مضرات مصرف نمک 8ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 8

مضرات مصرف نمک

نمک خوراکی (edible salt) یک ماده معدنی و بـلـورین است که عمدتاً از سـدیم کلراید (sodium chloride) تشـــکیل یافته است. از جمله مصارف نـمک خوراکـی می تـوان بـه طـعم دهـی بـه مـواد غـذایـی، به عنوان یک نـگهدارنده مـواد غـذایـی (جلـوگیری از فسـاد مـــواد غذایی) و ترد کننده

گوشت اشاره کرد.

تقسیم بندی نمک ها:

1-سنـگ نمک (rock salt): سـنگ نـمـک یـا هالیت (halite) یــک نمک تصفیه نشده، با رنـگ خاکستری و ممـلو از نـاخالـصی است. از این نمک برای ذوب کردن یخ و برف در خیابانها و جاده ها استفاده میشود. سنگ نمک در واقع سدیم کلراید است با فرمول شیمیایی (NACL).

2-نمک سفره (table salt): سنگ نمک تصفیه شده و آسیاب شده است، که معمولاً با ید غنی سازی شده است.

3-نمک دریا (sea salt): این نوع نمک با تبخیر آب دریا و اقیانوسها حاصل میشود. ترکیابت شیمیایی نمک دریا شامل سدیم، کلراید، سولفات، منیزیوم، پتاسیم، کلسیم است. نمک دریا تصفیه نشده و فاقد ید میباشد.

4-نمک ترش (SOUR SALT): نمک ترش و یا نمک سیتریک که از میوه های اسیدی نظیر لیمو ترش استخراج میشود.

دسته بندی نمک ها :

1-نمک تصفیه نشده (UNREFINED): مصرف این نوع نمک به خاطر دارا بودن ناخالصی های خطرناک توصیه نمیگردد. ناخالصی های نمک تصفیه نشده میتواند شامل: جیوه، آرسنیک، فلور، کادمیوم، سولفات کلسیم، منیزیوم، سنگ گچ و سایر فلزات سنگین باشد.

2-نمک تصفیه شده (REFINED): در این نمک ناخالصی های نمک جدا میشود. این نمک حداقل از 95 درصد سدیم کلراید تشکیل یافته است.

3- نمک تصفیه شده و ید دار: مصرف این نوع نمک توصیه میگردد. مواد تشکیل دهنده این نوع نمک به قرار زیر است:

-95 درصد کلراید سدیم.

- عامل ضد کلوخه شدن (ANTICAKING AGENTS): مواد نمگیری میباشند که با جذب رطوبت مانع به هم چسبیدن کریستالهای نمک میشوند. نظیر کربنات کلسیم، کربنات منیزیوم و سدیم سیلیکا آلومینات. با اضافه کردن چند دانه برنج نپخته نیز میتوانید از به هم چسبیدن کریستالهای نمک به یکدیگر جلوگیری کنید.

- قند معکوس (INVERT SUGAR): قند معکوس (ترکیب مساوی گلوکز و فروکتوز که از هیدرولیز سوکروز تهیه میشود) از تبخیر ید و همچنین زرد شدن رنگ نمک هنگام مواجهه با نور خورشید جلوگیری میکند.

- یـد (IODINE): ید به شکل یدید پتاسیم (POTASSIUM IODIDE) و یا یدات پـتـاسـیـم (POTASSIUM IODATE) به نمک افزوده میگردد.

نکته: ید بمنظور جلوگیری از تولید ناکافی هورمونهای تیروئید حائز اهمیت است. عدم مـصرف یـد ایجاد هـایـپوتیروئیدیسم (کم کاری غذه تیروئید) میکند، که باعث ایجاد گواتر (GOITRE)، کرتینیسم (CRETINISM) (عقب ماندگی توام با کوتولگی) و در بزرگسالان ایجاد میکزدم (MYXEDEMA) میکند.

نکته: در برخی از کشورها غیر از ید، سدیم فلوراید و یا پتاسیم فلوراید و همچنین فولیک اسید نیز به نمکهای خوراکی اضافه میگردد.

فواید مصرف نمک:

سدیم و کلر دو جزء اصلی نمک خوراکی برای بقای تمام موجودات زنده از جمله انسان ضروری میباشد. سدیم یک الکترولیت است مانند پتاسیم، کلسیم و سدیم. مصرف نمک مانند چربی ها برای بدن ضروری میباشد، اما مصرف بیش از نیاز میتواند برای بدن مضر باشد. کارکردهای نمک خوراکی(سدیم) در بدن:

1- تنظیم توازن اسید و باز در بدن (PH).

