پودر شفیره کرم ابریشم – یک ماده غذایی غیر متداول 7 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 7

پودر شفیره کرم ابریشم – یک ماده غذایی غیر متداول

پودر شفیره کرم ابریشم یک خوراک پروتئینی غیرمتداول برای حیوانات بوده که به‎عنوان یک محصول فرعی پس از جدا کردن رشته‎های ابریشم از پیله بدست می‎آید. همانطور که در تحقیقات نشان‎داده شده، به نظر می‎رسد که ارزش‎غذایی آن محدود باشد.

منشاء اولیه پرورش کرم ابریشم کشور چین بوده و بیش از 5000 سال قدمت دارد. کشورهای اصلی تولیدکننده ابریشم شامل چین(5/57% از تولید جهانی)، ژاپن(2/13%)، هند(3/10)، کره جنوبی(4/5%) و تایلند(1/2%) می‎باشد.

معمول‎ترین گونه برای تولید تجاری ابریشم، کرم ابریشم درخت توت یا Bmbyx mori از زیر شاخه جانوران بند پا یا Tracheata است. کرم پروانه ابریشم عمدتاً از برگ‎های درخت توت تغذیه می‎کند. توت سفید یا Morus alba از خانواده Moraceae متداول‎ترین نوع درخت توت در کشور ژاپن است. این خانواده شامل بیش از هزار گونه می‎باشد.

قبل از باز شدن رشته‎های ابریشم، پیله را حرارت می‎دهند تا شفیره آن کشته شود. از یک پیله ابریشم حدود 800 متر نخ رشته‎ای با ملکول‎های کشیده و لیفی‎شکل بدست می‎آید. پس از جدا شدن نخ ابریشم، شفیره باقیمانده خشک و سپس آسیا می‎شود. می‎توان با استفاده از یک مایع حلال چربی آنرا استخراج نمود. پیله‎های کرم ابریشم هیچ ارزش غذایی ندارند.

مشخصات پودر شفیره کرم ابریشم

محتوای پروتئین خام پودر شفیره کرم ابریشم(SPM)1 بسیار متفاوت است. در پودر‎هایی که روغن آنها گرفته شده، نسبت به پودر‎های فرآوری نشده میزان پروتئین خام بیشتر بوده(به‎ترتیب 8/72% و 1/55%) و قابل مقایسه با پودر ماهی با کیفیت خوب است(جدول 1). به‎دلیل وجود اسیدهای آمینه لیزین2، متیونین3، آرژنین4، هیستیدین5 و ترئونین6 که اسیدهای آمینه محدود کننده‎ای هستند، پروتئین پودر کرم ابریشم ارزش بالایی ندارد(جدول 2). ضریب اسیدهای آمینه ضروری و ارزش بیولوژیکی آن به ترتیب 3/61% و 6/51% است.

جدول 1- ترکیب شیمیایی پودر شفیره کرم ابریشم در مقایسه با پودر ماهی و کنجاله سویا(% ماده خشک)

پودر خام

پودر بدون روغن

پودر ماهی(سفید)

کنجاله سویا

ماده خشک

9/88

9/91

0/91

0/90

پروتئین خام

1/55

8/72

2/68

9/49

چربی خام

2/23

0/2

1/5

4/1

خاکستر

8/3

6/5

4/25

0/7

فیبر خام

5/5

2/6

8/0

5/6

جدول 2- نمودار اسیدهای آمینه ضروری پودر شفیره کرم ابریشم در مقایسه با پودر ماهی و کنجاله سویا(g/6gN)

پودر شفیره کرم ابریشم

پودر ماهی(سفید)

