لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 7 صفحه
قسمتی از متن .doc :
آفات مهم انباری
1- سوسک بزرگ کابینت Trogoderma versscolor
راسته coleoptero و خانواده Dermestidne
حشره کامل شبیه لمبه گندم است طول بدن آن 2-4 میلی متر، شکل آن بیضی و به رن سیاه می باشد.
روی هر یک از بالبوشها موهای خاکستری رنگ وجود دارد که تراکم آنها سبب ایجاد *** عرضی نامنظم گردیده است. حشره کامل و لارو را در طبیعت در زیر پوست درختان نیز می توان یافت که از مواد حیوانی مختلف تغذیه می کنند. در آسیای مرکزی یکی از آفات مهم تخم پروانه و پیله کرم ابریشم به شمار می رود. لارو آن به خز، پوست، چرم، مواد پشمی و غیره حمله می کند، و همچنین به محصولات گیاهی خشک، مواد داروئی، غلات انباری و فراورده های غذایی نیز خسارت شدید وارد می سازد. حشره کامل 20 تا 30 روز زندگی کرده و تخمگذاری یک هفته پس از ظهور انجام می گیرد. هر حشره ماده حدود 50 تخم می گذارد این حشره معمولاً 1 تا 2 نسل و در مناطق گرمسیری 3 نسل در سال دارد.
سوسک عدس Bruchus Lentis
راسته cdeoptera و خانواده Bruchidne
سوسک عدس که در ایران در سال 1340 توسط فرحبخش گزارش شده است و فقط به عدس حمله کرده و خسارت آن شدید است. حشره کامل سوسک کوچکی است به طول 3 تا 5/3 میلی متر و به عرض 4/1 میلیمتر. شاخکها 11 مفصلی و مفاصل از قاعده به سمت بالا به تدریج بزرگ تر می شود. پاهای جلوئی نارنجی رنگ ولی قاعده رانها دودی رنگ است. پاهای وسطی به استثنای رانها که سیاه رنگ است نارنجی و پاهای عقبی سیاه است و در انتهای هر ران دو زائده خار مانند دیده می شود.
سوسک عدس تا حدودی شبیه سوسک نخودفرنگی بوده و در سال فقط یک نسل دارد و زمستان را به صورت حشره کامل سپری می کند، بعد از یک دوره ی کوتاه تغذیه جفتگیری انجام می شود ماده ها تخم های خود را به وسیله ی یک ماده ی لزج روی غلافهای عدس می چسبانند. دوره ی رشد جنین کوتاه و به طور متوسط 10 روز به طول می انجامد. لاروهای حیوان به محض خارج شدن از تخم به داخل غلاف نفوذ کرده و از آنجا به درون خانه راه پیدا می کنند، اگر لاروی بعد از خروج از تخم نتواند بلافاصله به داخل غلاف نفوذ کند از بین خواهد رفت. لاروها پس از این که به رشد کامل رسیدند در داخل دانه محل مناسبی برای شفیره شدن درست می کنند و در آنجا تبدیل به شفیره می شوند و سپس حشرات کامل ظاهر می شوند.
سوسک رنگارنگ قالی Anthrenus
راسته coleoftera و خانواده Dermestidae
حشره کامل سوسک کوچکی است به طول 2 تا 3 میلی متر که صفحة پشت سینه محدب و سیاه رنگ است. یالپوشها سیاه رنگ شفاف و با فلس های زرد و سفید رنگ آرایش شده است. شاخکها لامفصلی که هم مفصل انتهایی بزرگ تر از سایرین است 6 مفصل وسطی تقریباً به یک اندازه است و کوچکتر از دو مفصل قاعده می شود. این حشره در تمام مواقع سال در انبارها دیده می شود. دوره ی زندگی کامل آن طولانی است.
یک حشره ی ماده می تواند 15 تا 40 عدد تخم بگذارد و تخم ها حدود 20 روز بعد باز می شوند و لاروها از مواد مختلف حیوانی مثل پشم، پَر، مو، شاخ، و غیره تغذیه می کند و خسارت آن به پشم و فرش و البسة پشمی زیاد است. تغذیه از مقوا، پنبه، گونی، چرم و ابریشم نیز دیده شده است. و این آفت در سال یک نسل دارد.
سوسک چرم Dermestes macalatus
راسته coleoptera و خانواده Dermestidae
طول بدن حشره کامل 7 تا 10 میلی متر و رنگ آن قهوه ای مایل به قرمز است. این سوسک به وسیله خار کوچک موجود در انتای بالپوشها دندانه های ریزی که در روی بالپوشها دارد براحتی از گونه های دیگر مشخص می گردد.
تخم ها استوانه ای و به طول 2/1 تا 9/1 میلی متر و در ابتدا سفید شفاف و بعداً تیره می شود. لارو کامل به طول 10 تا 12 میلی متر است. این حشره بیشتر از چرم و پوست خام که دارای پروتئین زیاد باشد تغذیه می نماید و به همین جهت به آن سوسک چرم می گویند آفت علاو ه بر این از لاشة حیوانات، استخوان، شاخ، ماهی خشک، انواع پوست و دانه های غلات وکاکائو، اسفنج حمام، بیسکویت، پنیر، کشک و غیره نیز تغذیه می کند و پس از تغذیه کامل برای شفیره شدن در چوب حفره هایی ایجاد می کند و اغلب خسارات سنگینی به ساختمان ها و کشتی ها وارد می سازد و زمستان گذرانی آن در اطاقک شفیره و یا در دالانهای لارو می گذارند. و در سال یک نسل دارد و طول عمر حشرات کامل 5 تا 6 ماه و یا تا یک سال می تواند باشد.
