تحقیق در مورد شرح وظایف مدیریت بودجه

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

دسته بندی : وورد

نوع فایل :  .doc ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحه : 12 صفحه

 قسمتی از متن .doc : 

فهرست صفحه

شرح وظایف مدیریت بودجه ، تشکیلات و منابع انسانی 1

شرح وظایف کارشناسان 3

 کارشناس برنامه ریزی بودجه عمرانی 5

کارشناس برنامه ریزی بودجه درآمد اختصاصی 7

پیش بینی و برآورد درآمد اختصاصی دانشگاه 8

 کارشناس بهبود روشها 8

کارشناس آمار و اطلاعات 9

 کارشناس تشکیلات 10

کارشناس آموزش و برنامه ریزی نیروی انسانی 11

شرح وظایف مدیریت بودجه ، تشکیلات و منابع انسانی

_ تهیه و تنظیم بودجه (جاری ، عمرانی ، تملک دارائیهای سرمایه ای و ... ) دانشگاه با همکاری واحدهای ذیربط .

_ بررسی بودجه پیشنهادی واحدهای مختلف و تلفیق و هماهنگی بودجه پیشنهادی در چارچوب اهداف و ضوابط دانشگاه .

_ تهیه و تنظیم موافقت نامه های لازم پس از تصویب و ابلاغ بودجه براساس برنامه ها و فعالیت ها .

_ ابلاغ بودجه مصوب به واحدهای دانشگاه و نظارت بر نحوه مصرف اعتبارات در قالب برنامه ها و فعالیت ها با همکاری مدیریت مالی .

_ پیش بینی اعتبارات ارزی دانشگاه به منظور ماموریتهای علمی و ... و تامین تجهیزات ، لوازم ، کتب و نشریات موردنیاز .

_ تهیه و تدوین برنامه نیروی انسانی با توجه به سیاستها و برنامه های میان مدت و بلند مدت دانشگاه و ملحوظ داشتن وضعیت عرضه و تقاضا ( ورود و خروج ) نیروی انسانی و پیشنهاد به مراجع ذیربط جهت تصویب .

_ انجام بررسی های ساختاری در رابطه با وضعیت واحدهای سازمانی دانشگاه و نحوه سازماندهی پست های سازمانی با توجه به نیازها و برنامه های آتی و پیشنهاد طرح های ساختاری موثر و کارآمد جهت تصویب به مراجع ذیربط .

_ مطالعه و بررسی مستمر شرح ماموریتها و وظایف واحدها و پست های سازمانی به منظور ایجاد تعادل ، تناسب و توازن تشکیلاتی و توسعه و غنی سازی مشاغل .

_ تهیه و تدوین دستور العملها و آیین نامه های مرتبط با نیروی انسانی ( انتخاب و انتصاب ، تشویق و تنبیه و ..) و پیشنهاد به مراجع ذی صلاح جهت تصویب با همکاری و مشارکت مدیریت امور کارکنان و رفاه .

_ مستند سازی فرآیندها و روش های انجام کار و تجزیه و تحلیل آنها به منظور بهبود مستمر فرآیندهای کاری .

_  کارسنجی و زمان سنجی وظایف و فعالی تهای پس تهای سازمانی به منظور تهیه استاندارد نیروی انسانی مورد نیاز و پیشنهاد به مراجع مافوق.

_ تجزیه و تحلیل مشاغل غیرهیات علمی موجود دانشگاه و تهیه و تدوین شرح مشاغل و شرایط احراز آنها.

_ طراحی مسیر شغلی و برنام هریزی کار راه ههای شغلی کارکنان.

_ انجام کلیه امور مربوط به نیازسنجی، برنامه ریزی و ارزشیابی آموزش کارکنان غیرهیات علمی.

_ نظارت بر نحوه برگزاری و اجرای دور ههای آموزشی کارکنان توسط مراکز و موسسات آموزشی.

_  برنامه ریزی به منظور شناسایی نیازهای آموزشی و توانمند سازی کارکنان و مدیران دانشگاه.

_  مطالعه و بررسی رویکردهای ارزشیابی عملکرد کارکنان و تهیه طر حهای مناسب ارزشیابی عملکرد با توجه به شرایط دانشگاه با همکاری مدیریت امور کارکنان و رفاه.

_  بررسی و مطالعه وضعیت استقرار فیزیکی نیروی انسانی و تجهیزات و پیشنهاد آرایش مناسب جا و مکان

_  بررسی و مطالعه نظا مهای جبران خدمت (حقوق و مزایا) کارکنان و تهیه و تدوین طرح مناسب در این رابطه با همکاری مدیریتهای ذیربط.

