تحقیق شریعتی وتاریخ اسلام 35 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 39

آموزشگاه سماء مشهد

زیر نظراستاد:

سرکارخانم حسینی

تهیه وتنظیم :

مجتبی فخارزاده

موضوع مقاله :

شریعتی وتاریخ اسلام

آموزشگاه :

سماء مشهد

ورودی84دکتر علی شریعتی در تاریخ 2/9/1382 در روستای کاهک چشم به جهان گشود . پدر او نخستین سازندة ابعاد روحش بود و از همان کودکی او را با کتابهایش و دوستانش آشنا کرده بود. علی در سال 1319 وقتی هفت ساله بود در دبستان «ابن یمین» مشهد ثبت نام کرد.

او در سن سیزده سالگی وارد دبیرستان فردوسی شد و مغزش در آن زمان با فلسفه رشد می کرد و دلش با عرفان داغ می شد. و در شانزده سالگی وارد دانشسرای مقدماتی شد، او در سال اول دانشسرا بصورت جدی در فعالیتهای سیاسی حضور نداشت، اما در سال دوم همه چیز عوض شد. و در سال 1339 انجمن اسلامی دانشجویان را تأسیس کرد. او بعد از فارغ التحصیل شدن از دانشسرا در روز بیستم مهر 1331 در ادارة فرهنگ آموزش و پرورش استخدام گردید. در مهر ماه سال 1336 بخاطر فعالیتهای سیاسی و اجتماعی خود و پدرش به همراه شانزده نفر دیگر دستگیر و به زندان قزل قلعه برده شدند. دکتر شریعتی در اردیبهشت 1338 برای انجام کارهای اداری به خارج اعزام گردید و در آنجا تحقیق درباره حلاج، سلمان و فاطمه (س) را انجام داد.

فهرست مطالب

عنوان صفحه

مقدمه 1

سال شمار زندگی 2

زندگی نامه 4

مجموعه آثار 28

خلاصه مقاله 30

منابع ومأخذ 31

کارآموزی آموزشگاه کا مپیوتر شریف ابهر

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 21

دانشگاه ازاد اسلامی واحد ابهر- سما

گزارش کارآموزی

محل کارآموزی:

آموزشگاه کا مپیوتر شریف ابهر

کارآموز :

مقدمه

"ان اشکر الناس الله اشکر مع الناس"

«شاعرترین مردم نسبت به خدا ، حق شناسترین آنان نسبت به مردم است»

شکر و سپاس ، شایسته خداوند یکتاست ، و اولین آموزگار بشر است و هم او نیاز آموختن را در وجود انسان به ودیعت گذاشته و او را تشنه آموختن ساخت که هیچ گاه از آموختن سیراب نشود.

خدای بزرگ را سپاسگزارم که در راه علم یاریم نمود و از او می‎خواهم تواناییم دهد تا آموخته‎هایم را در راه ثواب به کار بندم.

لازم می دانم که از اساتید گرانقدر خویش خصوصاً جناب آقای مهندس علی جماعت و مهندس حسینی که باعث گردیدند این دو واحد را با موفقیت طی نمایم تشکر کنم امیدوارم که همیشه در زندگیشان موفق باشند.

اینجانب برای طی نمودن 2 واحد کارآموزی بر آن شدم که این واحد را در آموزشگاه کامپیوتر شریف ابهر طی نموده که هم تجربیات خویش را در زمینة تدریس کامل نمایم و هم به معلومات خویش بیفزایم . امیدوارم که توانسته باشم به نحو احسنت از عهدة کار بر آمده و موجبات رضایت استاد خویش را جلب کرده باشم.

من در تاریخ 13/5/86 کارآموزی خود را دراین مرکز شروع نموده و با طی 30 روز و هر روز 8 ساعت کار مفید (به مدت 240 ساعت) ، در تاریخ 20/6/86 کارآموزی خود را به اتمام رساندم و در متن زیر شرح کاملی از کارآموزی خویش را آورده ام که امیدوارم مورد پسند واقع شود.