شب پرة کاکائو Ephestia elutella
راسته Lepidoptera و خانواده Pyralidue
طول بدن این حشره 8 تا 10 میلی متر و پهنای بدن با بال های باز 18-14 میلیمتر است رنگ بدنش از قهوه ای روشن تا قهوه ای تیره متغیر است در انتها و مرکز بالهای جلویی، نوارهای موجدار عرضی تیره رنگ زیادی دیده می شود برای شناسایی لاروها می توان از چگونگی پراکندگی موهای بدن استفاده کرد.
این آفت در درجه اول روی کاکائو، شکلات حاوی گردو، فندق، بادام زمینی، پرالین، نوگا، مغز گردو، مغز بادام و فندق و در درجه دوم روی میوه های خشک گوناگون مثل انجیر، خرما، و کشمش و همچنین از نان قندی، ادویه جات و غیره تغذیه می کند و لاروها قبل از تغذیه ابتدا با تنیدن تار درون مواد غذایی پناهگاه استوانه ای می سازند و در آنجا مشغول به تغذیه می باشد و در اندک زمانی تمام سطح مواد غذایی با تارهای لاروی پوشیده می شود لاروها پس از رشد به طول 10 تا 11 میلیمتر می باشند و رنگ آن سفید یا زرد و گاهی نیز قرمز یا خاکستری است. این آفت در همه کشورهای نیمه گرمسیری دیده می شود و برحسب شرایط اکولوژیک محیط می تواند 2 تا 5 نسل در سال بوجود آورد.
شب پرة خشکبارEphestia cautella = Ephestia cadra
راسته Lepidoptera و خانواده Pyralidue
این شب پره بسیار شبیه به شب پره کاکائو است که طول بدن آن 10 تا 12 میلی متر و عرض بدن با بال های باز در حدود 20 میلیمتر می باشد و به رنگ خاکستری مایل به قهوه ای می باشد. حشره ی ماده پس از جفت گیری تخم های خود را روی مواد غذایی گوناگون به ویژه میوه های خشک مانند خرما، انجیر، کشمش، مغز گردو، فندق، پسته، کاکائوی خام و شکلات صورت می گیرد. لاروها به رنگ متمایل به زرد، سروپیش قفس سینه قهوه ای و طول بدن هنگامی که به رشد نهایی می رسد در حود 14 میلی متر است. لاروهای جوان پس از خروج از تخم به سرعت شروع به تنیدن تار کرده و مواد غذایی فوق تغذیه می کنند. لاروها پس از رشد کامل درون پیله ای که خود تنیده تبدیل به شفیره می شود و سپس حشرات کامل ظاهر می شود.
شب پرة هندی Plodia interfunctella
راسته Lepidoptera و خانواده Pyralidue
حشرة کامل به طول 8 میلیمتر و عرض بدن با بالهای باز 16 تا 20 میلیمتر می باشد. در حاشیة بالها ریشکهای ظریف به نسبت کوتاه و منظم وجود دارند بر روی سر انبوهی از فلس دیده می شود که مانند منقاری به سمت جلوی بدن کشیده شده اند. این
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 23
معادن مهم استان خراسان
مقدمه
استان پهناور خراسان دارای خاکی حاصلخیز و معادنی غنی می باشد . در این بخش
سعی شده مهمترین معادن موجود در استان را مورد بررسی قرار دهیم .
1- معدن کائولن گناباد
2- معدن پروده طبس
3- معدن فلوریت گناباد
4- معدن مس قلعه زری
5- معدن فیروزه نیشابور
6- معدن سنگ بجستان
7- معدن کائولن رخ سفید
8- معدن کائولن باغ سیاه
9- معادن کرومیت سبزوار
10- کانسار سنگ آهن سنگان
11- معدن منیزیت ترشک محمدی
12- معدن بازالت سوزنی سربیشه
13- معادن طلای کوه زر تربت حیدریه
14- کانه زایبست در مناطق جنوبی استان خراسان
معدن کائولن گناباد
در خصوص این معدن می توان به موارد زیر اشاره کرد.
1- cap یا کلاهک سیلیسی آن نسبت به معدن کائولن قبلی در افق پایین تری قرار دارد . این کلاهک کاملا سیلیسی شده و با چکش نمی توان آنرا شکست . لازم به ذکر است که این کلاهک ظاهرا شبیه کوارتزیت است و حدود 90% کوارتز دارد.
2- بعد از افق بالا در بخش هایی از ناحیه سطح زمین توسط خاکهایی پوشیده شده است که این خاکها در واقع رسوبات عهد حاضر می باشند و ارتفاع آن به 2 الی 3 متر می رسد.
3- بعد از رسوبات عهد حاضر به خاکهایی می رسیم که دارای رنگ قهوه ای یا بنفش هستند و دلیل رنگی بودن این خاکها هم آغشتگی آنها به عناصر مختلف از جمله آهن است.
4- در عمق حدود 5 متر خاکهای سفید رنگی مشاهده می شود که این خاکها در حقیقت ذخیره اصلی معدن کائولن را تشکیل می دهند و پس از حفاری افق های بالا به این خاک رسیده اند و ماده معدنی آن در حال استخراج است .
5- کلاهک سیلیسی که معمولا قسمت فوقانی اکثر معادن کائولن را تشکیل می دهند در این معدن برداشته شده است .
6- از نظر استاد مربوطه (جناب آقای مهندس سعادت ) شیوه استخراجی این معدن نیز به شکل غلط است و بر مبنای روش های علمی نمی باشد.
معدن پروده طبس
رسوبات زغال دار ایران در گروه شمشک که از نظر زمانی از تریاس بالایی آغاز و تا ژوراسیک میانی ادامه می یابد قرار گرفته اند .