_ ایجاد و بهنگام سازی سیستم اطلاعات منابع انسانی،مالی ،فنی و....

_  تجزیه و تحلیل آمار و اطلاعات واصله از واحدهای ذیربط و تهیه گزارشهای(کمی _ تحلیلی   موردی و دورهای لازم جهت ارائه به مسئولین ذیربط.

_ همکاری در اجرای طرح طبقه بندی مشاغل کارکنان با مدیریت امور کارکنان و رفاه.

_ مطالعه و بررسی رویکردهای نوین مدیریتی و تطبیق آنها با شرایط دانشگاه به منظور بومی سازی و استقرار.

 شرح وظایف کارشناسان :

  کارشناس برنامه ریزی بودجه جاری :

-         ارتباط مستمر با کارشناسان  بودجه وزارت متبوع و سازمان مدیریت

-         ارتباط مستمر از طریق شبکه با اداره اعتبارات و امور مالی

-         شرکت در دوره های بودجه برای به روز شدن اطلاعات

کارآموزی عمران مدیریت، نظارت و اجرای نقشه های ساختمانی (اسکلت فلزی) 57 ص

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 57

دانشگاه آزاد اسلامی

واحد ……..

گــزارش کـارآمـــوزی

دانشکده فنی مهندسی گروه عمران

مکان: شرکت فنی مهندسی .............

موضوع: مدیریت، نظارت و اجرای نقشه های ساختمانی

(اسکلت فلزی)

استادکارآموزی: جناب آقای مهندس ..................

تهیه کننده:

تابستان 1387

فهرست مطالب

عنوان

فصل اول

مقدمه

شرح: مدیریت کارهای ساختمانی

فصل دوم

محل احداث پروژه

انواع نقشه های ساختمانی

روش های اجراء

روش های انبار و نگهداری مصالح ساختمانی

ساختمانهای اسکلت فلزی

اجرا تشکیل دهنده ساختمان های فلزی

ستون

دسته های اتصال

چگونگی اتصال تیر به ستون

نکاتی در مورد ساخت تیرها

وصل تیرهای سراسری

وصل نمودن دو نقطه تیرآهن به همدیگر

تیرچه

پروفیل های اتصال و میل مهار

بادبند

پله

سقف تیرچه بلوک

فصل سوم

مزایای و معایب ساختمان فلزی

مراحل کامل اجرای یک پروژه ساختمانی

نکات اجرایی در اجرای ساختمان

ضمائم

مقدمه:

اجرای ساختمانی اسکلت فلزی به آگاهی از یکسری مسائل فنی که به علم رشته های مختلف ساختمان بستگی دارد، نیازمند است.

بدیهی است عدم توجه به مسائل تئوری معماری، محاسباتی و تأسیساتی در اجرا و ساخت اشکالات را در پی خواهد داشت که به زودی به تعمیر ساختمان منتهی خواهد شد، که باید در اسرع وقت ساختمان را به وسیله تعمیر محافظت کنیم و ضمن اجرای اصولی تعمیر، عمر مفید ساختمان را تداوم بخشیم. چرا که در بعضی مواقع، اشتباه در تعمیر ساختمان خسارت مالی و جانی جبران ناپذیری در بر خواهد داشت.

در این گزارش کارآموزی سعی شده اطلاعاتی در مورد ساختمانهای فلزی و روش اجرای آنها داده شود.

در پایان از زحمات سرپرست محترم خودم جناب آقای مهندس ………… و همچنین از استاد عزیزم جناب آقای مهندس …………. کمال تشکر را دارم.

مقاله درمورد خلاقیت در مدیریت

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 17

خلاقیت در مدیریت

خلاقیت دارای سه مؤلفه است: تخصص ، تفکر خلاق و انگیزش که می تواند درونی و بیرونی باشد ، مدیران روی هر سه این خصوصیات می توانند اثر گذارند ولی بر روی انگیزش کارکنان بیشتر از دو مؤلفه دیگر تأثیر گذار هستند .

