لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 19
پیشینه و سیر تحولی :
در گذشته اگر چه از دیشرباز اوقات فراغت مورد توجه بوده است و انسانها پس از فراغت از کار و تلاش روزانه ، اوقات فراغت را به انواع گوناگون می گذرانده اند . چه آن تعلیم و تربیت انحصاری بدوره ساسانی که قشر خاصی از آن برخوردار بودند و در اوقات فراغت به اسب سواری و تیراندازی و ورزشهای بدنی دیگر می پرداختند و چه آن افرادی که اوقات خویش را در قهوه خانه ها گذرانده و با گوش دادن به شاهنامه خوانی و قصیده سرایی و … می گذراندند ، همه و همه به نحوی اوقات فراغت را می گذراندند . البته قبل از شکوفایی صنعت به گونه ای که ما شاهد آن هستیم انسانها اغلب توان خویش را صرف تلاش کار بی وقفه می نمودند و پس از این کار توانفرسا ، اوقاتی را که از کار فارغ می شدند پس از برآورده کردن نیازهای فیزیولوژیکی بدنی برای تجدید قوا و ادامه به استراحت می پرداختند . ولی بتدریج نیروی فکر انسان جایگزین بازوان گشت و این روند تدریجی استفاده از نیروی عقل موجبات پیشرفت صنعت و تمدن را فراهم آورد و در این راستا آسایش بیشتر جسم و فراغت بیشتر در واقع جایگزین بازوان انسانها گشت . و این سیر تدریجی ادامه یافت تا زمانی که انسانها به عنوان نظاره گر و مدیر تولید در آمدند و با پیدایش کامپیوتر نقطه عطفی در زندگی بشریت حاصل آمد و امروزه ما شاهد هستیم که گاهی دانشمندان به تمدن فراغت از آن یاد می کنند .
مطالعات مورخین نشان دهنده آن است که عهد باستان در بسیاری از تمدنهای قدیم ، اوقات بیکاری صرف ورزشها و فعالیتهای رزمی می شده تا قدرت دفاعی جوامع ، همواره آماده مقابله با هجوم دشمنان خود باشند .
در یونان باستان پهلوانی منزلت و جایگاه ویژه ای داشت و برعکس با انحطاط قدرت سیاسی در روم ، فراغت خاص توانگران شده و عیش و عشرت شدید ، رواج یافت .
بقول هردوت ایرانیان قدیم از سن پنج سالگی به فرزندان خود اسب سواری و راستگویی را می آموختند . مصریان به بازیهای قهرمانی علاقه وافر داشتند . تماشای بازیها ، پهلوانیها ، نمایشات مختلف ، اوقات قابل توجهی از شبانه روز افراد جامعه را بخود اختصاص می داد .
نویسنده تاریخ فرهنگ ایران می نویسد که ایرانیان اوقات فراغت خود را به چوگان بازی ، زوبین اندازی ، شکار و کشتی می گذرانیده اند .
علیرغم وجود برنامه های تفریحی و سرگرمی در بسیاری از جوامع قدیم ، برخی از اسناد و مدارک در خصوص زندگی اجتماعی جوامع مختلف نشان می دهد که مزایای فراغت بیشتر به طبقات ممتاز جامعه اختصاص داشته است و مردم عادی برای تأمین معیشت خود مجبور به کار طاقت فرسای شبانه روزی بوده اند .
با شروع انقلاب صنعتی بتدریج تفریح و سرگرمی در اوقات بیکاری زندگی انسانها مورد توجه قرار گرفت .
اتحادیه های کارگری بتدریج شکل گرفت و جنبشهای کارگری در برخی از کشورها آغاز شد و رفاه اجتماعی برای کارگران و مزدبگیران جامعه مطرح گردید .
کاهش ساعت کار شبانه روزی ، منظور کردن مرخصی های سالانه ، تأمین برخی از نیازمندیهای تفریحی و ورزشی برای کارکنان از مواردی بود که در این حرکتهای اجتماعی در ردیف خواسته ها قرار گرفت . از نیمه دوم قرن نوزدهم و بخصوص طی قرن بیستم ، سدهای موجود بین اشراف و عامه مردم شکسته شد . بتدریج تفریح و سرگرمی بعنوان بخشی از کار افزایش یافت .
و بالاخره طی چند دهه اخیر ، دولتها ناگزیر به اتخاذ تصمیمات جدی و سرمایه گذاری در خصوص اوقات فراغت برای اقشار مختلف بویژه کارکنان بخشهای مختلف و کارگران و جوانان شدند . اختراع رادیو ، تلویزیون از یکسو ، صنعت سینما از سوی دیگر و رشد فزاینده مطبوعات تحول عظیمی را در چگونگی گذراندن اوقات فراغت پدیدار ساخت و به طور کلی اوقات فراغت از محدوده امتیازات طبقات ممتاز جامعه خارج و جنبه عمومی و همگانی گرفت . بقول نویسنده ای در قرن بیستم ، نوعی نهضت اجتماعی با همت اتحادیه های کارگری برای کاستن ساعات کار تحت عنوان «نهضت تفریحات سالم» پدید آمد تا وسایل یک زندگی خلاق و مسرت بخش را برای کارگران در اوقات فراغت بعد از یک کار طولانی و خسته کننده روزانه مهیا سازد .