این رسوبات در دو گستره ساختمانی – رخساره ای البرز و ایران مرکزی جای دارند که گستره البرز از نظر نوع رسوبات بیشتر دارای ویژگی های قاره ای بوده و زغالها در شرایط لیمنیک تشکیل شده اند در گستره ساختمانی – رخساره ای ایران مرکزی بر خلاف البرز برتری خصوصیات دریایی بیشتر می باشد .این گستره خود شامل چهار زون ساختمانی – رخساره ای به نامهای اصفهان – کرمان – طبس و لوت می باشد که بخش اعظم ذخایر در زونهای طبس و کرمان جای دارد و تحت عنوان حوضه زغال دار طبس نامگذاری شده است .این حوضه خود به وسعت 45000 کیلومتر مربع به سه ناحیه زغالی به نامهای پروده ، نایبند و مزینو تقسیم گردیده اند . با توجه به اینکه بخش اعظم این ذخایر در ناحیه پروده متمرکز گردیده است ، لذا این منطقه از نظر پتانسیل معدنی و استخراج زغالسنگ شرایط بسیار مطلوبی را دارد .
بخش زغال دار ناحیه پروده
کیفیت لایه های زغال این ناحیه ( با وسعت 1200 کیلومتر مربع ) از غرب به شرق متغیر است .با توجه به اینکه بررسی های انجام شده نشاندهنده اینست که باتلاق تورب برای هر لایه زغالی از بخش غربی حوضه شروع و بتدریج به سمت شرق گسترش می یابد ، لذا ضخامت این لایه ها از غرب به شرق کاهش یافته و میزان ناخالصی در غرب منطقه نسبت به شرق آن زیادتر می گردد .نتایج حاصله نشان می دهد مراحل دگرگونی زغالها از شرق به غرب افزایش می یابد .زغالهای این ناحیه از نوع بیتومینه با مقدار مواد فرار کم تا متوسط می باشد . بطور کلی 5 لایه زغالی با ضخامت بیش از 40 سانتی متر در ناحیه پروده وجود دارد که به ترتیب از قدیم به جدید عبارتند از : B1 ، B2 ، C1 ، C2 و D
در بین این پنج لایه سه لایه اول ضخامت بیش از 80 سانتی متر داشته و گسترش آن زیاد می باشد . از بین سه لایه مذکور لایه C1 گسترش خود را به عنوان یک لایه با ثبات در منطقه حفظ نموده است .بیشترین ضخامت این لایه در غرب با میانگین 83/1 متر می باشد .
ذخایر
آخرین بررسی های انجام شده در خصوص ذخایر این ناحیه موید موارد زیر است :
- ذخایر زغالی برجا ................ 1 میلیارد تن
- ذخایر موجود در سه لایه اول .... 525 میلیون تن
ذخایر این ناحیه را به دو صورت زیر بررسی می کنند :
1- ذخایر قابل معدن شدن2 - ذخایر احتمالی
معدن فلوریت گناباد
این کانسارکه در محدوده سه کانسار قبلی کائولن قرارداد دارای مشاهدات زیر است.
1- در سه کانسار قبلی (معادن کائولن ) لایه بندی مشاهده نمی شد در صورتی که در این معدن لایه بندی و چین خوردگی هایی مشاهده می شود.
2- لایه بندی در تشکیلات موید وجود سنگ های رسوبی در منطقه می باشد.
3- سنگ های رسوبی این منطقه در حد شیل تا سیلتستون می باشد.
4- این سنگ ها ( سیلتسون و شیل ) به لحاظ سختی بیشتری که پیدا کرده اند احتمالا تحت تاثیر عوامل دگرگونی قرار گرفته اند.
5- کانی مهم این معدن که استخراج آن سود آور است فلوریت می باشد.
6- در بعضی موارد در داخل فلوریت رگچه هایی از گالن نیز مشاهده می شود که به همراه باریت مواد معدنی این معدن را تشکیل می دهند.
7- در سطح این کانسار بر خلاف سه معدن قبلی نشانه هایی از آلتراسیون دیده نمی شود یا کمتر دیده می شود.
معدن مس قلعه زری
تاریخچه معدنکاری مس در ایران با توجه به اطلاعاتی که در کتاب کاپر (1999) ارائه شده است به هزاره نهم قبل از میلاد برمیگردد به طوریکه تا این تاریخ آثاری از مس در گوشه و کنار ایران به دست آمده است با این وجود اطلاعاتی که در کتاب ما
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 8
قرآن و اثرات مهم جوزمین
قرآن از اثرات مهم جوزمین سخن می گوید:
وجعلنا السّماء سقفامحفوظاً وهم عن ایاتها معرضون
ما آسمان را سقف محفوظی قرار دادیم ولی آنها از آیات آن روی گردانند.1
از آنجا که آرامش زمین به تنهائی برای آرامش زندگی انسان کافی نیست ،بلکه باید از طرف بالا هم ایمنی داشته باشد. وقرار دادیم آسمان را سقف وطاق حفظ شده واین کفار هستند که از آیات الهی روی برمی گردانند. حکمای قدیم تا چندی قبل معتقد بودند که سماوات سبع مثل فلزات ملاصق به یکدیگرند ، سطح مقعر بالا مماس با سطح محدب پایین است وکواکب سبعه در هرکدام مثل میخ کوبیده شده که تعبیر به سیارات می کنند. وتمام این کواکب کراتی هستند دراین فضای وسیع که در حرکت به نظم منظمی در سیر هستند.
