تحقیق در مورد ازدواج و خانواده ‌هنجارها و ارزشها (با فرمت ورد)

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 15

اشاره

تجربه هر نسل ، جهان ذهنی و افق‌های آیندة آن را رقم می‌زند. بعد از انقلاب، به دلیل وقوع پدیده‌های مختلف نظیر جنگ تحمیلی و دگرگونی‌های عمده سیاسی اجتماعی، هر گروه سنی، تجربه‌ای خاص از جهان پیرامون خود داشت که جهان ذهنی آنها را از دیگر گروههای سنی جدا می‌کرد. به ویژه اگر این مقایسه را میان جامعه قبل و بعد از انقلاب انجام دهیم، تفاوت این تجربه بیشتر خود را نشان می‌دهد. اکنون پرسش این است که آیا میان نسل جدید و قدیم تفاوتی مشاهده می‌شود؟ اگر چنین است این تفاوت بیشتر در چه زمینه‌هایی است؟ مقالة حاضر بخشی از گزارش تحلیلی تحت عنوان «شکاف نسل‌ها» است که به وسیلة آقای هادی جلیلی و به سفارش مؤسسه پژوهشهای آینده‌نگری تهیه شده است. این گزارش با اتکاء به داده‌های به دست آمده از پژوهش «بررسی آگاهی‌ها، نگرش‌ها و رفتارهای اجتماعی ـ فرهنگی در ایران» صورت گرفته است.

معرفی منابع گزارش:

آنچه که در اینجا بدان استناد می‌گردد نتایج حاصل از دو بررسی پیمایشی در سطح ملی یکی پیش ازانقلاب اسلامی ودیگری پس از آن می‌باشد. در این تحقیقات پاسخ‌های به دست آمده بر مبنای سن، جنس،‌تحصیلات، درآمد و وضع تأهل افراد طبقه‌بندی گردیده تا بتوانند عواملی را که در شکل‌گیری نگرش‌ها و رفتارهای گوناگون اجتماعی ـ فرهنگی مؤثرند، بیابند، اما در اینجا بنا به ماهیت این گزارش به جز عامل سن به عوامل دیگر توجهی نشان نداده‌ایم. در حقیقت می‌توان این گزارش را تحلیلی ثانوی از یافته‌های پیمایش‌های پیش و پس از انقلاب به شمار آورد.

تحقیق پیش از انقلاب از سوی دکتر اسدی و همکارانشان و تحت عنوان «گرایشهای فرهنگی و نگرشهای اجتماعی در ایران» انجام پذیرفته است. پس از انقلاب اسلامی دکتر محسنی و همکارانشان این تحقیق را می‌توان «بررسی آگاهی‌ها، نگرشها و رفتارهای اجتماعی ـ سیاسی در ایران» و (البته با تغییرات بسیار) مجدداً تکرار نمودند. تحقیق نخست در سال 1353 منتشر گردید، گزارش تحقیق بعدی نیز در سال 1375 منتشر گردید که بر مبنای اطلاعات جمع‌آوری شده در سال 1374 تهیه شده است.

مبنای این گزارش مقایسة پاسخهای ارائه شده در هر یکاز این گزارشها بر اساس گروه‌های سنی است. البته اگر چه ممکن است بررسی پاسخ‌های تمامی گروه‌های سنی به ظاهر امکان پذیر به نظر برسد، اما به جهت وضوح امر و سهولت نتیجه گیری و میسر ساختن امکان تعقیب تغییرات لازم بود که حداکثر اختلافات را در نظر بگیریم و از اغتشاشی که با طرح تمامی گروه‌های سنی پیش می‌آمد جلوگیری نمائیم.