اولین رساله در طرفداری از اوقات فراغت برای کارگران اروپا «با عنوان حق تنبل بودن» توسط «پل لامارک» تدوین شد .
در آمریکا «تورستون وبلن» با تدوین کتاب «نظریه طبقه ، فارغ از کار» جامعه شناسی اوقات فراغت را پایه گذاری کرد . و در سال 1924 دفتر بین المللی کار نخستین کنفرانس بین المللی را درباره وقت آزاد کارگران بر پا کرد که نظر عمومی اهمیت دادن به اوقات فراغت بود . فراغت به مفهوم جدید ، پدیده حاصل از پیشرفت صنعت و تکنولوژی است و در مسیر تحول آن حالت انفعال بطور وضوح دیده می شود . یعنی همراه با همگانی و عمومی شدن بتدریج حالت تحرک و فعالانه خود را از دست می دهد .
بازیهای عمومی ، پهلوانی و ورزشهای باستانی جای خود را به ورزشهای حرفه ای داد .
عده قلیل ورزشکار ، دیگران را سرگرم می کنند و بقول «رابرت لیند» اوقات بیکاری در حوالی سال 1925 به تلاش جمعی و تحرک و محاوره می گذرد ولی از سالهای 1945 به بعد رادیو و تلویزیون بر اوقات مردم تسلط پیدا می کند بگونه ای که بیشترین و بهترین ساعات فراغت در پای تلویزیون سپری می شود .
بطور خلاصه می توان گفت که در قرن حاضر بویژه از نیمه دوم قرن بیستم ، توجه به اوقات
فراغت اقشار مختلف مردم و سیاستگذاری در این خصوص از وظایف دولتها محسوب شده و در
اغلب کشورهای جهان سازمانها و نهادهای مختلفی در این خصوص ایجاد شده اند .
در کشور ما نیز اوقات فراغت از سوی دولت ، از زمان قاجار مورد توجه قرار گرفته و رژیم با ایجاد سازمانها و مؤسسات مختلفی نظیر سازمان تربیت بدنی ، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ، وزارت فرهنگ و هنر و … بطور مستقیم و مؤسساتی چون نخست وزیری با ایجاد کاخهای جوانان ، جمعیت شیر و خورشید سابق با ایجاد خانه های جوانان ، جمعیت گروههای مختلف وابسته به دربار ، بطور غیر مستقیم در مورد اوقات فراغت گروهها مختلف بویژه نوجوانان و جوانان مشغول سیاستگذاری بوده اند . علاوه بر آن بخش خصوصی . بطور گسترده ای با ایجاد مراکز ظاهراً تفریحی ، ورزشی ، فرهنگی رسالت خود را در انحراف نسل جوان بخوی ایفا می کرد .
مقایسه اماکن و مراکز مختلف گذران اوقات فراغت در بعد منفی و مثبت در سالهای پایان عمر طاغوت بخوبی بعد فاجعه را نشانگر است ؛ که نمونه ای از آن را در کلام امام راحلمان شنیده ایم که «تعداد مشروب فروشی ها چندین برابر تعداد کتابخانه ها و حتی کتابفروشی ها بوده است» . با پیروزی انقلاب اسلامی در زمینه اماکن مربوط به اوقات فراغت از یک سو و سیاستگذاریهای اوقات فراغت از سوی دولت از طرف دیگر تحولاتی پدیدار شد مراکز فساد و فحشاء و تخریب کننده نسل جوان برچیده شد و با تدابیر مهم از مکتب اسلام سازمان تربیت بدنی و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و … جانی تازه گرفتند و تلاشهای گوناگون در بهره برداری مطلوب از اوقات فراغت بخصوص برای نسل جوان آغازیدن گرفت . ولی محدودیت امکانات و افزایش جمعیت بگونه ای است که توازنی بین برنامه های مختلف مربوط به اوقات فراغت با جمعیت موجود وجود ندارد . و این مسئله در حال تداوم بوده و یک بسیج عمومی و سرمایه گذاری همه جانبه دولتی و ملی را طلب می کند .
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 6
سیر تحول تاریخچه زندانها
سیر تحول تاریخچه زندانهاسیر تحول زندانهای دنیا در زمانهای گذشته ، مجازاتها با قساوت و شقاوت اجراء و مجازاتهائی از قبیل زنده به گور کردن - سوزاندن - طعمه حیوانات درنده ساختن - کور کردن و انواع شکنجه های بدنی رواج داشته است .زندان محلی بوده که متهم را در آنجا نگهداری می کردند تا در روز دادرسی در دادگاه حاضر نمایند . معمولا زندانها در زیر قصرها و یا در قلاع بنا می شد و جایی تاریک و ناسالم بود . زندانیان وضع تأثرانگیز داشته و اکثرا محکومین در زندانها جان می سپردند .
