تحقیق در مورد اخلاق اسلامی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 7 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

اخلاق اسلامی، ویژگی‏های وامتیازات

هر نظام اخلاقی دینی، متکی بر وحی است و این ویژگی باعث می‏شود راهنمایی‏های اخلاقی آن مصون از خطا باشد و احکام اخلاقی را در حقیقت بیان کننده راه‏های تحقق کمال انسان می‏دانیم.

اخلاق اسلامی اخلاقی دینی است و همه ویژگی‏ها و امتیازات یک نظام اخلاقی دینی را دارا است بنابراین قبل از بیان جنبه‏های اختصاصی اخلاق اسلامی مناسب است برخی از امتیازات نظام اخلاقی دینی را بر شماریم.

۱) هر نظام اخلاقی دینی، متکی بر وحی است و این ویژگی باعث می‏شود راهنمایی‏های اخلاقی آن مصون از خطا باشد. احکام اخلاقی را در حقیقت بیان کننده راه‏های تحقق کمال انسان می‏دانیم یعنی هر دستور یا رهنمود اخلاقی در واقع بیان می‏کند که اگر فلان فعل را انجام دهیم به کمال وجودی خود نزدیک‏تر می‏شویم و یا اگر فلان عمل را ترک کنیم از دوری نسبت به کمال خویش مصون می‏مانیم بنابراین هر آمر یا ناهی که حکمی اخلاقی صادر می‏کند، زمانی می‏تواند حکمی درست صادر کند که ماهیت انسان و ضعف‏ها و قوت‏های او را به خوبی بشناسد و بداند که کمال حقیقی انسان چیست و از چه راه‏هایی می‏توان این کمال را محقق ساخت.

با توجه به این دیدگاه اگر آمر و ناهی احکام اخلاقی خداوند عالم مطلق باشد خدایی که آفریننده انسان است و همه ابعاد وجود او و چگونگی رابطه او با همه هستی را می‏شناسد اطمینان خواهیم داشت که عمل به دستورات او ثمربخش و محقق کننده کمال انسان است؛ در حالی که اگر حکم اخلاقی از سوی موجودی محدود صادر شود، چنین اطمینانی را نخواهیم داشت.

۲) پیروی از هر حکم اخلاقی نیازمند انگیزه است. انسان‏ها در صورتی برای انجام عملی برانگیخته می‏شوند که به طریقی بر درستی آن واقف شوند. راه وقوف بر درستی احکام اخلاقی یا وجدان اخلاقی انسان‏هاست یا توصیه‏ای که از سوی توصیه کننده‏ای آگاه و دلسوز صادر شود. احکام اخلاقی دینی، از منبع وحی صادر می‏شود و هیچ تردیدی در خصوص آگاهی و خیرخواهی خداوند در دل مؤمنان وجود ندارد؛ در نتیجه انگیزه و اطمینانی قوی در پیروزی از آن احکام در جان مؤمنان پدید می‏آید.

۳) اخلاق دینی ضامن اجرایی قوی درونی و همیشگی دارد؛ انسان مؤمن با اعتقاد به وجود خداوند و باور به معاد تعهد بیشتری با اجرای احکام اخلاقی پیدا می‏کند.

۴) اخلاق دینی از طریق جهان بینی دینی در جان انسان مؤمن تحکیم می‏شود در جهان بینی دینی همه عالم هدفدار آفریده شده است و به سوی غایتی حکیمانه در حرکت است و انسان مؤمن با انجام وظایف اخلاقی خویش خود را با نظام هستی هماهنگ می‏کند و به سوی سرانجامی خوشایند و مطمئن رهسپار می‏شود. او انجام تکالیف اخلاقی را بیهوده و مخالف با مقتضای طبیعت و سرنوشت خود نمی‏شمارد. بلکه اطمینان دارد هر دشواری که در طریق التزام اخلاقی برای او پیش می‏آید مقدمه راحتی مهم‏تری است که گاه خود از آن بی‏خبر است؛ زیرا انجام تکالیف اخلاقی برای او به معنای همسویی با همه هستی است به نظر انسان مؤمن انجام وظایف اخلاقی کاستن از تزاحم کمتر باشد حرکت به سوی کمال آسان‏تر، سریع‏تر و مطمئن‏تر صورت می‏گیرد.

در میان نظام‏های اخلاقی دینی این ویژگی‏ها و امتیازات حداقل از دید متدینان به آن دین کم و بیش وجود دارد اما در این میان نظام اخلاق اسلام افزون بر داشتن همه این امتیازات برجستگی‏های دیگری دارد که در خور توجه است از جمله این برجستگی‏ها می‏توان این موارد را نام برد:

۱) اخلاق اسلامی همه عرصه‏های حیات را در بر می‏گیرد. برخی از ادیان جهان نظام اخلاقی خود را به تنظیم بخشی از روابط انسان محدود کرده‏اند این ویژگی تکلیف اخلاقی افراد را در عرصه‏های دیگر نامعلوم می‏گذارد. در حالی که اسلام به همه ابعاد وجودی انسان توجه دارد و تمامی روابط انسان را تحت پوشش هدایت اخلاقی خود می‏گیرد.

۲) تکالیف اخلاقی اسلامی قابل اجراست و از سختگیری‏های طاقت فرسا به دور است در روایتی از پیامبر اکرم(ص) نقل شده است:

احب الدین الی اللَّه الحنیفهٔ السمعه؛

محبوب‏ترین دین در نزد خداوند دینی است که معتدل و آسان‏گیر باشد.

و نیز فرمودند:

انی ارسلت بحنیفیهٔ سمحهٔ؛

من به دینی معتدل آسان‏گیر رسالت یافتم. (۱۹)

همچنین در روایتی از امام سجاد(ع) نقل شده است که امیرالمؤمنین(ع) فرموده‏اند:

فان احب دینکم الی اللَّه الحنیفهٔ السمحهٔ السهلهٔ؛

همانا محبوب‏ترین دین در نزد خداوند دین معتدل، آسان و آسان‏گیر است.

۳) منابع اخلاقی اسلامی غنی و گسترده است قرآن سرچشمه زاینده معارف اخلاقی است و جوامع روایی و سیره عملی زندگی پیامبر اکرم(ص) و اهل بیت عصمت و طهارت تفسیر گویایی بر آیات نورانی قرآن هستند که شرایط و چگونگی تطبیق معارف کلی اخلاقی اسلام بر موقعیت‏های گوناگون زندگی فردی و اجتماعی را آموزش می‏دهند.