2-تنظیم فشار خون.

3-انتقال پیامهای عصبی.

4-انقباضات عضلانی.

5-کمک به حمل مواد غذایی به داخل سلولهای بدن.

6-ترشح اسید معده.

7-تعادل مایعات بدن.

8-تعادل الکترولیت های بدن.

نکته: عدم مصرف کافی نمک میتواند به انقباضات شدید عضلانی، ریتم ضعیف قلب، مرگ ناگهانی، ایست قلبی و سرگیجه منجر گردد.

مضرات مصرف بیش از اندازه نمک:

1-ابتلا به پر فشاری خون.

2-سکته.

3-فقر کلسیم.

4-پوکی استخوان.

5-ادم.

6-افزایش وزن.

7-زخم معده.

8-تشدید آسم.

تحقیق: اطلاعات عمومی درباره مصرف داروها

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 9

اطلاعات عمومی درباره مصرف داروها

 پیش از مصرف داروها :

پیش از مصرف هر دارویی پزشک خود را از موارد ذیل آگاه سازید :

-        اگر نسبت به دارو ، غذا یا مواد خاص دیگری مانند رنگهای مصنوعی آلرژی یا حساسیت دارید .

-        اگر تحت رژیم غذایی کم نمک ، کم شکر یا دیگر انواع آن می باشید چرا که بسیاری از داروها دارای املاح ، شکر یا الکل می باشند .

-        اگر باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید چراکه بعضی از داروها ممکن است موجب ناهنجاریهای مادرزادی گردند . از طرفی ایمن بودن هیچ دارویی در دوران بارداری ثابت نشده است لذا مصرف هر گونه دارو در این دوران باید تحت نظر پزشک باشد .

-        اگر به نوزاد یا کودک خود شیر می دهید چرا که بعضی داروها ممکن است در شیر ترشح شده و موجب عوارض ناخواسته ای در فرزند شما گردد .

-        اگر می خواهید از داروهای بی نیاز به تجویز پزشک یا به اصطلاح داروهای روی پیش خوان (OTC) برای کودک خود استفاده کنید .

-        اگر در حال مصرف داورها یا مکمل های غذایی هستید یا اخیراً مصرف کرده اید . چراکه ممکن است باداروی تجویزی پزشک شما تداخل داشته باشد . فراموش نکنید داروهایی که نیاز به تجویز پزشک ندارند مانند مسکنها ، مسهل ها ، شربت های ضد اسیدها و نوشابه های الکلی از این مورد مستثنی نیستند .

-        اگر مشکل پزشکی دیگری جدای از بیماری فعلی خود دارید .

-        اگر در یادآوری مطالب و خواندن دستورات دارویی مشکل دارید .

نحوه نگهدای داروها :  

-        داروها را دور از دسترس کودکان قرار دهید .

-        داروها را در شیشه یا قوطی اصلی خود نگاه دارید .

-        داروها را در برابر حرارت و نور قرار ندهید .

-        قرصها و کپسولها را در حمام یا جاهای نمناک منزل بطور مثال نزدیک سینی ظرفشویی آشپزخانه نگهداری نکنید. چراکه رطوبت و حرارت ممکن است باعث تغییرات شیمیایی در دارو گردند همچنین پنبه فشرده موجود در قوطی داروها را پس از بازکردن قوطی دور بیندازید چرا که در غیر این صورت رطوبت را به داخل قوطی جذب خواهد کرد .

-        از یخ زدن داروهای مایع جلوگیری کنید .

-        داروها را در یخچال نگهداری نکنید مگر بعضی داروهای خاص که در برچسب آن قید شده باشد .

-        داروها را برای مدت طولانی در اتومبیل قرار ندهید .

-        در مسافرت داروی خود را در چمدان قرار نداده و همراه خود داشته باشید چرا که امکان گم شدن چمدان یا قرار گرفتن آن در محیطهای خیلی سرد یا خیلی گرم وجود دارد .

-        داروهای تاریخ گذشته یا بی مصرف خود را در منزل نگهداری نکنید واز اینکه داروی دور ریخته شده خارج از دسترس کودکان باشد اطمینان حاصل کنید .