روحانیون مذهب مسیح ، اول کسانی بودند که با ابراز تنفر از خونریزی ، خواستار تعدیل مجازات شده و مجازات حبس را به جای کیفر اعدام توصیه کردند و برای اصلاح و تربیت زندانیان اقدام و از زندانها بازدید به عمل آوردند .در سال ٨١٧ میلادی در مجمع روحانیون مسیحی در رم ، مقررات مربوط به اداره زندانها تصویب و تأکید شد که زندانها باید جنبه اصلاحی و تربیتی داشته باشند و برای نیل به این هدف ، زندانیان باید به روش انفرادی نگهداری شده و به آنان کار دستی آموخته شود . اجازه خواندن کتب مذهبی را داشته و روحانیون در زندانها ، زندانیان را ملاقات و با نصایح سودمند آنان را به راه راست هدایت کنند . در اجرای تصمیمات مذکور در همان سال اولین زندان به روش انفرادی در رم بنا گردید .در سال ١٢٦٦ میلادی مجمع عمومی روحانیون مسیحی به عنوان اینکه در روش انفرادی زندانی فرصت تأمل و تفکر را دارد و از تنهائی زجر کشیده و از عمل خود نادم و پشیمان می شود و با تحمل مشقت روان پاک و منزه می گردد اجرای روش مذکور را تأئید و تغییر نام زندانها به ندامتگاه را تأیید کردند .در سال ١٥٥٧ در لندن قصر متروکی به نام بریدول BRIDWELL برای نگهداری ولگردان اختصاص یافت . در این زندان کار الزامی و روشهای تربیتی در مورد محکومین اجرا می گردید .در سال ١٥٩٩ در آمستردام ، زندان خاصی جهت آموزش کار و تربیت مذهبی زندانیان افتتاح و از سال ١٦٠٥ در این زندان روش انفرادی اجرا می گردید .در سال ١٦٢٣ در ناپل زندانی برای تفکیک زنان از مردان ، اطفال از بزرگسالان به روش انفرادی بنا شد .در سال ١٦٦٧ در فلورانس دارالتأدیبی جهت تربیت جوانان تأسیس گردید . در سال ١٧٠٣ در رم به امر پاپ کلمان XI زندانی تربیتی جوانان به روش انفرادی به نام « سن میشل » بنا و این جمله در سر آن حک شده است : تبنیه بزهکاران با مجازات بی فایده است بایستی با روش خاص آنان را تربیت کرد . در این زندان ، جوانان پسر کمتر از ٢٠ سال و اطفال طرد شده و در خطر ، به روش انفرادی توأم با کار نگهداری می شدند .در سال ١٧٣٥ زندانی جهت نگهداری زنان به روش انفرادی در رم افتتاح شد .در سال ١٧٨٧ در امریکا بنژامین فرانکلین Benjamin franklin که به اروپا مسافرت کرده و با افکار و عقاید هوارد و بنتام آشنا شده بود انجمن زندانها را تشکیل و در سال ١٧٩٠ در فیلادلفی (ایالت پنسیلوانین آمریکا) اولین زندان انفرادی را بنا نمود . در سال ١٧٩٧ در انگلستان اولین زندان به روش انفرادی افتتاح شد .اجرای روش انفرادی نتایج اسف انگیز داشت و اغلب زندانیان پس از تحمل چند سال مجازات ، مبتلا به بیماریهای روانی شدند .در سال ١٨١٦ در ایالت نیویورک زندان ابرن Auburn افتتاح و زندانیان روزها دسته جمعی با هم کار می کردند ولی حق حرف زدن با یکدیگر را نداشتند و شبها بطور انفرادی بسر می بردند .در سال ١٨١٥ در زندان Sing روش ابرنین (رژیم مختلط) اجرا گردید .زندانیان روزها باهم کار می کردند و شبها بطور انفرادی نگهداری می شدند .در فرانسه با تصویب قانون ٦ اکتبر ١٧٩١ مجازات حبس در سر ردیف سایر مجازاتها قرار گرفت و در قانون جزای ١٨١٠ سه نوع زندان با اعمال شاقه ، دارالتأدیب و بازداشتگاه پیش بینی شد ولی عملا زندانیان و بازداشتی ها در یک زندان نگهداری می شدند . در سال ١٨٤٠ در یک جزیره استرالیا ، روش تدریجی در مورد تبعیدشدگان اجرا گردید. مفهوم کلمه زندان تحت عنوان یسجن ، امسک ، وقف ، در آیات متعدد قرآن کریم ذکر شده است . در آیه ٣٥ سوره یوسف می فرماید :ثم بدالهم من بعد ما راوا الایات لیسجننه حتی حین .(آنانکه دلائل روشن پاکدامنی و عصمت یوسف را دیدند باز چنین صلاح دانستند که یوسف را چندی زندانی کنند و به حبس فرستادند) و همچنین در آیه ١٥ سوره نساء چنین مقرر گردیده :واللاتی یاتین الفاحشه من من نسائکم فاستشهدوا علیهن اربعه منکم فان شهدوا فامسکوهن فی البیوت حتی یتوفیهن الموت اویجعل الله لهن سبیلا .(زنانیکه عمل ناشایست کنند و چهار شاهد مسلمان بر آنها بخواهید چنانچه شهادت دادند در این صورت آنانرا در خانه نگهدارید تا عمرشان به پایان رسد یا خدا برای آنها راهی پدیدار گرداند .) عده ای از فقها که به مشروعیت حبس کردن از نظر قرآن مجید معتقدند و به قسمت آخر آیه ٣٣ از سوره مائده تمسک می جویند که می فرماید : اوینقوامن الارض ... و می گویند مراد از نفی در این آیه زندانی کردن است .