مفسرین در کلمه محفوظ گفته اند ،محفو ظ است از دخول شیاطین برای استراق سمع .لکن آنچه اقرب به نظر می آید اینکه این کرات جویه محفوظ از خرابی وسستی وکندی هستند. ا زابتداء ایجاد خلقت به طور منظم تا زمان انقراض به مقدار خردلی تغییر در آنها داده نشده ومحفوظ به حفظ الهی هستند. کم وزیاد ، تند وکند در آنها نیست واین معنی چون مشاهد است داخل در آیات قدرت الهی است که درک بایدکرد ومی فرماید: ( وهم عن آیاتها معرضون) وتمام اینها را مستند به طبیعت واتفاق می دانند وتفکر وتدبر نمی کنند وتعبیر به سقف برای این است که به طرف بالاست.2
در المیزان آمده است. گویا مراد به این که فرمود آسمان را سقفی محفوظ کردیم این باشد که آن را از شیطانها حفظ کردیم همچنانکه در جای دیگر فرموده (وحفظناها من کل شیطان رجیم)آسمان را از هر شیطان رانده شده حفظ کردیم. ومراد به اینکه فرمود .مردم از آیات آن روی گردانند. این است که حوادث جوی را می بینند وبه اینکه دلیل روشنی برمدبر واحد وایجاد کننده واحد است،باز متوجه نمی شوند وباز به شرک خود ادامه می دهند.3
وگردانیدیم آسمان را سقفی نگاه داشته از افتادن ،به قدرت کامله ومعین ،یا محفوظ در هوا بدون ستون وعلاقه وکافران از نشانه های آسمان واحوال آن یعنی از خورشید وقمر وسایر ستارگان ،که دلالت بر صانع حکیم ووحدت کمال وعدم تناهی قدرت اودرغایت ظهور ونهایت وضوح است. وبه اشکال غریبه وهیئت عجیبه درآن هیچ کس به کنه آن نمی تواند رسید مگر خالق آن عزت قدرته ولطف علمه وحکمته.4
در تفسیر شریف لاهیجی هم اشاره به سقفی محفوظ ونگاه داشته از استراق سمع شیاطین شده است.5
منظور از آسمان در اینجا،همانگونه که سابقاً هم گفته ایم ،جوی است که گرداگرد زمین را گرفته وضخامت آن صدها کیلومتر طبق تحقیقات دانشمندان می باشد. این قشر ظاهراً لطیف که از هوا وگازها تشکیل شده به قدری محکم وپرمقاومت است که هر موجود
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 21
روشهای انجام عملیات صحرایی و آزمایشگاهی در حشرهشناسی پزشکی
تهیه و تنظیم:
مهندس احمدعلی حنفی بجد
کلیاتی در مورد روشهای مطالعه بندپایان مهم پزشکی در شرایط آزمایشگاهی و صحرایی
جمعآوری، نگهداری و کار با نمونه
هر متخصص حشرهشناسی پزشکی، در حین انجام تحقیقات صحرایی مجبور به صید کردن نمونهها و کار با آنهاست. این کار معمولاً شامل جمعآوری و نگهداری نمونهها با روشهای خاصی است که عمدتاً، و گاهی اوقات تنها روشهایی هستند که برای مطالعه گروه خاصی از بندپایان به کار میروند. این روشها برای گروههای مختلف حشرات مهم پزشکی و همچنین در نقاط مختلف، متفاوت هستند. بنابراین، در ذیل به شرح برخی از نکات اساسی در این مورد میپردازیم و روشهای تخصصی در فصل مربوط به هر گروه ارائه گردیده است.
اصول جمعآوری نمونه و کار با آن
لوازم جمعآوری
این وسایل از سادهترین ابزار، از قبیل توریهای حشرهشناسی و لولههای صید، تا تله های بسیار تخصصی که برای اهداف خاصی به کار میرود، متفاوتند. نمونهگیری عبارتست از جمعآوری نمونهها با یک روش استاندارد به منظور انجام مطالعه کمّی، که در آن میتوان از ابزار بسیار متفاوتی استفاده نمود. در این قسمت فقط برخی از نکات ساده و اساسی که به صورت روتین مورد استفاده بوده و برای صید لازم هستند، مورد بررسی قرار گرفتهاند. انواع مختلف تلهها برای صید حشرات به منظور انجام تحقیقات خاص به کار رفتهاند. برخی از آنها حشرات را به صورت انفرادی و از طریق مکانیکی به دام میاندازند مثل تلههای مکنده)، در حالیکه سایرین با استفاده از مواد جلب کننده از قبیل نور، دیاکسیدکربن و یا بوی بدن میزبان آنها را صید میکنند.
توریهای حشرهشناسی دستی (شکل 1) معمولاً شامل یک کیسه ساخته شده از توریهای دارای سوراخهای ریز هستند که به دور یک قاب دایرهای متصل گردیده است. این قاب از جنس آلومینیوم بوده و طوری طراحی شده که میتوان در موقع عدم استفاده، آن را از هم جدا نمود. به دلیل ریز بودن جثه اکثر حشرات و بندپایان مهم پزشکی، توریها معمولاً در حشرهشناسی پزشکی ارزش محدودی دارند. با وجود این، در مورد جمعآوری پشهها از طریق حرکت جارویی بر روی رویش گیاهی و صید مگسهای تسهتسه از روی میزبانهایشان، از آنها استفاده میشود. هدف صید، مشخص کننده نوع مناسب توری است. در مورد حشرات مهم پزشکی، کار با کیسههای توری سفید راحت تر است، در حالی که برای جمعآوری پروانهها توری سیاه طرفدار بیشتری دارد.
وسیله جمعآوری مهم دیگر در حشرهشناسی پزشکی، آسپیراتور است (شکل 2). این وسیله که انواع مختلفی هم دارد، برای جمعآوری پشهها و پشهخاکیها از اماکن استراحتشان و حتی برای جمعآوری اکتوپارازیتهایی که وادار به ترک میزبانهایشان میشوند، مورد استفاده قرار میگیرد.