نحوه درست مصرف دارو:

-        دارو  را طبق دستور پزشک با زمانبندی معین و برای یک دوره کامل درمانی مصرف کنید . اگر از داروهای بی نیاز به نسخه پزشک استفاده می کنید بر طبق دستور بروشور دارو عمل کنید مگر اینکه پزشک شما توصیه دیگری کند .

-        اگر فکر می کنید داروی تجویزی پزشک موثر واقع نشده با پزشک خودتماس بگیرید و از جانب خود اقدام به قطع مصرف دارو نکنید ، چر اکه ظهور اثرات مفید بعضی داروها به چند هفته زمان نیاز دارد .

-        از بین رفتن علائم بیماری برای حصول اطمینان از تکمیل دوره درمان کافی نیست بطور مثال در مورد مصرف آنتی بیوتیکها علائم عفونت طی چند روز از بین می روند اما بطور مثال باید تا ۲ هفته مصرف شوند تا عفونت کاملاً ریشه کن گردد .

-        نگهداری داروهای گوناگون در یک قوطی صحیح نیست همچنین داروهای مورد استفاده را پس از مصرف در قوطی دربسته نگهداری کنید و هرگز برچسب دارو را از آن جدا نکنید .

-        برای جلوگیری از اشتباه دارو را در تاریکی مصرف نکنید برچسب آنرا قبل از مصرف بخوانید بویژه به تاریخ انقضاء و هر نوع توصیه مصرفی توجه کنید .

نحوه درست مصرف داروهای خوراکی :

-        بطور کلی بهتر است داروها را با یک لیوان پر آب مصرف کنید مگر آنکه دستور پزشک شما چیز دیگری باشد .

-         بعضی داروها باید همراه غذا مصرف شوند تا موجب تحریک معده نشوند و بعضی دیگر اگر همراه غذا مصرف شوند غیر فعال شده یا شروع اثرشان به تاخیر می افتد .

-        هنگام مصرف داروهای طولانی اثر هر دوز دارو  باید بطور کامل مصرف شود همینطور داروها را قبل از بلع نجوید یا خرد نکنید مگر آنکه دستورالعمل ویژه ای در رابطه با آن از جانب پزشک خود داشته باشید .

-         داروهایی را که دارای پوشش روده ای می باشند نباید باشیر یا آنتی اسید مصرف شوند ، در غیر این صورت خیلی زود در معده حل می شوند .

-        اگر دارو را به شکل شربت مصرف می کنید باید از قاشق یا پیمانه مخصوص اندازه گیری میزان مایع استفاده شود تا بطور دقیق میزان دوز دارو تنظیم گردد .

-        داروهای خوراکی در اشکال متفاوتی مثل قرص ، کپسول و شربت عرضه می شوند بنابراین اگر در مصرف یکی از این اشکال دچار مشکل باشید می توانید با پزشک خود مشورت نمایید تا درصورت امکان از

مقاله درمورد. اطلاعات عمومی درباره مصرف داروها

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 9

اطلاعات عمومی درباره مصرف داروها

 پیش از مصرف داروها :

پیش از مصرف هر دارویی پزشک خود را از موارد ذیل آگاه سازید :

-        اگر نسبت به دارو ، غذا یا مواد خاص دیگری مانند رنگهای مصنوعی آلرژی یا حساسیت دارید .

-        اگر تحت رژیم غذایی کم نمک ، کم شکر یا دیگر انواع آن می باشید چرا که بسیاری از داروها دارای املاح ، شکر یا الکل می باشند .

-        اگر باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید چراکه بعضی از داروها ممکن است موجب ناهنجاریهای مادرزادی گردند . از طرفی ایمن بودن هیچ دارویی در دوران بارداری ثابت نشده است لذا مصرف هر گونه دارو در این دوران باید تحت نظر پزشک باشد .

-        اگر به نوزاد یا کودک خود شیر می دهید چرا که بعضی داروها ممکن است در شیر ترشح شده و موجب عوارض ناخواسته ای در فرزند شما گردد .

-        اگر می خواهید از داروهای بی نیاز به تجویز پزشک یا به اصطلاح داروهای روی پیش خوان (OTC) برای کودک خود استفاده کنید .

-        اگر در حال مصرف داورها یا مکمل های غذایی هستید یا اخیراً مصرف کرده اید . چراکه ممکن است باداروی تجویزی پزشک شما تداخل داشته باشد . فراموش نکنید داروهایی که نیاز به تجویز پزشک ندارند مانند مسکنها ، مسهل ها ، شربت های ضد اسیدها و نوشابه های الکلی از این مورد مستثنی نیستند .