با توجه به روایات ، در صدر اسلام محل ویژه ای برای زندانی کردن افراد وجود نداشته و اسیران را یا در مسجد بطور موقت نگهداشته و یا در میان مسلمین که با حکومت وقت همکاری صمیمانه داشتند تقسیم می کردند تا از آنان نگهداری نمایند .در حدیث آمده است که حضرت رسول (ص) مردی از طایفه بنی حنیفه که او را شمامه بن آثال می گفتند و بزرگ طایفه بود در مسجد مدینه حبس کرد . حضرت رسول اکرم همواره زنجیر کردن اسراء و زندانیان را نهی می فرمودند و در صدر اسلام زن و مرد زندانی از هم جدا نگهداری می شدند .در روایات آمده است که رسول اکرم (ص) افراد را در اتهام خون ، حبس می فرمودند و در اتهامات دیگر ، مقداری از روز را حبس می کردند . روش مذکور همان روش نیمه آزادی است که امروز در کشورهای مترقی اجرا می گردد .نخستین زندان در اسلام را حضرت علی (ع) در کوفه از بوریای فارس ساخت و آنجا را «نافع» نامید و سپس زندان
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 8
علوم قرآنى و سیر تاریخى نگارشهاى آن
علوم قرآنى، به مجموعهاى از علوم اطلاق مىگردد که براى فهم و درک قرآن مجید به عنوان مقدمه فراگرفته مىشوند. به بیان دیگر، مباحثى که قبل از تفسیر قرآن و فهم آیات الهى، آشنایى با آنها براى هر مفسر و محققى لازم است، مجموعه مباحث علوم قرآنى را تشکیل مىدهند. زرقانى در تعریف آن مىگوید:
مباحثى است متعلق به «قرآن» از جهت نزول قرآن، ترتیب، جمع، کتابت، قراءت، تفسیر، ناسخ و منسوخ و نظایر اینها (1)
روشن است که چنین تعریفى از علوم قرآنى حد و مرز مشخصى را براى مسائل قابل طرح در این علم بیان نمىکند و از این روست که بعضى، شمار انواع این علوم را پنجاه، برخى هشتاد و عدهاى چهارصد و یا حتى بیشتر از آن ذکر نمودهاند (2) . در حقیقت، دلیل عمده این اختلاف، نحوه نگرش آنان به قرآن از جوانب مختلف و شیوه تقسیمبندى مباحث آن به صورتهاى متفاوت بوده است. به عنوان مثال، بدرالدین محمدبنعبدالله زرکشى در البرهان فى علوم القرآن فهرست انواع علوم قرآنى را در 47 قسمت تنظیم نموده (3) ; در حالى که جلال الدین سیوطى نیز، که به پیروى از زرکشى تقسیمات خود را به «نوع» تعبیر نموده، رقم انواع را به هشتاد رسانیده است. (4)
اهتمام و عنایت مسلمانان از صدر اسلام و اشتیاق شدید آنان به قرآن به عنوان وحى آسمانى و معجزه جاودانى باعثشد تا از همان قرن نخست بزرگانى از صحابه پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله و پس از آنان علما و دانشمندان اسلامى در زمینههاى مختلف تفسیر و مسائل مربوط به قرآن توجه ویژهاى را نشان دهند.
به اعتقاد دانشمندان علوم قرآنى، در میان صحابه پیامبر صلى الله علیه و آله على بن ابىطالب علیهما السلام از پیشگامان و طلایهداران تفسیر و علوم قرآنى بوده و حتى شخصیتى چون ابن عباس تفسیر قرآن را از ایشان آموخته است. (5)
جلال الدین سیوطى مىگوید:
در میان خلفا کسى که بیشترین مطلب را در زمینه علوم قرآنى روایت کرده، على بن ابىطالب است. (6)
عبدالله بن عباس، عبدالله بن مسعود و ابى بن کعب بن قیس نیز از جمله کسانى هستند که جایگاه رفیع در تفسیر و قراءت قرآن داشتهاند و دیگران قرآن را از آنان فرامىگرفتند.
دوره تدوین تفسیر و مباحث قرآنى از قرن دوم آغاز مىگردد و از این زمان بهبعد دانشمندان فراوانى در خدمت تالیفات قرآنى قرار مىگیرند. ما در این مختصر، ابتدا بهذکر نام برخى از نویسندگان علوم قرآنى که هر یک در تدوینعلمى از علوم قرآنى پیشگام بودهاند، پرداخته آنگاه سیرى اجمالى در نگارشهاى علوم قرآنى خواهیمداشت.
پیشگامان تدوین علوم قرآنى
یحیى بن یعمر (م89ق.) کتابى در قراءت نگاشته است. (7)
حسن بصرى (م110ق.) نویسنده نزول القرآن و عدد آى القرآن.
عبد الله بن عامر یحصبى (م118ق.) نویسنده کتب اختلاف مصاحف الشام و الحجاز و العراق و المقطوع و الموصول.
عطاء بن ابىمسلم میسرة الخراسانى (م135ق.) اولین نویسنده در ناسخ و منسوخ.
محمد بن سائب کلبى (م146ق.) آغازگر تدوین احکام القرآن. (8)
ابان بن تغلب(م141ق.)نخستین مؤلف در علم قراءت، معانى قرآن و غریب القرآن.
