تحقیق درباره فضیلت ماه رجب و مناسبت‏های مهم آن

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 6

فضیلت ماه رجب و مناسبت‏های مهم آن

ماه رجب، آغاز پرفضیلت‏ترین سه ماه سال است(رجب، شعبان و رمضان) که هر سه ماه از مقام والایی در میان دیگر ماه‏های سال‏برخوردارند. گو این که این ماه، حتی در جاهلیت نیز مورد احترام زیادی بوده ‏و آن را حرام می‏نامیدند زیرا جنگ و کارزار را نیز در این ماه ناروا و ممنوع می‏دانستند. و چون به احترام ماه رجب، تمام سلاح‏ها بر زمین گذاشته می‏شد،آن را «اصم‏» نیز نام‏گذاری کرده‏اند.

رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) در فضیلت این ماه چنین می‏فرماید:

«الا ان‏رجب شهر الله الاصم و هو شهر عظیم و انما سمی الاصم لانه لایقارنه شهر من الشهورحرمه و فضلا عند الله تبارک و تعالی‏».

«الا ان رجب و شعبان شهرای و رمضان شهر امتی‏».

«الا و من صام من رجب یوما ایمانا و احتسابا استوجب رضوان الله الاکبر واطفی صومه فی ذلک الیوم غضب الله‏».

ای مردم بدانید که ماه رجب ماه «اصم‏» خداوند است و همانا ماهی است‏بس عظیم‏و بزرگ و علت نام‏گذاری این ماه به «اصم‏» این است که هیچ ماهی از ماه‏های سال‏از نظر فضیلت و حرمت نزد خدای تبارک و تعالی، به آن نمی‏رسد.

هان! ماه رجب و ماه شعبان دو ماه من‏اند و ماه رمضان ماه امتم.

هان! هر که یک روز از ماه رجب را با ایمان و برای رضای خدا روزه بدارد، به‏نعمت رضوان بزرگ الهی نایل آید، و روزه‏اش در آن روز خشم خداوند را فرو می‏نشاند.

و آن چه بیش‏تر بر عظمت و احترام این ماه افزوده است، مناسبت‏های آن است که درراءس آن‏ها عید بزرگ مبعث رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم (27 رجب) وعید میلاد امیرالمومنین مولای متقین علی بن ابی‏طالب علیه افضل الصلاه والسلام (13رجب) می‏باشد.

(13 رجب) روز ولادت امیرالمومنین علیه السلام:

حضرت امیرالمومنین روز13 رجب و33 سال قبل از هجرت در کعبه خانه خدا به‏دنیا آمد. او نخستین و آخرین کسی است که در کعبه زاده می‏شود.

حافظ گنجی شافعی در الکفایه خود در این باره می‏گوید:

امیرالمومنین علی بن ابی‏طالب در مکه در بیت الله الحرام، شب جمعه‏13 رجب،33سال پس از عام الفیل، متولد شد. هیچ کس جز او در خانه خدا به دنیا نیامده ونخواهد آمد و همین برای تعظیم مقام والایش کافی است.

شیخ صدوق در مورد ولادت امام علی علیه السلام چنین می‏گوید:

یزید بن قعنب می‏گوید: من همراه با عباس بن عبدالمطلب و گروهی از بنی عبدالعزی‏در برابر خانه خدا نشسته بودیم.

ناگهان فاطمه بنت اسد به کنار خانه خدا آمد، در حالی که‏9 ماه از مدت حمل اوبه علی بن ابی‏طالب می‏گذشت. درد زایمان بر او عارض شد، دست‏ها را به دعا بلند کردو با خدای خود چنین مناجات نمود:

«پروردگارا! من به تو و پیامبران و کتاب‏هایی که از سوی تو نازل شده است‏ایمان دارم و سخن جدم حضرت ابراهیم خلیل را گواهی می‏دهم; همان کسی که این بیت‏عتیق را ساخت، پس به حق آن کس که این خانه را بنا کرد و به حق جنینی که در شکم‏دارم، زایمان را بر من آسان فرما.» یزید بن قعنب ادامه می‏دهد:

ناگاه دیدیم پشت کعبه شکافته شد و فاطمه بنت اسد به درون خانه خدا وارد شد واز دیدگانمان پنهان ماند، سپس دیوار خانه به هم آمد! رفتیم که قفل را باز کنیم‏تا از حقیقت قضیه آگاه گردیم ولی قفل خانه خدا باز نشد که نشد. دانستیم که این‏امری است الهی.

سه روز بر این منوال گذشت، در روز چهارم مادر علی علیه‏السلام در حالی که اورا بر دست‏خود گرفته بود، از خانه خارج شد و چنین گفت:

«انی فضلت علی من تقدمنی من النساء لان آسیه بنت مزاحم عبدت الله عزوجل سرافی موضع لایحب ان یعبدالله الا اضطرارا و ان مریم بنت عمران هزت النخله الیابسه‏بیدها حتی اءکلت منها رطبا جنیا و انی دخلت البیت الحرام فاکلت من ثمار الجنه واوراقها فلما اردت ان اخرج، هتف بی هاتف: یا فاطمه! سمیه علیا فهو علی‏والله العلی الاعلی یقول: انی شققت اسمه من اسمی و اءدبته بادبی و وقفته علی‏غامض علمی و هو الذی یکسر الاصنام فی بیتی و هو الذی یوذن فوق ظهر بیتی و یقدسنی‏و یمجدنی فطوبی لمن احبه و اءطاعه و ویل لمن ابغضه و عصاه‏».

همانا بر بانوانی که پیش از من بودند، برتری دارم زیرا آسیه دختر مزاحم درپنهانی و در جایی که نباید خدا را عبادت کنند، به پرستش و عبادت خدا می‏پرداخت ومریم دختر عمران، درخت‏خشک خرما را تکان داد تا از آن رطب تازه بچیند و بخورد،و اما من در خانه خدا وارد شدم (و مهمان او گشتم) و از میوه‏ها و برگ‏های بهشتی‏تناول کردم و هنگامی که خواستم از خانه بیرون آیم، هاتفی مرا ندا داد که: ای‏فاطمه! فرزندت را «علی‏» نام گذار چرا که او علی و بزرگ است و خدای علی اعلی‏می‏فرماید: من نام او را از نام خود برگرفتم و او را به آداب خود ادب کردم و برپنهانی‏های علمم آگاه ساختم. او کسی است که بت‏ها را در خانه‏ام می‏شکند. او کسی‏است که بر پشت‏بام خانه‏ام اذان می‏گوید. او کسی است که مرا بسیار ستایش و تمجیدمی‏کند. پس خوشا به حال کسانی که او را دوست داشته باشند و اطاعتش کنند و وای برکسانی که او را دشمن داشته و مخالفتش نمایند.(امالی صدوق ص‏80)

نه تنها شیعیان بر این مطلب اتفاق نظر دارند، که بسیاری‏از مورخان و محدثان و علمای اهل سنت نیز بر این مطلب اذعان می‏نمایند و گواهی‏می‏دهند که علی زاده کعبه است و جز او کسی در خانه خدا متولد نشده و نخواهد شد.