کنجاله سویا

آرژنین

0/6

4/4

4/3

هیستیدین

3/3

5/1

2/1

ایزولوسین

0/3

3/2

لوسین

8/7

8/4

7/3

لیزین

1/6

0/5

0/3

متیونین

9/1

8/1

6/0

فنیل آلانین

5/2

5/2

4/2

ترئونین

6/4

8/2

9/1

تریپتوفان

1/1

7/0

7/0

والین

7/4

3/3

3/2

چربی پودر شفیره کرم ابریشم شامل 12/2% لسیتین7 ، 7/20% اسید چرب اشباع و 1/70% اسیدهای چرب غیر اشباع(شامل 14% اسید پالمیتیک8، 1/9% اسید اُلئیک9، 6/24% اسید لینولئیک10، 14% اسید لینولنیک11 و 4/8% دیگر اسیدهای چرب) می‎باشد. فیبر خام پودر شفیره کرم ابریشم عمدتاً کیتین12 بوده که استفاده از آن برای اغلب حیوانات (به‎استثناء سخت‎پوستان که برای تشکیل اسکلت خارجی خود به کیتین نیاز دارند) مشکل است. اطلاعات زیادی در مورد محتوای مواد معدنی و ویتامین‎های پودر شفیره کرم ابریشم در دسترس نیست(جدول 3).

جدول 3-محتوای مواد معدنی و ویتامینی پودر شفیره کرم ابریشم

مواد معدنی(%)

ویتامین‎ها(g1000/mg)

کلسیم

63/0

ویتامین E

1000

فسفر

25/1

ویتامین B1

0/15

سدیم

03/0

ویتامین B2

0/80

پتاسیم

07/1

ویتامین B12

5/0

واضح است که انرژی قابل هضم پودر بدون روغن شفیره کرم ابریشم کمتر از پودر خام است:

        ·          انرژی ناخالص: kcal/kg5939(MJ8/24)

        ·          انرژی قابل هضم پودر خام kcal/kg4190

        ·          انرژی قابل هضم پودر روغن‎گیری شده: kcal/kg3672

جوجه‎ها و خوک‎ها بهتر از ماهی و میگو پروتئین خام پودر شفیره کرم ابریشم را هضم می‎کنند. در بین ماهی‎ها، ماهی قزل‎آلا بهتر از کپور معمولی پروتئین را مصرف می‎کند(به‎ترتیب 4/84% و 9/63%). همانطور که در جوجه‎ها نشان داده شده، ممکن است محتوای بالای چربی پودر شفیره کرم ابریشم باعث کاهش قابلیت هضم پروتئین شود(جدول 4).

جدول 4- قابلیت هضم آشکار(%) مربوط به پودر شفیره کرم ابریشم

پودر شفیره کرم ابریشم – یک ماده غذایی غیر متداول 7 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 7

پودر شفیره کرم ابریشم – یک ماده غذایی غیر متداول

پودر شفیره کرم ابریشم یک خوراک پروتئینی غیرمتداول برای حیوانات بوده که به‎عنوان یک محصول فرعی پس از جدا کردن رشته‎های ابریشم از پیله بدست می‎آید. همانطور که در تحقیقات نشان‎داده شده، به نظر می‎رسد که ارزش‎غذایی آن محدود باشد.

منشاء اولیه پرورش کرم ابریشم کشور چین بوده و بیش از 5000 سال قدمت دارد. کشورهای اصلی تولیدکننده ابریشم شامل چین(5/57% از تولید جهانی)، ژاپن(2/13%)، هند(3/10)، کره جنوبی(4/5%) و تایلند(1/2%) می‎باشد.

معمول‎ترین گونه برای تولید تجاری ابریشم، کرم ابریشم درخت توت یا Bmbyx mori از زیر شاخه جانوران بند پا یا Tracheata است. کرم پروانه ابریشم عمدتاً از برگ‎های درخت توت تغذیه می‎کند. توت سفید یا Morus alba از خانواده Moraceae متداول‎ترین نوع درخت توت در کشور ژاپن است. این خانواده شامل بیش از هزار گونه می‎باشد.