با احترام فراوان هانیه غفاری-21/6/86

تاریخچه آموزشگاه کامپیوتر شریف ابهر

این آموزشگاه در سال 1380 با مدیریت جناب آقای مهندس نعمت اله نجیب حسینی تأسیس شد. در این آموزشگاه رشته هایی مانند :

رایانه کار درجه 1 و درجه 2

ICDL درجه 1 و درجه 2

ویژال بیسیک(VB) – اینترنت و شبکه

آموزش تمام زبان های برنامه نویسی:پاسکال , کیو بیسیک , دلفی و...

آموزش کامپیوتر (مقدماتی و پیشرفته)

وقتی که کار آموز در کلاس شرکت می کند، موظّف است در دفتر حضور و غیاب را امضاء کند تا تعداد جلساتی که در کلاس شرکت کرده است مشخّص شود.کار آموز برنامه نویسی، بر اساس کتابهای استاندارد خودِ فنی و حرفه ای آموزش میدهدو امتحان دانش اموزان هر دو ماه یک بار در فنی و حرفه ای مرکزی پسرانه شهید چمران که در جنب دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر و فنی و حرفه ای مرکزی دخترانه سمیه که در خرمدره واقع است، برگزار می گردد.

شنبه 13/5/1386

امروز اولین روز کارآموزی من بود ، کاری که در آموزشگاه باید انجام میدادم خیلی برایم جالب بود . با راهنماییهای مهندس حسینی کار خود را در آنجا آغاز کردم . اولین کاری که باید انجام میدادم آموزش word مقدماتی بود که باید به چند کار آموز آموزش می دادم . در اولین گام محیط کاری word را برای آنها تشریح کردم . سپس بحث تغییر فونت و اندازة نوشته و طرز کار با بعضی قسمتهای نوار ابزار را به آنها آموزش دادم و بعد از آن با کمی کار عملی کار را به پایان رساندم . از آنجایی که آنها بسیار مبتدی بودند بحث را تا همین جا کافی دانسته و کار را به پایان رساندم . بعد از کمی استراحت آقای حسینی دوباره مرا فراخواند تا به یک کارآموز ، نرم افزارAoutocad را آموزش دهم . چند دقیقه ای از نحوة کار با نوار ابزار وکشیدن شکل های مختلفی از قبیل دایره ، مستطیل ، بیضی و ... با وی صحبت کردم . همچنین چند دستور سادة Aoutocad از قبیل line , circle , rectangle را برای او تشریح کردم و نحوةکار با آنها ،همچنین پارامترهای ورودی دستورات ذکر شده را گفتم . پس ازچند دقیقه کار عملی کارم تمام شد . بعد از ظهر این روز را هم همانند صبح آموزش دادم .

یکشنبه 14/5/1386

در این روز مهندس حسینی سیستم هایی را که قرار بود از تهران بیاورد ، آورد . ما نیز کار خود را که همان اسمبل کردن سیستم ها بود ؛ آغاز کردیم. من که اولین بارم بود میخواستم چند سیستم را به طور حرفه ای اسمبل کنم ، برایم این کار خیلی جالب بود . از باز کردن ودرآوردن قطعات از کارتن هایشان شروع کردم و با کمک آقای حسینی مادربوردها را در سر جایشان بستم . پس از آن نیز به ترتیب Cpu و Ram ها را در سر جایشان قرار داده و بعد از آن کارت گرافیکی ومودم را در شکافهای مربوط گذاشته و بعد کابل های Powerرا به مادربورد وصل کردیم . Cd Rom, Cd Rw, HDD, FDD قطعاتی بودند که آخر از همه بر روی Case نصب کردیم.

بعد از ظهر نیز به fdisk کردن سیستم ها و پارتیشن بندی آنها پرداختیم . با نصب ویندوز بر روی رایانه ها راه انداز های مورد نیاز را نیز نصب کرده و سپس به نصب برنامه های کاربردی و مورد نیاز پرداختیم . ساعت 8 نیز از آموزشگاه خارج شدیم.

دوشنبه 15/5/1386

امروز نیز همانند سایر روزها ساعت 8 در آموزشگاه حاضر شدم . برنامه صبح من فقط تعلیم ویندوز مقدماتی بود . در ابتدا کسانی را که اصلا با کامپیوتر و محیط ویندوز

آموزشگاه کا مپیوتر شریف ابهر

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 21

دانشگاه ازاد اسلامی واحد ابهر- سما

گزارش کارآموزی

محل کارآموزی:

آموزشگاه کا مپیوتر شریف ابهر

کارآموز :

مقدمه

"ان اشکر الناس الله اشکر مع الناس"

«شاعرترین مردم نسبت به خدا ، حق شناسترین آنان نسبت به مردم است»

شکر و سپاس ، شایسته خداوند یکتاست ، و اولین آموزگار بشر است و هم او نیاز آموختن را در وجود انسان به ودیعت گذاشته و او را تشنه آموختن ساخت که هیچ گاه از آموختن سیراب نشود.