این فضیلت مانند بسیاری از فضایل دیگر، مخصوص علی است و هیچ کس در آن‏ها شریک‏نمی‏باشد، چه او نور خدا و کلمه خدا و پرچم هدایت‏خدا است. او مظهر حق تعالی است‏در جهان دنیا و جامع تمام کمالات و فضایل معنوی است. او برترین و بافضیلت‏ترین‏انسان روی زمین پس از رسول خدا(ص) است.

ابن عباس گوید:

روزی رسول خدا صلی الله علیه و آله با مردم سخن می‏گفت، در ضمن سخنانش‏فرمود:

ای مردم! کیست که سخنش از سخن خداو ند بهتر و درست‏تر باشد؟ ای مردم! هماناخداوند به من دستور داده است که علی را به عنوان پیشوا، امام، خلیفه و وصی خودبه شما معرفی کنم و او را برادر و وزیر خود قرار دهم.

ای مردم! علی پس از من باب هدایت و دعوت کننده مردم به سوی خداوند می‏باشد.

علی، پارساترین و برگزیده‏ترین مومنان است «و من اءحسن قولا ممن دعا الی الله وعمل صالحا و قال اننی من المسلمین‏» و چه کسی سخنش ارزشمندتر است از آن کس که‏مردم را به سوی خدا فرا می‏خواند و کارهای شایسته انجام می‏دهد و می‏گوید: من ازمسلمانانم.

ای مردم! علی از من است. فرزندان علی فرزندان من هستند، و او همسر دختر عزیزم‏است.

فرمان او فرمان من و نهی او نهی من است. پس ای مردم، بر شما باد به طاعت وفرمان‏برداری از او و زنهار از نافرمانی و مخالفتش چرا که اطاعتش، اطاعت من ونافرمانیش، نافرمانی من است.

ای مردم! علی صدیق این امت و فاروق آن است . و علی محدث و سخن‏گوی این امت است.

علی هارون، یوشع، آصف و شمعون امت است. علی الگوی هدایت و کشتی نجات و طالوت‏امت و ذوالقرنین آن است.

ای مردم! علی آزمایش خداوند بر مردم است و علی حجت‏بزرگ پروردگار است.

علی آیت عظمای الهی و پیشوای هدایت و عروه الوثقی دین است.

ای مردم! علی با حق و حق با علی است و علی زبان گویای حق است.

ای مردم! علی قسیم الجنه والنار (قسمت کننده بهشت و دوزخ) است. هیچ یک ازشیعیان و پیروانش به جهنم نمی‏روند و هیچ یک از دشمنانش از جهنم رها نمی‏شوند وهمانا هیچ یک از دشمنانش به بهشت ره نمی‏یابند و هیچ یک از پیروانش از بهشت دورنمی‏شوند.

ای یاران و اصحاب من! من ناصح و خیرخواه شما هستم و هم اکنون رسالت و پیغام‏خدایم را به شما رساندم ولی چه کنم که شما ناصحان را دوست نمی‏دارید؟! این عیدسعید را به مقام شامخ حضرت ولی الله الاعظم اءرواحنا لتراب مقدمه الفداء، تهنیت‏عرض می‏کنیم و این روز فرخنده را به تمام پیروان و علاقمندان و شیعیان آن حضرت به‏ویژه ملت فداکار ایران که افتخار پیروی از وجود مقدسش را دارد، تبریک می‏گوییم وامیدواریم خداوند ما را جزء شیعیان واقعی آن حضرت قرار دهد و در روز تقسیم بهشت‏و دوزخ، ما را جزء ساکنان بهشت‏برینش به حساب آورد، هر چند لیاقت همنشینی با آن‏انوار الهیه را نداشته باشیم، زیرا بی‏گمان ما محب و علاقمند او و فرزندان معصوم‏و مطهرش هستیم و چنان که پیامبر می‏فرماید: «المرء مع من اءحب‏» پس بارالها مارا با هر که دوست داریم محشور فرما.

مناسبت‏های دیگر ماه:

فهرست وار مناسبت‏های دیگر ماه بزرگ رجب را می‏شمریم:

اول رجب:

سالروز ولادت پیشوای پنجم، حضرت امام محمد باقر علیه السلام است که درنخستین روز از ماه رجب سال‏57 هجری در مدینه منوره به دنیا آمد. آن حضرت‏چهار سال از عمر مبارکش را با جد بزرگوارش امام حسین علیه السلام گذراند و35 سال با پدرش امام سجاد علیه السلام. و پس از شهادت پدر، 18 سال زندگی کرد که مدت امامت آن حضرت را تشکیل می‏دهد.

امام باقر علیه السلام در روز هفتم ذی حجه از سال 114 هجری در سن‏57 سالگی‏به شهادت رسید.

دوم رجب:

امام علی بن محمد الهادی علیهما السلام، دهمین امام و پیشوای شیعیان درروز دوم رجب یا پنجم رجب از سال 212 یا 214 هجری در روستایی به نام‏«بصریا» نزدیک مدینه منوره به دنیا آمد. و طبق برخی روایات در روز سوم رجب یا25 جمادی الثانی از سال 254 هجری در سامرا به شهادت رسید.

امام هادی علیه السلام‏6 سال و 5 ماه همراه با پدر زندگی کرد و پس ازشهادت پدر33 سال زیست که مدت امامتش می‏باشد.

دهم رجب:

امام نهم، حضرت محمد بن علی الجواد علیهماالسلام در روز جمعه دهم ماه رجب ازسال 195 هجری به دنیا آمد. آن حضرت در سن 8 یا9 سالگی به امامت رسید و17 سال‏مدت امامتش به طول انجامید، یعنی عمر مبارکش از26 سال تجاوز نمی‏کند. ولی‏به هر حال سن و سال برای آن بزرگواران و پیشوایان معصوم مطرح نیست، چه این که‏آن‏ها برگزیدگان خدایند و از آغاز تولد، انسان کامل هستند(و آتیناه الحکم صبیا).

تحقیق درباره فضائل ماه رجب و لیلة الرغائب

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 4

فضائل ماه رجب و لیلة الرغائب

هفتمین ماه از سال هجری قمری رجب نام دارد که نباید فضیلت آن را به بوته فراموشی سپرد زیرا در میان ماههای دوازده ‏گانه تنها و بدون ائتلاف با ماههای دیگر از حرمت و قداست ‏برخوردار می ‏باشد، در واقع چهار ماه در قرآن کریم با تعبیر «حرم‏» یعنی برخوردار از حرمت ‏یاد شده است که یکی از آنها فرد است که رجب نام دارد و در آن قتال و کشتار حرام می ‏باشد.

رسول اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرموده ‏اند: «رجب ماه بزرگ خداست و هیچ ماهی در حرمت و فضیلت‏ به پایه آن نمی ‏رسد و قتال با کافران در این ماه حرام است، آگاه باشید که رجب ماه پروردگار است و شعبان ماه من و ماه رمضان ماه امت من است و اگر کسی در ماه رجب حتی یک روز روزه بدارد خدا را از خود خشنود ساخته و خشم الهی از او دور می‏گردد .»