قبل از باز شدن رشته‎های ابریشم، پیله را حرارت می‎دهند تا شفیره آن کشته شود. از یک پیله ابریشم حدود 800 متر نخ رشته‎ای با ملکول‎های کشیده و لیفی‎شکل بدست می‎آید. پس از جدا شدن نخ ابریشم، شفیره باقیمانده خشک و سپس آسیا می‎شود. می‎توان با استفاده از یک مایع حلال چربی آنرا استخراج نمود. پیله‎های کرم ابریشم هیچ ارزش غذایی ندارند.

مشخصات پودر شفیره کرم ابریشم

محتوای پروتئین خام پودر شفیره کرم ابریشم(SPM)1 بسیار متفاوت است. در پودر‎هایی که روغن آنها گرفته شده، نسبت به پودر‎های فرآوری نشده میزان پروتئین خام بیشتر بوده(به‎ترتیب 8/72% و 1/55%) و قابل مقایسه با پودر ماهی با کیفیت خوب است(جدول 1). به‎دلیل وجود اسیدهای آمینه لیزین2، متیونین3، آرژنین4، هیستیدین5 و ترئونین6 که اسیدهای آمینه محدود کننده‎ای هستند، پروتئین پودر کرم ابریشم ارزش بالایی ندارد(جدول 2). ضریب اسیدهای آمینه ضروری و ارزش بیولوژیکی آن به ترتیب 3/61% و 6/51% است.

جدول 1- ترکیب شیمیایی پودر شفیره کرم ابریشم در مقایسه با پودر ماهی و کنجاله سویا(% ماده خشک)

پودر خام

پودر بدون روغن

پودر ماهی(سفید)

کنجاله سویا

ماده خشک

9/88

9/91

0/91

0/90

پروتئین خام

1/55

8/72

2/68

9/49

چربی خام

2/23

0/2

1/5

4/1

خاکستر

8/3

6/5

4/25

0/7

فیبر خام

5/5

2/6

8/0

5/6

جدول 2- نمودار اسیدهای آمینه ضروری پودر شفیره کرم ابریشم در مقایسه با پودر ماهی و کنجاله سویا(g/6gN)

پودر شفیره کرم ابریشم

پودر ماهی(سفید)

کنجاله سویا

آرژنین

0/6

4/4

4/3

هیستیدین

3/3

5/1

2/1

ایزولوسین

0/3

3/2

لوسین

8/7

8/4

7/3

لیزین

1/6

0/5

0/3

متیونین

9/1

8/1

6/0

فنیل آلانین

5/2

5/2

4/2

ترئونین

6/4

8/2

9/1

تریپتوفان

1/1

7/0

7/0

والین

7/4

3/3

3/2

چربی پودر شفیره کرم ابریشم شامل 12/2% لسیتین7 ، 7/20% اسید چرب اشباع و 1/70% اسیدهای چرب غیر اشباع(شامل 14% اسید پالمیتیک8، 1/9% اسید اُلئیک9، 6/24% اسید لینولئیک10، 14% اسید لینولنیک11 و 4/8% دیگر اسیدهای چرب) می‎باشد. فیبر خام پودر شفیره کرم ابریشم عمدتاً کیتین12 بوده که استفاده از آن برای اغلب حیوانات (به‎استثناء سخت‎پوستان که برای تشکیل اسکلت خارجی خود به کیتین نیاز دارند) مشکل است. اطلاعات زیادی در مورد محتوای مواد معدنی و ویتامین‎های پودر شفیره کرم ابریشم در دسترس نیست(جدول 3).

