nhkg,n گزارش کار آموزی آزمایشگاه کنترل کیفیت شرکت دارو سازی تهران دارو 63 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 57

دانشگاه آزاد اسلامی

واحد شهرری

رشته شیمی کاربردی

گزارش کارآموزی:

آزمایشگاه کنترل کیفیت

محل کارآموزی:

شرکت داروسازی تهران دارو

استاد راهنما:

جناب آقای دکتر یوسفی

دانشجو:

مهری طالبی هاشم آبادی

نیمسال 88-87

فهرست مطالب

عنوان صفحه

فصل اول: تاریخچه شرکت تهران دارو

1-1- تاریخچه و معرفی شرکت 2

1-2- ادارات شرکت داروسازی تهران دارو 3

1-1-2- اداره مسئول فنی و تضمین کیفیت 5

2-1-2اداره تولید 5

3-1-2- اداره فورمولاسیون و تحقیقات 5

4-1-2- اداره کنترل کیفیت 6

5-1-2- اداره بازرگانی 6

6-1-2- اداره برنامه‌‌ریزی و انبارها 6

7-1-2- اداره فنی و مهندسی 6

8-1-2- اداره امور اداری و پرسنلی 7

فصل دوم: دارو

2-1- تعریف دارو 9

2-2- طبقه‌بندی داروها 9

2-3- نام داروها 10

2-4- متابولیسم داروها 12

2-5- عواملی که بر متابولیسم موثرند 13

2-6- مراحل متابولیسم دارو 14

فصل سوم: آزمایشهای کنترل کیفی

1- آزمایشهای کنترل کیفیت 21

3-1-1- آزمایش باز شدن برای قرصها و کپسولها 22

3-1-2- آزمایش باز شدن برای قرصهای آنتریک کوتد 24

3-1-3- آزمایش باز شدن شیاف‌ها و شیاف‌های واژینال 24

3-1-4- آزمایش انحلال برای قرص ها و کپسول‌ها 24

3-1-5- آزادسازی دارو 24

3-1-6- یکنواختی واحدهای دارویی 25

3-1-7- سختی قرصها 26

3-1-8- فرسایش قرصها 26

3-1-9- ویسکوزیته 26

فصل چهارم: آزمایشات انجام شده در آزمایشگاه کنترل کیفیت

4-1: روش آنالیز قرص بوسپیراکس ® 5 و 10 29

4-2: روش آنالیز قرص کارودیلول mg25 و 1205 و 6025 32

4-3: روش آنایز کپسول فلوکستین 10 و 20 36

4-4: روش آنالیز قرص وکسام mg50 40

4-5: روش تعیین مقدار قرص استامینوفن کدئین 10/300 44

4-6: روش تعیین مقدار قرص آلپرازولام 5 و 0 و 1 48

4-7: روش تعیین مقدار قرص کوتریکسول® اطفال و بزرگسال 50

فهرست منابع 54

چکیده

آزمایشگاه کنترل کیفیت شرکت تهران دارو شامل کنترل‌های فیزیکی و شیمیایی، میکروبی و کنترل حین تولید می‌باشد. آزمایشهای فیزیکی و شیمیایی مانند نقطه ذوب و تست حلالیت و تستهای فیزیکی مجموعاً کنترل‌های فیزیکی و شیمیایی می‌باشد. آزمایشات در قسمت دستگاهی توسط انواع دستگاههای کروماتوگرافی مانند (GC, HPLC) و انواع دستگاههای طیف‌سنجی مانند IR, UV-Vis و POLARIMETR و KARL-FISHER انجام می‌پذیرد. کنترل‌های میکروبی بر روی مواد اولیه و محصولات هر دو انجام می‌شود. این آزمایشات شامل کنترل مواد از نظر وجود و رشد میکروب در آنهاست. در این آزمایشات میزان پرزرداتیوها ـ مواد جلوگیری کننده از پیدایش و رشد میکروبها را اندازه‌گیری می‌کنند. در قسمت کنترل‌های حین تولید،‌ آزمایشهای در رابطه وزن سنجی، سختی، ضخامت و زمان باز شدن و فرسایش به طور اختصاصی بر روی قرص‌ها انجام می‌شود. آزمایشات ذکر شده روی مواد اولیه در خط تولید و محصولات مختلف انجام می‌گیرد. تستهای ادواری تا مدتزمان انقضای محصول به صورت ماهیانه روی محصولات تولیدی که روانه بازار شده‌اند صورت می‌گیرد.