-        اگر مشکل پزشکی دیگری جدای از بیماری فعلی خود دارید .

-        اگر در یادآوری مطالب و خواندن دستورات دارویی مشکل دارید .

نحوه نگهدای داروها :  

-        داروها را دور از دسترس کودکان قرار دهید .

-        داروها را در شیشه یا قوطی اصلی خود نگاه دارید .

-        داروها را در برابر حرارت و نور قرار ندهید .

-        قرصها و کپسولها را در حمام یا جاهای نمناک منزل بطور مثال نزدیک سینی ظرفشویی آشپزخانه نگهداری نکنید. چراکه رطوبت و حرارت ممکن است باعث تغییرات شیمیایی در دارو گردند همچنین پنبه فشرده موجود در قوطی داروها را پس از بازکردن قوطی دور بیندازید چرا که در غیر این صورت رطوبت را به داخل قوطی جذب خواهد کرد .

-        از یخ زدن داروهای مایع جلوگیری کنید .

-        داروها را در یخچال نگهداری نکنید مگر بعضی داروهای خاص که در برچسب آن قید شده باشد .

-        داروها را برای مدت طولانی در اتومبیل قرار ندهید .

-        در مسافرت داروی خود را در چمدان قرار نداده و همراه خود داشته باشید چرا که امکان گم شدن چمدان یا قرار گرفتن آن در محیطهای خیلی سرد یا خیلی گرم وجود دارد .

-        داروهای تاریخ گذشته یا بی مصرف خود را در منزل نگهداری نکنید واز اینکه داروی دور ریخته شده خارج از دسترس کودکان باشد اطمینان حاصل کنید .

نحوه درست مصرف دارو:

-        دارو  را طبق دستور پزشک با زمانبندی معین و برای یک دوره کامل درمانی مصرف کنید . اگر از داروهای بی نیاز به نسخه پزشک استفاده می کنید بر طبق دستور بروشور دارو عمل کنید مگر اینکه پزشک شما توصیه دیگری کند .

-        اگر فکر می کنید داروی تجویزی پزشک موثر واقع نشده با پزشک خودتماس بگیرید و از جانب خود اقدام به قطع مصرف دارو نکنید ، چر اکه ظهور اثرات مفید بعضی داروها به چند هفته زمان نیاز دارد .

-        از بین رفتن علائم بیماری برای حصول اطمینان از تکمیل دوره درمان کافی نیست بطور مثال در مورد مصرف آنتی بیوتیکها علائم عفونت طی چند روز از بین می روند اما بطور مثال باید تا ۲ هفته مصرف شوند تا عفونت کاملاً ریشه کن گردد .

-        نگهداری داروهای گوناگون در یک قوطی صحیح نیست همچنین داروهای مورد استفاده را پس از مصرف در قوطی دربسته نگهداری کنید و هرگز برچسب دارو را از آن جدا نکنید .

-        برای جلوگیری از اشتباه دارو را در تاریکی مصرف نکنید برچسب آنرا قبل از مصرف بخوانید بویژه به تاریخ انقضاء و هر نوع توصیه مصرفی توجه کنید .

نحوه درست مصرف داروهای خوراکی :

-        بطور کلی بهتر است داروها را با یک لیوان پر آب مصرف کنید مگر آنکه دستور پزشک شما چیز دیگری باشد .

-         بعضی داروها باید همراه غذا مصرف شوند تا موجب تحریک معده نشوند و بعضی دیگر اگر همراه غذا مصرف شوند غیر فعال شده یا شروع اثرشان به تاخیر می افتد .

-        هنگام مصرف داروهای طولانی اثر هر دوز دارو  باید بطور کامل مصرف شود همینطور داروها را قبل از بلع نجوید یا خرد نکنید مگر آنکه دستورالعمل ویژه ای در رابطه با آن از جانب پزشک خود داشته باشید .

-         داروهایی را که دارای پوشش روده ای می باشند نباید باشیر یا آنتی اسید مصرف شوند ، در غیر این صورت خیلی زود در معده حل می شوند .

-        اگر دارو را به شکل شربت مصرف می کنید باید از قاشق یا پیمانه مخصوص اندازه گیری میزان مایع استفاده شود تا بطور دقیق میزان دوز دارو تنظیم گردد .