آسپیراتورها وسایل ساده، ولی مؤثری هستند که حشرات کوچک را از طریق مکیدن به داخل، صید میکنند. عمل مکش هوا هم توسط دهان فرد جمعآوری کننده و هم با وسایل حبابی شکل پلاستیکی صورت میگیرد. در برخی موارد هم فَنهای کوچکی که با نیروی باتری کار میکنند، این عمل را به عهده دارند. سادهترین نوع آسپیراتور، یک لوله شیشهای یا پلاستیکی شفاف به طول حدود 25 سانتیمتر است که یک توری بر روی یک انتهای آن قرار گرفته و بر روی توری یک لوله بلند قابل انعطاف متصل شده است. انتهای دیگر لوله پلاستیکی قابل انعطاف در دهان فرد جمعآوری کننده قرار میگیرد و با عمل مکش هوا، حشرات را میتوان به سادگی درون لوله شیشهای کشید.
نوع دیگر آسپیراتور دارای یک قسمت شیشهای یا لوله پلاستیکی به طول حدود 15-10 سانتیمتر است که دو انتهای آن توسط یک درپوش مسدود شدهاند. یک لوله شیشهای باریک که در هر دو انتها باز است از این درپوش عبور داده میشود. در کنار این لوله یک لوله پلاستیکی وجود دارد و حشرات از طریق انتهای لوله باریک دیگری وارد محفظه میشوند. یک تکه توری که روی انتهای داخلی لوله مکش قرار دارد، جلوی ورود نمونهها را از محفظه به داخل حلق فرد جمعآوری کننده میگیرد.
بسیاری از حشرات مهم پزشکی را میتوان حتی بدون استفاده از توری یا آسپیراتور و از طریق قرار دادن یک لوله آزمایش بدون لبه بر روی آنها که در حال استراحت یا خونخواری هستند، صید نمود. لولهها یا ویالهای دارای اندازه و شکل مختلف برای این کار مناسب هستند.
حشرات کوچک مثل پشهخاکیها و میدجهای Culocoides را میتوان از طریق الکتریسیته ساکن که در لولههای پلاستیکی ایجاد میشود، به آنها چسباند و جمعآوری نمود؛ به ویژه این کار را میتوان با لولههای ساخته شده از جنس پلی استیرن شفاف به خوبی انجام داد.
کشتن و نگهداری نمونهها
مهمترین نکتهای که باید در حین کشتن و نگهداری نمونه مد نظر داشت، ویژگیهایی است که برای تشخیص آن به کار میروند. عدم توجه به این نکته در هر یک از مراحل اولیه میتواند تعداد زیادی از نمونههایی را که به دقت جمعآوری شدهاند، غیر قابل استفاده سازد. به عنوان مثال، پشهها نباید در مایعات نگهداری شوند و یا توسط آنها جمعآوری گردند؛ زیرا فلسهایی را که بدن و بالهایشان را پوشانده از دست خواهند داد و این کار، تشخیص آنها را تقریباً غیر ممکن میسازد. همچنین کیفیت نمونه در بسیاری از حشرات و سایر بندپایان در صورتی که گذاشته شوند تا بمیرند، پایین خواهد آمد. برای شناسایی یا ذخیره طولانی مدت به صورت نمونههای مورد استفاده در شناسایی سایر نمونهها (نمونههای مرجع)، باید آنها را از طریق تماس دادن با یکی از ترکیبات کشندة استاندارد، کشت. این مواد شامل استات اتیل، اتر، تتراکلرواتان و کلروفرم هستند که میتوان آنها را روی یک تکه پنبه ریخت و پنبه آغشته را به همراه نمونه در یک بطری یا لوله شیشهای گذاشت. حشرات را میتوان از طریق سرما دادن (فریز کردن) نیز کشت (اگر چنین امکاناتی در شرایط صحرایی وجود داشته باشد). همچنین به عنوان آخرین راهکار میتوان نمونهها را از طریق تماس با دود سیگار کشت، اما توجه داشته باشید در این روش، لوازم به دود سیگار آلوده میشوندو برای جمعآوریهای بعدی حشرات به صورت زنده، باید این نکته را مد نظر داشت. راه دیگر برای کشتن نمونهها، استفاده از گرمای شدید نور آفتاب است. لاروها را میتوان با انداختن در الکل کشت. افراد بالغ بندپایان کوچک را نیز میتوان در الکل یا به صورت مونته در لام نگهداری نمود. لاروهای بزرگ دوبالان (مثل لارو مگسهای موسیده یا کالیفوریده) را به به خوبی در آب جوش میتوان کشت. نمونهها در آب جوش شکل خود را حفظ میکنند و چروکیده نمیشوند. بخار حاصل از مایعات کشنده بر روی دیوارههای بطریها و لولههای مرگ، به ویژه در شرایط گرم نواحی گرمسیری، باقی میماند و رعایت این نکته مهم است که نمونهها به محض مردن باید برای سوزن زدن از شیشه مرگ خارج شوند. نمونهها باید بلافاصله پس از مرگ، اندازهگیری و سوزن زده شوند و یا به روش دیگری ذخیره گردند تا از چروکیده و یا شکننده شدن زیاد آنها جلوگیری به عمل آید. این عمل به ویژه در مورد هر نمونهای که در معرض کلروفرم قرار گرفته، باید انجام شود؛ چون این ماده کشنده به سرعت بدن حشرات را سفت و شکننده میسازد.
سه روش اساسی نگهداری که به صورت عمومی مورد استفادهاند، عبارتند از: خشک، غوطهور در مایع و مونته در لام.