امام هفتم (علیه السّلام) فرموده ‏اند: رجب نام نهری است در بهشت که از شیر، سفیدتر و از عسل، شیرین‏تر است; هر کس یک روز از آن را روزه بدارد خداوند از آن نهر به او بیاشامد.

از امام صادق (علیه السّلام) نقل شده که حضرت محمد (صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: رجب ماه استغفار امت من است، پس در این ماه طلب آمرزش کنید که خداوند آمرزنده و مهربان است و رجب را «اصب‏» می‏گویند زیرا که رحمت ‏خداوند در این ماه بر امت من بسیار ریخته می‏شود پس بسیار بگوئید استغفر الله و اسئله التوبة.

در حدیث است که حضرت نوح(علیه السّلام) روز اول این ماه سوار بر کشتی شد و نجات یافت و فرمودند: کسانی که با او هستند روزه بدارند و هر که این روز را روزه بدارد آتش عذاب یک سال از او دور می ‏شود و نیز طبق سخن حضرت صادق(علیه السّلام) خواندن زیارت امام حسین(علیه السّلام) در روز اول این ماه مستحب و تأکید شده است.

پیامبر(صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمودند: رجب برای امّت من ماه استغفار است پس در این ماه به محضر پروردگار از گناهان خویش پوزش طلبید که خداوند بخشنده‏ ای مهربان است.

امام صادق(علیه السّلام) فرمود: روزه بیست و هفتم رجب را از دست مده که آن روزی است که مقام نبوّت به محمّد(صلّی الله علیه و آله و سلّم) داده شد و ثواب آن برای شما به اندازه ثواب شصت ماه است.

نام‏های رجب

ماه رجب، به دلیل برخورداری از مزایای گوناگون و توجه به ابعاد معنوی آن، نام‏های دیگری نیز دارد؛ نام‏هایی مثل ماه آمرزش خواهی (شهرُ الاستغفار)؛ ماه تک (رَجَبُ الفَرد) به دلیل تنها واقع شدن و جدا شدن آن از سایر ماه‏های حرام؛ سرشار (رَجَبُ الاَصَبّ) به دلیل نزول سرشار رحمت الهی؛ ماه امیرمؤمنان (شهرُ امیرِالمؤمنین)، ریسمان الهی و اَصَمْ یعنی برخوردار از فضیلت‏های بسیار.

مناسبت‏های رجب

ماه رجب، از ماه‏های بزرگی است که طلوع سه امام معصوم، امام علی علیه ‏السلام ، امام محمد باقر علیه ‏السلام و امام جواد علیه ‏السلام را در آن شاهدیم و شروع بزرگ ترین جنبش تاریخ بشری، یعنی برانگیخته شدن پیام آور مهر و محبت، محمد مصطفی (صلی‏ الله ‏علیه ‏و‏ آله و سلّم) برای هدایت و سعادت انسان‏ها، در آن اتفاق افتاده است. یاد و نام پیشوایان شهید این ماه، حضرت امام موسی کاظم علیه ‏السلام و امام هادی علیه‏ السلام و نیز پیام‏ آور کربلا، زینب کبری علیه السلام گرما‏ بخش دل‏های مؤمنان است و نیمه رجب هم، پذیرای معتکفان کوی دوست خواهد بود و شاهدِ خلوتِ مشتاقان

فلسفه ماه‏های حرام

ماه رجب، یکی از چهار ماه حرام است که در آن از جنگ و خون‏ریزی نهی شده است. تحریم جنگ در این چهار ماه، یکی از راه‏های پایان دادن به جنگ‏های طولانی و وسیله‏ ای برای دعوت به صلح و آرامش بود؛ زیرا هنگامی که جنگ‏جویان چهار ماه از سال اسلحه را بر زمین گذاشته و صدای چکاچک شمشیرها خاموش گردد و مجالی برای تفکر و اندیشه به وجود آید، احتمال پایان یافتن جنگ بسیار زیاد است. اسلام در هر سال برای پیروان خود یک آتش ‏بس چهارماهه اعلام می‏دارد که این خود نشانه روح صلح‏ طلبی اسلام است. البته اگر دشمن بخواهد از این قانون اسلامی سوء استفاده کند و حریم ماه‏های حرام را بشکند، اجازه مقابله به مثل به مسلمانان داده شده است.

لیلة الرغائب ( شب آرزوها )

از جمله شبهای بزرگ و با عظمت ماه رجب شب جمعه اول این ماه است.معروف به لیلة الرغائب، اعمال مخصوصی در این شب ذکر شده که به واسطه آن اعمال برکات و پاداش فراوان بر انسان سرازیر می‏شود.

رغائب جمع رغیبه است به معنی «امرٌ مرغوب فیه عکاء کثیر» یعنی شبی که در آن عطاها و مواهب فراوان بدست می ‏آید در حدیث است شب جمعه اول این ماه احیاء و بیداری و نیایش فضیلت ویژه دارد و موجب دست‏یابی به عطایای ارزشمند حضرت پروردگار است، در حدیث است که رسول خدا(صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: ملائکه این شب را به این نام نهادند و محدثان در کتاب‏های دعا نمازی با کیفیت مخصوصی در این شب ذکر کرده‏ اند که پیامبر(صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: هر کس این نماز را در این شب انجام دهد ثواب این نماز به نیکوترین صورت با روی خندان و درخشان و با زبانی فصیح در شب اول قبر در حضور این فرد ظاهر شود و به او می‏ گوید: ای دوست من مژده می ‏دهم تو را که از هر شدّت و سختی نجات یافتی، نمازگزار می‏گوید: تو کیستی که من تاکنون چنین صورتی زیبا با چنین جلوه ‏ای ندیدم و سخنی شیرین‏تر از کلام تو نشنیده ‏ام و بویی بهتر از بوی تو نبوئیدم در پاسخ می‏گوید: من همان نماز لیلة الرغائبم که شما انجام دادی. امشب آمده‏ ام نزدت باشم تا حق را ادا کنم و مونس تنهایی تو باشم و وحشت را از تو بردارم و چون در صور دمیده شود من در عرصه قیامت سایه بر سر تو خواهم افکند پس خوشحال باش که خیر از تو معدوم نخواهد شد.

کیفیت اعمال لیلة الرغائب

روز پنج شنبه اول آن ماه روزه گرفته شود. چون شب جمعه شد مابین نماز مغرب و عشاء دوازده رکعت نماز اقامه شود که هر دو رکعت به یک سلام ختم می شود و در هر رکعت یک مرتبه سوره حمد، سه مرتبه سوره قدر، دوازده مرتبه سوره توحید خوانده شود. و چون دوازده رکعت به اتمام رسید، هفتاد بار ذکر" اللهم صل علی محمد النبی الامی و علی آله" گفته شود. پس از آن در سجده هفتاد بار ذکر "سبوح قدوس رب الملائکة والروح" گفته شود. پس از سر برداشتن از سجده، هفتاد بار ذکر "رب اغفر وارحم و تجاوز عما تعلم انک انت العلی الاعظم" گفته شود. دوباره به سجده رفته و هفتاد مرتبه ذکر "سبوح قدوس رب الملائکة والروح" گفته شود. در اینجا می توان حاجت خود را از خدای متعال درخواست نمود. ان شاء الله به استجابت می رسد

سیزدهم ماه رجب و اعمال اعتکاف

از جمله فضیلت ماه رجب آن است که ایام البیض در آن واقع شده یعنی روز سیزدهم و چهاردهم و پانزدهم و اعتکاف برای خدا و روزه ‏داری، در آموزه‏ های دینی بر آن تأکید و سفارش شده است.