خدای بزرگ را سپاسگزارم که در راه علم یاریم نمود و از او می‎خواهم تواناییم دهد تا آموخته‎هایم را در راه ثواب به کار بندم.

لازم می دانم که از اساتید گرانقدر خویش خصوصاً جناب آقای مهندس علی جماعت و مهندس حسینی که باعث گردیدند این دو واحد را با موفقیت طی نمایم تشکر کنم امیدوارم که همیشه در زندگیشان موفق باشند.

اینجانب برای طی نمودن 2 واحد کارآموزی بر آن شدم که این واحد را در آموزشگاه کامپیوتر شریف ابهر طی نموده که هم تجربیات خویش را در زمینة تدریس کامل نمایم و هم به معلومات خویش بیفزایم . امیدوارم که توانسته باشم به نحو احسنت از عهدة کار بر آمده و موجبات رضایت استاد خویش را جلب کرده باشم.

من در تاریخ 13/5/86 کارآموزی خود را دراین مرکز شروع نموده و با طی 30 روز و هر روز 8 ساعت کار مفید (به مدت 240 ساعت) ، در تاریخ 20/6/86 کارآموزی خود را به اتمام رساندم و در متن زیر شرح کاملی از کارآموزی خویش را آورده ام که امیدوارم مورد پسند واقع شود.

با احترام فراوان هانیه غفاری-21/6/86

تاریخچه آموزشگاه کامپیوتر شریف ابهر

این آموزشگاه در سال 1380 با مدیریت جناب آقای مهندس نعمت اله نجیب حسینی تأسیس شد. در این آموزشگاه رشته هایی مانند :

رایانه کار درجه 1 و درجه 2

ICDL درجه 1 و درجه 2

ویژال بیسیک(VB) – اینترنت و شبکه

آموزش تمام زبان های برنامه نویسی:پاسکال , کیو بیسیک , دلفی و...

آموزش کامپیوتر (مقدماتی و پیشرفته)

وقتی که کار آموز در کلاس شرکت می کند، موظّف است در دفتر حضور و غیاب را امضاء کند تا تعداد جلساتی که در کلاس شرکت کرده است مشخّص شود.کار آموز برنامه نویسی، بر اساس کتابهای استاندارد خودِ فنی و حرفه ای آموزش میدهدو امتحان دانش اموزان هر دو ماه یک بار در فنی و حرفه ای مرکزی پسرانه شهید چمران که در جنب دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر و فنی و حرفه ای مرکزی دخترانه سمیه که در خرمدره واقع است، برگزار می گردد.

شنبه 13/5/1386

امروز اولین روز کارآموزی من بود ، کاری که در آموزشگاه باید انجام میدادم خیلی برایم جالب بود . با راهنماییهای مهندس حسینی کار خود را در آنجا آغاز کردم . اولین کاری که باید انجام میدادم آموزش word مقدماتی بود که باید به چند کار آموز آموزش می دادم . در اولین گام محیط کاری word را برای آنها تشریح کردم . سپس بحث تغییر فونت و اندازة نوشته و طرز کار با بعضی قسمتهای نوار ابزار را به آنها آموزش دادم و بعد از آن با کمی کار عملی کار را به پایان رساندم . از آنجایی که آنها بسیار مبتدی بودند بحث را تا همین جا کافی دانسته و کار را به پایان رساندم . بعد از کمی استراحت آقای حسینی دوباره مرا فراخواند تا به یک کارآموز ، نرم افزارAoutocad را آموزش دهم . چند دقیقه ای از نحوة کار با نوار ابزار وکشیدن شکل های مختلفی از قبیل دایره ، مستطیل ، بیضی و ... با وی صحبت کردم . همچنین چند دستور سادة Aoutocad از قبیل line , circle , rectangle را برای او تشریح کردم و نحوةکار با آنها ،همچنین پارامترهای ورودی دستورات ذکر شده را گفتم . پس ازچند دقیقه کار عملی کارم تمام شد . بعد از ظهر این روز را هم همانند صبح آموزش دادم .