-        داروهای خوراکی در اشکال متفاوتی مثل قرص ، کپسول و شربت عرضه می شوند بنابراین اگر در مصرف یکی از این اشکال دچار مشکل باشید می توانید با پزشک خود مشورت نمایید تا درصورت امکان از

مقاله . اطلاعات عمومی درباره مصرف داروها

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 9

اطلاعات عمومی درباره مصرف داروها

 پیش از مصرف داروها :

پیش از مصرف هر دارویی پزشک خود را از موارد ذیل آگاه سازید :

-        اگر نسبت به دارو ، غذا یا مواد خاص دیگری مانند رنگهای مصنوعی آلرژی یا حساسیت دارید .

-        اگر تحت رژیم غذایی کم نمک ، کم شکر یا دیگر انواع آن می باشید چرا که بسیاری از داروها دارای املاح ، شکر یا الکل می باشند .

-        اگر باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید چراکه بعضی از داروها ممکن است موجب ناهنجاریهای مادرزادی گردند . از طرفی ایمن بودن هیچ دارویی در دوران بارداری ثابت نشده است لذا مصرف هر گونه دارو در این دوران باید تحت نظر پزشک باشد .

-        اگر به نوزاد یا کودک خود شیر می دهید چرا که بعضی داروها ممکن است در شیر ترشح شده و موجب عوارض ناخواسته ای در فرزند شما گردد .

-        اگر می خواهید از داروهای بی نیاز به تجویز پزشک یا به اصطلاح داروهای روی پیش خوان (OTC) برای کودک خود استفاده کنید .

-        اگر در حال مصرف داورها یا مکمل های غذایی هستید یا اخیراً مصرف کرده اید . چراکه ممکن است باداروی تجویزی پزشک شما تداخل داشته باشد . فراموش نکنید داروهایی که نیاز به تجویز پزشک ندارند مانند مسکنها ، مسهل ها ، شربت های ضد اسیدها و نوشابه های الکلی از این مورد مستثنی نیستند .

-        اگر مشکل پزشکی دیگری جدای از بیماری فعلی خود دارید .

-        اگر در یادآوری مطالب و خواندن دستورات دارویی مشکل دارید .

نحوه نگهدای داروها :  

-        داروها را دور از دسترس کودکان قرار دهید .

-        داروها را در شیشه یا قوطی اصلی خود نگاه دارید .

-        داروها را در برابر حرارت و نور قرار ندهید .

-        قرصها و کپسولها را در حمام یا جاهای نمناک منزل بطور مثال نزدیک سینی ظرفشویی آشپزخانه نگهداری نکنید. چراکه رطوبت و حرارت ممکن است باعث تغییرات شیمیایی در دارو گردند همچنین پنبه فشرده موجود در قوطی داروها را پس از بازکردن قوطی دور بیندازید چرا که در غیر این صورت رطوبت را به داخل قوطی جذب خواهد کرد .

-        از یخ زدن داروهای مایع جلوگیری کنید .

-        داروها را در یخچال نگهداری نکنید مگر بعضی داروهای خاص که در برچسب آن قید شده باشد .

-        داروها را برای مدت طولانی در اتومبیل قرار ندهید .

-        در مسافرت داروی خود را در چمدان قرار نداده و همراه خود داشته باشید چرا که امکان گم شدن چمدان یا قرار گرفتن آن در محیطهای خیلی سرد یا خیلی گرم وجود دارد .

-        داروهای تاریخ گذشته یا بی مصرف خود را در منزل نگهداری نکنید واز اینکه داروی دور ریخته شده خارج از دسترس کودکان باشد اطمینان حاصل کنید .

نحوه درست مصرف دارو:

-        دارو  را طبق دستور پزشک با زمانبندی معین و برای یک دوره کامل درمانی مصرف کنید . اگر از داروهای بی نیاز به نسخه پزشک استفاده می کنید بر طبق دستور بروشور دارو عمل کنید مگر اینکه پزشک شما توصیه دیگری کند .

-        اگر فکر می کنید داروی تجویزی پزشک موثر واقع نشده با پزشک خودتماس بگیرید و از جانب خود اقدام به قطع مصرف دارو نکنید ، چر اکه ظهور اثرات مفید بعضی داروها به چند هفته زمان نیاز دارد .