با شتاب روز افزون تحولات و دگرگونیها در دنیای کنونی که عصر اطلاعات و ارتباطات است و به دلیل بی‌ثباتی و تغییر پذیری و نیز غیر قابل پیش‌بینی بودن این تغییرات ، آنچه که کشورهای جهان به ویژه کشورهای در حال توسعه را در جهت افزایش بهره وری و پیشرفت و ترقی آنها مدد می رساند ، همانا استفاده از فرصتها در رقابت با سایر کشورهاست و این امر میسر نمی گردد مگر با درایت و خلاقیت مدیران و نیز تاثیر مدیران در پرورش خلاقیت کارکنان که با کمک یکدیگر در جهت رشد و بالندگی سازمان خود و در نتیجه ، جامعه بکوشند . از خلاقیت تعاریف متعددی شده است اما خلاقیت از دیدگاه سازمانی عبارت است از ارایه فکر و طرح نوین برای بهبود و ارتقای کمیت یا کیفیت سازمان و نوآوری. افزایش خلاقیت در سازمانها می‌تواند به ارتقای کمیت و کیفیت خدمات ، کاهش هزینه ها، جلوگیری از اتلاف منابع ، کاهش بورو کراسی، افزایش رقابت ، افزایش کارایی و بهره وری ، ایجاد انگیزش و رضایت شغلی در کارکنان منجر گردد .نقش مدیر در پرورش خلاقیت ، تحریک و تشویق کارکنان، تفویض اختیار به کارکنان ، پیدا کردن ذهنهای خلاق و استفاده از خلاقیت دیگران است . نظام مدیریت مشارکتی با تکیه بر خود کنترلی کارکنان ، مشورت ، تشویق به ابتکار و احترام به افراد ، نقش مهمی در پرورش خلاقیت کارکنان ایفا می کند . تکنیک های خلاقیت گروهی شامل تحرک مغزی ، گردش تخیلی، تفکر موازی ، ارتباط اجباری ، شش کلاه تفکر ، از تکنیکهای مؤثر در تقویت تفکر خلاق هستند. خلاقیت دارای سه مؤلفه است: تخصص ، تفکر خلاق و انگیزش که می تواند درونی و بیرونی باشد ، مدیران روی هر سه این خصوصیات می توانند اثر گذارند ولی بر روی انگیزش کارکنان بیشتر از دو مؤلفه دیگر تأثیر گذار هستند . با پیشرفت روز افزون دانش و فناوری وجریان گسترده اطلاعات ، امروزه‌جامعه‌ما نیازمند آموزش‌مهارتهایی‌است‌که با کمک آن بتواند همگام با توسعه علم و فناوری به پیش برود. . هدف‌باید پرورش‌انسانهایی‌باشد که‌بتوانند با مغزی‌خلاق‌با مشکلات‌روبرو شده‌و به‌حل‌آنها بپردازند. به‌گونه ای‌که‌انسانها بتوانند به خوبی‌با یکدیگر ارتباط‌برقرار کرده‌و با بهره‌گیری‌از دانش جمعی‌و تولید افکار نو مشکلات‌را از میان‌بردارند. امروزه‌مردم‌ما نیازمند آموزش‌‌خلاقیت هستندکه با خلق‌افکار نو به‌سوی‌یک‌جامعه‌سعادتمند قدم‌بردارند.