و نیز ولادت حضرت امیرالمؤمنین علی(علیه السّلام) در روز سیزدهم همین ماه واقع شده.

اعمال ام داوود

یکی از عبادتها و دعاهای معروف که در ماه رجب به انجام آن تأکید شده، اعمال ام‏ داوود است. در کتب حدیث نقل شده، جوانی در عراق که اهل معرفت بود به دست منصور دوانیقی به مدت طولانی در زندان او گرفتار شده بود که نامش داوود بود. مادرش تاب و توان خود را در فراق پسر از دست داده بود، روزی به خدمت امام صادق(علیه السّلام) رفت و داستان را نقل کرد و از آن حضرت چاره‏ جویی نمود. حضرت فرمود: آیا می‏دانی این ماه، ماه رجب است و دعا در آن زود به اجابت می‏رسد آنچه را که می‏گویم دقیقاً انجام ده تا فرزندت از زندان رهایی یابد.

ابتدا سه روز، سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم رجب را روزه ‏بدار و روز پانزدهم هنگام ظهر غسل کن و 8 رکعت نماز به جا بیاور. (کیفیت نماز در مفاتیح الجنان ذکر شده به آن مراجعه کنید). همین که نماز را خواند پس از مدّت کمی پسرش آزاد شد پس از آن ام داوود خدمت امام صادق(علیه السّلام) رسید و پس از عرض سلام خبر رهایی پسرش را به او رساند. امام صادق(علیه السّلام) فرمود: منصور دوانیقی در یکی از شب‏ها جدّم علی بن ابی طالب (علیه السّلام) را در خواب دید که به او هشدار داد: هرچه زودتر فرزندم داوود را آزاد کن و گرنه تو را در آتش می ‏اندازم. منصور هنگامی که آتش را در مقابل خود دید دستور داد که داوود را آزاد کنند.

بیست و هفتم ماه رجب

روز بیست و هفتم ماه رجب روز مبعوث شدن پیامبر اسلام(صلّی الله علیه و آله و سلّم) به رسالت و پیامبری است و روزه گرفتن در این روز مستحب و ثواب ویژه دارد برای هر کدام از این شب‏ها اعمال مخصوصی ذکر شده است.

منبع: http://www.hawzah.net

/خ

تحقیق درباره ماه رجب، ماه انس با خدا

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 4

ماه رجب، ماه انس با خدا

ماه رجب؛ ماه توحید و هم‏نشینی با محبوب و موسم نجوا و سخن گفتن با حضرت دوست (جل ذکره) است. ماه رجب، رشته پیوند از پا فتادگان طریق دوست با اوست. اهل مراقبه سالی را به انتظار فرا رسیدن آن، روز شماری می‏کنند تا شب‏هایش را با خداوند خود خلوت کنند و راز دل با او بگویند و چه زیباست حال وارستگانی که دل از تمام تعلقات و وابستگی‏ها کنده‏اند و تمام همت خویش معطوف صاحب دل کرده‏اند و در این ماه ندا برداشته‏اند:

فقد انقطعت الیک همتی و انصرفت نَحوکَ رغبتی فانت لاغَیرک مرادی و لک لا لسواک سهری و سُهادی.

توجهم از همه بریده و تنها به تو پیوسته است و میل و رغبتم فقط به سوی تو منصرف شده است، پس تویی مقصودم نه غیر تو و تنها برای توست شب بیداری و کم خوابی‏ام.

گل‏عذاری ز گلستان جهان ما را بس

زین چمن سایه آن سرو روان ما را بس

یار با ماست چه حاجت که زیادت طلبیم

دولت صحبت آن مونس جان ما را بس

نیست آرام جز از وصل تو در سر هوسی

این تجارت ز متاع دو جهان ما را بس

پس بیاییم و با مناجاتیان و دلدادگان حضرت دوست، در این ماه هم نوا شویم، باشد که ما را هم از لذت‏های شبانه آنان نصیبی دهند و از شربت وصل جرعه‏ای نوشانند؛ زیرا:

ما آزموده‏ایم در این شهر بخت خویش

باید برون کشید از این ورطه رَخت خویش

پیغامی از حضرت محبوب

آنچه زیبایی ماه رجب را افزون می‏کند، فرشته‏ای است که از سوی پروردگار برای ما خاک نشینان پیغام آورده و هر شب تا به صبح چنین ندا سر می‏دهد: «طوبی لذاکرین، طوبی لطائعین؛ آفرین بر یادکنندگان خداوند، آفرین بر اطاعت کنندگان او».

ای صبا نکهتی از خاک در یار بیار

ببر اندوه دل و مژده دلدار بیار

;نکته روح فزا از دهن یار بگوی

نامه خوش خبر از عالم اسرار بیار

و چه دلرباست آنجا که فرشته پیغام برما، سخن حضرت دوست را چنین بازگو می‏کند: «اَنَا جَلیسٌ مَنْ جالَسَنی وَ مُطیعٌ مَن اِطاعَتی وَ غافِرٌ مَنِ اسْتَغْفَرَنی؛ من هم‏نشین کسی هستم که هم‏نشین من باشد و اطاعت کسی را می‏کنم که اطاعتم کند و از گناه و لغزش آن که تقاضای بخشش نماید، چشم پوشی می‏کنم».

خداوندا! این چه ندایی است که بنده گناهکاری چون من را، با آن به جانب خویش فراخوانده‏ای. آدم خاکی کجا و هم‏نشینی با پروردگار عالمیان کجا؟

تعالی الله! چه دولت دارم امشب

که آمد ناگهان دلدارم امشب

;تو صاحب نعمتی، من مستحقم

زکات حسن ده خوش دارم امشب

حال که در این ماه شریف به هم‏نشینی با خود مفتخرم فرمودی، دیگر بار مرا از دیدار و بودن با خود محرومم مساز که بی تو بودن را بر نمی‏تابم.

دلبرا! چه کسی سعادتمندتر از من که خدایی چون تو دارم، مرا به خویش فرا می‏خواند و وعده‏ام می‏دهد که اگر اطاعتش برگزینم، اطاعتم نماید.

آری! چرا چنین نباشد که عبودیت و خاکِ در جانان شدن، کمال والای انسانیت و مقام خلافت الهی را به بشر ارزانی می‏کند و او را از سرگردانی در عالم طبیعت می‏رهاند و به مشاهده ملکوت جهان هستی نایل می‏سازد.