خلیل بن احمد فراهیدى (م170ق.) مبتکر و مؤلف در نقط و رسم. (9)
على بن عبدالله سعدى در تالیف اسباب النزول و محمد بن جنید (م281ق.) در امثال القرآن گوى سبقت را از دیگران ربودهاند. (10)
محمد بن یزید واسطى (م306 یا 309ق.) پیشقدم در تدوین کتابى با عنوان اعجاز قرآن بوده که امروزه از میان رفته است. (11)
برخى از قرآنشناسان، على بن مدینى و ابوعبید قاسم بن سلام را، که هر دو از دانشمندان قرن سومند، به ترتیب، پیشگام در تدوین اسباب النزول و ناسخ و منسوخ دانستهاند. (12)
مطالعه آزاد
سیر تاریخى نگارشها در سدههاى مختلف
قرن اول:
یحیى بن یعمر (م 89ق.) به او کتابى در قراءت را نسبت دادهاند.
قرن دوم:
حسن بصرى (م 110ق.)، عبدالله بن عامر یحصبى (م 118ق.)، عطاء بن ابىمسلم میسرة الخراسانى (م 135ق.)، ابان بن تغلب (م 141ق.)، محمد بن سائب کلبى (م 146ق.)، حسین بن واقدى مروزى (م151ق.)، خلیل بن احمد (م170ق.).
قرن سوم:
یحیى بن زیاد، معروف به فراء (م 207ق.) مؤلف معانى القرآن و کتب دیگر، محمدبنجنید (م 281ق.) صاحب امثال القرآن، محمد بن مسعود عیاشى داراى تالیفات بسیار و از جمله، تفسیرى معروف به نام خودش، قاسم بن سلام (م 224ق.) مؤلف الناسخ و المنسوخ، القراءات و فضائل القرآن.
قرن چهارم:
محمدبن یزید واسطى (م 306 یا 309ق.) مؤلف اعجاز قرآن، ابوعلى کوفى (م346ق.) صاحب فضائل القرآن، ابن جریر طبرى (م 310ق.) صاحب تفسیر معروف، ابوبکر بن قاسم انبارى (م 328ق.) نویسنده عجائب علومالقرآن، سید شریف رضى (م 406ق.) نویسنده تلخیص البیان فى مجازات القرآن.
ابنندیم در کتاب الفهرستخویش نام بسیارى از دانشمندان و کتب آنان را که تازمان او، یعنى قرنچهارم، در زمینههاى قرآنى وجود داشته است، ذکر نموده که خود گویاى کثرت تالیفات در زمینههاى مختلف است و ما تنها بهذکر ارقام و اعداد آن اکتفا مىکنیم.
تفسیر، حدود 45 کتاب .
معانى القرآن، بیش از 20 کتاب.
لغات القرآن، 6 کتاب.
قراءات، بیش از 20 کتاب.
النقط و الشکل للقرآن، 6 کتاب.
متشابه القرآن، 10 کتاب.
ناسخ القرآن و منسوخه، 18 کتاب. (13)
از قرن پنجم به بعد مباحث قرآنى به صورت گستردهتر مورد عنایت دانشمندان قرار گرفت و تالیفات قرآنى رو به افزایش نهاد.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 19
پیشینه و سیر تحولی :
در گذشته اگر چه از دیشرباز اوقات فراغت مورد توجه بوده است و انسانها پس از فراغت از کار و تلاش روزانه ، اوقات فراغت را به انواع گوناگون می گذرانده اند . چه آن تعلیم و تربیت انحصاری بدوره ساسانی که قشر خاصی از آن برخوردار بودند و در اوقات فراغت به اسب سواری و تیراندازی و ورزشهای بدنی دیگر می پرداختند و چه آن افرادی که اوقات خویش را در قهوه خانه ها گذرانده و با گوش دادن به شاهنامه خوانی و قصیده سرایی و … می گذراندند ، همه و همه به نحوی اوقات فراغت را می گذراندند . البته قبل از شکوفایی صنعت به گونه ای که ما شاهد آن هستیم انسانها اغلب توان خویش را صرف تلاش کار بی وقفه می نمودند و پس از این کار توانفرسا ، اوقاتی را که از کار فارغ می شدند پس از برآورده کردن نیازهای فیزیولوژیکی بدنی برای تجدید قوا و ادامه به استراحت می پرداختند . ولی بتدریج نیروی فکر انسان جایگزین بازوان گشت و این روند تدریجی استفاده از نیروی عقل موجبات پیشرفت صنعت و تمدن را فراهم آورد و در این راستا آسایش بیشتر جسم و فراغت بیشتر در واقع جایگزین بازوان انسانها گشت . و این سیر تدریجی ادامه یافت تا زمانی که انسانها به عنوان نظاره گر و مدیر تولید در آمدند و با پیدایش کامپیوتر نقطه عطفی در زندگی بشریت حاصل آمد و امروزه ما شاهد هستیم که گاهی دانشمندان به تمدن فراغت از آن یاد می کنند .
مطالعات مورخین نشان دهنده آن است که عهد باستان در بسیاری از تمدنهای قدیم ، اوقات بیکاری صرف ورزشها و فعالیتهای رزمی می شده تا قدرت دفاعی جوامع ، همواره آماده مقابله با هجوم دشمنان خود باشند .
در یونان باستان پهلوانی منزلت و جایگاه ویژه ای داشت و برعکس با انحطاط قدرت سیاسی در روم ، فراغت خاص توانگران شده و عیش و عشرت شدید ، رواج یافت .
بقول هردوت ایرانیان قدیم از سن پنج سالگی به فرزندان خود اسب سواری و راستگویی را می آموختند . مصریان به بازیهای قهرمانی علاقه وافر داشتند . تماشای بازیها ، پهلوانیها ، نمایشات مختلف ، اوقات قابل توجهی از شبانه روز افراد جامعه را بخود اختصاص می داد .