نگهداری به صورت خشک، برای چندین گروه از بندپایان ناقل (پشهها، مگسهای سیاه، مگسهای اسب و مگسهای وزوزو -blowfly-) مطلوب و در برخی موارد ضروری است. اسکلت خارجی سخت بدن آنها اغلب ویژگیهای مرفولوژیکی خارجی خود را حفظ میکند و این حشرات معمولاً به صورت سوزن زده شده نگهداری میشوند. نمونههای بزرگ (مثل مگس اسب جنس Tabanus) را میتوان مستقیماً با روشهای بالا مونته کرد، اما در مورد نمونههای کوچک لازم است که اول روی یک سوزن بسیار ریز سوزن زده شوند و سپس بر روی پایه قرار گیرند. یعنی نمونههایی که با سوزنهای بسیار ریز سوزن زده شده اند؛ روی قطعات کوچکی از موادی از قبیل پلیاورتان مونته میشوند و سپس این قطعات روی یک سوزن حمل کننده بلند فیکس میشوند (شکل 3). برای جلوگیری از خطر آسیب دیدن و شکستن، نمونه باید در نزدیکی وسط سوزن بسیار ریز فیکس شود. گاهی اوقات دیده میشود که برای مونته نمونه ابتدا سوزن بسیار ریز از پایه بلند عبور داده میشود و سپس نمونه به صورت اریب روی گوشه سوزن بسیار ریز قرار میگیرد. از این روش هرگز نباید استفاده شود. میکروسوزنهای استیل ضد زنگ در چندین اندازه و قطر مختلف، برای نمونههای با اندازههای مختلف ساخته شدهاند. کار با چنین سوزنهایی توسط پنس انجام میشود. روش مورد استفاده برای نمونههای کوچک، چسباندن آنها به قطعات کارت است. از به کار بردن سلولوئید و یا سایر مواد باید خودداری شود، چرا که نمونهها اغلب پس از خشک شدن ماده چسبدار از بین میروند.
نگهداری به صورت مرطوب، برای بسیاری از بندپایان مهم پزشکی لازم است و برای حشرات در مرحله لاروی متداول میباشد. بعضی از حشرات بالغ (مثل اکتوپارازیت هایی از قبیل ککها و شپشها) و کنهها به این روش نگهداری میشوند. در این روش، نمونهها باید در یک مایع که از متلاشی شدن آنها جلوگیری میکند (اتیل الکل یا اتانول) قرار داده میشوند. از سایر مایعات نگهدارنده میتوان به فرمالین و متیل الکل (متانول) اشاره کرد. با وجود این، اولی رنگ نمونهها را تغییر میدهد و دومی آنها را ترد و شکننده میسازد. با گذشت زمان، همه مایعات نگهدارنده باعث سفید و بیرنگ شدن نمونهها میشوند؛ اما نگهداری آنها در تاریکی، روند این کار را کند میسازد. بسیاری از انواع لولهها یا ویالها، برای نگهداری نمونهها در اتانول مناسب هستند، اما این ماده از همه ظروف تبخیر میشود؛ حتی اگر درب آن بسته شده و یا یک چوب پنبه در درب آن قرار گرفته باشد. بنابراین، باید ویالها و لولهها برای امنیت در داخل یکسری جارهای بزرگتر که با الکل پر شده و درب آنها کاملاً بسته و درزگیری شده، قرار داده شوند (شکل 4).
تعدادی از بندپایان مهم پزشکی از قبیل: میدجها، پشهخاکیها، ککها و مایتها باید برای شناسایی و نگهداری طولانی مدت پس از شناسایی، به صورت لامهای میکروسکوپی مونته شوند. با وجود این، میتوان آنها را به صورت موقتی در الکل هم نگهداری کرد. دو نوع اصلی از مواد مونته کننده وجود دارند:
موادی که محیط سازنده آنها آب است؛ مثل محیطهای برلز و پوری.
موادی که محیط سازنده آنها حلال آلی است؛ مانند کانادا بالزام و اوپارال.
لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
فرمت فایل word و قابل ویرایش و پرینت
تعداد صفحات: 21
روشهای انجام عملیات صحرایی و آزمایشگاهی در حشرهشناسی پزشکی
تهیه و تنظیم:
مهندس احمدعلی حنفی بجد
کلیاتی در مورد روشهای مطالعه بندپایان مهم پزشکی در شرایط آزمایشگاهی و صحرایی
جمعآوری، نگهداری و کار با نمونه
هر متخصص حشرهشناسی پزشکی، در حین انجام تحقیقات صحرایی مجبور به صید کردن نمونهها و کار با آنهاست. این کار معمولاً شامل جمعآوری و نگهداری نمونهها با روشهای خاصی است که عمدتاً، و گاهی اوقات تنها روشهایی هستند که برای مطالعه گروه خاصی از بندپایان به کار میروند. این روشها برای گروههای مختلف حشرات مهم پزشکی و همچنین در نقاط مختلف، متفاوت هستند. بنابراین، در ذیل به شرح برخی از نکات اساسی در این مورد میپردازیم و روشهای تخصصی در فصل مربوط به هر گروه ارائه گردیده است.
اصول جمعآوری نمونه و کار با آن
لوازم جمعآوری
این وسایل از سادهترین ابزار، از قبیل توریهای حشرهشناسی و لولههای صید، تا تله های بسیار تخصصی که برای اهداف خاصی به کار میرود، متفاوتند. نمونهگیری عبارتست از جمعآوری نمونهها با یک روش استاندارد به منظور انجام مطالعه کمّی، که در آن میتوان از ابزار بسیار متفاوتی استفاده نمود. در این قسمت فقط برخی از نکات ساده و اساسی که به صورت روتین مورد استفاده بوده و برای صید لازم هستند، مورد بررسی قرار گرفتهاند. انواع مختلف تلهها برای صید حشرات به منظور انجام تحقیقات خاص به کار رفتهاند. برخی از آنها حشرات را به صورت انفرادی و از طریق مکانیکی به دام میاندازند مثل تلههای مکنده)، در حالیکه سایرین با استفاده از مواد جلب کننده از قبیل نور، دیاکسیدکربن و یا بوی بدن میزبان آنها را صید میکنند.