گزارش کار آموزی آزمایشگاه کنترل کیفیت شرکت دارو سازی تهران دارو 63 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 57

دانشگاه آزاد اسلامی

واحد شهرری

رشته شیمی کاربردی

گزارش کارآموزی:

آزمایشگاه کنترل کیفیت

محل کارآموزی:

شرکت داروسازی تهران دارو

استاد راهنما:

جناب آقای دکتر یوسفی

دانشجو:

مهری طالبی هاشم آبادی

نیمسال 88-87

فهرست مطالب

عنوان صفحه

فصل اول: تاریخچه شرکت تهران دارو

1-1- تاریخچه و معرفی شرکت 2

1-2- ادارات شرکت داروسازی تهران دارو 3

1-1-2- اداره مسئول فنی و تضمین کیفیت 5

2-1-2اداره تولید 5

3-1-2- اداره فورمولاسیون و تحقیقات 5

4-1-2- اداره کنترل کیفیت 6

5-1-2- اداره بازرگانی 6

6-1-2- اداره برنامه‌‌ریزی و انبارها 6

7-1-2- اداره فنی و مهندسی 6

8-1-2- اداره امور اداری و پرسنلی 7

فصل دوم: دارو

2-1- تعریف دارو 9

2-2- طبقه‌بندی داروها 9

2-3- نام داروها 10

2-4- متابولیسم داروها 12

2-5- عواملی که بر متابولیسم موثرند 13

2-6- مراحل متابولیسم دارو 14

فصل سوم: آزمایشهای کنترل کیفی

1- آزمایشهای کنترل کیفیت 21

3-1-1- آزمایش باز شدن برای قرصها و کپسولها 22

3-1-2- آزمایش باز شدن برای قرصهای آنتریک کوتد 24

3-1-3- آزمایش باز شدن شیاف‌ها و شیاف‌های واژینال 24

3-1-4- آزمایش انحلال برای قرص ها و کپسول‌ها 24

3-1-5- آزادسازی دارو 24

3-1-6- یکنواختی واحدهای دارویی 25

3-1-7- سختی قرصها 26

3-1-8- فرسایش قرصها 26

3-1-9- ویسکوزیته 26

فصل چهارم: آزمایشات انجام شده در آزمایشگاه کنترل کیفیت

4-1: روش آنالیز قرص بوسپیراکس ® 5 و 10 29

4-2: روش آنالیز قرص کارودیلول mg25 و 1205 و 6025 32

4-3: روش آنایز کپسول فلوکستین 10 و 20 36

4-4: روش آنالیز قرص وکسام mg50 40

4-5: روش تعیین مقدار قرص استامینوفن کدئین 10/300 44

4-6: روش تعیین مقدار قرص آلپرازولام 5 و 0 و 1 48

4-7: روش تعیین مقدار قرص کوتریکسول® اطفال و بزرگسال 50

فهرست منابع 54

چکیده