-        از بین رفتن علائم بیماری برای حصول اطمینان از تکمیل دوره درمان کافی نیست بطور مثال در مورد مصرف آنتی بیوتیکها علائم عفونت طی چند روز از بین می روند اما بطور مثال باید تا ۲ هفته مصرف شوند تا عفونت کاملاً ریشه کن گردد .

-        نگهداری داروهای گوناگون در یک قوطی صحیح نیست همچنین داروهای مورد استفاده را پس از مصرف در قوطی دربسته نگهداری کنید و هرگز برچسب دارو را از آن جدا نکنید .

-        برای جلوگیری از اشتباه دارو را در تاریکی مصرف نکنید برچسب آنرا قبل از مصرف بخوانید بویژه به تاریخ انقضاء و هر نوع توصیه مصرفی توجه کنید .

نحوه درست مصرف داروهای خوراکی :

-        بطور کلی بهتر است داروها را با یک لیوان پر آب مصرف کنید مگر آنکه دستور پزشک شما چیز دیگری باشد .

-         بعضی داروها باید همراه غذا مصرف شوند تا موجب تحریک معده نشوند و بعضی دیگر اگر همراه غذا مصرف شوند غیر فعال شده یا شروع اثرشان به تاخیر می افتد .

-        هنگام مصرف داروهای طولانی اثر هر دوز دارو  باید بطور کامل مصرف شود همینطور داروها را قبل از بلع نجوید یا خرد نکنید مگر آنکه دستورالعمل ویژه ای در رابطه با آن از جانب پزشک خود داشته باشید .

-         داروهایی را که دارای پوشش روده ای می باشند نباید باشیر یا آنتی اسید مصرف شوند ، در غیر این صورت خیلی زود در معده حل می شوند .

-        اگر دارو را به شکل شربت مصرف می کنید باید از قاشق یا پیمانه مخصوص اندازه گیری میزان مایع استفاده شود تا بطور دقیق میزان دوز دارو تنظیم گردد .

-        داروهای خوراکی در اشکال متفاوتی مثل قرص ، کپسول و شربت عرضه می شوند بنابراین اگر در مصرف یکی از این اشکال دچار مشکل باشید می توانید با پزشک خود مشورت نمایید تا درصورت امکان از

تحقیق درباره دیدگاه قرآن درباره صرفه جویی و مصرف 9 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 11

دیدگاه قرآن درباره صرفه جویی و مصرف

صرفه جویی به مفهوم مصرف چیزی به شکل درست و مناسب آن است. این مساله برای ایجاد تعادل میان درآمد و هزینه بسیار مهم و اساسی است و در حوزه اقتصاد خانواده نیز می تواند تاثیرگذار و سرنوشت ساز باشد.

 با این همه صرفه جویی علاوه بر اینکه در حوزه اقتصاد شخصی معنا و مفهوم می یابد در حوزه اقتصاد عمومی نیز معنا دارد. امام خمینی (ره) بر این اساس است که مصرف زیاد و بیش از نیاز در آب و برق را نه تنها نادرست و حرام می داند بلکه آن را ضمان آور دانسته و شخص را نسبت به جامعه مدیون می شمارد.

قرآن نیز به این مساله از ابعاد مختلف پرداخته است؛ زیرا قرآن کتاب هدایت و راهنمایی آدمی به سوی کمال است و به مساله اقتصادی که ارتباط تنگاتنگی با مساله آسایش و آرامش دارد، توجه داشته و برای این که انسان در مسیر کمالی حرکت کند به مساله اقتصاد و روش های مناسب و درست کسب درآمد و هزینه های آن نیز پرداخته است. بازخوانی نگرش و تحلیل قرآن می تواند در این زمینه برای دست یابی به شیوه های درست کمک کند. نوشتار حاضر تلاشی است تا این مساله را از دیدگاه قرآن واکاوی نماید.

مفهوم صرفه جویی

واژه عربی صرف که به معنای تغییر و تحویل آمده است در علوم مختلف معانی و مفاهیم گوناگونی را بیان می کند. به عنوان نمونه در علم صرف و نحو به معنای ساختن صیغه های مختلف از یک اصل می باشد که در ادبیات عربی معروف و مشهور است.

در علوم قرآنی صرفه به معنای بازداشتن شخص از آوردن آیه و یا سوره ای است که در مقام تحدی انجام می گیرد. در این که این نظریه درست و یا نادرست است سخنی نیست بلکه تنها بیان این که صرفه به معنای بازداشتن شخص به شکل تکوینی از آوردن سوره و یا آیه نیز به کار رفته است.