توریهای حشرهشناسی دستی (شکل 1) معمولاً شامل یک کیسه ساخته شده از توریهای دارای سوراخهای ریز هستند که به دور یک قاب دایرهای متصل گردیده است. این قاب از جنس آلومینیوم بوده و طوری طراحی شده که میتوان در موقع عدم استفاده، آن را از هم جدا نمود. به دلیل ریز بودن جثه اکثر حشرات و بندپایان مهم پزشکی، توریها معمولاً در حشرهشناسی پزشکی ارزش محدودی دارند. با وجود این، در مورد جمعآوری پشهها از طریق حرکت جارویی بر روی رویش گیاهی و صید مگسهای تسهتسه از روی میزبانهایشان، از آنها استفاده میشود. هدف صید، مشخص کننده نوع مناسب توری است. در مورد حشرات مهم پزشکی، کار با کیسههای توری سفید راحت تر است، در حالی که برای جمعآوری پروانهها توری سیاه طرفدار بیشتری دارد.
وسیله جمعآوری مهم دیگر در حشرهشناسی پزشکی، آسپیراتور است (شکل 2). این وسیله که انواع مختلفی هم دارد، برای جمعآوری پشهها و پشهخاکیها از اماکن استراحتشان و حتی برای جمعآوری اکتوپارازیتهایی که وادار به ترک میزبانهایشان میشوند، مورد استفاده قرار میگیرد.
آسپیراتورها وسایل ساده، ولی مؤثری هستند که حشرات کوچک را از طریق مکیدن به داخل، صید میکنند. عمل مکش هوا هم توسط دهان فرد جمعآوری کننده و هم با وسایل حبابی شکل پلاستیکی صورت میگیرد. در برخی موارد هم فَنهای کوچکی که با نیروی باتری کار میکنند، این عمل را به عهده دارند. سادهترین نوع آسپیراتور، یک لوله شیشهای یا پلاستیکی شفاف به طول حدود 25 سانتیمتر است که یک توری بر روی یک انتهای آن قرار گرفته و بر روی توری یک لوله بلند قابل انعطاف متصل شده است. انتهای دیگر لوله پلاستیکی قابل انعطاف در دهان فرد جمعآوری کننده قرار میگیرد و با عمل مکش هوا، حشرات را میتوان به سادگی درون لوله شیشهای کشید.
نوع دیگر آسپیراتور دارای یک قسمت شیشهای یا لوله پلاستیکی به طول حدود 15-10 سانتیمتر است که دو انتهای آن توسط یک درپوش مسدود شدهاند. یک لوله شیشهای باریک که در هر دو انتها باز است از این درپوش عبور داده میشود. در کنار این لوله یک لوله پلاستیکی وجود دارد و حشرات از طریق انتهای لوله باریک دیگری وارد محفظه میشوند. یک تکه توری که روی انتهای داخلی لوله مکش قرار دارد، جلوی ورود نمونهها را از محفظه به داخل حلق فرد جمعآوری کننده میگیرد.
بسیاری از حشرات مهم پزشکی را میتوان حتی بدون استفاده از توری یا آسپیراتور و از طریق قرار دادن یک لوله آزمایش بدون لبه بر روی آنها که در حال استراحت یا خونخواری هستند، صید نمود. لولهها یا ویالهای دارای اندازه و شکل مختلف برای این کار مناسب هستند.
حشرات کوچک مثل پشهخاکیها و میدجهای Culocoides را میتوان از طریق الکتریسیته ساکن که در لولههای پلاستیکی ایجاد میشود، به آنها چسباند و جمعآوری نمود؛ به ویژه این کار را میتوان با لولههای ساخته شده از جنس پلی استیرن شفاف به خوبی انجام داد.