رشد فزاینده‌ اطلاعات‌، سبب‌شده‌است‌که‌هر انسانی‌از تجربه‌و علم‌و دانشی‌برخوردار باشد که‌ دیگری ‌فرصت‌ کسب‌آنها را نداشته‌باشد، لذا به‌ جریان‌ انداختن ‌اطلاعات‌ حاوی‌ علم‌ و دانش‌ و تجربه ‌در بین‌انسانها یکی‌از رموز موفقیت‌ در دنیای‌ امروز است‌. هیچ‌کس‌قادر نیست‌ به‌ میزان ‌اطلاعات ‌واقعی‌هر کس‌که‌ در گوشه‌ ذهن‌او نهفته ‌است ‌پی‌ببرد. این‌ اطلاعات ‌زمانی‌به‌ حرکت‌ درمی‌آید که‌ انگیزه‌ای ‌قوی‌‌سبب رها شدن آن به‌بیرون ‌ذهن می شود. در این‌مرحله‌ انسانها به ‌سرنوشت‌یکدیگر حساسند و در جهت‌ رشد یکدیگر می‌کوشند و در نهایت‌ سبب‌ می‌شود جریانی ‌از علم‌ و دانش‌و تجربیات‌ میان‌ آنها جاری ‌شود که‌ همین‌ امر زمینه‌ساز نوآوری‌ و خلاقیت‌ خواهد بود. یکی‌از عوامل‌مؤثر در بروز خلاقیت‌در یک‌جامعه‌،زمینه‌سازی‌و بسترسازی‌در بین ‌انسانها جهت‌ ایجاد فرهنگی‌است‌که‌ در آن‌ همگان‌ در تلاش‌برای‌رشد دادن ‌دیگری‌ هستند و با تاثیر بر روی یکدیگر به پیشرفت جامعه کمک می کنند. یکی از شرایط‌ لازم‌برای‌پدیدار شدن‌افکار نو،وجود آرامش ‌برای ‌مغز است‌. به‌ همین ‌خاطر لازم‌ است‌ انسانها بکوشند در جامعه‌ شرایطی‌ پدید آید که ‌در بستر آن‌ مغز بیندیشد و تکامل یابد و سبب‌ساز افکار نو شده‌ و شرایط ‌برای‌ سازندگی‌ در جامعه‌ مهیا شود. با افزایش‌ سپرده‌گذاریهای‌ اخلاقی ‌می‌توان ‌شرایط را برای‌ شکل‌گیری‌ یک‌محیط‌آرامبخش‌ در جامعه ‌فراهم‌کرد، کاهش‌ سپرده‌گذاریهای اخلاقی‌ در جامعه‌ سبب‌می‌شود که‌ زمینه ‌برای‌ گسسته‌ شدن‌ روابط‌ اجتماعی‌گسترش‌یابد و با سست‌شدن ‌پیوندهای ‌اجتماعی‌، شرایط ‌لازم ‌برای ‌بروز خلاقیت‌ در جامعه‌ سخت‌تر می‌شود. زیرا فرصتی ‌برای‌تفکر کردن ‌وجود نخواهد داشت‌.

تعریف خلاقیت

از خلاقیت "CREATIVITY" تعریفهای زیادی شده است . در اینجا برخی از تعاریف مهم راموردبررسی قرار می دهیم : خلاقیت یعنی تلاش برای ایجاد یک تغییر هدفدار در توان اجتماعی یا اقتصادی سازمان ؛

خلاقیت به کارگیری تواناییهای ذهنی برای ایجاد یک فکر یا مفهوم جدید است ؛

خلاقیت یعنی توانایی پرورش یا به وجود آوردن یک انگاره یا اندیشه جدید در بحث مدیریت نظیر به وجود آوردن یک محصول جدید است ؛ خلاقیت عبارت است از طی کردن راهی تازه یا پیمودن یک راه طی شده قبلی به طرزی نوین.

الف - تعریف خلاقیت از دیدگاه روانشناسی : خلاقیت یکی از جنبه های اصلی تفکر یا اندیشیدن است . تفکر عبارت است ازفرایند بازآرایی یا تغییراطلاعات و نمادهای کسب شده موجود در حافظه درازمدت .تفکر بر دونوع است : ۱ - تفکر همگرا ۲ - تفکر واگرا

۱ - تفکر همگرا عبارت است از فرایند بازآرایی یا دوباره سازی اطلاعات و نمادهای کسب شده موجود در حافظه درازمدت .

۲ - تفکر واگرا عبارت است از فرایند ترکیب و نوآرایی اطلاعات و نمادهای کسب شده موجود در حافظه درازمدت ، خلاقیت یعنی تفکر واگرا.

براساس این تعریف خلاقیت ارتباط مستقیمی با قوه تخیل یا توانایی تصویرسازی ذهنی دارد. این توانایی عبارت است از فرایند تشکیل تصویرهایی از پدیده های ادراک شده در ذهن و خلاقیت عبارت است از فرایند یافتن راههای جدید برای انجام دادن بهتر کارها;

خلاقیت یعنی توانایی ارائه راه حل جدید برای حل مسائل ;خلاقیت یعنی ارائه فکرها و طرحهای نوین برای تولیدات و خدمات جدید استمرار آن پس از غیبت آن پدیده‌ها.

ب - تعریف خلاقیت از دیدگاه سازمانی

مقاله. بررسی تاثیر مدیریت مشارکتی

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 24

بسم الله الرحمن الرحیم

چکیده

امروزه پاسخ گویی به نیاز های کارکنان به عنوان مشتریان داخلی و بیماران به عنوان مشتریان خارجی بیمارستان از مهمترین چالش های بخش بهداشت و درمان محسوب می شود. به منظور مواجهه با چالشهای یاد شده و ارتقاء بهره وری و اثر بخشی بیمارستان به عنوان مهمترین موسسه ارائه دهنده خدمات بهداشتی و درمانی انجام مطالعاتی در زمینه به کارگیری فنون جدید مدیریتی بیش از پیش احساس می گردد.