بر همین اساس تنها دو گروه سنی مورد مقایسه قرار گرفته‌اند که عبارتند از گروه سنی 15-24 و 55 و بیشتر. منظور از جوانان در این گزارش گروه سنی 15-24 ساله (در این تحقیق سال 1374 به صورت 16-24 ذکر گردیده) است به گروه سنی 55 و بیشتر به عنوان سالخورده اطلاق گردیده. البته در این تحقیق سال 53 گروه‌های سنی دقیقتر از سال 74 طبقه‌بندی شده و گروههای 55-64 ساله و 65 سال و بیشتر نیز وجود دارند. از آنجا که هماهنگی لازم میان این دو، طبقه‌بندی از شاخص سن وجود ندارد به اجبار دسته‌بندی سنی 55 و بیشتر را انتخاب کرده (طبقه‌بندی تحقیق سال 74) و میانگین پاسخ‌های دو گروه سنی 64-55 و 65 و بیشتر به عنوان پاسخ گروه سنی 55 و بیشتر در سال 1353 انتخاب شد.

البته این امکان به لحاظ نظری وجود دارد که پاسخگویان پیش از انقلاب را به عنوان نسل سالخورده‌تر تلقی کرده و پاسخگویان به تحقیق سال 1374 را نسل جوانتر بشماریم. و علاوه بر مقایسة میان پاسخگویان جوان و سالخورده هر تحقیق مقایسه‌ای نیز میان این دو نسل به عمل آوریم. اما از آنجا که این دو پیمایش با سئوالات متفاوتی طراحی شده بودند مقایسة قبل و بعد از انقلاب اسلامی تنها در موارد بسیار معدودی قابل انجام است. بنابراین علاوه بر مقایسة ‌موارد مشترک سعی خواهیم کرد تا رویکردهای کلی مشترک را نیز با یکدیگر مقایسه نمائیم (اگر چه دارای سئوالات مشابهی نیستند).

گزارش مربوط به پیمایش سال 74 دارای سه بخش و چهارده فصل است . در میان این چهارده فصل هفت فصل که تناسب گردید که به ترتیب عبارتند از :

فصل دوم : نگرشها دربارة ازدواج و خانواده :‌هنجارها و ارزشها

فصل ششم : فرهنگ و جنسیت

فصل هفتم : رضایت اجتماعی

فصل نهم: عقاید و نگرشها دربارة‌ نیروهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی

فصل دهم: ارزشهای اجتماعی

و فصل یازدهم : رفتارهای مذهبی

.

شکاف نسل‌ها در سال 1374

شکاف نسل‌ها را در این تحقیق می‌توان از طریق بررسی پاسخ‌های دریافتی در فصلهای دوم، ششم، هفتم، نهم، دهم و یازدهم بهتر مورد ارزیابی قرار داد. بنابراین سئوالهایی که درهر فصل بیشتر از سایر سئوالات به موضوع این گزارش مربوط بوده‌اند مورد توجه قرار گرفته‌اند و از ذکر تمامی سئوالات مطرح شده خودداری گردیده است.

لازم به ذکر است که اعداد تمامی جداول برای قابل مقایسه بودن به درصد ذکر گردیده‌اند.

شکاف نسلها در «نگرش‌ها دربارة‌ ازدواج و خانواده‌ها : هنجارها و ارزشها»

این بخش که فصل دوم گزارش را تشکیل می‌دهد به دو امر ازدواج و خانواده پرداخته و یکی از بنیادی‌ترین ارزشهای اجتماعی امروز ایران؛ خانواده را مورد بررسی قرار می‌دهد. با بررسی پاسخ‌های موجود به این نتیجه می‌رسیم که اجماع و توافق بسیار نزدیکی میان جوانان و سالخوردگان بر سر ارزشهای خانوادگی و روشهای تشکیل خانواده وجود دارد.

شکاف نسل‌ها در «نگرش نسبت به جنسیت»

موضوع زنان، حقوق و میزان مشارکت مجاز آن در جامعه و نقش و کارکردهایشان از جمله مسائل مهمی است که می‌تواند نشانگر ایجاد تغییرات گسترده در یک جامعة سنتی باشد. در گذشته زنان تنها کارکردهای خانوادگی یا به عبارتی عاطفی را به عهده داشتند. اگر چه به یقین این نگرش تا حدودی تغییر یافته اما هنوز نشانه‌هایی از آن باقی است.