جدول 3-محتوای مواد معدنی و ویتامینی پودر شفیره کرم ابریشم

مواد معدنی(%)

ویتامین‎ها(g1000/mg)

کلسیم

63/0

ویتامین E

1000

فسفر

25/1

ویتامین B1

0/15

سدیم

03/0

ویتامین B2

0/80

پتاسیم

07/1

ویتامین B12

5/0

واضح است که انرژی قابل هضم پودر بدون روغن شفیره کرم ابریشم کمتر از پودر خام است:

        ·          انرژی ناخالص: kcal/kg5939(MJ8/24)

        ·          انرژی قابل هضم پودر خام kcal/kg4190

        ·          انرژی قابل هضم پودر روغن‎گیری شده: kcal/kg3672

جوجه‎ها و خوک‎ها بهتر از ماهی و میگو پروتئین خام پودر شفیره کرم ابریشم را هضم می‎کنند. در بین ماهی‎ها، ماهی قزل‎آلا بهتر از کپور معمولی پروتئین را مصرف می‎کند(به‎ترتیب 4/84% و 9/63%). همانطور که در جوجه‎ها نشان داده شده، ممکن است محتوای بالای چربی پودر شفیره کرم ابریشم باعث کاهش قابلیت هضم پروتئین شود(جدول 4).

جدول 4- قابلیت هضم آشکار(%) مربوط به پودر شفیره کرم ابریشم

مقاله . پودر شفیره کرم ابریشم – یک ماده غذایی غیر متداول

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 7

پودر شفیره کرم ابریشم – یک ماده غذایی غیر متداول

پودر شفیره کرم ابریشم یک خوراک پروتئینی غیرمتداول برای حیوانات بوده که به‎عنوان یک محصول فرعی پس از جدا کردن رشته‎های ابریشم از پیله بدست می‎آید. همانطور که در تحقیقات نشان‎داده شده، به نظر می‎رسد که ارزش‎غذایی آن محدود باشد.

منشاء اولیه پرورش کرم ابریشم کشور چین بوده و بیش از 5000 سال قدمت دارد. کشورهای اصلی تولیدکننده ابریشم شامل چین(5/57% از تولید جهانی)، ژاپن(2/13%)، هند(3/10)، کره جنوبی(4/5%) و تایلند(1/2%) می‎باشد.

معمول‎ترین گونه برای تولید تجاری ابریشم، کرم ابریشم درخت توت یا Bmbyx mori از زیر شاخه جانوران بند پا یا Tracheata است. کرم پروانه ابریشم عمدتاً از برگ‎های درخت توت تغذیه می‎کند. توت سفید یا Morus alba از خانواده Moraceae متداول‎ترین نوع درخت توت در کشور ژاپن است. این خانواده شامل بیش از هزار گونه می‎باشد.

قبل از باز شدن رشته‎های ابریشم، پیله را حرارت می‎دهند تا شفیره آن کشته شود. از یک پیله ابریشم حدود 800 متر نخ رشته‎ای با ملکول‎های کشیده و لیفی‎شکل بدست می‎آید. پس از جدا شدن نخ ابریشم، شفیره باقیمانده خشک و سپس آسیا می‎شود. می‎توان با استفاده از یک مایع حلال چربی آنرا استخراج نمود. پیله‎های کرم ابریشم هیچ ارزش غذایی ندارند.

مشخصات پودر شفیره کرم ابریشم

محتوای پروتئین خام پودر شفیره کرم ابریشم(SPM)1 بسیار متفاوت است. در پودر‎هایی که روغن آنها گرفته شده، نسبت به پودر‎های فرآوری نشده میزان پروتئین خام بیشتر بوده(به‎ترتیب 8/72% و 1/55%) و قابل مقایسه با پودر ماهی با کیفیت خوب است(جدول 1). به‎دلیل وجود اسیدهای آمینه لیزین2، متیونین3، آرژنین4، هیستیدین5 و ترئونین6 که اسیدهای آمینه محدود کننده‎ای هستند، پروتئین پودر کرم ابریشم ارزش بالایی ندارد(جدول 2). ضریب اسیدهای آمینه ضروری و ارزش بیولوژیکی آن به ترتیب 3/61% و 6/51% است.