آزمایشگاه کنترل کیفیت شرکت تهران دارو شامل کنترل‌های فیزیکی و شیمیایی، میکروبی و کنترل حین تولید می‌باشد. آزمایشهای فیزیکی و شیمیایی مانند نقطه ذوب و تست حلالیت و تستهای فیزیکی مجموعاً کنترل‌های فیزیکی و شیمیایی می‌باشد. آزمایشات در قسمت دستگاهی توسط انواع دستگاههای کروماتوگرافی مانند (GC, HPLC) و انواع دستگاههای طیف‌سنجی مانند IR, UV-Vis و POLARIMETR و KARL-FISHER انجام می‌پذیرد. کنترل‌های میکروبی بر روی مواد اولیه و محصولات هر دو انجام می‌شود. این آزمایشات شامل کنترل مواد از نظر وجود و رشد میکروب در آنهاست. در این آزمایشات میزان پرزرداتیوها ـ مواد جلوگیری کننده از پیدایش و رشد میکروبها را اندازه‌گیری می‌کنند. در قسمت کنترل‌های حین تولید،‌ آزمایشهای در رابطه وزن سنجی، سختی، ضخامت و زمان باز شدن و فرسایش به طور اختصاصی بر روی قرص‌ها انجام می‌شود. آزمایشات ذکر شده روی مواد اولیه در خط تولید و محصولات مختلف انجام می‌گیرد. تستهای ادواری تا مدتزمان انقضای محصول به صورت ماهیانه روی محصولات تولیدی که روانه بازار شده‌اند صورت می‌گیرد.

تحقیق. بزرگترین آزمایشگاه فیزیک ذرات جهان

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 13

مقدمه

بزرگترین آزمایشگاه فیزیک ذرات جهان

ایرنا: سازمان اروپایى تحقیقات هسته اى یا «سرن» واقع در ژنو به عنوان بزرگترین آزمایشگاه فیزیک ذرات جهان، هفته گذشته پنجاهمین سال فعالیت خود را جشن گرفت. فعالیت این سازمان، درک بشر از کهکشان ها را به میزان قابل توجهى افزایش داده و همکارى هاى علمى بین المللى را در این زمینه تقویت کرده است. دولت سوئیس به عنوان هدیه پنجاهمین سال تولد «سرن»، مرکزى به نام «جهان علم و نوآورى» را که یک مرکز شبکه اى جدید و نیز مکانى براى بازدید علاقه مندان است، به این سازمان اهدا کرد. در سازمان اروپایى تحقیقات هسته اى که هدف آن «کشف رازهاى مبداء جهان» اعلام شده است، دانشمندانى از80 کشور جهان فعالیت دارند و حدود 6 هزار و 500 دانشمند دیگر از بیش از500 دانشگاه و مرکز تحقیقاتى دانشمند میهمان آن محسوب مى شوند. به گفته «چارلز کلایبر» وزیر علوم و پژوهش هاى سوئیس، در50 سال گذشته سازمان اروپایى تحقیقات هسته اى کانون همایش و ملاقات دانشمندان مختلف جهان با ریشه هایى از تمامى ملت ها، فرهنگ ها، مذاهب و اقوام بوده است. کلایبر در مراسم جشن پنجاهمین سالگرد تاسیس «سرن» گفت: «در این مرکز مناقشات و دشمنى هاى سیاسى به هیچ وجه راه ندارد و حکمفرمایى همین روحیه باعث شده است این سازمان بتواند در چگونگى شکل گیرى تفکر انسان نسبت به طبیعت و آغاز جهان کمک هاى قابل ملاحظه اى داشته باشد.»