یکشنبه 14/5/1386

در این روز مهندس حسینی سیستم هایی را که قرار بود از تهران بیاورد ، آورد . ما نیز کار خود را که همان اسمبل کردن سیستم ها بود ؛ آغاز کردیم. من که اولین بارم بود میخواستم چند سیستم را به طور حرفه ای اسمبل کنم ، برایم این کار خیلی جالب بود . از باز کردن ودرآوردن قطعات از کارتن هایشان شروع کردم و با کمک آقای حسینی مادربوردها را در سر جایشان بستم . پس از آن نیز به ترتیب Cpu و Ram ها را در سر جایشان قرار داده و بعد از آن کارت گرافیکی ومودم را در شکافهای مربوط گذاشته و بعد کابل های Powerرا به مادربورد وصل کردیم . Cd Rom, Cd Rw, HDD, FDD قطعاتی بودند که آخر از همه بر روی Case نصب کردیم.

بعد از ظهر نیز به fdisk کردن سیستم ها و پارتیشن بندی آنها پرداختیم . با نصب ویندوز بر روی رایانه ها راه انداز های مورد نیاز را نیز نصب کرده و سپس به نصب برنامه های کاربردی و مورد نیاز پرداختیم . ساعت 8 نیز از آموزشگاه خارج شدیم.

دوشنبه 15/5/1386

امروز نیز همانند سایر روزها ساعت 8 در آموزشگاه حاضر شدم . برنامه صبح من فقط تعلیم ویندوز مقدماتی بود . در ابتدا کسانی را که اصلا با کامپیوتر و محیط ویندوز

مسجد جامع اصفهان 18 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 18

دانشگاه آزاد اسلامی – واحد سما نیشابور

عنوان :

مسجد جامع اصفهان

استاد ارجمند :

سرکار خانم عماری

تهیه و تنظیم :

سید علیرضا مهدی زاده

زمستان 86

مسجد جامع اصفهان

مسجد جامع اصفهان خرقه‌ای است هزارگون به ارث رسیده از گذشتگان که در طول 12 قرن هر وارثی نقشی بر اندام آن انداخته، از معماری ساده قرن دوم ه.ق تا آجرکاری‌های سلجوقی و نقوش کاشی‌کاری صفوی به قول دکتر «حسین یقینی» پژوهشگر تاریخ و معماری آلبومی از هنر معماری ایرانی.

انعقاد نطفه اصفهان بزرگ را باید همزمان با بنیاد مسجد جامع اصفهان در محل فعلی آن در سال 156 ه.ق دانست. بنای اولیه مسجد را طایفه بنی تمیم روی تپه یهودیه بنا کردند و بعدها ثروتمندان زمین‌های اطراف منتهی‌الیه شمال غربی مسجد را به آن اضافه کرده و کم کم بنای فعلی مسجد جامع امروزین را شکل دادند.

گرچه اعتقادی میان مردم اصفهان رواج دارد که معتقدند مسجد جامع اصفهان در محلی بنا شده که پیش از اسلام آتشکده بوده است اما این نظریه همچنان در هاله‌ای از ابهام باقی مانده در حالی که علت این ادعا را وجود یک «پی» دوره ساسانی در زمین محل گنبد خواجه نظام الملک می‌دانند اما دکتر «یقینی» با قاطعیت می‌گوید که بر اساس شواهد تاریخی این جا زمین بکری بوده که از ابتدا برای ساخت مسجد اختصاص داده شده است.

به هر روی مسجد ساده‌ای که قبیله بنی تمیم بنا کردند کم کم با گسترش جمعیت اصفهان در قرن سوم هجری و نیاز به فضایی وسیع‌تر در زمان خلیفه عباسی «المستعصم» در سال 226 ه. وارد دومین مرحله تحول اساسی خود شد، مسجد اولیه تخریب و مسجدی عظیم با وسعتی چند برابر مسجد اولیه جایگزین آن شد که به شکل مساجد جامع سایر شهرهای اسلامی همزمان خود بود شبستان این مسجد و جبهه جنوبی به سمت قبله دارای شش دهانه، شمال چهار دهانه و شرق و غرب دو دهانه داشت و دیواری خشتی مسجد را در برگرفته بود. نمای خارجی مسجد نیز با طاقه‌هایی از کاهگل سرخ رنگ تزئین شده بود.