جدول 1- ترکیب شیمیایی پودر شفیره کرم ابریشم در مقایسه با پودر ماهی و کنجاله سویا(% ماده خشک)

پودر خام

پودر بدون روغن

پودر ماهی(سفید)

کنجاله سویا

ماده خشک

9/88

9/91

0/91

0/90

پروتئین خام

1/55

8/72

2/68

9/49

چربی خام

2/23

0/2

1/5

4/1

خاکستر

8/3

6/5

4/25

0/7

فیبر خام

5/5

2/6

8/0

5/6

جدول 2- نمودار اسیدهای آمینه ضروری پودر شفیره کرم ابریشم در مقایسه با پودر ماهی و کنجاله سویا(g/6gN)

پودر شفیره کرم ابریشم

پودر ماهی(سفید)

کنجاله سویا

آرژنین

0/6

4/4

4/3

هیستیدین

3/3

5/1

2/1

ایزولوسین

0/3

3/2

لوسین

8/7

8/4

7/3

لیزین

1/6

0/5

0/3

متیونین

9/1

8/1

6/0

فنیل آلانین

5/2

5/2

4/2

ترئونین

6/4

8/2

9/1

تریپتوفان

1/1

7/0

7/0

والین

7/4

3/3

3/2

چربی پودر شفیره کرم ابریشم شامل 12/2% لسیتین7 ، 7/20% اسید چرب اشباع و 1/70% اسیدهای چرب غیر اشباع(شامل 14% اسید پالمیتیک8، 1/9% اسید اُلئیک9، 6/24% اسید لینولئیک10، 14% اسید لینولنیک11 و 4/8% دیگر اسیدهای چرب) می‎باشد. فیبر خام پودر شفیره کرم ابریشم عمدتاً کیتین12 بوده که استفاده از آن برای اغلب حیوانات (به‎استثناء سخت‎پوستان که برای تشکیل اسکلت خارجی خود به کیتین نیاز دارند) مشکل است. اطلاعات زیادی در مورد محتوای مواد معدنی و ویتامین‎های پودر شفیره کرم ابریشم در دسترس نیست(جدول 3).

جدول 3-محتوای مواد معدنی و ویتامینی پودر شفیره کرم ابریشم

مواد معدنی(%)

ویتامین‎ها(g1000/mg)

کلسیم

63/0

ویتامین E

1000

فسفر

25/1

ویتامین B1

0/15

سدیم

03/0

ویتامین B2

0/80

پتاسیم

07/1

ویتامین B12

5/0

واضح است که انرژی قابل هضم پودر بدون روغن شفیره کرم ابریشم کمتر از پودر خام است:

        ·          انرژی ناخالص: kcal/kg5939(MJ8/24)

        ·          انرژی قابل هضم پودر خام kcal/kg4190

        ·          انرژی قابل هضم پودر روغن‎گیری شده: kcal/kg3672

جوجه‎ها و خوک‎ها بهتر از ماهی و میگو پروتئین خام پودر شفیره کرم ابریشم را هضم می‎کنند. در بین ماهی‎ها، ماهی قزل‎آلا بهتر از کپور معمولی پروتئین را مصرف می‎کند(به‎ترتیب 4/84% و 9/63%). همانطور که در جوجه‎ها نشان داده شده، ممکن است محتوای بالای چربی پودر شفیره کرم ابریشم باعث کاهش قابلیت هضم پروتئین شود(جدول 4).