سازمان تحقیقات هسته اى اروپا که در سال1954 توسط 12 کشور بنیان نهاده شد، یکى از نخستین طرح هاى مشترک اروپایى است. مقر این سازمان در ژنو است اما آزمایشگاه بسیار عظیم آن که در زیر زمین قرار دارد، عملاً وارد خاک فرانسه مى شود. وزیر علوم سوئیس گفته است «سرن» در عین حال که یک سازمان سوئیسى است یک سازمان فرانسوى و اروپایى نیز هست. فعالیت هایى که در طول سال هاى گذشته در سازمان تحقیقات هسته اى اروپا انجام شده منجر به سه جایزه نوبل و نیز پیشرفت هاى چشمگیر در زمینه فناورى و مهندسى شده است. یکى از مشهورترین ابداعات مرکز تحقیقات هسته اى اروپا، علامت «دبلیو دبلیو دبلیو» (www) است که هر روز ده ها میلیون کاربر رایانه در سراسر جهان براى ارتباط با یکدیگر از آن استفاده مى کنند. دبلیو دبلیو دبلیو یا شبکه سراسرى جهانى در اوایل دهه 1990 به منظور ایجاد ارتباط میان متخصصان فیزیک ذرات در «سرن» ابداع شد. سازمان تحقیقات هسته اى اروپا در زمینه تکمیل شتاب دهنده هاى ذرات نیز نقش بسیار مهمى داشته است. این شتاب دهنده ها با استفاده از میدان هاى الکترومغناطیس، موج هایى از ذرات با انرژى بسیار زیاد تولید مى کنند که از آنها به عنوان ابزارى براى صنعت، داروسازى و تحقیقات استفاده مى شود. هم اکنون فعالیت هاى «سرن» عمدتاً روى تکمیل «برخورددهنده عظیم هادرون» (LHD) متمرکز است. دانشمندان انتظار دارند که با استفاده از این دستگاه فوق العاده قوى بتوانند درک انسان را از چهار نیروى بنیادى طبیعت به میزان بى سابقه اى افزایش دهند. انتظار مى رود دستگاه ال اچ دى که قرار است در سال2007 شروع به کار کند، عمیقاً به درون ماده نفوذ نموده تا این سئوال را پاسخ دهد که آیا در جهان چیزى به جز آنچه به چشم دیده مى شود، نیز وجود دارد؟

آزمایش فرانک - هرتز

بر اساس نظریه مکانیک کوانتومی می‌دانیم که دستگاههای اتمی مانند اتم هیدروژن کوانتیده‌اند و انرژی‌های مجاز گسسته‌اند بنابراین یک فوتون با انرژی h) hv ثابت پلانک و v فرکانس نور است) تنها در صورتی می تواند توسط اتم جذب شود که انرژی آن با اختلاف انرژی بین دو حالت مجاز در ساختمان اتم برابر باشد. ممکن است این سوال در ذهن ایجاد شود که آیا می‌توان انرژی یک دستگاه کوانتیده را از طریق برخورد با ذرات دیگر، مانند الکترون نیز تغییر داد. آزمایش فرانک - هرتز در مقام پاسخ گفتن به این سوال طراحی و اجرا شده است. تاریخچه برای نخستین بار در سال 1914 آزمایش فرانک و هرتز نشان داد که بر انگیختگی انتها توسط بمباران ذره‌ای امکان‌پذیر است و کوانتش انرژی بر این فرآیند نیز حاکم است.

آزمایش فرانک هرتز در مورد اتم هیدروژن

فرض کنید اتمهای هیدروژن ، در حالت پایه ، توسط یک باریکه انرژی از الکترونهایی که انرژی جنبشی آنها از 10.2 الکترون ولت (انرژی برانگیختگی اولین حالت برانگیخته هیدروژن) کمتر است بمباران شوند. چون اتم هیدروژن در حالت پایه نمی‌تواند انرژی خود را کمتر از این تعداد افزیش دهد الکترونها با اتمهای هیدروژن بطور کاملا کشسان برخورد می‌کنند (برخورد کشسان) و انرژی جنبشی کل ذرات خروجی در این برخورد، با انرژی جنبشی کل ذرات ورودی کاملا برابر است

. از طرف دیگر، الکترونهای تک انرژی که انرژی جنبشی آنها دقیقا برابر با 10.2 الکترون ولت است با اتمهای هیدروژن در حالت پایه برخورد می‌کنند و این برخورد می‌تواند غیر کشسان باشد. در این حالت با تبدیل انرژی جنبشی اولیه الکترون به انرژی داخلی اتم هیدروژن ، این اتم یک گذار به ترازهای بالا ، از حالت پایه به اولین حالت برانگیخته ، انجام می‌دهد. اتمهایی که به این طریق به یک حالت برانگیخته می‌رسند پس از آن می‌توانند با گسیل یک فوتون با انرژی 10.2 الکترون ولت ، به حالت پایه واپاشیده شوند.