کشتن و نگهداری نمونهها
مهمترین نکتهای که باید در حین کشتن و نگهداری نمونه مد نظر داشت، ویژگیهایی است که برای تشخیص آن به کار میروند. عدم توجه به این نکته در هر یک از مراحل اولیه میتواند تعداد زیادی از نمونههایی را که به دقت جمعآوری شدهاند، غیر قابل استفاده سازد. به عنوان مثال، پشهها نباید در مایعات نگهداری شوند و یا توسط آنها جمعآوری گردند؛ زیرا فلسهایی را که بدن و بالهایشان را پوشانده از دست خواهند داد و این کار، تشخیص آنها را تقریباً غیر ممکن میسازد. همچنین کیفیت نمونه در بسیاری از حشرات و سایر بندپایان در صورتی که گذاشته شوند تا بمیرند، پایین خواهد آمد. برای شناسایی یا ذخیره طولانی مدت به صورت نمونههای مورد استفاده در شناسایی سایر نمونهها (نمونههای مرجع)، باید آنها را از طریق تماس دادن با یکی از ترکیبات کشندة استاندارد، کشت. این مواد شامل استات اتیل، اتر، تتراکلرواتان و کلروفرم هستند که میتوان آنها را روی یک تکه پنبه ریخت و پنبه آغشته را به همراه نمونه در یک بطری یا لوله شیشهای گذاشت. حشرات را میتوان از طریق سرما دادن (فریز کردن) نیز کشت (اگر چنین امکاناتی در شرایط صحرایی وجود داشته باشد). همچنین به عنوان آخرین راهکار میتوان نمونهها را از طریق تماس با دود سیگار کشت، اما توجه داشته باشید در این روش، لوازم به دود سیگار آلوده میشوندو برای جمعآوریهای بعدی حشرات به صورت زنده، باید این نکته را مد نظر داشت. راه دیگر برای کشتن نمونهها، استفاده از گرمای شدید نور آفتاب است. لاروها را میتوان با انداختن در الکل کشت. افراد بالغ بندپایان کوچک را نیز میتوان در الکل یا به صورت مونته در لام نگهداری نمود. لاروهای بزرگ دوبالان (مثل لارو مگسهای موسیده یا کالیفوریده) را به به خوبی در آب جوش میتوان کشت. نمونهها در آب جوش شکل خود را حفظ میکنند و چروکیده نمیشوند. بخار حاصل از مایعات کشنده بر روی دیوارههای بطریها و لولههای مرگ، به ویژه در شرایط گرم نواحی گرمسیری، باقی میماند و رعایت این نکته مهم است که نمونهها به محض مردن باید برای سوزن زدن از شیشه مرگ خارج شوند. نمونهها باید بلافاصله پس از مرگ، اندازهگیری و سوزن زده شوند و یا به روش دیگری ذخیره گردند تا از چروکیده و یا شکننده شدن زیاد آنها جلوگیری به عمل آید. این عمل به ویژه در مورد هر نمونهای که در معرض کلروفرم قرار گرفته، باید انجام شود؛ چون این ماده کشنده به سرعت بدن حشرات را سفت و شکننده میسازد.
سه روش اساسی نگهداری که به صورت عمومی مورد استفادهاند، عبارتند از: خشک، غوطهور در مایع و مونته در لام.
نگهداری به صورت خشک، برای چندین گروه از بندپایان ناقل (پشهها، مگسهای سیاه، مگسهای اسب و مگسهای وزوزو -blowfly-) مطلوب و در برخی موارد ضروری است. اسکلت خارجی سخت بدن آنها اغلب ویژگیهای مرفولوژیکی خارجی خود را حفظ میکند و این حشرات معمولاً به صورت سوزن زده شده نگهداری میشوند. نمونههای بزرگ (مثل مگس اسب جنس Tabanus) را میتوان مستقیماً با روشهای بالا مونته کرد، اما در مورد نمونههای کوچک لازم است که اول روی یک سوزن بسیار ریز سوزن زده شوند و سپس بر روی پایه قرار گیرند. یعنی نمونههایی که با سوزنهای بسیار ریز سوزن زده شده اند؛ روی قطعات کوچکی از موادی از قبیل پلیاورتان مونته میشوند و سپس این قطعات روی یک سوزن حمل کننده بلند فیکس میشوند (شکل 3). برای جلوگیری از خطر آسیب دیدن و شکستن، نمونه باید در نزدیکی وسط سوزن بسیار ریز فیکس شود. گاهی اوقات دیده میشود که برای مونته نمونه ابتدا سوزن بسیار ریز از پایه بلند عبور داده میشود و سپس نمونه به صورت اریب روی گوشه سوزن بسیار ریز قرار میگیرد. از این روش هرگز نباید استفاده شود. میکروسوزنهای استیل ضد زنگ در چندین اندازه و قطر مختلف، برای نمونههای با اندازههای مختلف ساخته شدهاند. کار با چنین سوزنهایی توسط پنس انجام میشود. روش مورد استفاده برای نمونههای کوچک، چسباندن آنها به قطعات کارت است. از به کار بردن سلولوئید و یا سایر مواد باید خودداری شود، چرا که نمونهها اغلب پس از خشک شدن ماده چسبدار از بین میروند.
نگهداری به صورت مرطوب، برای بسیاری از بندپایان مهم پزشکی لازم است و برای حشرات در مرحله لاروی متداول میباشد. بعضی از حشرات بالغ (مثل اکتوپارازیت هایی از قبیل ککها و شپشها) و کنهها به این روش نگهداری میشوند. در این روش، نمونهها باید در یک مایع که از متلاشی شدن آنها جلوگیری میکند (اتیل الکل یا اتانول) قرار داده میشوند. از سایر مایعات نگهدارنده میتوان به فرمالین و متیل الکل (متانول) اشاره کرد. با وجود این، اولی رنگ نمونهها را تغییر میدهد و دومی آنها را ترد و شکننده میسازد. با گذشت زمان، همه مایعات نگهدارنده باعث سفید و بیرنگ شدن نمونهها میشوند؛ اما نگهداری آنها در تاریکی، روند این کار را کند میسازد. بسیاری از انواع لولهها یا ویالها، برای نگهداری نمونهها در اتانول مناسب هستند، اما این ماده از همه ظروف تبخیر میشود؛ حتی اگر درب آن بسته شده و یا یک چوب پنبه در درب آن قرار گرفته باشد. بنابراین، باید ویالها و لولهها برای امنیت در داخل یکسری جارهای بزرگتر که با الکل پر شده و درب آنها کاملاً بسته و درزگیری شده، قرار داده شوند (شکل 4).
تعدادی از بندپایان مهم پزشکی از قبیل: میدجها، پشهخاکیها، ککها و مایتها باید برای شناسایی و نگهداری طولانی مدت پس از شناسایی، به صورت لامهای میکروسکوپی مونته شوند. با وجود این، میتوان آنها را به صورت موقتی در الکل هم نگهداری کرد. دو نوع اصلی از مواد مونته کننده وجود دارند:
موادی که محیط سازنده آنها آب است؛ مثل محیطهای برلز و پوری.
موادی که محیط سازنده آنها حلال آلی است؛ مانند کانادا بالزام و اوپارال.