در علم اقتصاد چون سخن از تولید و توزیع و مصرف است واژه صرفه جویی به معنای مصرف درست و مناسب چیزی است که در اختیار شخص قرار دارد و در ازای آن کار و یا هزینه ای پرداخت شده است. بنابراین صرفه جویی در ارتباط با مصرف چیزی است که دارای مالیت می باشد و انسان در قبال آن کار و یا هزینه ای پرداخته و یا می پردازد.

صرفه جویی، کم مصرف کردن نیست

عده ای صرفه جویی را به معنای کم مصرف کردن معنا کرده اند ولی به نظر می رسد این معنا نمی تواند اقتصادی باشد؛ زیرا هدف از تولید یک شی اقتصادی، مصرف آن است و مصرف چیزی زمانی به وقوع می پیوندد که آدمی به آن نیاز داشته باشد و با مصرف آن چیز نیازی از نیازهای وی برآورده می شود. بنابراین شخص لازم است تا در حد نیاز و برآورد آن، چیزی را مصرف نماید و کم مصرف کردن نمی تواند نیاز وی را برآورده سازد، مگر آن که در مساله نیاز به نیازهای اساسی و نیازهای غیر اساسی و یا نیازهای لازم و غیر لازم توجه داده شود. در این صورت می توان گفت که مصرف چیزی می بایست در حد برآورد نیازهای اساسی و لازم باشد.

ولی مشکلی که در این جا خود را نشان می دهد آن است که همان گونه که نیازهای آدمی به دو دسته نیازهای اساسی و لازم و غیر اساسی و غیر لازم دسته بندی می شود و به شکلی اولویت خود را تحمیل می کند، در حوزه چیزهایی که به عنوان مواد مصرفی مورد توجه قرار می گیرد نیز اولویت بندی صادق است. به این معنا که هرچه نیاز شخص و یا جامعه به چیزی اساسی و ضروری و لازم باشد آن چیز به شکل امری با مالیت بیش تر و اساسی تر مطرح می شود. از این رو ارزش نیازی انسان به چیز اقتصادی، آن چیز را ارزشمندتر می سازد چنان که کم اهمیتی آن نیز آن را در درجه دوم اهمیت قرار می دهد.

البته این امر به چیزهایی برمی گردد که ارزش مالی داشته و برای تولید و تهیه آن نیازمند کار و پرداخت هزینه هستیم. بنابراین با آن که هوا و اکسیژن برای آدمی دارای ارزش و اهمیت بسیار و حیاتی است ولی از آن جایی که درحال حاضر برای آن هزینه ای پرداخته نمی شود و نیاز به تولید آن نداریم و کاری برای آن انجام نمی دهیم چیزی بی ارزش بوده و از مالیت خارج می شود و سخن از صرفه جویی در آن معنا و مفهومی ندارد؛ ولی اگر فرض کنیم که در آینده برای تولید اکسیژن مصرفی انسان نیازمند تولید و یا کار برای آن باشیم می بایست برای آن مالیت قرار داده و درباره شیوه های مصرف و استفاده آن سخن بگوییم.

دیدگاه اقتصاددانان درباره صرفه جویی

به هرحال صرفه جویی ارتباط تنگاتنگی با مسأله مالیت و مقدار تولید و توزیع دارد. هر چیزی که ازنظر مالی ارزشمند و از نیاز بشر به آن بیش تر باشد درباره نحوه و چگونگی مصرف آن نیز مسایل و مطالب بیش تری مطرح می شود.

اقتصاددانان درباره نحوه مصرف به این نکته توجه می دهند که مراد از صرفه جویی، کم مصرف کردن نیست؛ زیرا می بایست در هر چیزی که بخشی از نیاز آدمی را برطرف می سازد به مقدار موردنیاز از آن استفاده کرد. بنابراین شخص می بایست در حد نیاز طبیعی خود از هر چیز اقتصادی استفاده کند. تنها مسأله ای که اقتصاددانان آن را مطرح می سازند این است که در زمان بحران های اقتصادی و کاهش توزیع و یا تولید چیزی، می بایست به حد اقل بسنده کرد و درحد رفع حاجت و نیاز ضروری از آن استفاده نمود تا فرصت بیش تری به دیگران داده شود.در حقیقت در زمان بحران سخن از مصرف درحد ضرورت و رفع نیاز