اگر الکترونهای بمباران کننده دارای انرژی جنبشی بیشتر از 10.2 الکترون ولت باشند، نیز برخورد کشسان خواهد بود، فقط مقدار 10.2 الکترون ولت به انرژی داخلی برانگیختگی اتم تبدیل خواهد شد. انرژی جنبشی باقیمانده به صورت انژی جنبشی الکترون خروجی ظاهر می‌شود. با افزایش باز هم بیشتر انرژی ذرات بمباران کننده ، اتمها می‌توانند به دومین حالت برانگیخته و به حالتهای بالاتر برسند. در هر کدام از این برخوردهای غیر کشسان ، اتم فقط آن

ایمنی در آزمایشگاه

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 33

ایمنی در آزمایشگاه

کروماتوگرافی روی قشر نازک

اطاق بسط دهنده:

یک کاغذ صافی که دارای ابعادی حدود 100*150 میلی متر است در یک بشر 150 میلیمتری یا یک ارلن 250 میلی‌لیتری دهانه گشاد به طوری که در شکل 5 نشان داده شده، قرار دهید. باید به اندازه کافی حلال مورد نظر در ظرف ریخت تا حدود 5 میلی‌متر از عمق ظرف پر شود. درب اطاقک را به طور کامل بسته و لااقل 15 دقیقه به حال خود بگذارید تا تعادل بین فاز بخار و مایع در سراسر ظرف برفرار گردد. چوب پنبه برای درب ارلن مایر و صفحه‌ای از آلومینیوم برای پوشاندن بشر می تواند مورد استفاده قرار گیرد.

تهیه صفحات

صفحات 25*75 میلی متر ر ا به طور کلی به8 وسیله صابون و آب تمیز کرده و با آب و سپس با متانول آب کشیده و بگذارید به طور کامل خشک شود.

محدول یکنواختی از 35 گرم سیلیکاژل جی و 100 میلی لیتر کلرورفورم در یک ظرف دهانه گشاد تهیه کنید. درب ظرف را گذاشته و مخلوط را لااقل سه دقیقه تکان دهید. دو صفحه را بر روی هم منطبق کرده و با انتهای دو انگشت کاملا در عمق سوسپانسیون فرو برده، کمی به هم زده و آهسته از سوسپانسیون خارج کرده و اجازه دهید خشک شود. سپس دو صفحه را از هم جدا کرده و به طور افقی به حال خود بگذارید تا خشک شود.

یادداشت:

سیلیکاژل دارای سولفات کلسیم است که در چسبیدن آن به صفحه شیشه‌ای کمک می کند. چسبندگی مذکور را می‌توان به وسیله بخار آب افزایش داد. برای این عمل یک قیف را به طور معکوس بر روی حمام آب قرار داده و با انگشتان به طور افقی صفحه لعاب داده شده را بر روی بخار تا هنگام مرطوب شدن کامل نگهدارید (بدیهی است که ظرف لعاب دار باید بر روی بخار آب گرفته شود.)

برای فعال کردن جاذب، آن را باید در یک اتوو برای مدت 30 دقیقه در حرارت 105 درجه پخت یا اینکه در حرارت آزمایشگاه برای مدت یک شبانه روز به حال خود باقی گذاشت.

تذکری در ورد جاذب‌های tlc:

سیلیکاژل (sio2) جاذبی است که به مقیاس وسیعی مورد استفاده قرار می گیرد و ذرات آن دارای ابعادی در حدود 40-4 میکرون بوده و معمولا محتوی عامل چسبناکی است که باعث پایداری بیشتر قشر بر روی صفحه می گردد. هنگامی که قشر را با معرف ظهور به طریق ترشح مرطوب می کنیم پایداری مورد بحث مهم می باشد. سیلیکاژل مرک آلمان دارای 13% سولفات کلسیم و یک دوم ملکول آب است، که در اثر مجاورت با آب و بالاخره حرارت دادن تا خشک در پایین تر از 110 درجه سانتیگراد به شکل رسوب می کند.