جان فدای تو که هم جانی و هم جانانی

هر که شد خاک درت رَست ز سرگردانی

پس اکنون که سفره بخشودگی و عفو و رحمت برایم گسترانیدی، ندای «العفو» سر می‏دهم و از آستان تو تقاضای توبه و بخشش می‏کنم.

کرده‏ام توبه به دست صنمی باده فروش

که دگر مِی نخورم بی رخ بزم آرایی

الطاف خداوندی

سخن از پیغام دوست بود که فرشته رحمت بر خاکْ نشینان و غبار گرفتگان زمینی زمزمه می‏فرمود:

اَلشَّهْرُ شَهْری، وَالْعَبْدُ عَبْدی، وَ الرَّحْمَةُ رَحْمَتی، فَمَنْ دَعانی فی هذَا الشَّهرِ اَجَبْتُهُ وَ مَنْ سَأَلَنی اَعْطَیْتُهُ وَ مَنِ اسْتَهْدَاَنی هَدَیْتُهُ.

ماه، ماه من است و بنده بنده من و رحمت از آن من است. پس هر کس که در این ماه، مرا بخواند، اجابتش می‏کنم و هر آن کس که از من تقاضا و درخواستی کند، عطایش می‏نمایم و آن که طلب هدایت کند، هدایتش می‏سازم!

لطیفا! آیا مرا با تمام روسیاهی عبد خود خوانده‏ای؟ و آیا خشکیده لبی چون مرا به آب رحمت خود فراخوانده‏ای؟ وای بر من! اگر در پاسخ دعوتت کوتاهی کنم و دل خویش همچون گذشته به عالم دنیا مشغول سازم؛ زیرا به فرموده امیرالمؤمنین، علی علیه‏السلام ، دنیا سایه‏ای ناپایدار است.

و نیز فرموده‏اند که دنیا خانه و محل سختی‏ها و گرفتاری‏هاست.

پس:

اگر به کوی تو باشد مرا مجال وصول

رسد ز دولت وصل تو کار من به حصول

کجا روم؟ چه کنم؟ حال دل که را گویم

که گشته‏ام ز غم و جور روزگار ملول

اکنون که هر تقاضایی بنمایم اجابتم می‏کنی، از تو چنین می‏خواهم:

الهی! فَاجْعَلْنا مِمَّنِ اصْطَفَیْتَهُ لِقُرْبِکَ وَ وِلایَتِکَ وَ اَخْلَصْتَهُ لِوَدِّکَ وَ مَحَبَّتِکَ وَ شَوَّقْتَهُ اِلی لِقائِکَ... وَاَعَذْتَهُ مِنْ هِجْرِکَ وَ قِلاکَ وَ بَوَّأتَهُ مَقْعَدَ الصِّدْقِ فی جِوارکَ.

معبودا! ما را از آنانی قرار ده که برای قرب و ولایتت برگزیده‏ای و برای دوستی و محبتت خالص و بی‏آلایش گردانیده‏ای و به دیدارت مشتاقشان نموده‏ای... و از هجر و دوری و راندنت پناهشان داده‏ای و در جوار خویش در جایگاه صدق و راستی مسکنشان بخشیده‏ای؟

ما ز دوست غیر از دوست مطلبی نمی‏خواهیم

حور و جنت ای زاهد بر تو باد ارزانی

سخن آخر

فرشته انس و ملک رحمت الهی در پایان پیام خود از جانب حضرت دوست، چنین فرموده است:

جَعَلْتُ هذَا الشَّهْرِ حَبْلاً بَیْنی وَ بَیْنَ عِبادِی فَمَنْ اِعْتَصَمَ لَهُ وَصِلَ اِلَیَّ؛ من ماه رجب را رشته‏ای بین خود و بندگانم قرار دادم، پس هر آن‏کس که به آن درآویزد، به وصال من نایل می‏شود.

چه بسیار ماه رجب‏ها آمد و ما نبودیم و چه بسیار بیاید و ما نباشیم. پس، اکنون که توفیق درک آن را یافته‏ایم و حضرت دوست ما را به خود فرا خوانده است، فرصت را از دست ندهیم و همواره مراقب حضور او باشیم و جز به دیدار جمال وی نگران نباشیم و جز رضای او نجوییم و جز طریق او نپوییم.

حالیا مصلحت وقت در آن می‏بینم

که کشم رخت به میخانه و خوش بنشینم

;بس که در خرقه سالوس زدم لاف صلاح

شرمسار رخ ساقی و می رنگینم

جام می گیرم و از اهل ریا دور شوم

یعنی از اهل جهان، پاکدلی بگزینم

آری! ما فرزندان آدم علیه‏السلام را اگر نسیم‏های رحمت خداوند ننوازد و نفحات حیات بخش او جانی تازه نبخشد، همواره در غفلت فرو می‏رویم و با اهل باطل نشستن را تمنا داریم و عمری در نادانی سپری می‏کنیم. پس، ماه رجب را که نفحات رحمانی خداوند در آن وزیدن گرفته است، دریابیم که اولیای دین فرموده‏اند:

اِنَّ لِرَبِّکُمْ فی اَیّام دهرِکم نَفَحاتٍ الا فَتَعَرَّضُوا لَها.

به راستی که برای پروردگارتان در روزهای عمرتان، نسیم‏هایی است. هان! پس خود را در معرض آنها قرار دهید!

منبع: http://www.hawzah.net

/خ

تحقیق درباره ماه رجب ، طلیعه انس

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 6

ماه رجب ، طلیعه انس

مقدمه

رجب، هفتمین ماه سال قمری است که در اسلام به آن اهمیت ویژه‏ای داده شده و در شمار ماه‏های پرفضیلتْ و یکی از چهارماه برخوردار از حرمت و قداست ویژه است. رجب، ماهی است که در آنْ بندگان و مؤمنان و ره‏پویان، خود را برای شرکت در مهمانی بزرگ خداوند آماده می‏کنند. ماهِ زدودن غبار تیرگی از روح و جان، ماهِ تمرین حضور و توجه به بیشتر به معنویات، و ماه بندگی و فرمان‏بری و در نهایتْ سرآغاز اُنس و الفتی جانانه به پروردگار هستی‏بخش است.

سلام بر ماه رجب

سلام بر ماه رجب، ماه پیوند بندگان با معبود مهربان، ماه بارش باران مهر و محبت الهی، ماه رسیدن به سر منزل مقصود، و ماه اُنس شب زنده‏دارانِ همیشه بیدار با محبوب و معبود بی‏همتا.

سلام بر هلال رجب که آمدنش مژده پایان اندوه است و بدر آنْ یادآور تولد ماه تمام، امامِ هُمام و حیدر کرّار و پایانشْ نوید رهایی بشر از جهل و نادانی، شکوفایی اخلاق انسانی، بعثت آن بزرگْ مردِ تاریخ برای همیشه زمان.

سلام بر بهار مناجات و بندگی. سلام بر نجوای شبانه اهالی رجب. سلام بر شب‏های رجب که پذیرای زاهدان است و سلام بر روزهایش که میزبان عاشقان وصال الهی است و سلام بر لحظه لحظه رجب که شاهد ذکرِ ذاکران است.