جدول 4- قابلیت هضم آشکار(%) مربوط به پودر شفیره کرم ابریشم

پاورپوینت در مورد قانون اصلاح ماده (

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : پاورپوینت

نوع فایل :  .ppt ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد اسلاید : 21 اسلاید

 قسمتی از متن .ppt : 

1

قانون اصلاح ماده (13)

قانون مواد خوردنی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی

در اجرای تبصره 3 قانون اصلاح ماده 13 قانون مواد خوردنی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی مصوب آذر ماه 1379 مجلس محترم شورای اسلامی، بدینوسیله، آئین نامه اجرائی ماده مذکور را مشتمل بر 5فصل، 95 ماده، 54 تبصره و 46 بند به شرحی که گفته خواهد شد تصویب می نماید :

2

فصل اول

بهداشت فردی

ماده 1: کلیه متصدیان و کارگران و اشخاصی که در تهیه، توزیع و نگهداری و فروش و وسائط حامل مواد خوردنی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی و اماکن عمومی اشتغال دارند موظفند دوره ویژه بهداشت عمومی را بترتیبی که معاونت سلامت و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تعیین و اعلام می نماید گذرانده و گواهینامه معتبر آنرا دریافت دارند.

تبصره 1- مدیریت و یا تصدی و اشتغال بکار در هر یک از کارگاهها و کارخانجات و مراکز و اماکن و وسائط نقلیه موضوع این آئین نامه بدون داشتن گواهینامه معتبر موضوع ماده 1 ممنوع است.

تبصره 2- استخدام یا بکارگیری اشخاص فاقد گواهینامه معتبر مندرج در ماده 1 این آئین نامه در هریک از کارگاهها و کارخانجات و اماکن و مراکز و وسائط نقلیه مذکور ممنوع است.

تبصره 3- اشخاصی مانند صندوقدار، باغبان، نگهبان، راننده و نظایر آنها که در اماکن موضوع این آئین نامه شاغل بوده لیکن با مواد غذائی، آرایشی و بهداشتی ارتباط مستقیم ندارند از شمول ماده 1 فوق و تبصره های 1 و 2 آن مستثنی می باشند.

3

ماده 2 : کلیه متصدیان، مدیران، کارگران و اشخاصی که مشمول ماده 1 آئین نامه می باشند موظفند کارت معاینه پزشکی معتبر در محل کار خود داشته و هنگام مراجعه بازرسین بهداشت ارائه نمایند.

تبصره 1 – کارفرمایان موظفند هنگام استخدام گواهینامه معتبر ماده 1 و کارت معاینه پزشکی آنان را ملاحظه نمایند و ضمن اطمینان از اعتبار آن، آن را در محل کسب نگهداری نمایند.

تبصره 2 – کارت معاینه پزشکی منحصراً از طرف مراکز بهداشت شهرستان مراکز بهداشتی درمانی شهری و روستائی وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی صادر خواهد شد. مدت اعتبار کارت فوق برای پزندگان، اغذیه، ساندویچ، بستنی و آبمیوه فروشان و قنادان و مشاغل مشابه و نیز کارگران کارگاهها و کارخانجات تولید مواد غذائی و بهداشتی فاسد شدنی 6 ماه و برای سایر شاغلین موضوع این آئین نامه حداکثر یک سال می باشد.

ماده 3 : متصدیان و کارگران اماکن و مراکز و کارگاهها و کارخانجات و وسائط نقلیه موضوع این آئین نامه موظفند رعایت کامل بهداشت فردی و نظافت عمومی محل خود را نموده و به دستوراتیکه از طرف بازرسین بهداشت داده می شود عمل نمایند.

ماده 4 : کلیه اشخاصی که در اماکن و مراکز و سائط نقلیه موضوع این آئین نامه کار می کنند باید ملبس به لباس کار و روپوش تمیز و برنگ روشن باشند.

4

تبصره 1 – کلیه تهیه کنندگان مواد غذائی نظیر آشپزان، نانوایان و مشاغل مشابه و نیز کارگران کارگاهها و کارخانجات تولید مواد غذائی و بهداشتی که با این مواد ارتباط مستقیم دارند ملزم به پوشیدن روپوش سفید و کلاه و اشخاصی مانند شاغلین و فروشندگان اغذیه و ساندویچ، آبمیوه، بستنی، شیرنیجات، کله و پاچه، جگرکی و مشابه آنها علاوه بر روپوش و کلاه ملزم به استفاده از دستکش در حین کار می باشند.