سایر جاذب‌هالی موجود که دارای خواص کروماتوگرافی معین هستند، عبارتند از:

آلومین،‌سلولز، و پاره‌ای رزین‌های تبدیل یون.

کروماتوگرای قشر نازک پیگمان‌های گیاهی

عصاره‌های تغلیظ شده گیاهی را در کروماتوگرافی کاغذ دستور تهیه داده شده به کار ببرید. طرف چپ یک سرصفحه آماده شده یک عصاره‌، و طرف راست صفحه یک عصاره دیگر را قرار دهید. اگر عصاره سومی نیز در اخیتار است می توان در وسط آن دو قرارش داد. بیش از سه نوع عصاره را بر روی یک صفحه قرار ندهید.

لوله مویین را در داخل محلول مورد آزمایش فرو برده و سپس به طوری عمودی بر روی صفحه آماده شده در فاصله یک سانتیمتری انتهای آن قرار دهیده و مواظب باشید که لوله موئین باعث کنده شدن قشر نازک سیلیکاژل نگردد. لکه را با جریانی از ازت قبلی از افزودن مجدد عصاره در همان نقطه خشک نمایید. برای عصاره‌های مختلف لوله‌های موئین جداگانه و تمیز به کار برید.

بسط صفحه کروماتوگرافی عصاره اسفناج را با کلروفورم، عصاره‌های هویج و گوجه فرنگی را با هگزان- بنزن به نسبت 1:4 انجام دهید. صفحه آمده شده را به یکی از دو اطاقک توضیح داده شده پس از ایجاد تعادل انتقال دهید. بسط را تا زمانی بگذارید ادامه یابد که حلال به حدود یک سانتیمتری سرصفحه رسیده باشد. بهتر است قبل از شروع عمل در یک سانتیمتری سرصفحه علامتی گذاشته شود در جریان این بسط که در حدود 20 تا 30 دقیقه وقت لازم است، اطاقک بسط باید کاملا بسته باشد.

پس از اینکه صفحه را از اطاقک خارج کردید برای حذف حلال مدت کوتاهی بر روی حمام بخار یا یک صفحه گرم قرار دهید. حال دومین حلال بسط دهنده را که مخلوطی از 1:24 کلروفورم- متانول است برای حل پیگمانهایی که در مبدأ باقی مانده‌اند می‌توان به کار برد. لکه‌های مرئی مربوط به کاروتن‌ها (نارنجی متمایل به قرمز)، کلروفیل‌ها (سبز متمایل به آبی) گزانتوفیل (زرد) می‌باشند. رکوردی از کروماتوگرام باید تهیه گردد و برای انجام آن تکه‌ای از نوار چسب مرئی را بر روی لکه بچسبانید. حال نوار چسب به پشت آن بچسبانید، نواری که بدین ترتیب به دست می‌آید به عنوان رکورد کروماتوگرام خود به کتابچه گزارش کار بچسبانید (ضمناً می‌توانید دیاگرام کروماتوگرام خود را در کتابچه رسم کنید).

عصاره اسفناج، کلروفیل‌های b, a و همچنین کاروتن‌ها و گزانتوفیل‌ها را در بر دارد. از آنجایی که گزانتوفیل‌ها ئیدروکربورهای غیر اشباعی هستند، در نتیجه بزرگترین Rfها را دارند. کلروفیل‌ها خاصیت قطبی بیشتر داشته و جابجا شدن آنها آهسته تر است. گزانتوفیل‌ها کاروتن‌هایی هستند که دارای استخلافهای کربونیل، ئیدرواکسیل و اکسید می‌باشند و در نتیجه خاصیت قطبی آنها گوناگون بوده و تفاوت در بالا و پایین کلروفیل‌ها مشاهده می‌شوند. هویج (یک نوع ریشه) و گوجه فرنگی (یک نوع میوه) به طریق فتوسنتز تهیه نمی‌گردند و بدینواسطه است که کلروفیل ندارند. پیگمان اصلی هویج بتاکاروتن و پیگمان اصلی گوجه فرنگی لیکوین می‌باشد.