مرحله سوم تحولات مسجد جامع اصفهان را باید در قرن چهاردهم ه.ق و اوج جنبش‌های ملی و تشیع و به دنبال آن ظهور سلسله آل بویه مشاهده کرد.

انتخاب اصفهان به عنوان یکی از مراکز عمده فرمانروایی این خاندان مسجد جامع را دور از تحولات نگه نمی‌دارد و در این مرحله علاوه بر الحاقاتی که در جهت توسعه مسجد صورت می‌گیرد یک مرمت کلی نیز در آن انجام می‌شود که با کم کردن از فضای باز صحن مسجد یک دهانه با ستون‌های آجری نقش هندسی به شبستان‌های سرپوشیده دور آن اضافه می‌شود ولی این قدم در طرح اساسی مسجد جامع تغییر عمده‌ای وارد نمی‌سازد..

اما شاید بزرگ‌ترین تحولاتی که به نوعی به مسجد جامع امروزین منجر شده است را باید در مرحله چهارم تغییرات یا به نوعی در دوره سلسله سلجوقیان دنبال کرد. مسجد بزرگ‌ترین تغییرات را از نقطه نظر کالبد داخلی و خارجی در قرون پنج و شش ه.ق به خود دید و بزرگ‌ترین تحول معماری ایران اسلامی در این دوره تاریخی ایجاد شد، درآمدن از پوسته مسجد ساده شبستانی به شکل مساجد چهار ایوانی که ویژه مساجد ایرانی است احتمالا از قرن پنج ه.ق به بعد و با مسجد جامع اصفهان آغاز شد. با ساختن گنبد خواجه نظام‌الملک در جنوب و گنبد تاج‌الملک در شمال مسجد و ایجاد چهار ایوان، مسجد از حالت شبستانی ساده درآمد. از این پس معماری مساجد چهار ایوانی ویژگی‌ بارز معماری مساجد ایران می‌شود.

اصفهان از این زمان در فاصله قرون 7 تا 11 ه.ق که توسط صفویان به پایتختی برگزیده می‌شود دچار نوسانات شدید اقتصادی، اجتماعی و سیاسی می‌شود و به تبع آن تغییراتی در دوره ایلخانان، آل مظفر، تیموریان و ترکمنان آق قویونلو و... در مسجد جامع به وجود می‌آید که این تغییرات بیشتر در سطوح خارجی به خصوص نماهای داخلی مسجد، ایوان‌ها و تغییراتی در استخوان‌بندی بخش‌هایی از مسجد است.

تغییرات مسجد جامع از زمان سلجوقیه به بعد

جالب‌ترین آثار مسجد جامع در طی 60 سال حکومت سلجوقیان در فضای 22 هزار متر مربعی مسجد به وجود می‌اید در زمان سلطنت چهار پادشاه سلجوقی، ملکشاه، برکیارق، محمدبن ملکشاه و محمودبن محمد بن ملکشاه.

از آثار این دوره می‌توان به ایجاد گنبد خواجه نظام الملک در جنوب مسجد توسط خود او و کتبیه‌ کوفی آن به نام پادشاه وقت اشاره کرد، همچنین گنبد شمالی (تاج الملک) که نزد مردم به گنبد خاکی شهرت دارد و به دستور ترکان خاتون ملکه سلجوقی بنا شد، این گنبد از نظر معماری و هنری زیباترین اثر معماری جهان نام گرفته است.

در همین جا ذکر این نکته جالب است که مسجد جامع اصفهان تنها مسجدی است که دو گنبدخانه دارد و نمونه آن را ما در هیچ مسجدی سراغ نداریم.

بخش دیگر مسجد جامع که در دوره سلجوقی ساخته شده چهلستون (ستون‌های آجری) و شبستان‌های شمال و جنوب مسجد با طاقنماهای آجری متنوع است که در حال حاضر جلب توجه می‌کند. در دو ضلع شرقی و غربی مسجد نیز آثاری وجود داشته شامل صومعه و کتابخانه‌ که در آتش‌سوزی سال 514 یا 515 ه.ق از بین رفته است. در زمان سلطان محمود سلجوقی اسماعیلیان به مسجد حمله می‌کنند و کتابخانه نفیس آن را آتش می‌زنند گفته می‌شود فهرست کتاب‌های کتابخانه در سه جلد قطور تنظیم شده بوده است. کتیبه‌ای در شمال شرق مسجد و اطراف قدیمی‌ترین سردر از این حریق حکایت می‌کند.