هدف کلی پژوهش حاضر، بررسی تاثیر مدیریت مشارکتی( نظام پیشنهادها)در میزان اثر بخشی بیمارستان آیت ا... کاشانی کرمان در نیمه نخست یال 1381 می باشد. در جهت نیل به این هدف، دو هدف ویژه تعیین شد که طی پژوهش حاضر تحقق یافتند. در همین راستا دو سوال پژوهشی مطرح و به آنها پاسخ داده شد. نوع پژوهش توصیفی- موردی، مداخله ای، نمایشی و کاربردی است. جامعه پژوهش را کلیه کارکنان رسمی، قرار دادی و شرکتی بیمارستان آیت ا... کاشانی که 539 نفر می باشند تشکیل داده اند. برای جمع آوری پیشنهاد ها از فرم ارائه پیشنهاد استفاده شد. پیشنهاد های جمع آوری شده سپس در کمیته نظام پیشنهادها (کمیته اجرایی) مطرح و مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته اند و در صورت تصویب اعضای کمیته اجرایی، پذیرفته شده و جهت اجرابه واحد های مربوطه ارسال گشته اند. ضمنا" به پیشنهاد های برگزیده بر اساس ا¨متیاری که کسب کرده اند و طبق فرم طبقه بندی پاداش ها، پاداش های نقدی و غیر نقدی تعلق گرفته است.

از بین کلیه کارکنان بیمارستان 99نفر(69/16%) در این طرح شرکت نموده اند که 77% آنان زن بوده اند. به طوریکه نسبت مشارکت زنان به مردان در این طرح 5/3 بوده است. طی این پژوهش 201 پیشنهاد دریافت شد هر کارمند بیمارستان 34/0 پیشنهاد و هر پیشمهاد دهنده نیز به طور متوسط 03/2 پیشنهاد ارائه نموده است و بیشترین تعداد پیشنهاد ارائه شده توسط یک نفر 29 پیشنهاد بوده است.

همچنین به منظور ارزیابی میزان رضایتمندی کارکنان و بیماران در شروع و پایان مطالعه به ترتیب از پرسشنامه استاندارد رضایت از کار و پرسشنامه استاندارد میزان رضایت بیماران از نحوه اراوه خدمات بیمارستانی استفاده شد.

نتایج پژوهش عبارتند از:

¨ میانگین رضایتمندی کارکنان از نمره 41/2(از 4 نمره) در شروع مطالعه به نمره 68/3 در پایان مطالعه بهبود یافت. به عبارت دیگر میزان رضایتمندی کارکنان 32% در پایان مطالعه افزایش یافت.

¨ میزان رضایتمندی بیماران از نحوه ارائه خدمات بیمارستانی از درجه خوب در شروع مطالعه به درجه بسیار خوب و مطلوب در پایان مطالعه بهبود یافت. به بیبان دیگر میانگین نمره رضایتمندی بیماران از نمره 09/4( از 5 نمره) در شروع مطالعه به نمره 66/4 در پایان مطالعه ترقی یافت.

به طور کلی بر اساس یافته های پژوهش حاضر میتوان نتیجه گیری کرد به کارگیری مدیریت مشارکتی( نظام پیشنهاد ها) میتواند موجب بهبود اثر بخشی بیمارستان ها شود.

مقدمه :

امروزه پاسخ گویی به نیاز های کارکنان مراکز بهداشت و پرستاران از مهمترین چالش های بخش بهداشت و درمان محسوب می شود. به منظور مواجهه با چالشهای یاد شده و ارتقاء بهره وری و اثر بخشی مراز بهداشت به عنوان مهمترین موسسه ارائه دهنده خدمات بهداشتی و درمانی انجام مطالعاتی در زمینه به کارگیری فنون جدید مدیریتی بیش از پیش احساس می گردد.