تبصره 2 – در رستورانها و چایخانه های سنتی افرادیکه در امر پذیرائی شرکت داشته و با غذا سروکار دارند ملزم به پوشیدن روپوش و کلاه سفید بوده و سایر افراد میتوانند از لباسهای محلی استفاده کنند.

ماده 5 : متصدیان مراکز و کارگاهها و کارخانجات موضوع این آئین نامه موظفند برای هر یک از شاغلین خود جایگاه محفوظ و مناسبی بمنظور حفظ لباس و سایر وسایل در محل تهیه نمایند.

ماده 6 : متصدیان مراکز و کارگاهها و کارخانجات موضوع این آئین نامه موظفند از ورود و دخالت افراد متفرقه به امور تولید و تهیه و طبخ و حمل و نقل و توزیع و فروش مواد غذائی جلوگیری نمایند.

ماده 7 : متصدیان مراکز و کارگاهها و کارخانجات موضوع این آئین نامه موظفند به تناسب تعداد کارگران خود به ازاء هر کارگرحداقل 5/2 متر مربع اطاق استراحت مطابق با موازین بهداشتی تهیه نمایند.

تبصره – درهرحال مساحت اطاق استراحت نباید کمتر از 5/7 متر مربع و ارتفاع سقف آن نباید کمتر از 8/2 متر باشد.

مقاله درمورد پودر شفیره کرم ابریشم – یک ماده غذایی غیر متداول

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 7

پودر شفیره کرم ابریشم – یک ماده غذایی غیر متداول

پودر شفیره کرم ابریشم یک خوراک پروتئینی غیرمتداول برای حیوانات بوده که به‎عنوان یک محصول فرعی پس از جدا کردن رشته‎های ابریشم از پیله بدست می‎آید. همانطور که در تحقیقات نشان‎داده شده، به نظر می‎رسد که ارزش‎غذایی آن محدود باشد.

منشاء اولیه پرورش کرم ابریشم کشور چین بوده و بیش از 5000 سال قدمت دارد. کشورهای اصلی تولیدکننده ابریشم شامل چین(5/57% از تولید جهانی)، ژاپن(2/13%)، هند(3/10)، کره جنوبی(4/5%) و تایلند(1/2%) می‎باشد.

معمول‎ترین گونه برای تولید تجاری ابریشم، کرم ابریشم درخت توت یا Bmbyx mori از زیر شاخه جانوران بند پا یا Tracheata است. کرم پروانه ابریشم عمدتاً از برگ‎های درخت توت تغذیه می‎کند. توت سفید یا Morus alba از خانواده Moraceae متداول‎ترین نوع درخت توت در کشور ژاپن است. این خانواده شامل بیش از هزار گونه می‎باشد.

قبل از باز شدن رشته‎های ابریشم، پیله را حرارت می‎دهند تا شفیره آن کشته شود. از یک پیله ابریشم حدود 800 متر نخ رشته‎ای با ملکول‎های کشیده و لیفی‎شکل بدست می‎آید. پس از جدا شدن نخ ابریشم، شفیره باقیمانده خشک و سپس آسیا می‎شود. می‎توان با استفاده از یک مایع حلال چربی آنرا استخراج نمود. پیله‎های کرم ابریشم هیچ ارزش غذایی ندارند.

مشخصات پودر شفیره کرم ابریشم

محتوای پروتئین خام پودر شفیره کرم ابریشم(SPM)1 بسیار متفاوت است. در پودر‎هایی که روغن آنها گرفته شده، نسبت به پودر‎های فرآوری نشده میزان پروتئین خام بیشتر بوده(به‎ترتیب 8/72% و 1/55%) و قابل مقایسه با پودر ماهی با کیفیت خوب است(جدول 1). به‎دلیل وجود اسیدهای آمینه لیزین2، متیونین3، آرژنین4، هیستیدین5 و ترئونین6 که اسیدهای آمینه محدود کننده‎ای هستند، پروتئین پودر کرم ابریشم ارزش بالایی ندارد(جدول 2). ضریب اسیدهای آمینه ضروری و ارزش بیولوژیکی آن به ترتیب 3/61% و 6/51% است.