دستور کار شماره 6:

آنالیز مقدماتی کیفی

آنالیز مقدماتی یک ترکیب ارگانیک مبتنی است بر کشف عناصر متشکله، آن در اینجا فقط کشف عناصر مهم را ذکر می‌کنیم که عبارتند از:

مقاله درباره: بزرگترین آزمایشگاه فیزیک ذرات جهان

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 13

مقدمه

بزرگترین آزمایشگاه فیزیک ذرات جهان

ایرنا: سازمان اروپایى تحقیقات هسته اى یا «سرن» واقع در ژنو به عنوان بزرگترین آزمایشگاه فیزیک ذرات جهان، هفته گذشته پنجاهمین سال فعالیت خود را جشن گرفت. فعالیت این سازمان، درک بشر از کهکشان ها را به میزان قابل توجهى افزایش داده و همکارى هاى علمى بین المللى را در این زمینه تقویت کرده است. دولت سوئیس به عنوان هدیه پنجاهمین سال تولد «سرن»، مرکزى به نام «جهان علم و نوآورى» را که یک مرکز شبکه اى جدید و نیز مکانى براى بازدید علاقه مندان است، به این سازمان اهدا کرد. در سازمان اروپایى تحقیقات هسته اى که هدف آن «کشف رازهاى مبداء جهان» اعلام شده است، دانشمندانى از80 کشور جهان فعالیت دارند و حدود 6 هزار و 500 دانشمند دیگر از بیش از500 دانشگاه و مرکز تحقیقاتى دانشمند میهمان آن محسوب مى شوند. به گفته «چارلز کلایبر» وزیر علوم و پژوهش هاى سوئیس، در50 سال گذشته سازمان اروپایى تحقیقات هسته اى کانون همایش و ملاقات دانشمندان مختلف جهان با ریشه هایى از تمامى ملت ها، فرهنگ ها، مذاهب و اقوام بوده است. کلایبر در مراسم جشن پنجاهمین سالگرد تاسیس «سرن» گفت: «در این مرکز مناقشات و دشمنى هاى سیاسى به هیچ وجه راه ندارد و حکمفرمایى همین روحیه باعث شده است این سازمان بتواند در چگونگى شکل گیرى تفکر انسان نسبت به طبیعت و آغاز جهان کمک هاى قابل ملاحظه اى داشته باشد.»

سازمان تحقیقات هسته اى اروپا که در سال1954 توسط 12 کشور بنیان نهاده شد، یکى از نخستین طرح هاى مشترک اروپایى است. مقر این سازمان در ژنو است اما آزمایشگاه بسیار عظیم آن که در زیر زمین قرار دارد، عملاً وارد خاک فرانسه مى شود. وزیر علوم سوئیس گفته است «سرن» در عین حال که یک سازمان سوئیسى است یک سازمان فرانسوى و اروپایى نیز هست. فعالیت هایى که در طول سال هاى گذشته در سازمان تحقیقات هسته اى اروپا انجام شده منجر به سه جایزه نوبل و نیز پیشرفت هاى چشمگیر در زمینه فناورى و مهندسى شده است. یکى از مشهورترین ابداعات مرکز تحقیقات هسته اى اروپا، علامت «دبلیو دبلیو دبلیو» (www) است که هر روز ده ها میلیون کاربر رایانه در سراسر جهان براى ارتباط با یکدیگر از آن استفاده مى کنند. دبلیو دبلیو دبلیو یا شبکه سراسرى جهانى در اوایل دهه 1990 به منظور ایجاد ارتباط میان متخصصان فیزیک ذرات در «سرن» ابداع شد. سازمان تحقیقات هسته اى اروپا در زمینه تکمیل شتاب دهنده هاى ذرات نیز نقش بسیار مهمى داشته است. این شتاب دهنده ها با استفاده از میدان هاى الکترومغناطیس، موج هایى از ذرات با انرژى بسیار زیاد تولید مى کنند که از آنها به عنوان ابزارى براى صنعت، داروسازى و تحقیقات استفاده مى شود. هم اکنون فعالیت هاى «سرن» عمدتاً روى تکمیل «برخورددهنده عظیم هادرون» (LHD) متمرکز است. دانشمندان انتظار دارند که با استفاده از این دستگاه فوق العاده قوى بتوانند درک انسان را از چهار نیروى بنیادى طبیعت به میزان بى سابقه اى افزایش دهند. انتظار مى رود دستگاه ال اچ دى که قرار است در سال2007 شروع به کار کند، عمیقاً به درون ماده نفوذ نموده تا این سئوال را پاسخ دهد که آیا در جهان چیزى به جز آنچه به چشم دیده مى شود، نیز وجود دارد؟