ضلع جنوبی مسجد

گنبد خواجه نظام‌الملک از جمله مهم‌ترین و شاخص‌ترین‌ بنای ضلع جنوبی مسجد و از زیباترین آثار دوره سلجوقی با تزیینات گچی و آجری است که از سال 465 تا 485 (اوایل قرن ششم) اساس ساختمان آن بنا شد سقف آن مقرنس است و در اواخر قرن نهم هجری به امر حسن بیک آق قویونلو

مسجد جامع اصفهان 18 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 18

دانشگاه آزاد اسلامی – واحد سما نیشابور

عنوان :

مسجد جامع اصفهان

استاد ارجمند :

سرکار خانم عماری

تهیه و تنظیم :

سید علیرضا مهدی زاده

زمستان 86

مسجد جامع اصفهان

مسجد جامع اصفهان خرقه‌ای است هزارگون به ارث رسیده از گذشتگان که در طول 12 قرن هر وارثی نقشی بر اندام آن انداخته، از معماری ساده قرن دوم ه.ق تا آجرکاری‌های سلجوقی و نقوش کاشی‌کاری صفوی به قول دکتر «حسین یقینی» پژوهشگر تاریخ و معماری آلبومی از هنر معماری ایرانی.

انعقاد نطفه اصفهان بزرگ را باید همزمان با بنیاد مسجد جامع اصفهان در محل فعلی آن در سال 156 ه.ق دانست. بنای اولیه مسجد را طایفه بنی تمیم روی تپه یهودیه بنا کردند و بعدها ثروتمندان زمین‌های اطراف منتهی‌الیه شمال غربی مسجد را به آن اضافه کرده و کم کم بنای فعلی مسجد جامع امروزین را شکل دادند.

گرچه اعتقادی میان مردم اصفهان رواج دارد که معتقدند مسجد جامع اصفهان در محلی بنا شده که پیش از اسلام آتشکده بوده است اما این نظریه همچنان در هاله‌ای از ابهام باقی مانده در حالی که علت این ادعا را وجود یک «پی» دوره ساسانی در زمین محل گنبد خواجه نظام الملک می‌دانند اما دکتر «یقینی» با قاطعیت می‌گوید که بر اساس شواهد تاریخی این جا زمین بکری بوده که از ابتدا برای ساخت مسجد اختصاص داده شده است.

به هر روی مسجد ساده‌ای که قبیله بنی تمیم بنا کردند کم کم با گسترش جمعیت اصفهان در قرن سوم هجری و نیاز به فضایی وسیع‌تر در زمان خلیفه عباسی «المستعصم» در سال 226 ه. وارد دومین مرحله تحول اساسی خود شد، مسجد اولیه تخریب و مسجدی عظیم با وسعتی چند برابر مسجد اولیه جایگزین آن شد که به شکل مساجد جامع سایر شهرهای اسلامی همزمان خود بود شبستان این مسجد و جبهه جنوبی به سمت قبله دارای شش دهانه، شمال چهار دهانه و شرق و غرب دو دهانه داشت و دیواری خشتی مسجد را در برگرفته بود. نمای خارجی مسجد نیز با طاقه‌هایی از کاهگل سرخ رنگ تزئین شده بود.

مرحله سوم تحولات مسجد جامع اصفهان را باید در قرن چهاردهم ه.ق و اوج جنبش‌های ملی و تشیع و به دنبال آن ظهور سلسله آل بویه مشاهده کرد.

انتخاب اصفهان به عنوان یکی از مراکز عمده فرمانروایی این خاندان مسجد جامع را دور از تحولات نگه نمی‌دارد و در این مرحله علاوه بر الحاقاتی که در جهت توسعه مسجد صورت می‌گیرد یک مرمت کلی نیز در آن انجام می‌شود که با کم کردن از فضای باز صحن مسجد یک دهانه با ستون‌های آجری نقش هندسی به شبستان‌های سرپوشیده دور آن اضافه می‌شود ولی این قدم در طرح اساسی مسجد جامع تغییر عمده‌ای وارد نمی‌سازد..