اهالی رجب

اهالی رجب، مردان و زنان با ایمانی‏اند که آرزویی جز وصال یار ندارند و اشتیاقی غیر از دیدارْ در آن‏ها نیست. ذکرشان اللّه‏، کارشان لِلّه و هدفشان کسب خشنودی پروردگار است. «رجبیّون» قصدی جز رضوان الهی ندارند. بهشتِ آنان توجه محبوب است و دوزخشانْ حرمان یاد او. آن‏گاه که یارشان به اشک شوقی آن‏ها را می‏نوازد، برایشان از آن‏چه در دنیاست بهتر و خوش‏گوارتر است. هر کس توشه‏ای از سفره رجب برمی‏دارد و در خانه تکانی آن، همه می‏کوشند تا غباری بر گرد جان باقی نگذارند.

عقده دل وانما، ماه رجب می‏رسد

هلهله کن عاکفا، ماه طرب می‏رسد

آفتاب رجب، گرمی‏بخش دل‏های اهالی آن است و مهتابشْ نوازش‏دهنده دیدگان نجواکنندگان و ستاره‏های آن، آیات تفکر و تأمل اندیشمندان است.

مناسبت‏های رجب

ماه رجب، از ماه‏های بزرگی است که طلوع سه امام معصوم، امام علی علیه‏السلام ، امام محمد باقر علیه‏السلام و امام جواد علیه‏السلام را در آن شاهدیم و شروع بزرگ ترین جنبش تاریخ بشری، یعنی برانگیخته شدن پیام آور مهر و محبت، محمد مصطفی صلی‏الله‏علیه‏و‏آله برای هدایت و سعادت انسان‏ها، در آن اتفاق افتاده است. یاد و نام پیشوایان شهید این ماه، حضرت امام موسی کاظم علیه‏السلام و امام هادی علیه‏السلام و نیز پیام‏آور کربلا، زینب کبری علیهاالسلام گرمی‏بخش دل‏های مؤمنان است و نیمه رجب هم، پذیرای معتکفان کوی دوست خواهد بود و شاهدِ خلوتِ مشتاقان.

رجب در قرآن

خداوند در آیه 36 سوره توبه می‏فرماید: «به درستی که تعداد ماه‏ها نزد خداوند و در کتاب تکوین او از همان روزی که آسمان‏ها و زمین را آفرید، دوازده ماه است که چهار ماه آن، ماه حرام می‏باشد» طبق بیان روایات، یکی از چهار ماه حرام، ماه رجب است که بر خلاف سه ماهِ ذی قعده، ذی حجّه و محرّم که به دنبال هم آمده‏اند، این ماه به تنهایی و جدای از آن‏ها واقع شده است. منظور از حرام بودن چهار ماه، این است که مردم در این ماه‏ها، از جنگیدن با یکدیگر دست بکشند و امنیت عمومی همه جا حکم‏فرما شود تا مردمان به زندگی خود و فراهم آوردن وسایل آسایش و سعادت خویش برسند و به عبادت و طاعت خود بپردازند.

فلسفه ماه‏های حرام

ماه رجب، یکی از چهار ماه حرام است که در آنْ از جنگ و خون‏ریزی نهی شده است. تحریم جنگ در این چهار ماه، یکی از راه‏های پایان دادن به جنگ‏های طولانی و وسیله‏ای برای دعوت به صلح و آرامش بود؛ زیرا هنگامی که جنگ‏جویان چهار ماه از سال اسلحه را بر زمین گذاشته و صدای چکاچک شمشیرها خاموش گردد و مجالی برای تفکر و اندیشه به وجود آید، احتمال پایان یافتن جنگ بسیار زیاد است. اسلام در هر سال برای پیروان خود یک آتش‏بس چهارماهه اعلام می‏دارد که اینْ خود نشانه روح صلح‏طلبی اسلام است. البته اگر دشمن بخواهد از این قانون اسلامی سوء استفاده کند و حریم ماه‏های حرام را بشکند، اجازه مقابله به مثل به مسلمانان داده شده است.

رجب در کلامِ پیامبر خاتم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله

رجب، ماهی است که پیامبر اسلام (صلی‏الله‏علیه‏و‏آله و سلّم) در آن مأمور شد تا خوبی‏ها را تکمیل کرده و انسانِ متحیّرِ سرگردان را منزل بنمایاند و آیینی آورد که برای همیشه تاریخ، انسان‏ها را راهنما باشد. مبعوثِ رجب، درباره فضیلت‏های آن می‏فرماید: «رجب، ماهِ نزول رحمت الهی است و خداوند در این ماه، رحمت خود را بر بندگان خویش فرو می‏ریزد».

و در کلام زیبای دیگر می‏فرماید: «در بهشت قصری است که غیر از روزه‏داران ماه رجب؛ کسی وارد آن نمی‏شود». و بدین ترتیب، حضرت لزوم توجه بیش‏تر به این ماه و تفاوت قائل شدن بین رجب و سایر ماه‏ها را متذکر می‏شود و بر پیروان ایشان است که این ماه را، چونان فرصتی طلایی غنیمت بشمارند و در حفظ حرمت و بهره‏مندی از آن کوشا باشند.

رجب در نگاه پیشوای هفتم

ماه رجب، زمینه‏ای مناسب برای نزدیک شدن به خداوند و زدودن زنگار گناه از جان و دل است. پیشوای هفتم، امام موسی کاظم علیه‏السلام که خود در این ماه به دیدار معبود شتافت، در خصوص ماه رجب به امتیازی که خداوند در این ماه برای انسان‏ها برای روی آوردن به نیکی و پاک کردن سیاهی‏ها داده، اشاره می‏کند و می‏فرماید: «رجب، ماه بزرگی است که خداوند نیکی‏ها را در آنْ دو چندان پاداش می‏دهد».

شرافت رجب در بیان استاد بزرگ اخلاق

مرحوم میرزا جواد آقا ملکی تبریزی، استاد بزرگ اخلاق و عرفان، در کتاب شریف و ارجمند المراقبات درباره دلایل شرافت ماه رجب، می‏نویسد: «ماه رجب، یکی از ماه‏های حرام می‏باشد و از اوقات دعاست.[این ماه] حتی در زمان جاهلیت نیز به این مطلب مشهور بوده و مردم آن زمان منتظر این ماه بودند تا در آن دعا کنند. هم‏چنین این ماه، ماهِ امیرالمؤمنین است، چنان‏چه طبق روایاتْ شعبان ماهِ رسول خدا صلی‏الله‏علیه‏و‏آله و رمضان ماه خدای متعال می‏باشد». ایشان هم‏چنین همه سالکان راه حق را بر مواظبت این ماه و بجا آوردن اعمال مخصوص آن توصیه می‏کنند.

نام‏های رجب

ماه رجب، به دلیل برخورداری از مزایای گوناگون و توجه به ابعاد معنوی آن، نام‏های دیگری نیز دارد؛ نام‏هایی مثل ماه آمرزش خواهی (شهرُ الاستغفار)؛ ماه تک (رَجَبُ الفَرد) به دلیل تنها واقع شدن و جدا شدن آن از سایر ماه‏های حرام؛ سرشار (رَجَبُ الاَصَبّ) به دلیل نزول سرشار رحمت الهی؛ ماه امیرمؤمنان (شهرُ امیرِالمؤمنین)، ریسمان الهی و اَصَمْ یعنی برخوردار از فضیلت‏های بسیار.

