگرانى و حساسیت ویژه مى‏ایستد. بدین جهت، هنگامى که موسى با پرسش‏ها و عتاب‏هاى پى‏درپى از او درباره انحراف جدید بنى‏اسرائیل و تسلیم شدن دربرابر توطئه سامرى بت‏ساز و شرک‏آفرین توضیح مى‏خواهد و از او به تندى استفسار مى‏نماید، هارون، در پاسخ، به عنوان عذر اصلى و یا یکى از عذرهاى خود، خوف از تفرقه را مطرح مى‏سازد؛

قالَ یَابْنَ اُمَّ لاتَأْخُذْ بِلِحْیَتِى وَلابِرَأْسِى إِنِّى خَشِیتُ أَنْ تَقُولَ فَرَّقْتَ بَیْنَ بَنِى‏إِسْرائِیلَ وَلَمْ‏تَرْقُبْ قَوْلِى؛(16)

گفت: اى پسر مادرم، نه ریش مرا بگیر و نه موى سرم را، من ترسیدم بگویى میان بنى‏اسرائیل تفرقه انداختى و سخنم را مراعات نکردى.

از این جملات بر مى‏آید که هارون به دلیل فوق از مبارزه قهر آمیز و درگیرى با بت‏گرایان خوددارى کرده تا وحدت اجتماع مصون بماند؛

عذر هارون در حضور موسى این بود که اگر با آنان درگیر مى‏شد، بنى‏اسرائیل به‏دودسته تقسیم شده و دچار تفرقه مى‏گشتند. عذر دیگر این که او در موضع ضعف بوده و هواداران سامرى حتى قصد جان او را کرده‏اند، پس ترجیح داده‏است که امر را به‏بازگشت موسى واگذارد تا بر اساس فرمان او عمل کند.(17)

3. دعوت با استدلال و منطق