جدول 1- ترکیب شیمیایی پودر شفیره کرم ابریشم در مقایسه با پودر ماهی و کنجاله سویا(% ماده خشک)

پودر خام

پودر بدون روغن

پودر ماهی(سفید)

کنجاله سویا

ماده خشک

9/88

9/91

0/91

0/90

پروتئین خام

1/55

8/72

2/68

9/49

چربی خام

2/23

0/2

1/5

4/1

خاکستر

8/3

6/5

4/25

0/7

فیبر خام

5/5

2/6

8/0

5/6

جدول 2- نمودار اسیدهای آمینه ضروری پودر شفیره کرم ابریشم در مقایسه با پودر ماهی و کنجاله سویا(g/6gN)

پودر شفیره کرم ابریشم

پودر ماهی(سفید)

کنجاله سویا

آرژنین

0/6

4/4

4/3

هیستیدین

3/3

5/1

2/1

ایزولوسین

0/3

3/2

لوسین

8/7

8/4

7/3

لیزین

1/6

0/5

0/3

متیونین

9/1

8/1

6/0

فنیل آلانین

5/2

5/2

4/2

ترئونین

6/4

8/2

9/1

تریپتوفان

1/1

7/0

7/0

والین

7/4

3/3

3/2

چربی پودر شفیره کرم ابریشم شامل 12/2% لسیتین7 ، 7/20% اسید چرب اشباع و 1/70% اسیدهای چرب غیر اشباع(شامل 14% اسید پالمیتیک8، 1/9% اسید اُلئیک9، 6/24% اسید لینولئیک10، 14% اسید لینولنیک11 و 4/8% دیگر اسیدهای چرب) می‎باشد. فیبر خام پودر شفیره کرم ابریشم عمدتاً کیتین12 بوده که استفاده از آن برای اغلب حیوانات (به‎استثناء سخت‎پوستان که برای تشکیل اسکلت خارجی خود به کیتین نیاز دارند) مشکل است. اطلاعات زیادی در مورد محتوای مواد معدنی و ویتامین‎های پودر شفیره کرم ابریشم در دسترس نیست(جدول 3).

جدول 3-محتوای مواد معدنی و ویتامینی پودر شفیره کرم ابریشم

مواد معدنی(%)

ویتامین‎ها(g1000/mg)

کلسیم

63/0

ویتامین E

1000

فسفر

25/1

ویتامین B1

0/15

سدیم

03/0

ویتامین B2

0/80

پتاسیم

07/1

ویتامین B12

5/0

واضح است که انرژی قابل هضم پودر بدون روغن شفیره کرم ابریشم کمتر از پودر خام است:

        ·          انرژی ناخالص: kcal/kg5939(MJ8/24)

        ·          انرژی قابل هضم پودر خام kcal/kg4190

        ·          انرژی قابل هضم پودر روغن‎گیری شده: kcal/kg3672

جوجه‎ها و خوک‎ها بهتر از ماهی و میگو پروتئین خام پودر شفیره کرم ابریشم را هضم می‎کنند. در بین ماهی‎ها، ماهی قزل‎آلا بهتر از کپور معمولی پروتئین را مصرف می‎کند(به‎ترتیب 4/84% و 9/63%). همانطور که در جوجه‎ها نشان داده شده، ممکن است محتوای بالای چربی پودر شفیره کرم ابریشم باعث کاهش قابلیت هضم پروتئین شود(جدول 4).

جدول 4- قابلیت هضم آشکار(%) مربوط به پودر شفیره کرم ابریشم