رجب، تمرین تزکیه

ماه رجب، ماه آمادگی برای حضور در مهمانی خداوند است و برنامه‏های پیشنهادی اسلام در این ماه، همه از نوعی تمرین و یافتن آمادگی حکایت دارند. تأکید بزرگان دینی بر گرفتن روزه در این ماه و ذکر پاداش‏های بسیار برای روزه‏داری در ماه رجب، برای تشویق مسلمانان برای کسب آمادگیِ بار یافتن به ضیافت الهی، مؤید این مطلب است.

در روایتی از یکی از یاران امام صادق علیه‏السلام می‏خوانیم: «در روزهای پایانی ماه رجب، به محضر امام صادق علیه‏السلام مشرّف شدم. حضرت با دیدنِ من، فرمودند: آیا در این ماه روزه گرفته‏ای، عرض کردم: خیر. حضرت فرمود: آن قدر ثواب از دست داده‏ای که اندازه‏اش را جز خداوند نمی‏داند، همانا این ماهی است که خداوند آن‏را بر دیگر ایام برتری داده و حرمت آن‏را بزرگ شمرده است و برای روزه‏داران آن، کرامت خویش را واجب کرده است».

توجه امام خمینی رحمه‏الله به ماه رجب

برای عارفان و پویندگان راهِ حق، فرصت‏هایی چون ماه رجب با آن فضایل و کرامتش، دُرّی قیمتی است که به راحتی از آن نمی‏گذرند. سالکان کوی دوست که هر لحظه در اندیشه نزدیکی بیش‏تر و برتر به حضرت سبحان هستند، از هیچ فرصت و کوششی در این راه کوتاهی نمی‏کنند و با استفاده از شب‏ها و روزهای ماهی چون ماه نزول باران رحمت الهی، رجب، در اُنس بیش تر با خداوند می‏کوشند. «حضرت امام خمینی رحمه‏الله نیز با توجه به آگاهی از فضایل این ماه، عنایت بیش‏تری نسبت به این ماه و خلوت و انس باخدای بی‏همتا و دوری از اغیارنشان می‏دادند».

شهید مطهری رحمه‏الله و ماه رجب

استاد مرتضی مطهری، درباره خاطراتش از ماه رجب می‏نویسد: «ما که بچه بودیم در منزل خود، انتظار آمدن ماه رجب را می‏کشیدیم و چند روز مانده به آمدن ماه، همه جا صحبت از این ماه شریف بود. شب اول آن برای مشاهده هلال رجب، در مسجد جمع می‏شدیم».

ایشان هم‏چنین درباره انتقال فرهنگ اهتمام به سنت‏های اسلامی چون احترام به ماه رجب، و استفاده از فرصت‏های آن، در پیامی انتقادی می‏فرمایند: «این ماه، ماه استغفار و ماه عبادت و روزه است و این سنت‏ها در میان ما، در حال فراموشی است. بچه‏های ما کم کم حتی نام ماه‏های قمری را هم از یاد می‏برند و نمی‏توانند آن‏ها را ذکر کنند، ولی به هر حال تکلیف (بیان سنت‏های اسلامی) از ما ساقط نمی‏شود».

برخی از اعمال مستحبی رجب

تحقیق درباره ماه رجب ماه عجب

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 4

ماه رجب ماه عجب

در حکایتی دل‌نشین از پیامبر گرامی اسلام از زبان شخصی به نام ثوبان این چنین آمده است که: با رسول خدا(صلّی الله علیه و آله و سلّم) در قبرستان بودیم. حضرت ایستاد و گذشت و دوباره ایستاد. عرض کردم: یا رسول‌الله، چرا این‌گونه رفتار می‌کنید؟ پس آن حضرت گریه شدیدی کرد، ما هم گریه کردیم. آن‌گاه فرمود: ای ثوبان، صدای ناله اهل عذاب را شنیدم. بر آنها رحم کردم، دعا کردم و خداوند عذاب آنها را تخفیف داد. سپس فرمود: ای ثوبان! اگر کسانی از اهل این قبرستان، که در عذابند، یک روز از ماه رجب را روزه گرفته بودند و یک شب را تا صبح قیام می‌کردند و به عبادت می‌پرداختند، در قبرها معذب نمی‌شدند.

گاه شیئی گران‌بها، یا انسانی ارزشمند و یا یک زمان مهم و ویژه، مورد بی‌توجهی انسان‌ها قرار می‌گیرد، تنها بدان سبب که شناختی از آنها ندارند و در نتیجه، بهره خویش را از آنها نمی‌ستانند و استفاده لازم را نمی‌برند. ماه رجب از زمان‌ها و اوقات بسیار مهم و ویژه است که برای آنکه ـ بدون استفاده این فرصت ـ از کفمان نرود. روایات فراوانی پیرامون فضیلت این ماه و شناساندن قدر و منزلت آن از طریق اهل بیت(علیهم السّلام) به دست ما رسیده است که در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهد شد:

1. پیامبر اکرم(صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمود:

آگاه باشید که رجب ماه خداست و آن ماه بسیار بزرگی است. این ماه «اصم» نامیده شد؛ بدان سبب که هیچ ماهی در فضیلت و حرمت در نزد خدا با او برابری نمی‌کند.1

2. از ابن عباس نقل است که:

هرگاه ماه رجب می‌آمد، رسول خدا(صلّی الله علیه و آله و سلّم) مسلمانان را دور خود جمع می‌کرد و میان آنها می‌ایستاد. آن‌گاه خطبه می‌خواند، حمد و ثنای الهی را به جای می‌آورد و صلوات بر انبیای گذشته می‌فرستاد و می‌فرمود:

ای مسلمانان، ماه بسیار بزرگ و بابرکتی بر شما سایه انداخته است ـ یعنی ماه رجب ـ و آن ماهی است که در آن، رحمت خدا بر کسی که خدا را عبادت کند، فرو می‌ریزد؛ بدان شرط که مشرک و بدعت‌گزار نباشد. آگاه باشید که در ماه رجب، شبی است که هر که خواب را در آن، بر خود حرام کند و به عبادت خدا بپردازد، خدا بدنش را بر آتش حرام می‌کند و هفتاد هزار ملک با او مصافحه می‌کنند و برایش تا رجب بعد آمرزش می‌طلبد.2

باید گفت آن شب نامعلوم که در ذیل خبر ذکر شد، چه شبی است، علما با استفاده از اخبار دیگر، چهار احتمال داده‌اند: احتمال دارد مراد، شب اول ماه رجب باشد و یا شب جمعه اول رجب که به لیلةالرغائب موسوم است. نیز احتمال دارد مراد، نیمه رجب و یا بیست و هفتم رجب باشد.