آزمایش فرانک - هرتز

بر اساس نظریه مکانیک کوانتومی می‌دانیم که دستگاههای اتمی مانند اتم هیدروژن کوانتیده‌اند و انرژی‌های مجاز گسسته‌اند بنابراین یک فوتون با انرژی h) hv ثابت پلانک و v فرکانس نور است) تنها در صورتی می تواند توسط اتم جذب شود که انرژی آن با اختلاف انرژی بین دو حالت مجاز در ساختمان اتم برابر باشد. ممکن است این سوال در ذهن ایجاد شود که آیا می‌توان انرژی یک دستگاه کوانتیده را از طریق برخورد با ذرات دیگر، مانند الکترون نیز تغییر داد. آزمایش فرانک - هرتز در مقام پاسخ گفتن به این سوال طراحی و اجرا شده است. تاریخچه برای نخستین بار در سال 1914 آزمایش فرانک و هرتز نشان داد که بر انگیختگی انتها توسط بمباران ذره‌ای امکان‌پذیر است و کوانتش انرژی بر این فرآیند نیز حاکم است.

آزمایش فرانک هرتز در مورد اتم هیدروژن

فرض کنید اتمهای هیدروژن ، در حالت پایه ، توسط یک باریکه انرژی از الکترونهایی که انرژی جنبشی آنها از 10.2 الکترون ولت (انرژی برانگیختگی اولین حالت برانگیخته هیدروژن) کمتر است بمباران شوند. چون اتم هیدروژن در حالت پایه نمی‌تواند انرژی خود را کمتر از این تعداد افزیش دهد الکترونها با اتمهای هیدروژن بطور کاملا کشسان برخورد می‌کنند (برخورد کشسان) و انرژی جنبشی کل ذرات خروجی در این برخورد، با انرژی جنبشی کل ذرات ورودی کاملا برابر است

. از طرف دیگر، الکترونهای تک انرژی که انرژی جنبشی آنها دقیقا برابر با 10.2 الکترون ولت است با اتمهای هیدروژن در حالت پایه برخورد می‌کنند و این برخورد می‌تواند غیر کشسان باشد. در این حالت با تبدیل انرژی جنبشی اولیه الکترون به انرژی داخلی اتم هیدروژن ، این اتم یک گذار به ترازهای بالا ، از حالت پایه به اولین حالت برانگیخته ، انجام می‌دهد. اتمهایی که به این طریق به یک حالت برانگیخته می‌رسند پس از آن می‌توانند با گسیل یک فوتون با انرژی 10.2 الکترون ولت ، به حالت پایه واپاشیده شوند.

اگر الکترونهای بمباران کننده دارای انرژی جنبشی بیشتر از 10.2 الکترون ولت باشند، نیز برخورد کشسان خواهد بود، فقط مقدار 10.2 الکترون ولت به انرژی داخلی برانگیختگی اتم تبدیل خواهد شد. انرژی جنبشی باقیمانده به صورت انژی جنبشی الکترون خروجی ظاهر می‌شود. با افزایش باز هم بیشتر انرژی ذرات بمباران کننده ، اتمها می‌توانند به دومین حالت برانگیخته و به حالتهای بالاتر برسند. در هر کدام از این برخوردهای غیر کشسان ، اتم فقط آن