دیریت مشارکتی یکی از روشهای کامیاب اداره کردن کار گروهی است که در پنجاه سال گذشته نخست در قلمرو سازمانهای صنعتی و بازرگانی و سپس در دیگر موسسات فرهنگی و اجتماعی به کار گرفته شده است. نظام مشارکت عبارتست از نگرش جامع برای جلب مشارکت فردی و گروهی کارکنان و تقویت روحیه مشارکت در آنها در جهت رفع مشکلات و بهبود مستمر در مورد تمام ابعاد سازمان و محیط و کارکنان در این صورت مدیریت مشارکتی ارتباط دائم متقابل و نزدیک بین مدیریت ارشد و کارکنان است. روش کار: در این مطالعه در بین مدیران از هیچ روش نمونه گیری استفاده نگردیده است و در بین تمامی کارکنان ( 40 نفر) پرسشنامه توزیع گردید و برای انتخاب پرسنل از هر واحد

40 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با حجم مساوی انتخاب گردید که در کل حجم نمونه شامل 210 نفر می باشد.ابزار بررسی، دو نوع پرسشنامه می باشد که هر دو پرسشنامه در برگیرنده اطلاعات دموگرافیک جامعه پژوهش بوده و در مورد دیدگاه مدیران و پرسنل واحد ها نسبت به عوامل تسهیل کننده و محدود کننده در اجرای مدیریت مشارکتی در واحد های دانشگاه می باشد

بیان مسئله

این پژوهش مشخص شد که اغلب کارکنان مرکز بهداشت از بین مردان و زنان کارمند انتخاب می شوند ( 70 درصد)که بیشترین فراوانی سنی در بین کارکنان مربوط به سنسن بین 31 تا 40 با مقدار 57 درصد می56/باشد.بیشترین فراوانی در بین مدیران از نظر تحصیلات مربوط به مقطع کارشناسی ارشد و بالاتر ( 5درصد)و در بین پرسنل مربوط به مقطع کارشناسی با فراوانی 51 درصد است.از 180 پرسشنامه ی تکمیل شده توسط پرسنل بیشترین آگاهی پرسنل در زمینه ی اجرای مدیریت مشارکتی مربوط به آگاهی40بالاترین میزان آگاهی مدیران / پرسنل از نقش و وظایف خود در نظام مشارکت با میانگین امتیاز 83بوده است.از جمله /75 در این زمینه مربوط به اگاهی از مفاهیم و فلسفه ی اهداف نظام مشارکت ( 67عوامل تسهل کننده از دید مدیران می توان به منتفع شدن کارکنان و مدیران از مزایای اجرای نظام مشارکت، آگاهی از مفاهیم و فلسفه اهداف مشارکت و ... نام برد که این عوامل از دید پرسنل شامل تمایل به اجرای نظام مشارکت در واحد خود، وجود اختیارات کافی به مدیر واحد برای اجرای نظام مشارکت و... می باشد.از جمله عوامل محدود کننده از دید پرسنل شامل موانع قانونی و نبود ضوابط انعطاف پذیر در اجرای نظام مشارکت،وجود اختلاف

مقاله. بررسی نوع ارتباط میان پذیرش اجتماعی بدن و مدیریت بدن

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات

فرمت فایل word  و قابل ویرایش و پرینت

تعداد صفحات: 24

بررسی نوع ارتباط میان پذیرش اجتماعی بدن و مدیریت بدن

چکیده

مقاله پژوهشی حاضر با هدف بررسی نوع ارتباط میان پذیرش اجتماعی بدن و مدیریت بدن، رابطه معنادار میان این دو متغیر را به کمک روش پیمایشی مورد بررسی قرار داده است. حجم نمونه تحقیق400 نفر از زنان 18 تا 40 ساله ساکن در مناطق هشت‌گانه شهر شیراز بود که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای و تصادفی ساده انتخاب شدند. چهارچوب نظری تحقیق براساس عقاید «اروینگ گــافــمن»، «بــوردیو»، «گیدنز» و «نظریه مبادله» شکل گرفته است. نتایج تحقیق با استفاده از آمارههای توصیفی و استنباطی نشان میدهد که میانگین مدیریت بدن برابر با 8/62 درصد است که حاکی از میزان بالای توجه زنان به بدن در همه وجوه آن اعم از آرایشی، مراقبت و... است. همچنین بین متغیرهای مصرف رسانه‌ای، پذیرش اجتماعی بدن و پایگاه اقتصادی- اجتماعی با مدیریت بدن رابطه مستقیم و معنادار و بین متغیرهای دینداری و مدیریت بدن رابطه معکوس و معنادار وجود دارد.