3. و از حضرت امیرمؤمنان علی(علیه السّلام) نقل است که:

هر کس در ماه رجب صدقه بدهد، خداوند روز قیامت در بهشت او را به ثوابی گرامی می‌دارد که هیچ چشمی ندیده و هیچ گوشی نشنیده و به خاطر بشری خطور نکرده است.3

4. از امام رضا(علیه السّلام) نیز روایت شده است:

هر که به اشتیاق ثواب، روز اول ماه رجب را روزه بدارد، خدای عزوجل، بهشت را بر او واجب گرداند؛ هر که روز وسط رجب را روزه بدارد،‌ می‌تواند دو قبیله (پرجمعیت) مانند ربیعه و مضر را شفاعت کند؛ و هر که روز آخرش را روزه بدارد، خدای عزوجل او را از پادشاهان بهشت گرداند و شفاعتش را دربارة پدر، مادر و همة بستگان و آشنایان و همسایگان بپذیرد، گرچه در میان آنها مستحقان دوزخ باشند.4

5. در حکایتی دل‌نشین از پیامبر گرامی اسلام از زبان شخصی به نام ثوبان این چنین آمده است که: با رسول خدا(صلّی الله علیه و آله و سلّم) در قبرستان بودیم. حضرت ایستاد و گذشت و دوباره ایستاد. عرض کردم: یا رسول‌الله، چرا این‌گونه رفتار می‌کنید؟ پس آن حضرت گریه شدیدی کرد، ما هم گریه کردیم. آن‌گاه فرمود: ای ثوبان، صدای ناله اهل عذاب را شنیدم. بر آنها رحم کردم، دعا کردم و خداوند عذاب آنها را تخفیف داد. سپس فرمود: ای ثوبان! اگر کسانی از اهل این قبرستان، که در عذابند، یک روز از ماه رجب را روزه گرفته بودند و یک شب را تا صبح قیام می‌کردند و به عبادت می‌پرداختند، در قبرها معذب نمی‌شدند.5

6. شخصی به نام سالم نامی که از صحابه حضرت صادق(علیه السّلام) بود، می‌گوید: چند روزی از ماه رجب باقی مانده بود که خدمت آن حضرت مشرف شدم.

فرمود: ای سالم، آیا چیزی از این ماه را روزه گرفته‌ای؟ عرض کردم: خیر. فرمود: آن‌قدر ثواب از تو فوت شده که مقدار آن را تنها خدا می‌داند! سپس فرمود: همانا رجب، ماهی است که خداوند او را فضیلت داده و بسیار احترام کرده و کرامت آن را برای روزه‌داران واجب ساخته است.

سالم گوید: عرض کردم: یابن رسول‌الله، اگر چند روزی باقی مانده از این ماه راه روزه بدارم، به مقداری از ثواب‌های آن می‌رسم؟ فرمود: ای سالم! هر که یک روز از آخر این ماه را روزه بدارد، خدا ایمن می‌گرداند او را از سختی سکرات مرگ و هول قیامت، و عذاب قبر.

7. نماز سلمان در ماه رجب:

رسول خدا(صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: ای سلمان، هر مرد و زن مؤمن که در ماه رجب سی رکعت نماز بخواند و در هر رکعت پس از حمد سه مرتبه «قل هو الله احد» و سه مرتبه سوره «قل یا ایّها الکافرون» را قرائت کند، خداوند هر گناهی را که در پیری و جوانی کرده است، از نامه عمل او محو می‌کند، و ثواب کسی را که در تمام آن ماه، روزه گرفته باشد، به او عطا می‌کند و تا سال آینده نام او را از نمازگزارندگان می‌نویسد و در هر روز از آن ماه، ثواب شهیدی از شهدای بدر برای او باشد و خداوند میان او و آتش فاصله انداخته و به عدد هر رکعت، ثواب هزارهزار رکعت در نامه عمل او می‌نویسد و او از پل صراط به سلامت رد می‌شود.

و طریقه نماز این است که:

ده رکعت روز اول، ده رکعت روز نیمه و ده رکعت در روز آخر ماه رجب به جا آورد، هر دو رکعت به یک سلام و بعد از هر دو رکعت، دست‌ها را به آسمان بلند و چنین دعا کند:

لا إله إلّا الله وحده لا شریک له،‌له الملک و له الحمد یحیی و یمیت و هو حیّ لایموت بیده الخیر و هو علی کلّ شیءٍ قدیر. اللّهمّ لامانع لما اعطیت و لامعطی لما منعت و لاینفع ذالجدّ منک الجدّ.6

یادآوری: پرسشی که ممکن است در ذهن‌ها بیاید این است که، چگونه امکان دارد در برابر اعمالی ناچیز و اندک در ماه رجب، آن همه ثواب و پاداش مترتب باشد؟ چگونه ذهن آدمی می‌تواند گستردگی آن همه ثواب را اذعان کند؟

در پاسخ باید گفت:

اولاً، متناسب با مقام کبریایی حضرت حق و جود و بخشش بی‌کران و بی‌انتهایش، همین قاعده است که در برابر اندکی از عمل خیر، پاداشی فراوان عطا فرماید، نه آنکه با آن همه فضل و رحمتش، در مقابل کار نیک به اندازه همان کار پاداش دهد. اساساً همان‌گونه که در دعای افتتاح وارد شده است: ولاتزیده کثرة العطاء ألّا جوداً و کرماً؛ فراوانی عطا، (نه تنها از خزائن حق تعالی نمی‌کاهد)، بلکه بر جود و کرمش می‌افزاید و جود و کرمش را گسترده‌تر می‌سازد.

گنج تو به بذل کم نیاید

وز گنج کس این کرم نیاید ( نظامی )

به هر حال، به قول شیخ محمود شبستری، خداوند با یک جذبه، گدایی را شاه می‌گرداند و کوهی را در مقابل کاهی می‌بخشد:

گدایی گردد از یک جذبه شاهی

به یک لحظه دهد کوهی به کاهی ( شبستری )

*****

درین دریا فکن خود را، مگر دری به دست آری

کزین دریای بی‌پایان، گهر بسیار برخیزد

وگر موجیت برباید، چه دولت مر تو را زان به

که عالم پیش حکم تو، چو خدمتکار برخیزد ( عراقی )

ثانیاً این‌گونه نیست که به صرف انجام دادن روزه و عبادات در این ماه، همه ثواب‌ها به دست آید؛ زیرا همان‌گونه که در روایات و نیز در دعای گرسنگی و تشنگی قرار مده». بهره برخی از روزه‌داران، از روزه، تنها گرسنگی و تشنگی و از عبادت، تنها خستگی بدنی است.

بنابراین، بدون شک بهره کامل از ثواب این عبادات از آن کسانی است که حتی‌المقدور، شرایطی چون اخلاص و اجتناب از گناهان را مراعات کنند.

پی‏نوشت‏ها:

1. مجلسی، بحارالانوار، ج97،‌ص26.

2. همان، ص47.

3. همان، ص33.

4. امالی شیخ صدوق، ص10.

5. مجلسی، همان

6. آیت‌الله میرزا جواد ملکی تبریزی، المراقبات، ص131 و 132.

منبع: http://www.hawzah.net

/خ