نویسنده تاریخ فرهنگ ایران می نویسد که ایرانیان اوقات فراغت خود را به چوگان بازی ، زوبین اندازی ، شکار و کشتی می گذرانیده اند .
علیرغم وجود برنامه های تفریحی و سرگرمی در بسیاری از جوامع قدیم ، برخی از اسناد و مدارک در خصوص زندگی اجتماعی جوامع مختلف نشان می دهد که مزایای فراغت بیشتر به طبقات ممتاز جامعه اختصاص داشته است و مردم عادی برای تأمین معیشت خود مجبور به کار طاقت فرسای شبانه روزی بوده اند .
با شروع انقلاب صنعتی بتدریج تفریح و سرگرمی در اوقات بیکاری زندگی انسانها مورد توجه قرار گرفت .
اتحادیه های کارگری بتدریج شکل گرفت و جنبشهای کارگری در برخی از کشورها آغاز شد و رفاه اجتماعی برای کارگران و مزدبگیران جامعه مطرح گردید .
کاهش ساعت کار شبانه روزی ، منظور کردن مرخصی های سالانه ، تأمین برخی از نیازمندیهای تفریحی و ورزشی برای کارکنان از مواردی بود که در این حرکتهای اجتماعی در ردیف خواسته ها قرار گرفت . از نیمه دوم قرن نوزدهم و بخصوص طی قرن بیستم ، سدهای موجود بین اشراف و عامه مردم شکسته شد . بتدریج تفریح و سرگرمی بعنوان بخشی از کار افزایش یافت .
و بالاخره طی چند دهه اخیر ، دولتها ناگزیر به اتخاذ تصمیمات جدی و سرمایه گذاری در خصوص اوقات فراغت برای اقشار مختلف بویژه کارکنان بخشهای مختلف و کارگران و جوانان شدند . اختراع رادیو ، تلویزیون از یکسو ، صنعت سینما از سوی دیگر و رشد فزاینده مطبوعات تحول عظیمی را در چگونگی گذراندن اوقات فراغت پدیدار ساخت و به طور کلی اوقات فراغت از محدوده امتیازات طبقات ممتاز جامعه خارج و جنبه عمومی و همگانی گرفت . بقول نویسنده ای در قرن بیستم ، نوعی نهضت اجتماعی با همت اتحادیه های کارگری برای کاستن ساعات کار تحت عنوان «نهضت تفریحات سالم» پدید آمد تا وسایل یک زندگی خلاق و مسرت بخش را برای کارگران در اوقات فراغت بعد از یک کار طولانی و خسته کننده روزانه مهیا سازد .
اولین رساله در طرفداری از اوقات فراغت برای کارگران اروپا «با عنوان حق تنبل بودن» توسط «پل لامارک» تدوین شد .
در آمریکا «تورستون وبلن» با تدوین کتاب «نظریه طبقه ، فارغ از کار» جامعه شناسی اوقات فراغت را پایه گذاری کرد . و در سال 1924 دفتر بین المللی کار نخستین کنفرانس بین المللی را درباره وقت آزاد کارگران بر پا کرد که نظر عمومی اهمیت دادن به اوقات فراغت بود . فراغت به مفهوم جدید ، پدیده حاصل از پیشرفت صنعت و تکنولوژی است و در مسیر تحول آن حالت انفعال بطور وضوح دیده می شود . یعنی همراه با همگانی و عمومی شدن بتدریج حالت تحرک و فعالانه خود را از دست می دهد .
بازیهای عمومی ، پهلوانی و ورزشهای باستانی جای خود را به ورزشهای حرفه ای داد .
عده قلیل ورزشکار ، دیگران را سرگرم می کنند و بقول «رابرت لیند» اوقات بیکاری در حوالی سال 1925 به تلاش جمعی و تحرک و محاوره می گذرد ولی از سالهای 1945 به بعد رادیو و تلویزیون بر اوقات مردم تسلط پیدا می کند بگونه ای که بیشترین و بهترین ساعات فراغت در پای تلویزیون سپری می شود .
بطور خلاصه می توان گفت که در قرن حاضر بویژه از نیمه دوم قرن بیستم ، توجه به اوقات
فراغت اقشار مختلف مردم و سیاستگذاری در این خصوص از وظایف دولتها محسوب شده و در
اغلب کشورهای جهان سازمانها و نهادهای مختلفی در این خصوص ایجاد شده اند .
در کشور ما نیز اوقات فراغت از سوی دولت ، از زمان قاجار مورد توجه قرار گرفته و رژیم با ایجاد سازمانها و مؤسسات مختلفی نظیر سازمان تربیت بدنی ، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ، وزارت فرهنگ و هنر و … بطور مستقیم و مؤسساتی چون نخست وزیری با ایجاد کاخهای جوانان ، جمعیت شیر و خورشید سابق با ایجاد خانه های جوانان ، جمعیت گروههای مختلف وابسته به دربار ، بطور غیر مستقیم در مورد اوقات فراغت گروهها مختلف بویژه نوجوانان و جوانان مشغول سیاستگذاری بوده اند . علاوه بر آن بخش خصوصی . بطور گسترده ای با ایجاد مراکز ظاهراً تفریحی ، ورزشی ، فرهنگی رسالت خود را در انحراف نسل جوان بخوی ایفا می کرد .