کلید واژه

مدیریت بدن، زنان شیراز، جامعه مصرفی، پذیرش اجتماعی بدن

1) مقدمه

در سال‌های اخیر بدن انسان به عنوان یک موضوع مهم مورد مطالعه جامعه‌شناسان معاصر قرار گرفته است. اهمیت بدن نه تنها در تحقیقات تجربی، بلکه در تئوری‌پردازی‌های جامعهشناختی آشکار شده است (Howson & Inglis,2001: p1297) در میان جامعه‌شناسان پیشین، تنها «زیمل» و «وبلن» و بعدها «مارسل موس»و «مید» به میزان زیادی علاقه‌مند به بررسی این موضوع بودند. این دغدغة خاطر, امروزه در حوزه «جامعه‌شناسی بدن» قابل پیگیری است (Synnot,1990: pp 66-67). زیبایی و صورت تا آن‌جا که تجربه و تحقیقات علمی نشان می‌دهد نماد و نشانه قدرتمندی «خود» هستند (Ibid: p 61). «برایان ترنر» بر این باور است که بدن در نظام‌های اجتماعی مدرن زمینه اصلی فعالیت فرهنگی و سیاسی گردیده است. صنعت زیبایی، ضمن ارائه دانش و مهارت‌های ویژه به کارفرمایان و اشخاص به اهـــمیت رو به رشد آن دسته از اشکال اجتماعی هویت بدنی که از نظر اجتماعی پذیرفته شده هستند، دامن می‌زند (Wellington,2001: p 933).

وضع بدن در جامعه مصرفی متضمن نوعی علاقه تجاری، نمایشی و آرایشی به آن است. در این جامعه، وضع بدن باید متناسب، لاغر وجوان نگاه داشته شود. در جامعه ما، فراگیرشدن پدیده آرایش دختران و زنان در عرصه زیست اجتماعی و استفاده از لباس‌هایی که در آن‌ها سه خصوصیت چسبان، کوتاه و بدن نما بودن به وضوح قابل مشاهده است با آموزه‌های دینی و بافت اجتماعی، هنجاری، عرفی و قانونی جامعه که هر نوع کامجویی زن و مرد از یکدیگر را در چارچوب تشکیل خانواده تعریف میکند در تعارض آشکار است.

2) اهداف تحقیق

هدف کلی تحقیق، بررسی نوع ارتباط میان پذیرش اجتماعی بدن و مدیریت بدن در زنان می‌باشد. اهداف فرعی این پژوهش شامل بررسی رابطه هفت متغیرِ اصلیِ دینداری، سرمایه فرهنگی، پذیرش اجتماعی بدن، مصرف رسانه‌ای، پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی، سن و تحصیلات با مدیریت بدن به عنوان متغیر وابسته است.

3) اهمیت و ضرورت

در ضرورت پرداختن به موضوع مقاله سه نکته قابل طرح است:

1- جمعیت قابل توجه دختران و زنان و نیز ضرورت مشارکت اجتماعی آنان در همه سطوح اجتماعی؛

2- توجه به برخی از پیامدهای منفی خودآرایی زنان در عرصه عمومی جامعه ایران مانند تشدید اختلالات هنجاری در فرهنگ رسمی جامعه؛

3- مصرفی شدن جامعه و پیامدهای منفی اقتصادی آن .

4) مروری برتحقیقات گذشته

1-4) تحقیقات داخلی

تاکنون تحقیقات مشابه‌ای درباره موضوع مقاله به ثمر رسیده است که به نتایج برخی از آن‌ها اشاره می‌شود. میزان پایبندی مردم به ارزشهای مذهبی و از جمله حجاب در سال 1371 نسبت به سال 1365 کاهش داشته است. همچنین مردم درسال 1365 به خانم‌های چادری بیشتر از سال 1371 احترام می‌گذاشتند (رفیع پور، 1376: ص166). حدود 54 درصد از زنان تهرانی دارای پوشش کم یا غیراسلامی و غیرقانونی در معابر عمومی هستند (رضایی،1384: ص47). عناصر اولویت‌دار و تعیین‌کننده در نوع حجاب دانشجویان دختر به ترتیب شامل خانواده، مد، اعتقادات مذهبی، آیین‌نامه، دوستان، الگوهای رسانه‌ای و اساتید می‌باشد (علیمحمدزاده، 1384: ص89). بین زنان و مردان در مقوله مدیریت بدن تفاوت معناداری وجود دارد. زنان بیشتر از مردان به آرایش صورت یا اصلاح سر و صورت اهمیت می‌دهند. افراد سنتی و دیندار نسبت به افراد غیرسنتی و دیگران، نظارت و مدیریت کمتری را در تظاهرات بدنی خود اعمال می‌کنند (چاوشیان،1381: ص74). گرایش زنان به جراحی‌های زیبایی در تهران متأثر از عقیده شوهران آنان است. تمایل صاحبان کار در بکارگیری افراد زیبا و خوش‌اندام برای تصدی برخی مشاغل در اعمال مدیریت بدن زنان مؤثر است (آقایاری،1382: ص193). 5/15درصد از زنان تهرانی بر ملاک تمایزبخش بودن لباس اصرار دارند و آن را مهم‌ترین ملاک در انتخاب لباس می‌دانند (فرجی و حمیدی، 1384: ص16). جوانان مصرف‌گرا، محروم بودن از استفاده از لباس‌های مورد علاقه با سایز کوچک را نوعی محرومیّت جدی تلقی می‌کنند (ذکایی، 1386: ص19).