اما شاید بزرگ‌ترین تحولاتی که به نوعی به مسجد جامع امروزین منجر شده است را باید در مرحله چهارم تغییرات یا به نوعی در دوره سلسله سلجوقیان دنبال کرد. مسجد بزرگ‌ترین تغییرات را از نقطه نظر کالبد داخلی و خارجی در قرون پنج و شش ه.ق به خود دید و بزرگ‌ترین تحول معماری ایران اسلامی در این دوره تاریخی ایجاد شد، درآمدن از پوسته مسجد ساده شبستانی به شکل مساجد چهار ایوانی که ویژه مساجد ایرانی است احتمالا از قرن پنج ه.ق به بعد و با مسجد جامع اصفهان آغاز شد. با ساختن گنبد خواجه نظام‌الملک در جنوب و گنبد تاج‌الملک در شمال مسجد و ایجاد چهار ایوان، مسجد از حالت شبستانی ساده درآمد. از این پس معماری مساجد چهار ایوانی ویژگی‌ بارز معماری مساجد ایران می‌شود.

اصفهان از این زمان در فاصله قرون 7 تا 11 ه.ق که توسط صفویان به پایتختی برگزیده می‌شود دچار نوسانات شدید اقتصادی، اجتماعی و سیاسی می‌شود و به تبع آن تغییراتی در دوره ایلخانان، آل مظفر، تیموریان و ترکمنان آق قویونلو و... در مسجد جامع به وجود می‌آید که این تغییرات بیشتر در سطوح خارجی به خصوص نماهای داخلی مسجد، ایوان‌ها و تغییراتی در استخوان‌بندی بخش‌هایی از مسجد است.

تغییرات مسجد جامع از زمان سلجوقیه به بعد

جالب‌ترین آثار مسجد جامع در طی 60 سال حکومت سلجوقیان در فضای 22 هزار متر مربعی مسجد به وجود می‌اید در زمان سلطنت چهار پادشاه سلجوقی، ملکشاه، برکیارق، محمدبن ملکشاه و محمودبن محمد بن ملکشاه.

از آثار این دوره می‌توان به ایجاد گنبد خواجه نظام الملک در جنوب مسجد توسط خود او و کتبیه‌ کوفی آن به نام پادشاه وقت اشاره کرد، همچنین گنبد شمالی (تاج الملک) که نزد مردم به گنبد خاکی شهرت دارد و به دستور ترکان خاتون ملکه سلجوقی بنا شد، این گنبد از نظر معماری و هنری زیباترین اثر معماری جهان نام گرفته است.

در همین جا ذکر این نکته جالب است که مسجد جامع اصفهان تنها مسجدی است که دو گنبدخانه دارد و نمونه آن را ما در هیچ مسجدی سراغ نداریم.

بخش دیگر مسجد جامع که در دوره سلجوقی ساخته شده چهلستون (ستون‌های آجری) و شبستان‌های شمال و جنوب مسجد با طاقنماهای آجری متنوع است که در حال حاضر جلب توجه می‌کند. در دو ضلع شرقی و غربی مسجد نیز آثاری وجود داشته شامل صومعه و کتابخانه‌ که در آتش‌سوزی سال 514 یا 515 ه.ق از بین رفته است. در زمان سلطان محمود سلجوقی اسماعیلیان به مسجد حمله می‌کنند و کتابخانه نفیس آن را آتش می‌زنند گفته می‌شود فهرست کتاب‌های کتابخانه در سه جلد قطور تنظیم شده بوده است. کتیبه‌ای در شمال شرق مسجد و اطراف قدیمی‌ترین سردر از این حریق حکایت می‌کند.

ضلع جنوبی مسجد

گنبد خواجه نظام‌الملک از جمله مهم‌ترین و شاخص‌ترین‌ بنای ضلع جنوبی مسجد و از زیباترین آثار دوره سلجوقی با تزیینات گچی و آجری است که از سال 465 تا 485 (اوایل قرن ششم) اساس ساختمان آن بنا شد سقف آن مقرنس است و در اواخر قرن نهم هجری به امر حسن بیک آق قویونلو