مقایسه اماکن و مراکز مختلف گذران اوقات فراغت در بعد منفی و مثبت در سالهای پایان عمر طاغوت بخوبی بعد فاجعه را نشانگر است ؛ که نمونه ای از آن را در کلام امام راحلمان شنیده ایم که «تعداد مشروب فروشی ها چندین برابر تعداد کتابخانه ها و حتی کتابفروشی ها بوده است» . با پیروزی انقلاب اسلامی در زمینه اماکن مربوط به اوقات فراغت از یک سو و سیاستگذاریهای اوقات فراغت از سوی دولت از طرف دیگر تحولاتی پدیدار شد مراکز فساد و فحشاء و تخریب کننده نسل جوان برچیده شد و با تدابیر مهم از مکتب اسلام سازمان تربیت بدنی و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و … جانی تازه گرفتند و تلاشهای گوناگون در بهره برداری مطلوب از اوقات فراغت بخصوص برای نسل جوان آغازیدن گرفت . ولی محدودیت امکانات و افزایش جمعیت بگونه ای است که توازنی بین برنامه های مختلف مربوط به اوقات فراغت با جمعیت موجود وجود ندارد . و این مسئله در حال تداوم بوده و یک بسیج عمومی و سرمایه گذاری همه جانبه دولتی و ملی را طلب می کند .
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 19
پیشینه و سیر تحولی :
در گذشته اگر چه از دیشرباز اوقات فراغت مورد توجه بوده است و انسانها پس از فراغت از کار و تلاش روزانه ، اوقات فراغت را به انواع گوناگون می گذرانده اند . چه آن تعلیم و تربیت انحصاری بدوره ساسانی که قشر خاصی از آن برخوردار بودند و در اوقات فراغت به اسب سواری و تیراندازی و ورزشهای بدنی دیگر می پرداختند و چه آن افرادی که اوقات خویش را در قهوه خانه ها گذرانده و با گوش دادن به شاهنامه خوانی و قصیده سرایی و … می گذراندند ، همه و همه به نحوی اوقات فراغت را می گذراندند . البته قبل از شکوفایی صنعت به گونه ای که ما شاهد آن هستیم انسانها اغلب توان خویش را صرف تلاش کار بی وقفه می نمودند و پس از این کار توانفرسا ، اوقاتی را که از کار فارغ می شدند پس از برآورده کردن نیازهای فیزیولوژیکی بدنی برای تجدید قوا و ادامه به استراحت می پرداختند . ولی بتدریج نیروی فکر انسان جایگزین بازوان گشت و این روند تدریجی استفاده از نیروی عقل موجبات پیشرفت صنعت و تمدن را فراهم آورد و در این راستا آسایش بیشتر جسم و فراغت بیشتر در واقع جایگزین بازوان انسانها گشت . و این سیر تدریجی ادامه یافت تا زمانی که انسانها به عنوان نظاره گر و مدیر تولید در آمدند و با پیدایش کامپیوتر نقطه عطفی در زندگی بشریت حاصل آمد و امروزه ما شاهد هستیم که گاهی دانشمندان به تمدن فراغت از آن یاد می کنند .
مطالعات مورخین نشان دهنده آن است که عهد باستان در بسیاری از تمدنهای قدیم ، اوقات بیکاری صرف ورزشها و فعالیتهای رزمی می شده تا قدرت دفاعی جوامع ، همواره آماده مقابله با هجوم دشمنان خود باشند .
در یونان باستان پهلوانی منزلت و جایگاه ویژه ای داشت و برعکس با انحطاط قدرت سیاسی در روم ، فراغت خاص توانگران شده و عیش و عشرت شدید ، رواج یافت .
بقول هردوت ایرانیان قدیم از سن پنج سالگی به فرزندان خود اسب سواری و راستگویی را می آموختند . مصریان به بازیهای قهرمانی علاقه وافر داشتند . تماشای بازیها ، پهلوانیها ، نمایشات مختلف ، اوقات قابل توجهی از شبانه روز افراد جامعه را بخود اختصاص می داد .
نویسنده تاریخ فرهنگ ایران می نویسد که ایرانیان اوقات فراغت خود را به چوگان بازی ، زوبین اندازی ، شکار و کشتی می گذرانیده اند .
علیرغم وجود برنامه های تفریحی و سرگرمی در بسیاری از جوامع قدیم ، برخی از اسناد و مدارک در خصوص زندگی اجتماعی جوامع مختلف نشان می دهد که مزایای فراغت بیشتر به طبقات ممتاز جامعه اختصاص داشته است و مردم عادی برای تأمین معیشت خود مجبور به کار طاقت فرسای شبانه روزی بوده اند .
با شروع انقلاب صنعتی بتدریج تفریح و سرگرمی در اوقات بیکاری زندگی انسانها مورد توجه قرار گرفت .
اتحادیه های کارگری بتدریج شکل گرفت و جنبشهای کارگری در برخی از کشورها آغاز شد و رفاه اجتماعی برای کارگران و مزدبگیران جامعه مطرح گردید .