2-4) تحقیقات خارجی

تحقیقات انجام شده پیرامون زیبایی و بدن در خارج از کشور در مقایسه با تحقیقات داخل کشور از حیث کیفیت و کمیت در مرتبه بالاتری قرار دارد. گروه تحقیقاتی داو در سال 2004 در پژوهشی با عنوان « زیبایی نقادانه» طی بررسی 3200 زن از 10 کشور جهان در گروه سنی 18 تا 64 سال که به صورت پیمایش تلفنی انتخاب شده بودند، دریافتند که 44 درصد از زنان بر این بـاور هـستند که زیـبـایی مـقوله‌ای فراتر از ویژگـی‌هـای جسـمانی اسـت (Toni,2004:p19). یافته‌های همین تحقیق نشان می‌دهد زنان، مفهوم زیبایی را به عنوان ویژگی‌های جسمانی ذاتی، امری کهنه و منسوخ دانسته و در عوض، موقعیت‌ها و تجربیات را به عنوان عامل توانمندساز در احساس زیبایی در نظر گرفته‌اند. از دیگر نتایج تحقیق یاد شده این است که 21 درصد از زنان با خرید محصولات زیبایی و 17 درصد از زنان با نگاه کردن به مجلات مد، زیبایی را تجربه می‌کنند (Ibid: p 9). همچنین تحقیق یاد شده بیان می‌دارد «از آنجا که از یک سو دائماً در رسانه‌های جمعی مفهوم تقلیل یافته زیبایی مورد استعمال واقع می‌شود و به دیگر مؤلفه‌های آن نظیر خوشحالی، مهربانی، تعقل، عشق و درک خود، توجهی نمیگردد و از سوی دیگر آن کیفیت خاصی از زیبایی که در رسانه‌ها مورد تأکید قرار می‌گیرد، پدیده‌ای غیرقابل دسترسی است، بیشتر زنان، خصوصاً زنان و دختران جوان‌تر که الگوهای خود را از فرهنگ عمومی اخذ می‌کنند، دچار نوعی افسردگی و خودکم‌بینی و اعتماد به نفس پایین می‌گردند» (Etcoff, 2004: p 47). از یافته‌های دیگر این پژوهش، شناسایی میزان به کارگیری محصولات مختلف آرایشی از سوی زنان به منظور احساس جذابیت بیشتر جسمانی می‌باشد. بر این اساس، دئودورانت با بیش از 82 درصد بیشترین و محصولات روشن‌کننده پوست با 9 درصد کمترین میزان استفاده را به خود اختصاص داده‌اند. محصولات مربوط به نگهداری مو، عطر و ادکلن، مرطوب کننده‌ها، محصولات مرتبط با نگهداشت صورت، محصولات رنگی و آرایشی، محـصولات مرتبط با نگـهداری ناخن، مـحصولات ضد آفتاب به ترتیب 75%، 74%، 70%، 68%، 57%، و 21% میزان استفاده را به خود اختصاص داده‌اند (Ibid: p 31).

در پژوهش دیگری با عـنوان «زیبایی، نـماد منزلت»، نتـایج به دست آمده نشاندهندة این نکته است که جذابیت صورت، تفاوت‌های قابل پیش‌بینی را در ارتباطات عام و خاص ایجاد می‌کند و نیز تأثیرات و جذابیت چهره می‌تواند در ترکیب با ویژگی‌های منزلتی دیگر دچار تغییر و تعدیل گردد p 140) (Webster,1983:.

در مطالعه‌ای دیگر با عنوان «مردان واقعی هستند، درحالی که زنان آرایش می‌شوند» زیبایی درمانی و ساخت زنانگی مورد تحلیل و بررسی قرار می‌گیرد. به لـحاظ روش‌شناسی، تحقیق یاد شده بر پایه مصاحبه و مشاهده در یک دانشکده است که در