کاهش ساعت کار شبانه روزی ، منظور کردن مرخصی های سالانه ، تأمین برخی از نیازمندیهای تفریحی و ورزشی برای کارکنان از مواردی بود که در این حرکتهای اجتماعی در ردیف خواسته ها قرار گرفت . از نیمه دوم قرن نوزدهم و بخصوص طی قرن بیستم ، سدهای موجود بین اشراف و عامه مردم شکسته شد . بتدریج تفریح و سرگرمی بعنوان بخشی از کار افزایش یافت .
و بالاخره طی چند دهه اخیر ، دولتها ناگزیر به اتخاذ تصمیمات جدی و سرمایه گذاری در خصوص اوقات فراغت برای اقشار مختلف بویژه کارکنان بخشهای مختلف و کارگران و جوانان شدند . اختراع رادیو ، تلویزیون از یکسو ، صنعت سینما از سوی دیگر و رشد فزاینده مطبوعات تحول عظیمی را در چگونگی گذراندن اوقات فراغت پدیدار ساخت و به طور کلی اوقات فراغت از محدوده امتیازات طبقات ممتاز جامعه خارج و جنبه عمومی و همگانی گرفت . بقول نویسنده ای در قرن بیستم ، نوعی نهضت اجتماعی با همت اتحادیه های کارگری برای کاستن ساعات کار تحت عنوان «نهضت تفریحات سالم» پدید آمد تا وسایل یک زندگی خلاق و مسرت بخش را برای کارگران در اوقات فراغت بعد از یک کار طولانی و خسته کننده روزانه مهیا سازد .
اولین رساله در طرفداری از اوقات فراغت برای کارگران اروپا «با عنوان حق تنبل بودن» توسط «پل لامارک» تدوین شد .
در آمریکا «تورستون وبلن» با تدوین کتاب «نظریه طبقه ، فارغ از کار» جامعه شناسی اوقات فراغت را پایه گذاری کرد . و در سال 1924 دفتر بین المللی کار نخستین کنفرانس بین المللی را درباره وقت آزاد کارگران بر پا کرد که نظر عمومی اهمیت دادن به اوقات فراغت بود . فراغت به مفهوم جدید ، پدیده حاصل از پیشرفت صنعت و تکنولوژی است و در مسیر تحول آن حالت انفعال بطور وضوح دیده می شود . یعنی همراه با همگانی و عمومی شدن بتدریج حالت تحرک و فعالانه خود را از دست می دهد .
بازیهای عمومی ، پهلوانی و ورزشهای باستانی جای خود را به ورزشهای حرفه ای داد .
عده قلیل ورزشکار ، دیگران را سرگرم می کنند و بقول «رابرت لیند» اوقات بیکاری در حوالی سال 1925 به تلاش جمعی و تحرک و محاوره می گذرد ولی از سالهای 1945 به بعد رادیو و تلویزیون بر اوقات مردم تسلط پیدا می کند بگونه ای که بیشترین و بهترین ساعات فراغت در پای تلویزیون سپری می شود .
بطور خلاصه می توان گفت که در قرن حاضر بویژه از نیمه دوم قرن بیستم ، توجه به اوقات
فراغت اقشار مختلف مردم و سیاستگذاری در این خصوص از وظایف دولتها محسوب شده و در
اغلب کشورهای جهان سازمانها و نهادهای مختلفی در این خصوص ایجاد شده اند .
در کشور ما نیز اوقات فراغت از سوی دولت ، از زمان قاجار مورد توجه قرار گرفته و رژیم با ایجاد سازمانها و مؤسسات مختلفی نظیر سازمان تربیت بدنی ، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ، وزارت فرهنگ و هنر و … بطور مستقیم و مؤسساتی چون نخست وزیری با ایجاد کاخهای جوانان ، جمعیت شیر و خورشید سابق با ایجاد خانه های جوانان ، جمعیت گروههای مختلف وابسته به دربار ، بطور غیر مستقیم در مورد اوقات فراغت گروهها مختلف بویژه نوجوانان و جوانان مشغول سیاستگذاری بوده اند . علاوه بر آن بخش خصوصی . بطور گسترده ای با ایجاد مراکز ظاهراً تفریحی ، ورزشی ، فرهنگی رسالت خود را در انحراف نسل جوان بخوی ایفا می کرد .
مقایسه اماکن و مراکز مختلف گذران اوقات فراغت در بعد منفی و مثبت در سالهای پایان عمر طاغوت بخوبی بعد فاجعه را نشانگر است ؛ که نمونه ای از آن را در کلام امام راحلمان شنیده ایم که «تعداد مشروب فروشی ها چندین برابر تعداد کتابخانه ها و حتی کتابفروشی ها بوده است» . با پیروزی انقلاب اسلامی در زمینه اماکن مربوط به اوقات فراغت از یک سو و سیاستگذاریهای اوقات فراغت از سوی دولت از طرف دیگر تحولاتی پدیدار شد مراکز فساد و فحشاء و تخریب کننده نسل جوان برچیده شد و با تدابیر مهم از مکتب اسلام سازمان تربیت بدنی و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و … جانی تازه گرفتند و تلاشهای گوناگون در بهره برداری مطلوب از اوقات فراغت بخصوص برای نسل جوان آغازیدن گرفت . ولی محدودیت امکانات و افزایش جمعیت بگونه ای است که توازنی بین برنامه های مختلف مربوط به اوقات فراغت با جمعیت موجود وجود ندارد . و این مسئله در حال تداوم بوده و یک بسیج عمومی و سرمایه گذاری همه جانبه دولتی و ملی را طلب می کند .